Belgische fruitteler wil af van
forfaitair belastingstelsel
doorzicht
In Schijf is droogte funest
"In Nederland loopt alles gesmeerder"
Boeren in België
DOORZICHT
OP INZICHT
Flinke deuk in toekomstperspectief nieuw bedrijf
Fruitteler Fons Koch uit België: "Bij ons staat een exportpartij soms
een week te wachten voordat ambtenaren weten welke taal er op het
etiket moet"
In teelttechnisch opzicht verschilt
de appel- en perenteelt in België vrij
wel niets met Nederland. Fruitteelt
is er op moderne leest geschoeid.
Op het gebied van kwaliteit staan
de Belgen zelfs bovenaan. Discus
siepunt vormt momenteel de pro
blematiek rond seizoenarbeid.
Tevens wil de fruitteler af van het
forfaitair belastingstelsel. De heer
A. Koch uit Berendrecht, voorzitter
van de Pomologische Vereniging
Antwerpen, een van de zes vak
groepen binnen de Belgische Fruit
teelt Organisatie, signaleert nog een
groot verschil met het Noorderlijk
buurland. "De afgifte van vergun
ningen e.d. verloopt bij jullie veel
soepeler dan bij ons".
Oogst 1992 heeft de Belgische
fruitteler veel geld gekost. Volgens
fruitteler Fons Koch moet er 40 cent
per kg bij. "Nu missen wij een be
lastingstelsel gelijk in Holland. Af
hankelijk van het jaar betalen wij
tussen de f 3.000,— en f 4.000,—
per hectare belasting. Bij een even
tuele misoogst is bij directe melding
kwijtschelding mogelijk. Een forfai
taire aanslag is alleen aantrekkelijk
bij hoge prijzen. Nu ontstaat een
verwrongen situatie".
Koch verwacht dat binnen 5 jaar de
aanslag gebaseerd zal zijn op een
boekhoudkundig verslag. "Wij kun-,
nen dan ook investeringskosten af
trekken. Zo zal de schrijver blijven.
De BFO staat achter ons standpunt.
Om deze reden hebben weinig fruit
telers een hagelverzekering afgeslo
ten. De hoge premiekosten zijn niet
in mindering te brengen".
In samenwerking met de machtige
Boerenbond heeft de BFO bij de
overheid druk moeten uitoefenen
om ten aanzien van seizoenarbeid
met de vakbonden op één lijn te ko
men. "Vakbonden zien ons nog
steeds als kapitalisten", vervolgt
Koch. "Het minimumloon voor dit
jaar is door wederzijds overleg vast
gesteld op 190 Bfrs. Voor 1994 op
210 Bfrs. Met de huidige fruitprijzen
een zware belasting. Dagelijks moe
ten wij invullen wie is komen pluk
ken. Hier zien wij liever wel een
forfaitair systeem voor de sociale af
wikkeling. Een vast premiebedrag
per 1000 kg geplukt fruit is redelij
ker en scheelt ons een hoop papie
ren rompslomp".
Trots vertelt Koch dat het Belgische
fruit kwalitatief binnen Europa het
hoogst staat aangeschreven.
"Vooral de appels uit Het Hageland
en Haspengouw blinken uit door
hun kleur, vastheid en aroma. Eisen
voor kleur en verpakking liggen hier
hoger dan in Nederland. Niet voor
niets dat Nederlandse handelaren bij
ons fruit kopen om daarmee op de
Duitse en Franse markt te pronken.
Officieel een handelwijze die niet is
toegestaan maar die oogluikend
door de vingers wordt gezien. Na-
Over de landbouw in België
doen veel verhalen de ronde. In
België kan en mag meer dan in
Nederland, zo zegt men. De
overheid doet er niet moeilijk
over het milieu en laat de boer
z'n gang gaan. Aan de hand
van een aantal reportages wil
len wij u een beeld schetsen
van de land- en tuinbouw in
België. Deze week een ken
nismaking met een fruitteelt-
bedrijf.
deel van deze ontwikkeling is dat
het ondereind op de veiling terecht
komt".
Evenals het gros van de fruittelers is
Koch voorstander van het vrije
marktsysteem van fruit afzetten.
"Alleen al uit concurrentieoogpunt
moet de vrije handel blijven. Als de
veiling wat groot wordt gaat de di
recteur met zijn personeel de dienst
uitmaken terwijl de leden de lasten
en verantwoording moeten dragen.
Een mooi voorbeeld is het volgende.
Jonge fruittelers staan wat afwij
zend tegenover de veiling. Alleen al
de kistenhuur is niet op te brengen.
