Eerste sperziebonen
op 12 maart gezaaid
Een prachtig begin
Zeer voorspoedig verloop zaaien en planten
Nederlandse tuinbouw heeft
kansen in Zuid-Afrika
Minder vroege aardappels gezet
Electronische
kleurenfoto
op pc
Meer kansen voor afzet
van bomen via veiling
Traditioneel handwerk
wordt goed beloond
Produktiviteit
snijrozen
kan 20% hoger
Wat een prachtig begin van het vol-
legrondsseizoen. Beter dan dit weer
hadden we niet kunnen treffen in de
BARONIE. Iedere dag volop zon! De
werkzaamheden in de vollegrond
verlopen overal zeer voorspoedig.
De meeste gewassen staan dan ook
al volop te groeien.
Overal ligt weer plasticfolie en agryl-
doek op het land. Als dan de zon zo
overvloedig schijnt zoals afgelopen
weken, loopt de temperatuur onder
de bedekking snel op.
De eerste spinazie zal wel vroeg op
de veiling verschijnen. Deze staat er
overal prachtig bij. Ik heb wel de in
druk dat er verschrikkelijk veel spi
nazie is gezaaid. Maar in het begin
van het seizoen kan de markt nogal
wat aan. Een vroeg en droog voor
jaar is natuurlijk geen garantie voor
een goed jaar, maar een vlotte start
is wel erg prettig voor de teler. Alles
verloopt zoals je gepland had en el
ke dag kan er lekker doorgewerkt
worden. Dat is weieens anders ge
weest. ledereen die je spreekt heeft
goede zin en dat was wel nodig.
Ook in de witlofteelt schijnt de zon
weer een beetje. Ik zeg voorzichtig
"een beetje". Het is nu te hopen dat
het een langdurige zonneschijn mag
worden. Ook voor hen breekt de tijd
van zaaien weer aan. Op de teeltbij
eenkomsten zal de rassenkeuze etc.
wel uitvoerig besproken zijn. Op de
landelijke witlofdag van 5 maart j.l.
werd hieraan ook veel aandacht be
steed. Een verkeerde keuze kan de
trek van witlof sterk negatief beïn
vloeden.
Dan hebben we op zondag 4 april
weer de manifestatie "Kom in de
kas". Ook op deze dag is zonne
schijn van harte welkom. Buiten een
beetje fris en in de kas lekker warm.
Dat doet de bezoeken weldadig aan.
De telers die hun kasdeuren open
zetten, hebben er in ieder geval zin
in.
Er is al heel wat voorjaarswerk ge
beurd hier op THOLEN. De vroege
en middenvroege aardappelen zit
ten er allemaal in en dat ging voor
de tijd van het jaar onder wel zeer
goede omstandigheden. De struc
tuur van de grond is over het alge
meen bijzonder goed, en de grond
was zeker de afgelopen week vol
doende droog om zonder deze al te
veel te beschadigen de werkzaam
heden uit te kunnen voeren.
Toch lijkt het zaak om ook nu te let
ten op het voorkómen van onnodig
veel berijden van de grond tijdens
het klaarmaken en met zaaien en
planten. De kopeinden hebben dik
wijls veel te verduren. Men ziet dan
ook steeds meer aardappelen poten
en grondbewerken in één werkgang.
Er wordt ook steeds meer met een
lage luchtdruk in de banden gere
den. Met de huidige banden kan
soms wel tot een halve bar of min
der gegaan worden.
Het blijft echter zo dat de één hier
meer aandacht aan besteedt dan de
ander. Dit komt tijdens te natte of te
droge perioden (die zich in ons kli
maat meestal snel afwisselen) naar
voren. Met een gewas als aardappe
len kan dit heel wat kilo's schelen,
want we weten nooit wat voor
groeiseizoen ons te wachten staat.
