Midden-Zeeland biedt perspectief voor vestiging glastuinbouw Portugal Boerderij doet ZLM tekort Nederlandse aardappel populair in Duitsland Profijt van warmtekrachtcentrale TOOI SC ha lig DOS in UOSt~0 rOninCJGnieKj te ontwikkelen waarbij alle landen welvaren. De liberalisatie van Polder Food overgenomen Vorige week woonde ik in Noord-Pörtugal het jaarlijkse congres bij van het CEA, de Confédération Européenne de IAgricultureDaardoor had ik ook de gelegenheid enkele Portugese landbouwbedrijven te bezoeken. Net a/s wij dat zouden doen hadden de Portugese gasthe ren natuurlijk niet de slechtste bedrijven uitgezocht. Niettemin wer den teelten a/s s/a en bloemen in plastic tunne/kassen vanuit met name de Nederlandse delegatie gekwalificeerd a/s "wel aardig" maar "twintig jaar achter op Nederland". En dat dus over de meest voor uitstrevende bedrijven! Het merendeel van de Portugese land- en tuinbouw is zeer kleinscha lig met nog voornamelijk handwerk. Op het strand wordt in kleine handkarretjes zeewier verzameld voor de bemesting van het land. Percelen met groenten van enkele duizenden vierkante meters die door vererving al maar kleiner worden. Interessant is trouwens dat in het kustgebied deze perceeltjes in feite (kunstmatige) duinpannen zijn en de gewassen gewoon op zand geteeld worden. Dat kan omdat er voldoende goed (duin) water is waardoor iedereen over zijn eigen bron kan beschikken. Op de duintjes wordt wijn - de beroemde Vinho Verde - verbouwd om verstuiving te voorkomen. Op deze manier kan er in de duinpan het jaar rond groente verbouwd worden. Een idee voor onze eigen duingebieden!? Gezien de in vergelijking met Nederland forse achterstand in bedrijfs ontwikkeling is de agrarische produktie in Portugal lang niet voldoen de om in de eigen behoefte te voorzien. Het jaar 1993 - waarin Portugal volwaardig lid is van de EG en er dus een eind komt aan de overgangsperiode - wordt dan ook met angst en beven tegemoet ge zien. Door de vrije import vanuit andere EG-landen ziet men dan geen kans meer de eigen land- en tuinbouw te ontwikkelen terwijl er toch nog ruimte is op de thuismarkt. In die zin is ook voor Portugal het Mac Sharry-verhaal vanuit Brussel heel moeilijk te verteren. Liever wil men de eigen land- en tuinbouw ontwikkelen dan van de steun leven. Wereld van verschil Portugal is dan wel lid van de Europese Gemeenschap maar in feite ook nog een ontwikkelingsland. Het is dan inderdaad niet eenvoudig 4. p om binnen de EG voor deze "wereld van verschil" een éénduidig be- de wereldhandel in GATT-verband en de herstrukturering van het Europese landbouwbeleid zullen ook voor landen a/s Portugal zeer vérstrekkende gevolgen hebben. Het is te gemakkelijk om hier te zeg gen dat vooral wij in Nederland de dupe zullen zijn van de ideeën van Mac Sharry en dat de zuidelijke landen er alleen maar voordeel van zullen hebben - ten koste van ons. Zo eenvoudig ligt dat ook weer niet. Daarom is het ook zo belangrijk dat de boeren in Europa via hun orga nisaties op één noemer blijven proberen te komen zodat er gezamen lijk front gemaakt kan worden. Ook dat is niet eenvoudig gezien de sterk uiteenlopende boerenbelangen. Nederlanders die in Brussel ge pokt en gemazeld zijn vertelden mij dat het daar een voortdurende loopgravenoorlog is en dat de successen voor de poorten van de hel moeten worden weggesleept. Die successen zijn dan ook op de hand van een Canadese houthakker - met nog maar 2 vingers - te tellen. Toch moeten we doorgaan met de gezamenlijke belangenbehartiging in Europees verband, want het alternatief (ieder voor zich) is zeker nog slechter. Het KNLC diskussiethema 1991-1992 over de toekomst van de land en tuinbouw in Europa (zie de