De huur bedraagt f 50,— per kist.
Voor een hectare ongeveer
f 5.000,—. Na 7 tot 8 maanden
komt het statiegeld pas terug. Nu
het slecht gaat moet de veiling zich
aanpassen en de afschrijving van de
kisten maar een jaar opschuiven".
Over de werkwijze van de ambtelij
ke molen kan Koch zich vaak erge
ren. "Dat loopt in Nederland
gesmeerder. Een partij fruit voor ex
port staat soms een week te wach
ten voordat ambtenaren eruit zijn in
welke taal het opschrift van de eti
ketten moet zijn. In Nederland is een
wagon dan allang op zijn be
stemming".
Koch is lid van de Kamer van Handel
en Neringen te Antwerpen. Dit insti
tuut gaat paal en perk stellen aan de
huisverkoop van eigen produkten.
"Zelf geproduceerd fruit en groen
ten mag aan huis verkocht worden
mits daarbij geen andere artikelen
staan te pronken. BTW is verplicht.
Hier wordt vaak van afgeweken.
Gevolg is dat winkeliers in opstand
komen. Boerenmarkten en acties
voor het goede doel benadelen in
grote mate de middenstand. Daar
komt snel verandering in door mid
del van een strenge controle".
Koch constateert dat de motivatie
bij veel fruittelers wegebt na twee
slechte jaren. "In 1991 was de
nachtvorst spelbreker. In 1992 het
overaanbod. Investeringen in o.a.
geïntegreerde teelt kunnen achter
wege blijven". Binnen de vakgroe
pen ontstaat soms onderlinge
aversie, maar binnen de BFO is er
een goede verstandhouding". Hoe
wel in de top de Vlamingen in de
meerderheid zijn is Frans de voer
taal. "Die heb ik moeten opvijze
len", aldus Koch.
J.v.T.
In maart 1993 viel op veel plaatsen
in Noord-Brabant niet meer dan 5
millimeter neerslag. Volgens weer
man Johan Verschuren van Omroep
Brabant was er geen enkele maand
maart in deze eeuw zó droog. Voor
melkveehouder Johan van Gastel
uit Schijf belooft 1993 daarmee
weinig goeds. Zijn zorgen om het
door de provincie Noord-Brabant in
gestelde beregeningsverbod zijn le
vensgroot.
De Nederheide in de gemeente
Rucphen was gedurende vele jaren
een slecht ontsloten gebied met ar
me, hoog gelegen zandgrond. Veel
boeren uit Nispen, Schijf en Roo
sendaal hadden er sinds de ontgin
ning losse percelen blijvend
grasland. Vooral de lage delen van
de Nederheide waren voortdurend
drassig vanwege de slechte afwate
ring. Daarom gaf het hooien van de
ze weilanden vaak problemen.
De ruilverkaveling Nispen-Schijf
pakte de Nederheide in de jaren
tachtig drastisch aan. De afwatering
kreeg alle aandacht. Volgens Johan
van Gastel zou meer aandacht be
steed moeten worden aan waterbe
heersing in plaats van het zo snel
mogelijk afvoeren van het hemelwa
ter. De Nederheide werd een stilte-
gebied zonder doorgaande wegen,
een lustoord voor de vele soorten
weidevogels. Drie nieuwe melkvee
bedrijven werden gebouwd. Zij kre
gen hun gronden direct aan huis
toegedeeld. Vóór de ruilverkaveling
lag het melkveebedrijf van de fami
lie Van Gastel juist buiten de Neder
heide. In het gebied hadden zij op
diverse plaatsen langgerekte wei
landpercelen.
Met de bedrijfsverplaatsing in 1987
dachten zij hun melkveebedrijf met
zo'n 65 melkkoeien en bijbehorend
jongvee voor vele jaren te hebben
veilig gesteld. Het nieuwe bedrijf
had immers slechts één kavel en alle
35 ha lagen rondom woning en be
drijfsgebouwen. De bedrijfsstruc
tuur leek optimaal.
In het ontwerpplan voor de ruilver
kaveling stond dat bij een normale
veebezetting en onder normale
weersomstandigheden, beregening
toch noodzakelijk was. In het kader
van de ruilverkaveling werd dan ook
op het erf een put geslagen. Van
daaruit is 900 m ondergrondse
transportleiding aangelegd voor het
De beregeningsinstallatie mag pas vanaf 1 juni worden gebruikt
In een artikelenreeks, die door
samenwerking van NCB, ZLM,
CBTB en het Consulentschap
Landbouw in Noord-Brabant
tot stand komt, wordt de stra
tegie van de landbouwontwik
kelingsnota "Doorzicht op
Inzicht" uitgedragen.
