Kamerleden kunnen agrarische
vrouwen niet gerust stellen
mentaar
Vanuit de ZLM gezien
Varkenshouderijen beoordelen
op basis geldende regels
De macht der onwetendheid
J
Van Noord: "Zeeuwse boer redt het wel"
Dubieus afval
H. Eversdijk:
VRIJDAG 7 MEI 1993
De mooie en geruststellende woor
den van de Kamerleden Van Noord
(CDA) en Van Zijl (PvdA) en van de
Zeeuwse senator Eversdijk (CDA)
maakten bar weinig indruk op de
agrarische vrouwen, die maandaga
vond naar Kapelle waren gekomen
voor een discussie met de politici
over het landbouwbeleid. De dis
cussie was georganiseerd door de
Agrarische Commissie Zeeland. De
Haagse parlementariërs gaven grif
toe dat vooral de akkerbouw een
bar slecht jaar achter de rug heeft.
Ook de fruitteelt kreeg flinke klap
pen. Maar volgens de heren politici
moeten we niet al te dramatisch
doen. Het is vervelend voor wie het
aangaat, maar het gaat toch eigen
lijk maar om een incident, aldus viel
tussen de regels door te be
luisteren.
De Nederlandse - en zeker de
Zeeuwse boer - klimt wel weer uit
het dal. En met de verdringing valt
het wel mee als de avonturiers een
maal van de markt zijn. Alleen
Eversdijk ("ik treed hier vanavond in
de eerste plaats als Zeeuw op") zei
de indruk te hebben dat in Den
Haag en Brussel nog altijd niet vol
doende wordt onderkend dat de ak
kerbouw in de crisis zit. Maar een
oplossing voor die crisis had ook hij
niet op zak.
Ongeloofwaardig
De woorden van de politici klonken
de agrarische vrouwen ongeloof
waardig en goedkoop in de oren. De
inleiders kregen herhaaldelijk de
wind van voren. "Weet u wel wat er
werkelijk aan de hand is? Komt u
wel eens op een akkerbouwbedrijf?
Alleen door verschrikkelijk veel uren
te maken kunnen we het hoofd bo
ven water houden. Vindt u het nor
maal dat een agrarisch gezin niet
eens tijd heeft om Koninginnedag te
vieren?"
De Kamerleden hamerden op pro-
duktvernieuwing, toegevoegde
waarde, goed ondernemerschap,
agrificatie en grond uit produktie ne
men. Dat zijn de recepten waarmee
de zieke akkerbouw er weer boven
op geholpen kan worden. Ze wier
pen het verwijt dat de overheid de
landbouw aan haar lot overlaat ver
re van zich. Van Zijl: "De problemen
in de akkerbouw dateren al van voor
MacSharry en GATT. Er wordt te
veel geproduceerd. De oplossing ligt
in het grootschalig uit produktie ne
men van grond. In Groningen liggen
hiervoor regionale plannen op tafel.
Ook in Zeeland moet zoiets in sa
menwerking met de standsorgani
saties mogelijk zijn. Begin er maar
mee".
Zowel Van Noord als Van Zijl pro
beerden de agrarische vrouwen er
van te overtuigen dat er wel degelijk
toekomst is voor de landbouw in
Nederland. Van Noord: "De Neder
landse - en zeker de Zeeuwse boer
- heeft in Europa een voorsprong die
er niet om liegt. Het ondernemer
schap, de kennis, de handel en af
zet, de infrastructuur, het klimaat,
dat zijn zaken waar men in andere
landen niet aan kan tippen. Als de
Zeeuwse boer het niet lukt om uit
het dal te komen, dan lukt het geen
enkele boer in de hele EG".
Braaklegging
Tussen de bedrijven door liet Van
Noord weten weinig vertrouwen te
hebben in het plan Korteweg, waar
bij op Europese schaal een forse
braaklegging moet plaatsvinden.
"De Fransen willen niet braken".
Hoge verwachtingen koestert Van
Noord van agrificatie. Zo liggen er
bijvoorbeeld reële plannen klaar
voor een fabriek waar afbreekbaar
plastic wordt gemaakt. "Agrificatie
moet vooral in Frankrijk plaatsvin
den", aldus Van Noord. "Dan gaat
de graanprijs in Nederland
omhoog".
De geruststellende woorden namen
het wantrouwen onder de aanwezi-
In de Westhoek van Brabant zijn in
de afgelopen dagen diverse bedrij
ven benaderd door Engels spreken
de personen, die asfalteringswerk-
zaamheden willen uitvoeren. Ze
doen dat met restanten, waarvan
de afkomst en dus kwaliteit du
bieus is.
Verschillende agrarische bedrijven
hebben bezoek gehad van deze
nogal overrompelend optredende
personen. Mogelijk duiken ze ook in
andere regio's op. Wees dus voor
zichtig met deze lieden.
Het Zeeuwse Eerste Kamerlid H.
Eversdijk vindt dat de aanvragen
voor de vestiging van grootschalige
varkenshouderijen op Zuid-Beveland
op basis van de geldende regels
moeten worden beoordeeld. "Als
deze plannen voldoen aan de wette
lijke bepalingen, dan mogen ze niet
worden tegengehouden".
