Voor de vrouw %E Voor de vrouw Klant is koning Agenda Maria Utagri en Carmen Carrascal, voortrekkers voor betere samenleving Tuinagenda verschenen NAJK-thema: Diaserie A.O.C. Dordrecht verrijkt met veestal 13 onder reda kt ie van de Perskommissie Bond van Plattelandsvrouwen voor Zeeland en Noord-Brabant. Adres: P.J. de Rooy-Janse M.A. Postbus 42, 4424 ZG Wemeldinge Op vrijdag 15 november was bij de afsluiting van de tentoonstelling 'Het Sterke Geslacht' in de Zeeuw se Bibliotheek in Middelburg Maria Otagri aanwezig. Zij komt uit Uraba, dat in Noord-Columbia ligt. Het is de streek waar de Turbana bananen gekweekt worden. Maria komt uit een boerenfamilie, is met een land bouwer gehuwd en heeft drie kinde ren. Ze is dus een echte plattelandsvrouw. De rol van de coöperaties Maria Otagri is thans werkzaam als directrice van een coöperatie. Haar familie heeft haar de kans gegeven om te leren. Niet naar de universi teit, want dat is zelfs voor een wat rijkere boer onbetaalbaar. Na onge veer 6 jaar vrijwilligerswerk in de coöperatie te hebben gedaan, is Maria er nu directrice van geworden en heeft ze een eigen salaris. Het gebied rond Uraba is in twee stukken te verdelen, n.l. het vlakke gebied waar de groot-grondbezitters enorme bananenplantages bezitten en de bergen, waar kleine boeren hun produkten verbouwen. Dit zijn voornamelijk mais en cacao en wat groenten en fruit. De laatste produkten zijn voor eigen gebruik. Omdat deze streek te ver van de markt verwijderd ligt, is het vervoer er naar toe te moeilijk. Bananen kweken is voor de kleinere boeren haast onbetaalbaar omdat er veel grond en dure bestrijdingsmiddelen aan te pas komen. Er zijn landbouwers, die een redelijk bestaan hebben en hun kinderen kunnen laten leren (o.a. de ouders van Maria) en er is een groep die maar net rond kan komen. De laat ste groep heeft totaal geen steun of begrip van de regering en er wordt door de grondgrondbezitters enorm op neer gekeken. In 1985 kwam een Nederlandse commissie naar Columbia en na een onderzoek bleek dat 80% van de boerenbevol king analfabeet was. Er werden les sen gegeven met de bedoeling dat de cursisten hun kennis zouden doorgeven aan hun dorpsgenoten. Na een enquête bleek dat het groot ste probleem was, dat de produkten van de boeren te weinig opbrach ten. Het gebied ligt zo ver van de markt, dat de handelaren een mo nopoliepositie hadden en die uitbuit ten. De Nederlandse commissie leende de coöperatie geld om bij de boeren de produkten op te kopen en gezamenlijk op de markt te brengen. Dit leverde aanzienlijk meer geld op. Na 4 jaar kon de lening terug be taald worden en ging de coöperatie zelfstandig verder. Nu er gezamen lijk gewerkt wordt zijn de op brengsten hoger en heeft men een betere concurrentiepositie. Aan betere gezondheidszorg, betere woningen en beter onderwijs wordt nu aandacht geschonken. De rege ring besteedt er geen enkele zorg aan. Er is een speciaal project opge zet voor de talrijke weduwen en we zen: een bakkerij, een jamfabriek en een kleermakerij. In Columbia telt al leen maar de man en als de vrouw alleen achterblijft is ze afhankelijk van haar familie. Enige jaren geleden was er een ster ke trek naar de steden. Nu is men er echter achter gekomen, dat daar ook bittere armoede heerst en blij ven de jongeren liever op het land. Vooral omdat daar door de coöpera ties steeds betere kansen op een leefbaarder bestaan komen. Carmen Carrascal Maria liet ons een film zien, die een vrij representatief beeld geeft over de Columbiaanse vrouw. Carmen begon van gedroogde palmboom bladeren manden te vlechten voor haar dochters. Andere vrouwen uit het dorp vonden die manden erg mooi en wilden er ook één hebben. Dat bracht Carmen op het idee om er meer te gaan maken en op de markt te gaan verkopen. Naarmate ze meer manden maakte werd ze er handiger in en werden ze ook steeds mooier. Carmens man zag dit mandenvlechten slechts als tijd- vulling en vond dat ze beter op het land kon werken. Maar ze zette door en bracht haar manden steeds ver der weg en de verkoop verliep steeds beter. Carmen begon te spa ren en kon van haar geld de kinde ren naar school sturen. Zelf moet ze steeds 10 dagen van huis weg om per ezel de manden naar de markt te brengen. In de tussentijd moeten haar kinderen Carmens werk op het land overnemen en voor het eten zorgen. Voor iedereen hard aanpak ken dus! Carmen werkte één hele dag aan een kleine mand en twee dagen aan een grote. Er kwam steeds meer vraag