Veehouders Chaam tevreden
over mineralenproject
hippbïh
nkuiu/
Hoechst brengt uitstoot
schadelijke stoffen terug
Mensen die nog boerenverstand hebben
De laatste loodjes wegen het zwaarst
Record aangifte hengsten
Veel minder verlies van stikstof en ammoniak
Het door de provincie Noord-
Brabant gestimuleerde mineralen-
project in Chaam heeft uitstekende
resultaten opgeleverd. Uit de evalu
atie afgelopen maandag, die werd
bijgewoond door o.a. milieugedepu
teerde R. Welschen en NCB-
voorzitter A. Latijnhouwers, bleek
dat er aanzienlijke besparingen in
stikstof- en fosfaatverfiezen zijn be
reikt. Normaal verdwijnen grote
hoeveelheden van deze stoffen on
nodig in het milieu.
Niet minder belangrijk is, aldus
project-deelnemer en veehouder A.
van der Steen, het indirecte effect:
het mineralenproject heeft door on
der meer excursies en publiciteit
een gunstige uitstraling op andere
bOSrên gehad. 'We hebben het ge
voel gekregen dat we zélf milieu
besparingen hebben aangedragen,
in plaats van dat deze ons worden
opgelegd'.
Zowel Welschen als Latijnhouwers
waren vol lof over de aanpak in
Chaam. De laatste onderstreepte
eveneens het indirecte effect, naast
de directe besparingen voor de boer
zelf. 'De boeren worden nogal eens
gezien als natuurvervuilers. Hier
hebben agrariërs het tegendeel be
wezen. Er gaat ook een goede voor
beeldwerking uit naar varkens- en
pluimveehouders'.
Want in Chaam betrof het minera
lenproject - daar waren alle aanwe
zigen het over eens - de
'makkelijkste' groep, de rundvee
houders. Zestien van hen deden
mee aan een cursus mineralenboek-
houding. Daarin leerden zij het bij
houden van de mineralenbalans.
Simpel gezegd: het registreren van
wat er aan mineralen via veevoer
etc. binnenkomt en wat er via onder
'Eerst eigen mest'
De veehouders in Chaam hebben
hun bemesting - waar in feite bijna
alles om draait - geregeld via het
BAP-computerprogramma. Uit
gangspunt van dit Bemestings Ad
vies Programma is om eerst en
vooral de mest uit de eigen put aan
te wenden. 'Vaak wordt er bemest
met kunstmest, en aanvullend met
drijfmest. Dat moet andersom', be
toogde voorlichter P. de Beer van
het DLV-team Breda. Met een mini
male kunstmestgift zorgt BAP voor
een schoner milieu.
Een belangrijk onderdeel van het
project is ook het telen van nage-
was of groenbemester, vooral op
maisland. Daar blijven na de oogst
veel voedingsstoffen achter, die in
het winterhalfjaar wegspoelen naar
grond- en oppervlaktewater. Deze
onnodige verliespost voor de boer is
bovendien schadelijk voor het mi
lieu. Het telen van nagewas beperkt
het iTiiiïeraiënveriies, omdat na het
onderploegen van de groenbe
mester deze mineralen weer ter be
schikking komen. Zo kan een
geslaagde groenbemester per ha
ongeveer 30 kg stikstof leveren voor
het volgende gewas. In Chaam kre
gen de agrarische bedrijven voor de
ze teelt een subsidie per hectare
De natte moesson lijkt voorbij in
WEST ZEEUWS-VLAANDEREN. Na
de overvloedige regenval is de laat
ste week van november gelukkig
droog gebleven. De laatste bieten
konden eindelijk gerooid, dat ging
redelijk althans op grond die draagt.
Hier en daar is flink gemodderd met
verzakte bunkerrooiers en laders,
daar zal volgend jaar ook nog niet
veel groeien. Ook de percelen die
wel reden zijn flink gekneed. Een
flinke vorst kan dat weer een heel
eind corrigeren.
Tarwe zaaien is momenteel nog niet
mogelijk, de voorspellingen beloven
wat vorst, eind deze week misj
schien dat we dan de kans nog krij
gen. De oktoberzaai staat veelal
boven, hier en daar is dat door grove
kluiten nog niet zo goed te zien.