Hopelijk met wat droogte waarbij
we met z'n allen wat minder produ
ceren voor een betere prijs. Want zo
rooskleurig ziet het er allemaal niet
uit wanneer het ook dit jaar weer
optimaal zou groeien. Vooral de gro
te voorraad aardappelen zitten
straks dan de nieuwe in de weg, en
andersom. De eerste nieuwe bren
gen meestal hun geld wel op, maar
de primeurmarkt is gauw verzadigd
wanneer er goedkopere naast lig
gen. Het moet allemaal nog wel
groeien en ondanks de voorspoedi
ge start is hier nog veel in te voor
zien. Zodat we er eigenlijk nog niks
van kunnen zeggen.
Anton (voorgrond) en Piet Boden. Na het zaaien op 18 maart waaide
het op Tholen eigenlijk te hard om in één keer het plastic goed strak
te leggen
Een maand eerder dan gebruikelijk
zijn bij de neefs Anton Boden uit
Wouse Plantage en Piet Boden uit
Bergen op Zoom vorige week de
sperziebonen de grond ingegaan.
"Wel wat vroeg maar zowel de tem
peratuur als de structuur van de
grond was goed", zeggen zij. "Het
is en blijft op dit vroege tijdstip altijd
een gok".
Voor de extra vroege teelt van sper
ziebonen huren de Bodens jaarlijks
zo'n 12 hectare kleigrond te Rilland
en Tholen. "De grondtemperatuur
ligt daar ten opzichte van de zand
grond 2 graden Celsius hoger",
merkt Anton Boden op. "Een ander
voordeel is dat wij op de klei minder
last hebben van zaadonkruiden. Na
het leggen van plastic is een on-
kruidbestrijding niet meer mogelijk".
Op Tholen heeft Anton de bonen
voorzien van twee lagen plastic. "Ik
heb overwogen om acryldoek te ne
men, maar dat komt veel duurder
uit". Thuis te Wouwse Plantage is
op 12 maart al 2 ha sperziebonen
op ruggen gezaaid. De bonen wor
den in de zijkant van de rug gelegd.
Het plastic komt op de bedden te
liggen zodat bij nachtvorst de bonen
door contactwerking niet kunnen
bevriezen.
Anton Boden verwacht dat onder
normale omstandigheden de eerste
bonen eind juni plukrijp zijn. "Om
uit de kosten te komen moeten de
bonen f 1,50 per kilo opbrengen.
Meestal ontvangen wij tussen de
f 2— en f 3,—. Bij een opbrengst
van gemiddeld 7 ton per ha zit het
goed. In 1992 plukten wij loten. Je
moet niet vergeten dat er jaren tus
sen zitten dat opnieuw gezaaid
moet worden. Dit jaar zijn ze ex
treem vroeg de grond ingegaan. Je
moet iets durven wagen".
J.v.T.
Er zijn goede mogelijkheden voor
samenwerking en handel tussen
agrarisch Nederland en Zuid-Afrika.
De twee landen kunnen eikaars pro-
duktenpakket aanvullen en uit
gangsmateriaal uitwisselen.
Voorzitter J. van der Veen van de
tuinbouwproduktschappen zei dit
op de bestuursvergadering van het
Produktschap voor Siergewassen
van 2 maart. Volgens hem leidt de
tegenstelling in seizoenen ertoe dat
er in beide landen een markt is voor
Verschillende regeninstallaties in
WEST-BRABANT hebben al volop
werk gehad. Vooral bij de kwekers
van aardbeiplanten. Het is nu de tijd
om uitgangsmateriaal in de grond te
stoppen. Door de droogte van de
laatste weken was de bouwvoor zo
droog dat er een flinke hoeveelheid
water aan te pas moest komen om
de planten aan te kunnen laten
slaan. Een laag plastic moet er voor
zorgen dat het uitgangsmateriaal
voorspoedig groeit om in de zomer
weer te kunnen worden uitgeplant
bij de aardbeitelers.
Vanuit de kas zijn de eerste aardbei
en weer op de veiling aangevoerd.