Eversdijk zei dit maandagavond in
Kapelle tijdens een discussie-avond
met agrarische vrouwen. "Een ge
meente moet natuurlijk niet snel het
bestemmingsplan wijzigen, zodat
zo'n vestiging plotseling niet meer
kan", zo voegde de senator er aan
toe.
Zoals bekend liggen er op Zuid-
Beveland drie aanvragen voor groot
schalige varkenshouderijen, te we
ten twee in de gemeente Goes
(Wilhelminapolder en Wolphaartsdijk)
en één in de gemeente Borssele.
Eversdijk sprak verder zijn twijfels
uit over het besluit van het provinci
aal bestuur van Zeeland om de
glastuinbouw te verdelen over drie
gemeenten met elk 100 ha. "Ik be
grijp het politiek compromis wel,
maar of dit de meest praktische
oplossing is, betwijfel ik sterk".
gen in de zaal bepaald niet weg. On
omwonden werd gesteld dat de
grens bereikt is. "Hoe kan het
toch", aldus een vertwijfelde boerin,
"dat er wel geld is voor natuur en
voor al die ambtenaren, die de inge
wikkelde regels voor de boeren
moeten opstellen, uitvoeren en con
troleren? Daar worden miljoenen
guldens aan gespendeerd. Dat geld
kunt u beter aan de boeren geven".
De ingewikkelde regelgeving, waar
mee de boeren te maken hebben,
was ook de Kamerleden een doorn
in het oog. "Maar het kan niet an-
des. Ik zeg wel eens: minder regels
betekent ook minder boeren", aldus
Van Noord. Van Zijl verzuchtte dat
regels vaak noodzakelijk zijn om
rechtsongelijkheid tegen te gaan.
Personeel
Over regelgeving gesproken: een
fruittelersvrouw vroeg zich af hoe zij
in de piektijden aan personeel moet
komen, terwijl arbeidskrachten uit
Polen niet worden toegelaten. "We
hebben eerst het arbeidsbureau in
geschakeld. Er waren 29 kandida
ten, maar er kwam niemand
opdagen. Uit Polen staan de men
sen in de rij. Die willen hier graag
wat verdienen en alle premies en
belastingen worden keurig afgedra
gen. Toch mogen we deze mensen
niet aannemen".
De Kamerleden hadden alle begrip
voor deze hartekreet, maar vonden
toch dat het personeelsprobleem in
eigen land moet worden opgelost.
"Onze eigen werkzoekenden moe
ten worden gedwongen dit werk te
doen. Als ze niet willen, dan maar
forse strafkortingen op hun uitke
ring. Het kan niet zo zijn dat we
mensen van buiten de EG binnenha
len om hier te werken, terwijl Neder
landse werkzoekenden met hun
armen over elkaar blijven zitten".
En zo hadden de heren politici op el
ke vraag en opmerking wel een ant
woord. Maar bevredigend was het
allemaal niet. De frustraties bleven,
zowel vóór als achter de tafel. Van
Zijl: "Ik zie aan uw gezichten dat wij
u niet hebben kunnen overtuigen.
Dat is knap vervelend, omdat ik
oprecht van mening ben dat er wel
degelijk wegen zijn naar een goede
toekomst voor de landbouw in Ne
derland. U hebt er geen vertrouwen
in, ik wel".
"Laten we in ieder geval met elkaar
in gesprek blijven", aldus sloot dis
cussieleidster mevrouw C. Koster,
lid van Provinciale Staten voor de
VVD, de bijeenkomst diplomatiek
af. Uit handen van mevr. M. Mol, die
de avond voorzat, kregen de inlei
ders een attentie mee naar huis. Er
kon nog net een flauw applausje uit
de zaal af.
fj| ■"■"•8'
v. /*v
Drie parlementariërs gingen maandagavond in Kapelle in discussie
met ca. 100 agrarische vrouwen. V.l.n.r. H. Eversdijk, CDA-lid van de
Eerste Kamer, J. van Zijl (landbouwspecia/ist PvdA), mevr. C. Koster,
discussieleidster en J. van Noord (Landbouwspecia/ist CDA). (Foto:
Anton Dingemanse)
Ten gevolge van het huidige meedogenloze Europese en nationale
anti-landbouwbe/eid waart er een akkerbouwcrisis over het boeren
land. Veel agrarische ondernemers zoeken met de moed der wan
hoop naar alternatieven. De meesten doen dat door gedeeltelijk om
te schakelen naar kwa/iteits- en arbeidsintensieve plantenteelten. In
die produktiesector manifesteren zich momenteel echter op een
schrikbarende wijze "verdringingseffecten": Franse en andere Euro
pese graanboeren gaan massaal aardappelen telen en Nederlandse
akkerbouwers passen noodgedwongen hun bouwplan aan met tuin-
bouwgewassen. Dramatisch lage prijzen - zowel in de akkerbouw als
in de tuinbouw - zijn het gevolg. Er bestaat een terechte beduchtheid
dat deze verdringing naar de vrije marktsector en de daarmee samen
hangende overproduktie en lage prijzen vooralsnog structureel zullen
zijn. Alhoewel voor ons onbegrijpelijk en onverteerbaar en ondanks
ons verzet daartegen, ligt de politieke realiteit van de MacSharry-
bes/uiten en de GATT-onderhandelingen ten grondslag aan die struc
turele trend.