Meer percelen zijn er wat al te fijn
weggelegd en de vele regen heeft
daar voor grote waterplekken ge
zorgd. Op echt slempgevoelige
gronden is het mooie er al helemaal
af. We hebben trouwens ook weer
al gezien dat het onkruid op niet
gespoten percelen reeds aanwezig
is. Bij een zachte winter kunnen dat
al grote planten worden die moeilijk
te bestrijden zijn. Duist is tegen
woordig ook na opkomst te bestrij
den, maar het land moet wel
berijdbaar zijn. De ploegen blijven
deze week nog wel op het land,
hoewel dit per bedrijf sterk verschilt.
De grondsoort is hier doorslagge
vend maar ook nevenaktiviteiten
van de boer of late teelten zoals
winterpeen zijn van invloed. De aard
appels die niet vorstvrij zitten, zijn
wel zowat geruimd. De prijzen blij
ven vrij redelijk op niveau, nu alleen
zorgen dat de kiem rustig blijft en
dat is niet zo eenvoudig dit jaar.
Het vergaderseizoen barst ook weer
in alle hevigheid los. Volgende week
de Algemene Vergadering waar Jef
Mares het nog eens precies zal ver
tellen, of, als dat te ver weg is, de
Algemene Vergadering van de kring
met als sprekers mevrouw Josje de
Koning en mr. Gerard Smallegange,
mensen die nog boerenverstand
hebben. Misschien dat de Infomarkt
Nieuwe Teelten nog wel de meeste
belangstelling zal krijgen. Ondanks
alle kritiek op kortzichtig bedrijfsbe
leid is er juist zeer veel belangstel
ling uit de praktijk voor
alternatieven. Er komen ook steeds
meer praktijkvoorbeelden.
Tot slot, je kunt er bijna niet meer
omheen, de zeer vele ernstige ver
keersongevallen in West Zeeuws-
Vlaanderen. Een ongeluk zal nooit
helemaal uit te sluiten zijn, dat is
duidelijk, maar onze wegen zijn niet
berekend op het huidige verkeers
aanbod. De polderwegen aan de
kust zijn overbelast in de zomer, de
dorpen worden doorsneden door
drukke verkeersaders maar ook de
provinciale- en rijkswegen zijn voor
al rond de spits overbelast. Geld
voor verbetering zal er niet zijn, dus
zal de mentaliteit moeten verande
ren en dat kan. Elke trekkerchauf
feur weet bijvoorbeeld hoe idioot er
wordt ingehaald, en dat is echt niet
het enige!
Op SCHOUWEN-DUIVELAND is er
de laatste week veel werk verricht.
Men moet echter toch constateren
dat we dit jaar gemiddeld enkele
weken later met het werk klaar zijn
dan voorgaande jaren, er moet nog
veel geploegd worden en men is
nog steeds bezig met het oogsten
van winterwortels, witlof, knolsel
derij en bieten. Bieten zijn er deze
week zeer veel gerooid, wat op de
meeste percelen gepaard ging met
zeer diepe sporen dat zeker de
structuur niet ten goede komt.
De opbrengst van de bieten is over
het algemeen zeer goed, men hoort
nogal wat opbrengsten van 70 tot
90 ton netto per ha met over het al
gemeen toch nogal een redelijk ge
halte. De gemiddelde kg suiker per
ha zouden dit jaar wel eens een re-
kord kunnen geven.
Met de knolselderij is het een apart
verhaal. Verschillende telers zitten
met een gewas dat aangetast is
door roest, waardoor ze na het rooi
en zeer snel gaan rotten en bijna on
verkoopbaar zijn. Verder is de
opbrengst gemiddeld aan de lage
kant, en er is veel werk aan het rei
nigen. Ook de prijs van witlof en
winterwortels is slecht. Ook met de
prijs van de uien wil het niet erg
vlotten, concurrentie uit Oostblok
landen geeft een prijsdalend effect,
terwijl ook de fijne sortering de prijs
negatief beïnvloedt. Voor velen een
tegenvaller, men had over het alge
meen nogal hoge verwachtingen
van de uien. De prijs van de aardap
pels is stabiel, de grove zijn duur,
terwijl de kleine sortering moeilijk te
verkopen is tegen een dalende prijs.