naar haar manden, zodat Car men haar buurvrouwen manden leerde vlechten om aan de vraag er naar te kunnen voldoen. Deze kleine dorpsindustrie kreeg bekendheid en Carmen werd voorgedragen voor een medaille. Als Carmen met haar man overlegt of ze naar de uitreiking ervan zal gaan, antwoordt hij: 'Je ziet maar'. Carmen gaat en wanneer ze terugkomt vraagt hij niet eens hoe het allemaal ging. Want wat je als vrouw doet telt in Columbia niet mee Alleen in de coöperaties is dit anders. Milieuvervuiling In Columbia worden heel veel bos sen gekapt voor het vervoer van ba nanen, die geëxporteerd worden. De regering heeft nu een wet uitge vaardigd om het milieu te sparen. Het meest vervuilen de multinatio nals die de bananen exploiteren doordat ze bestrijdingsmiddelen ge bruiken, die schadelijk zijn voor de gezondheid. Columbia is ook een bloemexporterend land. Doordat het land zo groot is heeft het verschil lende klimaten en sommige zijn zeer geschikt voor bloemen. Helaas wor den ook hier erg giftige chemicaliën gebruikt als gewasbescherming. En de vrouwen die hierin werken wor den soms vergiftigd. Hoe kunnen wij hier wat aan doen? Veel is dat nog niet, maar er is een begin gemaakt met verkoop van ar tikelen uit de derde wereld waarvan de opbrengst meteen ten goede komt aan de producenten. De macht van de boodschappentas dus. Het bekendste hiervan is wel 'de Max Havelaar koffie', die in de wereldwinkels verkocht wordt. De Wereldwinkels zijn nu bezig om een aantal kriteria op te stellen voor de div. schakels van de alternatieve handel: de producenten, de impor teurs en de wereldwinkels zelf. Ze willen naar een keurmerk toe, zodat de koper er zeker van kan zijn dat het produkt met zo'n merkje zuiver is. Wat wordt er in een wereldwinkel zoal verkocht? Koffie, thee, wijnen en broodbeleg uit diverse landen, maar óók kunstnijverheid. Het adres is: Wereldwinkel Goes, Albert Joa- chimkade 5, telefoon 01100-23486. De wereldwinkels kopen de produk ten van de boeren, dus meestal de onbespoten voedingsmiddelen. Maria Otagri zegt: 'Vrouwen moe ten het voortouw nemen in de ont wikkelingen in Columbia en overal ter wereld door actief deel te nemen aan het proces om tot een vreedza mere samenleving te kunnen komen'. C.J. de Jonge-Stols Vrouwen in kledij uit Derde Wereldlanden De Tuinagenda voor 1992 van de hand van groenauteur Julia Voskuil is ook dit keer weer een aantrekke lijke en handzame agenda met een schat aan praktische en aktuele in formatie over de siertuin en de moestuin. Een nieuwe tuinstijl, sor timentsvernieuwing, en andere in vloeden zijn terug te vinden in de onderwerpen in de Tuinagenda: open tuinen, nieuwe gewassen, in spirerende aktiviteiten. Tevens staat het jaar 1992 in het teken van de Floriade Wereldtuinbouwten toonstelling Den Haag - Zoetermeer, die op 10 april voor zes maanden haar poorten opent. Behalve een teelttabel en een snoei- kalender is achterin de agenda ook een handige en aktuele adressenlijst opgenomen. De agenda kost in de winkel bijna 25 gulden. Voor 1991/1992 heeft het Neder lands Agrarisch Jongeren Kontakt (NAJK) gekozen voor het jaarthema producent-consument. De verhou dingen zijn veranderd: we leven nu in een consumentgerichte samenle ving. De tijd dat de producenten de markt konden dicteren ligt achter ons. Jonge agrariërs ontwikkelen zo hun eigen strategie om een nieuwe marktpositie te veroveren. De KIK- strategie: Klant is Koning. De groeiende welvaart heeft ervoor gezorgd dat de consumenten zich steeds onafhankelijker is gaan op stellen ten opzichte van zijn voeding. De toegenomen aandacht voor de kwaliteit van het leven heeft zijn weerslag gehad op de houding ten opzichte van de consumptie. De con sument die kritiekloos accepteert wat de producent hem voorschotelt, hoort tot een uitstervend ras. De kritische klant is geboren, en heeft direct een keel opgezet. In volgorde van belangrijkheid zijn dit de eisen die hij stelt: kwaliteit, mi lieuvriendelijkheid en duurzaamheid. Bewustzijn De consument beseft maar al te goed dat hij het nu voor het zeggen heeft. Een kleine groep 5 10 staat aan de wieg van de nieuwe trends; de rest is volgzaam, maar niet op het achterhoofd gevallen. Langzaam maar zeker groeit het ko- persbewustzijn. Het verkopersbewustzijn groeit niet evenredig mee. 