bijlage bij dit blad) biedt hiertoe een uitstekend startpunt. Oggel Glastuinders uit het "volle" West/and hebben interesse getoond om zich in Midden-Zeeland te vestigen. Een glastuinbouwgebied in Midden- Zeeland is perspectiefvol. Dat is de conclusie van een haalbaarheidson derzoek, dat is uitgevoerd door Grontmij in opdracht van de Provin ciale Stuurgroep Glastuinbouw. Doel van het onderzoek is inzicht te geven in vestigingsmogelijkheden voor glastuinbouw in Zeeland en mogelijke geïnteresseerden uit te nodigen de realisering van een glastuinbouw in Midden-Zeeland ter hand te nemen. De verkenning wijst uit dat een ge bied ten noordwesten van het Sloe- gebied geschikt is voor glastuin bouw. In het rapport staat dat glastuinders uit het Westland inmid dels interesse hebben getoond om zich in Midden-Zeeland te vestigen. Gunstig klimaat Volgens het onderzoek zijn de kli matologische omstandigheden in Midden-Zeeland over vrijwel de hele linie gunstiger dan in de rest van Nederland. Verder is het gebied goed ontsloten zowel via de weg als via het water. Glastuinbouw kan mogelijkheden bieden aan akker bouwers. Er zal dan wel bijscholing nodig zijn. Het rapport stelt dat een glastuinbouwgebied van 30 ha di recte werkgelegenheid biedt aan ongeveer 60 arbeidskrachten. In het rapport wordt benadrukt dat de Zeeuwse landbouworganisaties positief staan tegenover glastuin bouw vestigingen. Ook voor de vak technische begeleiding zijn er faciliteiten beschikbaar. De nabij heid van de veiling Kapelle is even eens een positieve aanbeveling. De grondprijs is een uitgesproken gunstige factor. Deze ligt in Midden- Zeeland lager dan in vergelijkbare gebieden, zoals Plukmade in Bra bant (tuindersprijs f 20,— per m2), het Westland f 45,— per m2) en Limburg (f 17,— per m2). Nutsvoorzieningen Ten aanzien van de nutsvoorzienin gen noemt het rapport een aantal voordelen voor Midden-Zeeland: le vering van gas, water, electriciteit en warmte gebeurt vanuit één be drijf, er komt relatief goedkoop zoet landbouwwater beschikbaar, dat door bijmenging met regenwater wellicht geschikt is voor de glastuinbouw, industriewater is een aantrekkelijk alternatief en er zijn plannen om in Borssele een grote warmtekrachtcentrale te bouwen voor verwarming van de kassen. Warmte zou op termijn evenals bij de Amercentrale in Geertruidenberg (Plukmade) tegen gunstige voor waarden beschikbaar komen. Wat betreft bodem- en watergesteldheid scoort Midden-Zeeland eveneens hoog. De projectgroep is van mening dat er nu een ontwikkelaar moet wor- De Nederlandse aardappel en aard- appelprodukten doen het goed in Duitsland. In het seizoen 1990/1991 bedroeg de export van Nederlandse consumptie- en industrie-aardappelen naar deze be langrijkste buitenlandse markt 480.000 ton. Dit betekent een marktaandeel van 48% van de tota le Duitse import, aldus het Neder lands Aardappelbureau (NIVAA). Door de hereniging van de beide Duitslanden nam het areaal aard appelen in eerste instantie toe van 214.000 ha tot in totaal 551.000 ha. Voor het voormalige Oost-Duitsland golden de overige Oostbloklanden als belangrijkste afzetmarkt. In te genstelling tot de verwachtingen is het areaal met name in het oostelijk den geïnteresseerd om de verken ningen om te zetten in concrete plannen. Dit kan een gemeente, een particuliere ontwikkelaar, een aantal tuinders of een combinatie hiervan zijn. Tevens kan dan de precieze lo- katie worden bepaald. Samenstelling De projectgroep die het haalbaar heidsonderzoek heeft verricht, bestaat uit vertegenwoordigers van het Innovatiecentrum Zeeland, de Stichting Stimulering Plantaardige Produkties, de veiling CHZ, Electrici- teitsproduktie Zuid-Nederland, Delta Nutsbedrijven en de