Het vergaderseizoen is weer aange
broken. Ook wordt deze week de
vice-voorzitter van de kring gekozen
tot voorzitter, terwijl van de heer
Van Gastel op een later tijdstip af
scheid wordt genomen. Verder is
menigeen weer al bezig met het
bouwplan van het komende jaar.
Het wordt ieder jaar moeilijker om
nog rendabele teelten te vinden, ze
ker voor diegene die een bedrijfsop-
volger hebben. Ondanks de vaak
slechte resultaten in de vollegrond
groententeelt, voelen velen er toch
voor hierin uit te breiden. Naar mijn
mening wordt ook hiervoor veel te
veel reclame gemaakt. Het is in
feite produceren voor een overvolle
markt en iedere uitbreiding heeft
een prijsdrukkend effect, waardoor
men al snel beneden de kostprijs
moet produceren, de witlofteelt is
hier een sprekend voorbeeld van.
Deze week was er in Middelburg
een middag georganiseerd door de
gezamenlijke kerken over de positie
van de Zeeuwse boeren en boerin
nen. De eindconclusies die uit de
verschillende discussiegroepen
kwamen: het inkomen van de boer
is veel te laag, de positie van de
boerin is ver onder de maat, te
genover de verrichte werkzaamhe
den op het bedrijf staat nauwelijks
een vergoeding. Verder op sociaal
gebied heeft de boerin nauwelijks
rechten, voor de oude-
dagvoorziening (pensioen) voor
boeren en tuinders is zeer weinig
geregeld. Van de aanwezigen was
95% het roerend eens met de stel
ling dat boer en boerin op het mo
derne gezinsbedrijf ver onderbetaald
worden, het beroerste was echter
dat de politiek in feite het inkomen
van de boer bepaalt. Van deze men
sen waren er deze middag echter
zeer weinig aanwezig.
Was verleden jaar de aangifte
van voor het eerst te keuren
hengsten al zo hoog - met name
bij de KWPN en het Shetland Po
ny Stamboek - dat algemeen ge
dacht werd dat de top wel
bereikt was, nu blijkt de aangifte
nog veel groter en wel 914 bij de
KWPN tegen ruim 850 verleden
jaar. En de verwachting is dat er
bij die 914 nog wat na-aangiftes
komen door aankopen op Duitse
keuringen.
De eerste selectie vindt plaats in
Den Bosch (2 dagen) en Zuidla
ren (3 dagen), de tweede en der
de in Utrecht C-p 31 januari en 1
februari. Dat worden heel drukke
dagen voor de jury. We zijn wel
benieuwd of we nu de top heb
ben bereikt. Ook bij het Shetland
Pony Stamboek zien we een
aanzienlijke groei; nu 285 tegen
230 in 1991. Hier vinden de keu
ringen plaats op 28 en 30 de
cember in Den Bosch, waar alle
keuringen van het NSPS plaats
vinden. De beslissende keuring
en premiekeuring vindt plaats op
5 januari. En een week later tref
fen we daar de trekpaarden en
Haflingers aan met ook goede
aangiften, maar niet zo specta
culair, beiden rond de 30 stuks.
Opvallend groot was ook de aan
gifte bij het NRPS: 150 stuks
waarvan er op 23 november 20
stuks zijn goedgekeurd. Inmid
dels behoren de hengstenkeurin-
gen voor 1992 van het Dartmoor
Pony Stamboek en van de hard
dravers en Engelse volbloeds
ook al tot het verleden. Ook bij
de New Forest Pony's is een gro
te aangifte en wel 70 stuks. De
ze keuring wordt 8 februari in
Ermelo op het Federatie Cen
trum gehouden. En dan kennen
we de aangiften van een aantal
andere stamboeken nog niet,
maar het zou me niet verwonde
ren als deze dezelfde tendens
zullen laten zien. Al met al belo
ven de hengstenkeuringen inte
ressante dagen te worden.
Indoor Zeeland
Niet minder dan 800 paarden
zullen met hun amazones en rui
ters in actie komen tijdens In-
door Zeeland in de veilinghallen
te Kapelle rond de jaarwisseling.
