Toch MacSharry?
Akkerbouw
Saldo's in de industriegroenteteelt
moeten omhoog
Renan wintertarwe
op rassenlijst EG
Tweewas in groenbemester
VITAK/Agrinet
introduceert filetransfer
Herzog in de praktijk
Teken niet te snel een contract
11
De saldo's, die met de teelt van groenten voor de industrie behaald
worden, moeten omhoog om de teelt rendabel te houden. Dat is in
het kort de conclusie van het overleg voor telersgroepen van in
dustriegroenten, dat door de Commissie voor Vollegrondsgroente
op Akkerbouwbedrijven van het Landbouwschap op 25 oktober
werd georganiseerd. De bedoeling van het overleg was het bepalen
van een gemeenschappelijk strategie voor de komende contract
onderhandelingen.
De telersprijzen van de industrie
groenten zijn de laatste jaren gelijk
gebleven of licht gedaald. De kosten
die de telers moeten maken, zijn
evenwel gestegen. Over het boek
jaar 1990/1991 wordt de stijging
van de kosten van produktiemidde-
len door het LEI op 4% geraamd.
Ook de loonkosten stijgen dit jaar
met 3,5 4%. Om deze stijging te
kunnen compenseren, dienen de
saldo's van de industrieteelten om
hoog te gaan, hetzij door prijsstij
gingen, hetzij door een vermin
dering van de kosten die aan de te
ler in rekening worden gebracht,
bijv. oogstkosten of kosten van zaai
zaad. Met dit laatste wordt ook het
teeltrisico voor de boer, dat bij de
industrieteelt hoog is, iets verlaagd.
De markt van verwerkte groenten
geeft op dit moment een positief
beeld te zien, de export bijv. naar
Oost Europa stijgt, de voorraden zijn
laag. Dit wil overigens niet zeggen,
dat de teelt zich fors uit moet brei
den, anders komt het prijsniveau in
gevaar.
Tijdens de vergadering kwamen 2
duidelijke wensen t.a.v. de inhoud
van de contracten op tafel:
- Produkt dat verwerkt kan wor
den, dient aan de boer te worden
betaald. Een duidelijk voorbeeld
bij de waspeen: De boer krijgt de
maat 0-20 mm betaald, de dik
kere wortels worden als tarra
aangemerkt, terwijl ze in veel ge
vallen wel verwerkt worden. In
dat geval moet de boer ook vóór
de dikkere wortels geld krijgen.
- De keuring van het produkt dient
plaats te vinden voordat met de
oogst wordt begonnen. Op dit
moment bieden de contracten
van enkele afnemers ook de
ruimte voor een afkeuring van
het produkt als het al op de fa
briek is aangevoerd. De oogst
kosten zijn dan al gemaakt en
bovendien kun je met het pro
dukt geen kant meer op.
Volstrekt ongewenst, zo wordt
deze situatie door de telersgroe
pen beoordeeld.
Oproep
Tenslotte werd op 25 oktober jl. een
oproep gedaan aan iedere teler die
belangstelling heeft voor industrie
groenten. Deze luidt: "Teken niet te
snel een contract, maar oriënteer je
eerst bijvoorbeeld bij de standsorga
nisatie Kijk bovendien of er een ver
trouwenscommissie actief is en
informeer daar hoe de contracton
derhandelingen ervoor staan."
Het wintertarweras Renan van de
Franse kweker Inra komt in 1992 op
de rassenlijst van de EG. Renan is
een bebaarde wintertarwe met zeer
stevig halflang stro, vrij bladrijk en
goed wintervast. Verder heeft het
ras als kenmerken: halfvroeg, mati
ge uitstoeling, hoog duizendkorrel-
gewicht en een regelmatige en hoge
opbrengst in relatie tot de kwaliteit.
Renan is een baktarwe (A-9). Het
ras wordt momenteel beproefd door
de Nederlandse maalindustrie.
Het nieuwe ras is weinig vatbaar
voor ziekten, zo bleek in officiële
Belgische rassenproeven. Het heeft
een goede resistentie tegen gele en
bruine roest en is weinig vatbaar
voor meeldauw, bladvlekken- en af-,
rijpingsziekten. Dit meldt de firma
Ceres Groningen (sinds kort ge
vestigd in Breda).
Op veel percelen bladrammenas en gele mosterd komt tweewas
voor. Door de droge weersomstandigheden, zowel tijdens a/s na de
zaai, zijn veel zaadjes pas na de regen gekiemd. Planten die hierdoor
ver zijn achtergeraakt kunnen niet meer volwaardig uitgroeien, zodat
de groenbemester maar ten dele is geslaagd.
