Inpak Oosterland geeft produkten meerwaarde
en neemt telers werk uit handen
Exportmarkten stellen hoge eisen
Ca. 80 procent van de voor Grobe-
ka geteelde groenten wordt inge
pakt in het pakstation Inpak
Oosterland van Jaap Schoof te
Oosterland. Het centraal veiling-
klaar maken biedt verschillende
voordelen, waaronder het steeds
ongeveer dezelfde kwaliteit kunnen
aanbieden en lagere vervoerstarie-
ven voor de teler. Het in pakstation
funktioneert nog geen jaar, maar
meet nu al weer uitzien naar een
nieuwe lokatie. De ondernemer be
licht enthousiast doch zakelijk hoe
het tot nu toe gegaan is.
In het inpakstation worden twee
van de drie groentesoorten die voor
het groentebemiddelingskantoor
Grobeka geteeld worden, veiling-
klaar gemaakt, broccoli en radicchio
rosso (roodlof). Ongeveer één op de
vijf telers doet het inpakwerk zelf.
Bij de meeste telers haalt vervoerder
firma Rademaker uit Haamstede de
produkten op en brengt ze naar
Oosterland. Daar worden ze, pallet
voor pallet, van de overtollige delen
ontdaan, geseald en verpakt in
kistjes.
Voor het inpakken betaalt de teler
aan Schoof 55 cent per kg ingepak
te broccoli en 60 cent per kg radic
chio rosso. Schoof: "Voor broccoli
kan dat net uit, maar dan mag er
niets tegenzitten. We hoeven deze
groente alleen maar te sealen en in
te pakken, gemiddeld genomen is
het produkt gewoon goed. In het
begin van het seizoen kon het niet
uit voor 55 cent, toen was de broc
coli te klein en moesten we gewoon
te veel handelingen verrichten. Zes
dubbeltjes voor het inpakken van
een kg radicchio is te weinig, door
dat we teveel handelingen moeten
verrichten in het fustgedeelta Ra
dicchio moeten we eerst "opknap
pen": het buitenste blad eraf halen
en bijsnijden. En dan moet het spul
ingepakt worden in 2/z kg kistjes
met interieur en op elk kistje een
dekvel en een kaartje eraan vast.
Dat zijn teveel handelingen voor die
prijs. Het zou wel kunnen als de te
ler alvast zelf de buitenste bladeren
van de bolletjes zou verwijderen,
maar dan moet je alles bij elkaar ge
nomen te veel van het produkt weg
gooien en blijven er te weinig
kilogrammen over".
Specifieke markten
Alle broccoli en ruim de helft van de
radicchio wordt ingepakt om via de
veilingklok afgezet te worden. Daar
naast gaat een deel van de door In
pak Oosterland verpakte radicchio
rechtstreeks naar exporteurs voor
de Amerikaanse en Japanse markt.
Dit zijn specifieke exportmarkten die
zeer hoge en speciale eisen aan het
Het inpakstation van Grobeka kan aan de hoogste verpakkingseisen voldoen
produkt stellen, o.a. ten aanzien van
kleurschakering, uniformiteit en ver
pakking. Volgens Schoof zijn de
eisen die de twee landen stellen zo
hoog dat slechts zo'n 60 procent
van wat als eerste kwaliteit geveild
wordt voor deze export in aanmer
king zou komen. Hij heeft bijzonder
positieve ervaringen met deze ex
portmarkten. "De vraag vanuit deze
landen naar specifiek verpakte ra
dicchio is zo groot, daar kun je nooit
aan voldoen. Wellicht dat dit ook
voor andere produkten geldt".
Volgens hem is het kunnen bedie-
produkten en voor specifieke mark
ten. Vanwege de speciale eisen is
het trouwens niet eens mogelijk de
ze markten via de klok te bedienen.
De lichtgewicht witte hardschuimen
doosjes (CFK-vrij) die Japan en
Amerika als verpakking willen, die
mogen we op de veiling niet aan
voeren, dus zou een exporteur de
produkten zelf hierin moeten ver
pakken. Via bemiddeling kunnen de
exporteurs rechtstreeks een groot
quantum kant en klaar produkt af
nemen". De kontakten met de ex
porteurs zijn aangegaan en worden
pakstation te leveren. Op deze ma
nier is de continue aanvoer aan Ja
pan en Amerika maximaal
gegarandeerd. "Ik vraag dan een te
ler de radicchio niet in 21/2 kg toma-
tenkistjes te verpakken, wat hij
normaal zou doen voor de veiling,
maar in poolfust. In Oosterland
moeten we alles toch overpakken in
de witte exportkratjes. Zo hoeft de
teler weinig inpakkosten te maken,
en kan Grobeka de exportmarkt
voorzien".
Schoof benadrukt dat het leveren
buiten de klok om alleen de voor
ten op het inpakstation, in hoofd
zaak scholieren en huisvrouwen.
