'Op de trekker zie je het gewas
alleen maar van de bovenkant...'
Groene asperges doen het goed op zwaardere grond
Anjerteler Guus Baecke voelt zich steeds minder akkerbouwer
Veiling CHZ ziet goede mogelijkheden
Guus Baecke uit Westdorpe voelt
zich steeds meer bloementeler en
steeds minder akkerbouwer. Vanaf
1989 teelt hij 1 ha anjers en zomer
bloemen op zijn 40 ha grote akker
bouwbedrijf. Hij doet het werk
samen met zijn vrouw Giselle, met
wie hij een maatschap vormt. De
bloemen vragen veel meer aan
dacht en arbeid dan de akkerbouw,
maar het werk staat hem bijzonder
aan. 'Je bent echt met planten be
zig, als akkerbouwer zit je toch
vooral op de trekker, dan zie je het
gewas alleen maar van bovenaf'.
Guus Baecke over de anjerteelt.
'Op zoek naar een alternatief voor
de akkerbouw dacht ik eerst aan
een kuikenmesterij. Het nadeel
daarvan is dat je meteen zwaar
meet investeren, er is dan geen weg
terug. Je moet dóór, ook als het
werk je niet zou liggen. In de bloe
menteelt hoef je het eerste jaar
praktisch niet te investeren, dat kun
je geleidelijk opbouwen'.
'Van de 1 hectare bloemen teel ik
700 m2 anjers, gewoon in de volle-
grond. Dat komt neer op 10.000
stekken. In totaal vergen de anjers
per m2 jaarlijks ongeveer een uur ar
beid. Driekwart hiervan valt in de
maanden augustus, september en
oktober, de oogsttijd van de bloe
men. Het werk doen mijn vrouw en
ik samen, en in.de zomermaanden
helpen andere stagiaires om de ar-
beidspieken op te vangen. We heb
ben de bedrijfsvoering wel enigszins
moeten aanpassen vanwege de
bloemen. Zo doet een loonwerker
nu het spuiten van de akkerbouw
gewassen, dat moet in hoofdzaak 's
morgens en 's avonds gebeuren, te
gelijk met het snijden van de
bloemen.
De planttijd ligt rond half april, Een
week of vijf daarna moeten ze wor
den getopt, zodat er - afhankelijk
van het ras - vier tot zes takken ont
staan. Voor de takken in bloei ko
men moet de hoofdknop er uit, die
loopt nl. wat voor op de andere
knoppen. Bij de anjers is de ziekte
bestrijding van groot belang, vooral
na eind juli, als ze in de knop ko
men. Ik moet dan zeker eens per
week spuiten tegen bijvoorbeeld
thrips, smet (bothrytis), meeldauw
en spat. Van onkruid heb ik weinig
firma Lek uit Nieuwveen Meestal
doe ik al mijn bestelling tijdens de
NTV, begin februari. Vertegenwoor
diger Miel van Kampen van de firma
Lek komt in het seizoen eenmaal per
drie weken op bedrijfsbezoek. Die
teeltbegeleiding werkt fantastisch.
Het afgelopen jaar heeft Van Kam
pen een studieclubje begeleid, be
staande uit bestaande en aspirant
telers in Zeeuws-Vlaanderen. Dat
was een succes, ik denk daarom
dat er volgend jaar wel nieuwe te
lers bij zullen komen. We zijn zo'n
jaar of drie gelegen met een man of
vier begonnen. Inmiddels zijn er
nieuwe bijgekomen, maar er waren
er ook die na één of twee jaar tot de
conclusie kwamen dat anjers toch
niet op hun bedrijf pasten'.
'Wij veilen de bloemen op veiling
Flora in Rijnsburg. Daar is altijd veel
vraag naar anjers omdat de zoge
noemde lijnrijders naar Duitsland er
zich van handel voorzien. Wij zijn de
eerste in Zeeuws-Vlaanderen die
aan Flora leveren, ze kunnen de
bloemen daarom maar twee keer
per week halen. Ik bewaar de bloe
men zolang in een koelcel, die ik
tweedehands gekocht heb van een
groentehandelaar. Vanwege de gro
te afstand tot de veiling kom ik daar
jammer genoeg maar zelden. Sa
men met de keurmeester de aan
voer van de verschillende telers
bekijken zou zeer leerzaam zijn. Als
de bloemen naar mijn idee verkeerd
beoordeeld worden - er zijn tien
keurcodes - bel ik wel op, maar het
directe contact met de veiling
neemt Van Kampen doorgaans voor
zijn rekening'.
Kleurafhankelijk
'Net als bij andere bloemen is de
kleur vaak doorslaggevend voor de
prijs, meer nog dan de kwaliteit. Dit
jaar teelde ik twee soorten, Andante
(cerise) en Carmit (donkerrood). De
cerisekleurige was het best, maar
de donkerrode bracht het meest op.
Dat kwam ook wel doordat er van
die donkerrode minder aanvoer was.
Gemiddeld brachten ze 25 tot 30
cent per tak op, met uitschieters
van 12 tot 46 cent. De opbrengst
per m2 komt dan op ongeveer 35
gulden. Om rendabel te telen heb je
dat ook wel nodig', aldus de bloe
menteler.
Guus en Giselle Baecke: voor anjerteelt zoet water nodig
last, want ik plant in plastic folia
Het onkruid dat in de plantgaten
groeit wieden we eruit, en in de pa
den kun je spuiten. Het gewas
wordt met één laag steungaas om
hoog geleid'.