De artikelen hebben een voor
beeldfunctie. Het betreft on
derwerpen op bedrijven die
bewust een keuze maken voor
de toekomst en die op een po
sitieve wijze inspelen op de
mogelijkheden in hun situatie.
Voor reacties:
Landbouwcentrum,
mevr. M. Commandeur,
tel. (013)645511.
ten in gebruik voor het beregenen
van land- en tuinbouwgronden.
Vanaf 1 november 1991 werd de
gewijzigde Grondwaterverordening
Noord-Brabant van kracht waardoor
aan het beregenen van grasland be
perkingen konden worden verbon
den. De provincie gaat er sindsdien
van uit dat vanaf 1 januari tot 1 juni
grasland in het geheel niet beregend
mag worden en dat na 1 juni gras
land niet beregend mag worden tus
sen 11.00 en 17.00 uur.
Uitgezonderd is het beregenen bin
nen 48 uur na een emisse-arme
mestaanwending.
Beroepsschrift ongegrond verklaard
Johan en Mariëlla van Gastel dien
den bij de Kroon een beroepsschrift
in tegen het aan hen opgelegde be
regeningsverbod. Zij wezen daarin
op de droogtegevoelige grond en op
de gevolgen van de drinkwaterwin
ning door het waterleidingbedrijf. Zij
benadrukten de schade aan de
grasmat en de extra werkdruk en in
spanningen die het beregeningsver
bod het bedrijf toebracht. Zij
vroegen tevens om de voorlopige
voorziening dat een deskundige de
schade aan de grasmat zou vast
stellen, wanneer die schade duide
lijk zichtbaar zou optreden. Op 12
februari 1993 wees de Raad van
State hun verzoek af. De opschor
ting van het beregeningsverbod is
afgewezen, doch het beroepschrift
zelf moet nog worden behandeld
door de Raad van State.
De ruilverkaveling Nispen - Schijf is
nog altijd in uitvoering, maar hun
ideaal van een nieuw bedrijf met
toekomstperspectief heeft nu reeds
een flinke deuk opgelopen. "Alle lof
voor de individuele hulp en bijstand
van SEV en Dienst Grondgebruik
van de NCB. Iedere veehouder ver
dedigt zijn eigen zaak. Ik vind het
jammer dat er geen groen front
meer is voor die grote algemene
problemen", aldus Johan van
Gastel. Cor Rops
beregenen van alle percelen. Op ve
le plaatsen kwamen aansluitpunten
op de waterleiding. De percelen zijn
ingedeeld op basis van een werk-
gang van de beregeningsappa-
ratuur.
Drinkwater
In de Nederheide staan de sloten
gedurende de zomermaanden veelal
droog. Toch komt dat slechts ge
deeltelijk door de verbeterde afwa
tering in ruilverkavelingsverband.
Een andere belangrijke reden van
het lage grondwaterpeil is namelijk
de grondwateronttrekking door de
Waterleidingmaatschappij Noord-
West-Brabant. In de gemeente
Rucphen nabij het dorp Schijf, in de
omgeving van Roosendaal (Bortel-
donk) en in de gemeente Hoeven
(Seppe) onttrekt de waterleiding
maatschappij per jaar meer dan 25
miljoen kubieke meter grondwater
voor de drinkwatervoorziening. De
Nederheide ligt juist tussen deze
waterwingebieden in.
Laag grondwaterpeil
De provincie Noord-Brabant nam in
1990 het initiatief om het grondwa
terpeil op een hoger niveau te krij
gen. Iedere branche die onttrekt
moest een bijdrage gaan leveren om
deze onttrekking te verminderen. Zo
mag de industrie slechts grondwa
ter onttrekken als dat noodzakelijk is
voor het produktieproces. De in
dustrie mag bijvoorbeeld grondwa
ter niet meer gebruiken als
koelwater.
Verbod op het beregenen van
grasland
Ook de land- en tuinbouw moest
haar bijdrage leveren. Gedurende
anderhalf jaar is er vaak heftig ge
discussieerd over het instellen van
een beregeningsverbod van land
bouwgronden. Het beregenen van
grasland met grondwater werd aan
banden gelegd. Voor de provincie
was de uitvoering van dat besluit
een hele klus. In Noord-Brabant zijn
immers ruim 9.000 grondwaterput-
De Nederheide in Schijf heeft behoefte aan waterbeheersing