Niet alleen in kwantitatief op
zicht is succes verzekerd, maar
ook kwalitatief met name bij de
dressuur, die op 27, 28 en 30
december verreden wordt, zijn
de verwachtingen hoog gespan
nen. En bij het springen verschij
nen een 26-tal Belgische ruiters
op 2, 3 en 4 januari in de ring.
Bovendien krijgt Indoor Zeeland
op 3 januari de hengstencompe-
titie op bezoek en deze krijgt wat
het springen betreft een interna
tionaal tintja Hierbij werkt In-
door Zeeland samen met
Jumping Mechelen en komen
Nederlandse en Belgische
hengsten eerst op 28 december
in Mechelen in actie en op 3 ja
nuari in Kapella Op beide con
coursen worden de hengsten op
hun springtijd beoordeeld. Over
béide wedstrijden wordt een to
taal klassement opgemaakt. Een
en ander ook in nauwe samen
werking tussen de KWPN en het
BWP.
Daarnaast is er in het program
ma ook plaats ingeruimd voor
een aantal shownummers. De
vorige keer trok Indoor Zeeland
een 10.000 toeschouwers. De
organisatie hoopt dat ook dit re
cord tijdens het komende evene
ment verbeterd zal worden.
K.l. groeit sterk
Het aantal kunstmatig geïnsemi-
neerde KWPN merries is dit jaar
sterk gestegen. Van de 18.002
dekkingen worden er 12.021
67%) door middel van K.l. ver
richt. Vorig jaar bedroeg dat aan
tal 7500 en in 1989 3.400. De
aan huis K.I., dit jaar voor het
eerst legaal, heeft al een behoor
lijke voet aan de grond. Van alle
inseminaties is ongeveer 26%
aan huis bij de merriehouder ver
richt. Gebleken is dat daarbij
meer sperma nodig is. Ook zijn
de kosten voor de merriehouders
hoger, maar daar staat tegen
over dat er niet met de merries
behoeft te worden gereisd en
dat er geen extra verblijfskosten
zijn. Het gebruik van diep
vriessperma blijft nog beperkt:
133 merries zijn met diep
vriessperma geïnsemineerd. In
middels zijn er 118 K.l. stations
voor paarden in Nederland. De
hengstenhouders kunnen nu ook
via hun bond centraal een verze
kering afsluiten voor K.l. hande
lingen. Het was niet mogelijk
individueel zo'n verzekering af te
sluiten. De sterke groei van de
paarden K.l. was enkele jaren ge
leden niet voorzien.
Alle lezers een goede jaarwisse
ling en een voorspoedig 1992
gewenst.
Gedeputeerde Staten van Zeeland
zijn van plan Hoechst Holland in het
Sloegebied een nieuwe vergunning
op basis van de Hinderwet, de Wet
luchtverontreiniging en de Wet ge
luidhinder te geven. Eerder inge
diende bezwaren van de
Gewestelijke Raad voor Zeeland van
het Landbouwschap tegen de nieu
we vergunning zijn door G.S. onge
grond verklaard.
Het Landbouwschap Zeeland heeft
in een bezwaarschrift van 21 januari
1991 kenbaar gemaakt dat de uit
stoot van methanol door Hoechst
aanzienlijk moet worden terugge
bracht zodat de kans op nadelige ef
fecten voor de land- en tuinbouw
verwaarloosbaar is. Ook de uitstoot
van de zware metalen cobalt en
mangaan moeten worden beperkt.
Behalve het Landbouwschap heeft
ook de Zeeuwse Milieu Federatie
een groot aantal bezwaren inge
bracht.
Volgens G.S. worden bij het vast
stellen van de nieuwe emissie-eisen
geheel voldaan aan de richtlijnen,
die pas in 1992 rechtskracht zullen
krijgen. Hoechst wil in fasen de uit
stoot van schadelijke stoffen ver
minderen. Uiterlijk 1993 moet de
sanering voltooid zijn. De uitworp
van vluchtige koolwaterstoffen
daalt hierdoor van 232 kg per uur
tot 24 kg per uur. Verder zal de uit
worp van opslag van koolwaterstof
fen voor 1 januari 1996 sterk
worden teruggebracht.
De ontwerp-vergunning ligt tussen
5 en 18 december a.s. ter inzaga In
die periode kunnen formeel bezwa
ren worden ingediend. Daarna stel
len G.S. de vergunning definitief
vast.