Met een prijs van f 3,30 per 200
gram is de teler tevreden. Dit voor
jaar heeft de kachel flink moeten
branden om de aardbeien te laten
groeien en verkleuren. In verhouding
heeft de zon weinig geschenen.
Naar verwachting zal het areaal kas-
aardbeien dit seizoen uitbreiden.
Vorig jaar zijn nogal wat nieuwe
kassen gebouwd. Vollegrondsaard-
beien kunnen er wat minder komen.
Minder goede prijzen in het hoogsei
zoen maken deze teelt niet zo inte
ressant meer. Daarbij komt nog dat
de factor arbeid steeds moeilijker is
in te vullen.
Met de afzet van witlof gaat het de
goede kant op. Trekkers ontvangen
nu meer dan het dubbele van de ja
ren 1991 en 1992. Bij f 2,70 per ki
lo is er weer winst te behalen.
Enkele grote trekbedrijven zijn afge
vallen zodat de dagelijkse aanvoer
op de veiling wat beperkt is. Een an
dere oorzaak die meespeelt is de
minder goede kwaliteit van de pen
nen. Om deze reden ligt de op
brengst al 10% lager dan
gemiddeld. Ook dit jaar zal weer een
aantal trekkers afvallen. Niet zozeer
uit financieel oogpunt. Het zijn voor
namelijk trekkers die als neventak
zo'n 10 jaar geleden begonnen zijn.
De inventaris begint te verslijten zo
dat een definitieve keuze gemaakt
moet worden. Een onzekere toe
komst zal verschillende kleine trek
kers doen besluiten de tak
witloftrekkerij maar te laten
schieten.
Het areaal vroege aardappelen in
West-Brabant is fors ingekrompen.
Niet bij de vollegrondstuinder die
jaarlijks een perceeltje zet om op de
veiling af te zetten. Het zijn voorna
melijk de telers die een paar jaar
achter elkaar een aantal hectares
vroeger hebben geplant voor de ver
se consumptie. De praktijk heeft ge
leerd dat voor nieuwe
teeltgebieden, die het op grote
schaal aanpakken, geen ruimte
meer is.
Enkele tuinders blijven vasthouden
aan specifieke oude rassen als Li-
bertas en Woudster om aan huis te
verkopen. Voor deze specifieke tafel
aardappel bestaat bij de consument
een kleine markt.
Voor het zaaien van bloemzaden
vonden de meesten het nog te
vroeg. Wanneer het van de week
voldoende droog blijft zal men ook
hiermee beginnen. Voor sommige
soorten is het zelfs aan te bevelen
om vroeg te zaaien vanwege hun
lange groei- en rijpingsperiode. Er
kan en moet wel ondiep gezaaid
worden want het fijne zaad moet
niet te veel tegenstand ondervinden
om boven te komen. Vroeg zaaien
onder goede omstandigheden heeft
ook in de bloemzaadteelt op enkele
koude en zeer vorstgevoelige soor
ten na, meer voordelen dan
nadelen.
Bloemenkopers op de veiling kun
nen op afstand produkten beoorde
len die nog bij bemiddelingsbureau
of teler staan. Zij doen dit aan de
hand van een electronische kleuren
foto die zij via het telefoonnet op
hun eigen personal computer kun
nen oproepen. Bloemenveiling Hol
land is de eerste veiling die deze
aanbodsinformatie geeft. De
"beeldbank" levert de kopers een
belangrijke kosten- en tijdbesparing
op.
Als rozentelers bereid zijn om op
nieuwe, klonale onderstamselecties
over te schakelen, en hun teeltwijze
aan deze nieuwe onderstammen
aanpassen, kan de produktiviteit
van snijrozen op onderstam met ze
ker 20% verhoogd worden. Dat
stelt de heer ing. DP. de Vries, me
dewerker van CPRO-DLO, die op 24
maart aan de Landbouwuniversiteit
Wageningen is gepromoveerd op
zijn proefschrift met als titel "The
vigour of glasshouse roses".