'Voor de anjerteelt is het belangrijk
over zoet water te beschikken. Het
eerste jaar beregende ik gewoon
met leidingwater, voor een klein op
pervlak is dat goed te doen. Uit een
bemonstering van het grondwater
bleek dat op 10 meter diepte zoet
water zit. Via een pomp komt het
water eerst in een bassin van 100
m3, waaruit de regeninstallatie
wordt gevoed. We beregenen het
gewas van bovenaf'.
Oktoberplanting
'Voor het eerst heb ik het afgelopen
jaar 3500 stekken in oktober ge
plant. Het planten in oktober is een
ontwikkeling van de laatste jaren,
met als bedoeling de oogst te ver
vroegen. Met een oktoberplanting
gewoon in de vollegrond kun je van
af eind juni snijden. Wij hebben de
stekken onder een tunnel geplant,
dan begint de oogst al begin juni. Je
zou nog verder kunnen vervroegen
door in de tunnel bij te belichten en
te verwarmen, dan zou je zelfs al in
mei anjers kunnen snijden. Je kunt
ook vervroegen door de anjers te la
ten doorgroeien in plaats van te top
pen. Dan kun je de harttak het eerst
snijden, en later alsnog de vier tot
zes zijtakken'.
Teeltbegeleiding
'Ik betrek mijn stekmateriaal van de
Sinds enkele jaren kan men in het
Zuidwesten van Nederland een teelt
vinden die men tot voor kort niet
mogelijk achtte op de kleigronden:
asperges. Op de zandgronden is de
ze teelt al jarenlang de meest renda
bele op veel
vollegrondsgroentebedrijven. Sinds
kort zien we de teelt dus ook in het
Zuidwesten, zij het met dit (belang
rijke) verschil, dat ze hier boven
gronds wordt geoogst en op de
zandgronden ondergronds. De kleur
van de hier geoogste asperges is
daarom groen in plaats van wit.
Hoewel men in Nederland dit nog
ziet als een nieuw fenomeen, is het
dat toch niet. Als men de produktie
van asperges over de gehele wereld
bekijkt, blijkt dat groene net zo be
kend zijn als witte. Naaste buur En
geland bijvoorbeeld kent
voornamelijk de groene variant.
Omdat voor het oogsten van groene
asperges niet in de grond gegraven
hoeft te worden zoals bij witte, is de
teelt ook op zwaardere gronden mo
gelijk. Uit de stand van de gewas
sen dit jaar blijkt zelfs, dat de
aspergeplant zich hier goed thuis-
voelt. Een belangrijke eis die wel
aan de grond gesteld wordt, is dat
het grondwater voldoende diep
staat. Hoe dieper, hoe beter: bij een
grondwaterstand op 1 m gaat de
aanplant ruwweg 10 jaar mee, elke
10 cm diepere grondwaterstand le
vert een extra produktiejaar.
Dure aanleg
De plant gaat dus voor jarenlang de
De oogst van asperges is handwerk
grond in. Het is dan ook een relatief
dure aanleg. Een plant kost onge
veer 50 cent en er zijn zo'n 30 a
35.000 planten nodig per ha. De
aanleg van een veld kan geschieden
als de planten 'in rust' zijn. In het al
gemeen wordt er in het voorjaar uit-
geplant, juist voordat de planten
weer beginnen uit te lopen. Het jaar
van aanplant kan er niet geoogst
werden; de plant moet dan reserve-
voedsel opbouwen. Vanaf het twee
de jaar kan de oogst geleidelijk
opgevoerd worden tot volle produk
tie vanaf het vierde jaar. De oogst
loopt dan van eind april tot eind juni.
De oogst is handwerk. De oogst-
prestaties lijken te liggen tussen de
25 en 40 kg per uur. Het sorteren
neemt globaal een zelfde hoeveel
heid arbeid in beslag. Gemiddeld
over de jaren kan er ongeveer 5 ton
per ha geoogst worden. Voor bedrij
ven die enkel van eigen arbeid ge
bruik willen maken (2 a 3 personen)
zal de maximale oppervlakte tussen
de 0,5 en 1 ha liggen.
Goede kansen
Vanwege de ligging van Nederland
op de aardbol valt onze produktie
voor een groot deel buiten die van
de concurrentie. We hebben dan
ook goede kansen om een belangrij
ke producent van groene asperges
te worden. Omdat het voor handel
nu eenmaal tijd gewenst is dat van
produkt voldoende hoeveelheden
voorhanden zijn (met name voor ex
port), heeft veiling CHZ in Baren-
drecht het initiatief genomen om
het opstarten van de teelt te on
dersteunen. Dit is gedaan door het
aanvragen van een subsidie bij de
overheid. Deze is toegekend in de
vorm van terugbetaling van 1/3 van
de plantkosten voor aanleg van de
eerste 40 ha groene asperges.
Mede door deze ondersteuning is er
inmiddels door een vijftigtal telers
een perceel aangelegd. Qua teelt
techniek leren we snel bij. Op proef
tuinen wordt inmiddels ook volop
aandacht gegeven aan dit gewas.
Een plantafstandenproef lag al op
het ROC Westmaas, komend voor
jaar wordt een uitgebreide rassen-
proef gestart op de Rusthoeve. De
teeltresultaten stemmen hoopvol.
De gewassen hebben zich, ook in
het afgelopen (droge) jaar, goed
ontwikkeld. We mogen er dan ook
van uit gaan, dat Nederland over en
kele jaren een serieuze producent
van groene asperges zal worden.
Er is nog voor ongeveer 10 ha subsi
die mogelijk. Indien telers overwe
gen een perceel aan te leggen en
voor subsidie in aanmerking wen
sen te komen, kunnen zij zich mel
den bij J. van den Heijkant van
veiling CHZ in Barendrecht.