Toen de Europese commissaris
MacSharry zijn plannen voor de
hervorming van het landbouw
beleid aankondigde was er alge
meen verzet in alle lidstaten van
de EG. Naar aanleiding van dat
verzet heeft MacSharry de plan
nen aangepast en verscheen het
zogenaamde 2e dossier. Maar
ondanks dat bleef er toch veel
kritiek. Tot afgelopen week in
Luxemburg ineens sprake was
van een ommekeer en Frankrijk
en Duitsland lieten weten achter
de hervormingsplannen te staan.
Daarmee kun je vaststellen dat
de eerste kritiek op de plannen
alleen maar bedoeld was om na
tionaal politieke ruimte te
maken.
Hoe nu verder? Om de onder
handelingen over het plan te
starten zullen de voorstellen van
uit de hoofdlijnen omgezet moe
ten worden in uitvoerings- en
verordeningsteksten. Dan zal
blijken dat de plannen vrijwel on
uitvoerbaar zijn, als we ten
minste praten over alle
marktordeningsprodukten in de
EG waar een overschot van is. Ik
heb dan het bange vermoeden
dat de graansektor in dezen
spitsroeden zal moeten lopen,
omdat uitvoering van de plannen
in die sektor nog de minste pro
blemen geeft en het verzet niet
het grootst zal zijn. Tevens geeft
dat de EG de gelegenheid een
gebaar te maken in de richting
van de GATT.
Nog eens even in het kort de
hoofdlijnen van het voorstel van
de Europese Commissie:
- vermindering van de pro-
duktie;
- door lagere prijzen een betere
konkurrentiepositie;
- een betere verdeling van de
steun aan de boeren;
- stimulansen voor milieuvrien
delijke landbouw.
In een eerste reaktie is men ge
neigd ja te zeggen tegen deze
doelstellingen. Maar na kennis
name van hoe de Europese
Commissie een en ander denkt
te bereiken is duidelijk dat effi
ciënte en gespecialiseerd produ
cerende bedrijven zwaar
aangetast zullen worden in hun
inkomensmogelijkheden. Als we
ons nu eens beperken tot de gra
nen dan hebben we problemen
met circa twintig procent van de
produktie. Moet je nu alle granen
J Leeuwma
in prijs verlagen om de afzet van
twintig procent te regelen en het
inkomensverlies compenseren
met toeslagen? De Commissie
wil een zeer omslachtige rege
ling die nog onrechtvaardig is
ook. Eerst worden de konsu-
menten ontzien om ze er vervol
gens via de belastingen er weer
bij te betrekken. Dat is alleen
maar rondpompen van geld en
herverdeling van het inkomen.
En overigens zal de prijsverlaging
niets doen aan de problemen en
alleen maar uitmonden in een ra
ce wie uiteindelijk het laagst zal
uitkomen. Dat geeft alleen maar
verliezers. Daarom verdient het
voorstel van de hoofdafdeling
akkerbouw van het Landbouw
schap alle aandacht. Een duide
lijk uitvoerbaar voorstel, dat alle
akkerbouwers gelijk behandelt;
dat binnen het Europese budget
blijft; dat zorgt voor effektieve
produktiebeheersing; en dat de
prijzen op niveau houdt.
Ik hoop dat andere sektoren ons
de kans geven op Europees ni
veau de nek uit te steken voor
dit alternatief. Dat is de enige
mogelijkheid om de ideeën van
MacSharry nog bij te stellen. Zo
dat niet lukt voorzie ik dat het
voorstel van MacSharry het
haalt, zij het in een afgezwakte
vorm. En dan is het nog slechter
dan het oorspronkelijke voorstel.
We zouden dan wel eens te ma
ken kunnen krijgen met prijsver
lagingen die onvoldoende of
nauwelijks gecompenseerd wor
den. Daarom nu snel een goed
alternatief voor het te laat is!!
Jans Leeuwma
voorzitter afdeling
akkerbouw KNLC
Tijdens de beurs Landbouwvisie '91
in Zuidlaren presenteert VITAK een
nieuwe techniek voor het versturen
van computerbestanden, het zoge
noemde filetransfer. Belangrijk voor
deel van filetransfer is dat de
bestanden na ontvangst direkt ver
werkbaar zijn op de PC van de ont
vanger. Overtypen is niet nodig.
Filetransfer is bovendien sneller en
vaak goedkoper dan gege
venstransport per post of diskette.