'De landbouw brengt een produkt op de markt en roept dat het goed is. Laten wij kri tiek horen, roepen ze alleen maar nog harder dat het goed is. Andere sectoren pakken dat slimmer aan. Goed, zeggen ze, wil de consument het anders? Dan doen wij het an ders." Dat is de stand van zaken vol gens Marcel Schuttelaar, woordvoerder van de consumenten bond (650.000 leden). Handel, industrie en grootwinkelbe drijven verkopen in de toekomst niet automatisch meer de produkten die boeren en tuinders produceren. Er wordt zakelijk omgegaan met de wensen van koning klant. De macht van deze tussenschakels is sterk toegenomen en zal nog ver der toenemen, omdat ze in staat zijn snel in te spelen op een veranderen de vraag. Vooral de grootwinkelbe drijven profiteren hiervan. Ze gaan ook steeds hogere eisen stellen aan de produkten die ze in hun schap pen leggen. Voortouw De agrarische wereld begint zich in toenemende mate te realiseren dat de consumentenwensen niet langer genegeerd kunnen worden. Je kunt als agrariër twee dingen doen: of de klant je rug toekeren, of de klanten je gezicht laten zien. Jonge agrariërs willen in de eerste plaats overleven. Daarom kiezen ze voor de KIK- strategie. Als de jonge agrariër open staat voor kritiek en wensen vanuit de samenleving, dan is dat goed voor het imago van de land- en tuin bouw. Als de jonge agrariër zich in spant voor optimale kwaliteit (zowel van het produkt als van de produk- tiemethode) en daarvoor garanties kan geven, dan komt ook dat ten goede aan het imago van de land en tuinbouw. Daarom hebben agra rische jongeren besloten het voor touw te nemen en zelf met initiatieven te komen. Onder andere bestaat de behoefte een consumentenplatform op te rich ten, om voortdurend op de hoogte te zijn van de consumentenwensen en -eisen en op die manier snel en passend te kunnen reageren. Zo'n consumentenplatform zou moeten bestaan uit opinieleiders van consumenten- en milieuorganisa ties. De geluiden uit de samenleving moeten worden opgevangen en ver sterkt doorgezonden naar de boeren en tuinders. Als er van consumenten- en milieu kant eenmaal acties gevoerd wor den (begin november heeft Milieudefensie de oorlog verklaard aan met -te- veel bestrijding geteel de aardappelen, uien en wortels) is het te laat. Argrarische jongeren kiezen voor overleven, en dus voor consumen- tengericht produceren. Felix Spee Het NAJK heeft rond de ver houding producent-consument een diaserie gemaakt. Ook stond het novembernummer van ledenblad Binder in het te ken van het jaarthema. In de afdelingen wordt hierover ge discussieerd en uiteindelijk zat tijdens het NAJK-congres (op 2 7 februari 1992) een gemeen schappelijk standpunt worden ingenomen. De diaserie, 'Klant is Koning', is te huur bij de provinciale agrari sche jongerenorganisaties en bij het NAJK (tel. 030 - 730 830). Het novembernum mer van Binder is verkrijgbaar door f 4,75 over te maken op gi ro 5445879 t.n.v. NFPJO te Utrecht, onder vermelding van Binder november 1991. RAK-West Zeeuws-Vlaanderen Cursus Economische Vorming Agra rische Vrouwen. De cursus start vanaf 2 december en kost f 125,—. Meer informatie bij I. Hamelijnck, tel. 01172-1413. Afd. Tholen en St. Philipsland 30 november: Provinciale bowling te Goes. Vertrek: 17.00 uur bij Piet v.d. Slikke. Opgave: Piet v.d. Slikke, tel. 01662-2532 of bij Lysian v. Nieuwenhuijzen, tel. 01677-2427. 20 december: Jaarlijkse dropping. De bus vertrekt om 19.30 uur bij de Chinees te Scherpenisse. Opgave: Arian Stoutjesdijk (01660-2847) of bij Herberien Noom (01666-3166). Afd. Schouwen-Duiveland Belangstelling voor kookkursussen voor beginners/beginsters of gevor derden. Informatie en opgave vóór 1 december bij Petra Kwaak (01114-1732). 13 14-15 december Huisjesweekend te Vijlen (L.). Opgave vóór 1 decem ber bij Petra Kwaak (01114-1732). Provinciaal 30 november: provinciale bowling competitie. Plaats: bowlingcentrum Beestenmarkt 10, Goes. Van 18.00 tot 22.00 uur. Opgeven bij het eigen afdelingsbestuur. 4 januari '92: jaarlijkse provinciale zeskamp te Schoondijke. Opgave zo spoedig mogelijk bij de afdelings besturen. Bij het Agrarisch Opleidingscentrum 'De Groene Zoom' te Dordrecht is een ruime veestal gebouwd. Deze nieuwe veestal zal op woensdag 4 december a.s. door de burgemees ter van Dordrecht, de heer J. Noor- land, officieel geopend worden. Na de opening kunnen belangstellen den het nieuwe dierenverblijf be zichtigen. Er is een veestal van 12 x 25 meter verrezen, waarin momenteel var kens, koeien, kalveren, paarden, schapen, geiten en kippen gehuis vest zijn.

Krantenbank Zeeland

Zeeuwsch landbouwblad ... ZLM land- en tuinbouwblad | 1991 | | pagina 13