Schoof is aangesloten bij de Detam,
waardoor hij nooit problemen heeft
met de arbeidsvoorziening maar
hiervoor wel het volle pond moet
betalen. Behalve hijzelf is er nog één
medewerker in vaste dienst. Schoof
is zelfstandig ondernemer, en krijgt
alleen betaald per kg verpakt pro
dukt. Er wordt naar een formule ge
zocht dat hij ook een vergoeding
krijgt voor de andere uren die hij
voor Grobeka maakt. Zo moet hij
ten dienste van het bemiddelings-
nen van deze exportmarkten een
grote verdienste van Grobeka. "Het
zijn puur nieuwe markten, aange
boord door Grobeka. Als er via het
bemiddelingskantoor niet geleverd
wordt zou er helemaal geen Neder
lands produkt naar toe gaan. Het is
dan ook helemaal niet erg dat er
buiten de veilingklok om geleverd
wordt, want je bekonkurreert er nie
mand mee. De klok is ideaal voor to
maten, komkommers, paprika,
bloemkool en andere grote produk
ten, maar niet voor kleine nieuwe
onderhouden door Grobeka-
koördinator Gerrit Jan Kornet. Van
uit een vroegere funktie (bij het
Centraal Bureau van de Tuinbouw
veilingen) kent hij veel exporteurs
persoonlijk, zodat hij precies weet
aan welke exporteur een bepaalde
partij het best geleverd kan worden.
Het komt wel voor dat Schoof radic
chio tekort komt om aan de export
behoefte te kunnen voldoen. In zo'n
geval belt hij een teler op die nor
maal gesproken rechtstreeks aan de
veiling levert en vraagt hem aan het
Jaap Schoof (rechts): wij maken de drempel voor de akkerbouwer/groenteteler laag
keur verdient bij specifieke produk
ten waar nog geen markt voor is.
"Als het geen nieuwe markt is ben
je konkurrent van jezelf, en dat moet
je voorkomen".
Nieuwe lokatie
Jaap Schoof is begonnen als boer.
In 1979 nam hij het ouderlijk bedrijf
over. Daarna is hij o.a. aktief ge
weest in de witlof, zowel het ver
richten van loonwerk ("Ik reed op
een gegeven moment met drie vier
zaaimachines") als het forceren van
de pennen. De witloftak heeft hij in
middels afgestoten, al is hij nog wel
aktief in de witlofwereld, onder
meer als taxateur witlofwortelen. Hij
is de enige in Nederland die zich
beëdigd taxateur witlofwortelen
mag noemen. Op het bedrijf is nog
wel koeling voor 28 ha witlofpen-
nen aanwezig. Dat komt nu goed uit
voor de tijdelijke koeling van de ra
dicchio en broccoli.
Schoof heeft alle bedrijfsgebouwen
evenals de grond overigens ver
kocht aan een veehouder, per 1 april
dit jaar. Behalve de koelruimte huurt
hij ook een schuur terug, waarin hij
het inpakstation heeft onderge
bracht. Omdat de veehouder de
schuur per volgend jaar bestemd
heeft om er varkens in te houden
moet Schoof in samenwerking met
Grobeka een andere inpakruimte
zien te vinden. Nieuwe koelruimte
moet er ook komen, want koeling
op afstand is onwerkbaar. De onder
nemer vindt dat het de provincie
Zeeland niet zou misstaan het op
zetten van een goed pakstation voor
Grobeka financieel te ondersteunen.
"Het is een ontwikkeling die het
verdient".
Afhankelijk van het aanbod werken
er tussen de vijf tien arbeidskrach
kantoor nogal wat tijd investeren in
o.a. bezigheden op het organisatori
sche vlak.
De sealmachines zijn van Grobeka,
de overige apparatuur, zoals trans
portbanden en roltafels, had Jaap
Schoof nog uit de tijd dat hij witlof
forceerde.
Lagere transportkosten
Het pakstation biedt diverse voorde
len in vergelijking met het afzonder
lijk inpakken en aanvoeren door de
individuele telers. Een groot voor
deel is de grote uniformiteit in het
aanbod. "Wij snijden er zoveel als
nodig af om steeds dezelfde kwali
teit te krijgen. Als iedereen het
schoonmaken zelf zou doen krijg je
nooit grote uniforme partijen".
Ook zijn de transportkosten veel la
ger. Schoof: "Door het gezamenlijke
aanbod kan de vervoerder grotere
quantums in een keer ophalen, en
dat scheelt natuurlijk in de kosten".
"Een ander voordeel is dat je door
de goede koeling een konstantere
aanvoer kunt realiseren. Wij kunnen
zonodig de radicchio rustig enkele
dagen in de koeling bewaren zonder
dat de kwaliteit achteruit gaat".
Het blijft een bezwaar van het,
pakstation dat de teler zelf weinig
arbeidsuren in zijn produkt kan ste
ken. Hij verzorgt weliswaar de teelt
en de oogst, maar de meeste uren
gaan zitten in het veilingklaar ma
ken. Het kan ook een voordeel zijn
dat de teler nu van deze zorg verlost
is, geeft Schoof aan. "Vooral voor
akkerbouwers die niet gewend zijn
met groentegewassen om te gaan
kan het uitbesteden van de 'finis
hing touch' betekenen dat hij de
stap naar de intensieve gewassen
eerder neemt. De drempel is minder
hoog".