Boomkwekers kunnen steeds vaker
hun produkten via de bloemenveilin
gen afzetten. Er is een duidelijke
groeimarkt. Een kweker moet dan
wel zijn produkten met een zekere
regelmaat aanvoeren. Ook is het le
veren van kwaliteit belangrijk, zo
eikaars siergewassen. Verder is sa
menwerking mogelijk bij teelttech-
nisch onderzoek.
Van der Veen benadrukte dat wel
eerst de politieke tegenstellingen in
Zuid-Afrika overbrugd moeten wor
den. "Dat lijkt mij een dubbeltje op
zijn kant. Maar als dit lukt en de
economie weer op gang komt, zijn
er zeker afzetmogelijkheden. Zuid-
Afrika vormt ook een belangrijke
toegangspoort tot andere Afrikaan
se landen".
Met volharden in handwerk is
soms een goede boterham te
verdienen. Knolselderij met blad
erop heeft het gehele wintersei
zoen al f 1,— tot f 1,30 per
stuk opgebracht. Een bewerkelij
ke methode, maar de kosten ko
men er vlot uit.
Na het rooien in het najaar moe
ten de knollen in de kas weer uit
geplant worden. Nauwkeurig
rooien is noodzakelijk omdat er
een kleine bladrand op moet blij
ven staan. Enkele tuinders doen
om deze reden de knollen met de
hand uit de grond. Dat de consu
ment knolselderij met blad koopt
heeft meer met decoratie dan
met voeding te maken. Zolang
het aanbod op de veiling beperkt
blijft wordt zo'n produkt als ex
clusief gezien. Dan heeft de
huisvrouw/man er wat extra
voor over.
Van spinazie is eigenlijk hetzelf
de te zeggen. Vanuit de kas
brengt deze groente f 3,— per
kilo op. Per vierkante meter kan
ongeveer 21/2. kilo gemaaid
worden. Voordeel van dit gewas
is dat het eigenlijk in een onren
dabele tijd de grond in kan, begin
januari. De tuinder moet wel be
schikken over iemand die secuur
met een zeis weet om te gaan.
Juist hier ontbreekt het bij veel
tuinders aan. Er zijn maar weinig
mensen meer die dit oude am
bacht in de vingers hebben.
Maaien kan iedereen wel maar
niet op de centimeter nauw
keurig.
Bij meerdere teelten is momen
teel te zien dat oude vakkennis
beloond wordt. Menig tuinder is
afgestapt van teelten waar wat
al te veel saai handwerk in zit.
blijkt uit een onderzoek van het Pro
duktschap voor Siergewassen.
Het produktschap heeft een enquê
te gehouden onder inkopers op
bloemenveilingen. Maar liefst 68
procent van de ondervraagde vei
lingbedrijven denkt in de toekomst
meer boomkwekerijprodukten te
verhandelen. Slechts 3 procent
voorziet een dalende afzet.
De stijgende lijn is al in de jaren
tachtig ingezet. Zo groeide in 1992
de afzet van bomen via de klok met
7 procent en in 1991 met 12 pro
cent. De belangrijkste boomkweke
rijprodukten die via de veiling naar
de afnemer gaan, zijn sierconiferen,
vaste planten, sierheesters en eri-
caceeën.
De bedrijven die deze produkten in
kopen, zijn voornamelijk potplanten
exporteurs, snijbloemenexporteurs
en tuincentra. De meeste van deze
ondernemers handelen nog maar
vrij kort in boomkwekerijprodukten:
62 procent van hen doet dit nog
geen tien jaar. Redenen om hier in
te stappen waren uitbreiding van
het assortiment en de vraag van af
nemers. De reguliere exporteurs van
boomkwekerijprodukten kopen nau
welijks in op de veiling.
Opvallend is dat er relatief veel van
af de veiling naar Duitsland geëx
porteerd wordt: 57 procent, tegen
40 procent via de reguliere handel.
Bij het Verenigd Koninkrijk en Frank
rijk ligt dit anders. Bij de uitvoer naar
deze landen is het aandeel van de
reguliere exporteurs groter.