Filetransfer is een belangrijke aan
vulling op de mogelijkheden van het
normale VITAK-bericht en de elec-
tronische postbus. In beide gevallen
geldt dat er slechts kleine hoeveel
heden informatie verstuurd kunnen
worden en dat de informatie door
de ontvanger alleen gelezen of ge
print kan worden. Bij filetransfer
daarentegen kunnen tekst-, data- of
prcgrammabestanden worden ver
stuurd zonder dat de omvang beper
kingen opwerpt; natuurlijk wordt de
verzendduur langer naarmate de
bestanden groter zijn. De bestanden
kunnen bovendien direkt gebruikt
werden op de PC van de ontvanger,
bijvoorbeeld in een
tekstverwerkings- of management
programma. Overtypen is niet
nodig.
Veel toepassingsmogelijkheden
Filetransfer biedt veel toepas
singsmogelijkheden. Te denken valt
bijv. aan verzending van de volgen
de soorten formulieren en bestan
den: formulieren t.b.v.
teeltregistratie, teeltevaluatie of be-
drijfsvergelijking; bestel- en afleve
ringsformulieren;
voorlichtingscirculaires; computer
programma's en boekhoud-
bestanden.
Eenvoudige techniek
Om gebruik te kunnen maken van
filetransfer dienen zender en ont
vanger te beschikken over de Agri-
net filetransfer PC-module. Dit is
een PC-programma dat alle noodza
kelijke handelingen voor de gebrui
ker verricht. Men hoeft alleen aan te
geven welk bestand verstuurd moet
worden en naar wie.
Testperiode
In november zal de filetransfer
techniek in de praktijk worden ge
test door een aantal VITAK-
gebruikers. Medio december komt
filetransfer beschikbaar voor alle
Agrinet-abonnees. De verwachting
is dat zowel bedrijven als agrariërs
snel de gebruiksmogelijkheden: van
filetransfer zullen oppikken.
Tijdens de 'Kwaliteitsdag voor gra
nen' op 10 oktober j.l. passeerden
vele tarwerassen de revue. In de le
zing van ir. M. Kelfkens van TNO-
voeding, kwam met name de bak-
kwaliteit van Herzog positief naar
voren. Uit bijgevoegde tabel blijkt
dat de cijfers van dit ras goed tot
zeer goed zijn. Herzog verdient dan
ook een ruime plaats in het Zuid
westelijke bouwplan. Onbekendheid
met het betrekkelijk nieuwe ras is
voor velen echter een drempel.
Daarom vroegen we een ervaren te
ler naar zijn mening over deze
baktarwe.
Nieuwe rassen
Akkerbouwer A.P. Steendijk uit
Kamperland (54 ha) heeft vorig jaar
voor het eerst Herzog gezaaid. Na
enige jaren Obelisk en Arminda ge
teeld te hebben, probeerde Steen-
dijk in 1991 twee nieuwe rassen.
Een voor de vermeerdering bij
Cebeco-Zuidwest (Ritmo) en het
nieuwe ras Herzog voor de con
sumptie. Hij is goed te spreken over
het experiment: 'Herzog is een
mooie tarwe. Vrij stevig. Goed recht
op. De opbrengst was redelijk
goecL Toch -bracht de halve hectare
Obelisk die ik ernaast had gezaaid
iets meer op. Ik denk dan ook dat ik
hem iets dikker had moeten zaaien.
De korrel is namelijk vrij grof, er
gaan dus minder korrels in een hec
toliter'. Gevraagd naar de opbrengst
van de Herzog antwoordt de heer
Steendijk dat hij ruim 8,5 ton ge
dorst heeft.
Hij licht toe: 'Je moet kwaliteit pro
beren te leveren. Natuurlijk wil je zo
veel mogelijk opbrengst van je
perceel. Maar wanneer je van een
kwaliteitsras een cent of wat meer
kan maken, mag de opbrengst even
tueel wat minder zijn'.
Teelt
De teelt van Herzog wijkt volgens
de heer Steendijk niet veel at van
andere rassen. Voor de bemesting
volgde hij het Oosterbeekadvies. In
totaal strooide hij 170 kg stikstof en
35 kilo fosfaat. De CCC bespuitin
gen konden daardoor beperkt blij
ven tot eenmaal 1,5 I gevolgd door
1 I tien dagen later. 'Het ras stond er
het hele seizoen gezond bij. Behalve
voor afrijpingsziekte, ben ik verder
niet met de spuitmachine in de Her
zog geweest'. Voor het nieuwe sei
zoen overweegt Steendijk voor 11
hectare weer dezelde combinatie
van rassen. 'De vermeerdering ligt
al vast, ik denk erover de overige 8
ha weer met Obelisk en Herzog in te
zaaien', aldus AP. Steendijk.
Maalkwaliteit
Deegkwaliteit
Broodkwaliteit
Obelisk
8
5
7
Herzog
8
7
8
.n9qqete ri9m9m9bno
Bron: Ir. M. Kelfkens, TNO-voeding
op qfe. kwaliteitsdag voor granen op
10 oktober 1991.