Varkens
Om zich minder afhankelijk te maken van deze neerwaartse spiraal
beweging hebben enkele akkerbouwers in ons werkgebied na ampele
overwegingen besloten om op hun bestaande bedrijf een tweede
(agrarische) tak in de vorm van mestvarkenshouderij te beginnen. De
ons bekende initiatiefnemers opereren op een volstrekt legale wijze.
Ze hebben bij hun vergunningaanvraag bij de gemeente volledig reke
ning gehouden met de aktuele (en de nog te verwachten) extreem
strenge Nederlandse regelgeving op het gebied van milieu, mest,
dierwelzijn, stank en hinderwet. Sterker nog, de nieuwe bedrijven zul
len wat dat betreft ruimschoots binnen de gestelde normen blijven.
Bovendien ligt het in de bedoeling om zogenaamde "groen label"
stallen te bouwen en zal respectievelijk het voergraan op eigen grond
geteeld en de mest op eigen grond teruggebracht worden. En met
name dat laatste is immers een door de natuur- en milieulobby gepre
dikte ideaa/vorm van een grondgebonden gemengd bedrijf!?
En wat blijkt nu? Tot onze verbazing en ergernis stelt de betreffende
gemeente (Goes) alles in het werk om de vergunningaanvraag te tor
pederen. Op gevoelsmatige en irrationele gronden wordt varkenshou
derij in een gebied met agrarische bestemming afgewezen. Men wil
deze blokkade nu zo snel mogelijk legaliseren door een spoed
procedure voor een bestemmingsplanwijziging door te voeren. Dat is
mijns inziens een oneigenlijke zaak want het "Streekplan Zeeland"
geeft namelijk (terecht) voluit ruimte voor vestiging en uitbreiding van
varkenshouderij op bestaande bedrijven in het buitengebied met
agrarische bestemming (mits uiteraard voldaan wordt aan de landelij
ke milieunormen en regelgeving).
Het is voor ons op z'n zachtst gezegd onacceptabel dat men zich op
gemeentelijk bestuurlijk niveau laat leiden door een serie emotionele
bezwaren van burgers, die zich uit onwetendheid geroepen voelen
om mee te doen met de verkettering van zogenaamde milieu-
vijandige intensieve veehouderij.
Koud water
Daar waar een groot deel van de bezwaarmakende burgers waar
schijnlijk niet belast is met feitelijke kennis van zaken met betrekking
tot de hedendaagse straffe voorwaarden en regelgeving voor var
kenshouderij en mestproduktie, is het ons inziens de primaire verant
woordelijkheid van de gemeente om de bezwarenindieners te wijzen
op hun koudwatervrees. Door dit niet te doen laat men zich regeren
door op verkeerde feiten gestoelde emoties.
De werkelijke feiten zijn.
1. de betreffende initiatieven versterken de werkgelegenheid en de
economische kracht van het Zeeuwse platteland;
2. er worden milieuvriendelijke "groen labeT-stallen gebouwd;
3. de ammoniakemissie blijft ruimschoots binnen de geldende
normen;
4. de varkenshouderij is grondgebonden; en er is mijns inziens voor
alsnog geen sprake van mammoetbedrijven;
5. het gaat om aanpassing van bestaande agrarische bedrijven in een
landelijk open gebied met agrarische bestemming;
6. de stankhinder zal minimaal zijn in verband met de vigerende uitrij-
rege/s en onderwerkverplichting (en bovendien: indien.geen eigen
dierlijke mest kan worden gebruikt zal dat ongetwijfeld van elders
aangevoerd blijven worden).
Z.M.F.
Deze feiten in aanmerking nemend hebben we met name geen be
grip voor het bezwaarschrift ter zake van de Zeeuwse Milieufederatie.
De ZMF is - mogen wij toch veronderstellen - wèl belast met werkelij
ke kennis van zaken!? Desalniettemin (of wellicht juist daarom) heeft
men een aantal NON-argumenten bij elkaar geschraapt om toch maar
tegen te kunnen zijn: "Stallen met mestsi/o's passen niet in het land
schap" en "Uit het oogpunt van dierenwelzijn verzet men zich princi
pieel tegen oprichting van intensieve veehouderijbedrijven". Het zou
een verademing zijn a/s de ZMF nu ook eens de verantwoordelijkheid
zou nemen om de positieve kanten in deze kwestie de doorslag te la
ten geven.
Vanuit de ZLM zullen we de gemeente Goes (en de provincie) wijzen
op (de tot nu toe) onevenwichtige gang van zaken met betrekking tot
deze vergunningweigering. We zullen proberen, mede gelet op de
precedentwerking, één en ander weer op het rechte spoor te krijgen.
Van der Maas