Grontmij NV. De provincie Groningen wil in sa menwerking met de stichting FACE en de combinatie Grontmij/Oranje- woud in het Oostelijk deel van de provincie Groningen een groot bos aanleggen. De totale oppervlakte zou ca. 1000 ha moeten beslaan. Dit initiatief past geheel binnen de conclusies van het pas afgesloten onderzoek naar de toekomstmoge lijkheden van het Oldambt en de Veenkoloniën. In dat onderzoek wordt aangegeven dat de perspek- tieven voor de akkerbouw in dit ge bied weinig rooskleurig zijn en dat ca. tweederde van de bedrijven bin nen ca. 15 jaar verdwijnt indien er geen tweede tak in de vorm van (in tensieve) veehouderij, vollegronds- groenteteelt of glastuinbouw wordt opgepakt. In dat onderzoek wordt tevens gepleit voor het aanleggen van bos ter vergroting van o.a. de re creatieve en toeristische waarde van het gebied. De investeringen voor de bosaanplant worden ge raamd op ca. f 15.000,— deel van Duitsland fors afgenomen. Het totale areaal bedraagt nu 332.000 ha, waarvan 112.000 ha in het oostelijke deel. De mogelijke knelpunten in de export van Neder land zijn hierdoor minder dan aan vankelijk werd verwacht. Markt De Duitse markt kenmerkt zich on der meer door een relatief hoge consumptie van aardappelen per hoofd van de bevolking. Per hoofd van de bevolking eten onze Ooster buren 73 kg per jaar. Het aandeel verse aardappelen in de bijgerech ten (waaronder ook rijst en pasta) van het Duitse menu was in 1990 39%; het aandeel van diepgevro- ren/kant-en-klare aardappelproduk- Het rapport is aangeboden aan de Provinciale Stuurgroep Glastuin bouw, die onder voorzitterschap staat van de Zeeuwse gedeputeer de voor economische zaken, de heer D.J.P. Bruynooge. Naast Midden-Zeeland (gemeente Borsele) hebben ook andere Zeeuw se gemeenten initiatieven genomen om glastuinbou wvestiging in hun ge meente mogelijk te maken. Het gaat om de gemeente Reimerswaal, Tho- len, St. Philipsland en Duiveland. De Stuurgroep Glastuinbouw Zeeland acht meerdere lokaties voor glastuinbouw in de provincie niet uitgesloten. f 20.000,— per ha. Daarbij zijn de grondaankopen niet begrepen. Het doel van de door de Samenwer kende elektriciteits productiebedrijven opgerichte stich ting FACE (Forest Absorbing Carbo- nioxyde Emission) is het aanleggen van duurzame bossen om zodoende de CO2 uitstoot van kolengestookte electriciteitscentrales vast te leg gen. Deze stichting wil in totaal 150.000 ha bos aanleggen waarvan een klein deel in Nederland. De pro vincie Groningen vindt het belang rijk dat het project onder andere wordt gekoppeld aan het platte landsbeleid. De aan te leggen multi- funktionele bossen sluiten volgens het provinciaal bestuur goed aan bij een actieve vernieuwing van het landelijk gebied en bij een regionaal verbeteringsplan voor het Oldambt. Er vindt nu een onderzoek plaats naar de meest geschikte plaats voor het bos. Uit dit onderzoek dat in ja nuari 1992 afgerond zal zijn, moet blijken of de bebossingsplannen haalbaar zijn. J. Wierenga. ten bedroeg in dat jaar 24,1%. De consumptie van aardappelproduk- ten geeft de laatste jaren een stij gende lijn te zien. Dit wordt onder meer verklaard uit het gegeven dat in toenemende mate behoefte bestaat aan 'snelle' produkten. Vooruitzichten De perspectieven ten aanzien van de export van aardappelprodukten naar Duitsland zijn gunstig; de ex port van consumptie- en industrie aardappelen blijft afhankelijk van seizoensinvloeden. De totale con sumptie van aardappelen en aardap pelprodukten in Duitsland, uitgedrukt in verse aardappelen, zal naar verwachting op een gelijk peil blijven. De ZLM heeft per brief rechtzetting gevraagd van een bericht in het weekblad Boerderij over de tot standkoming van regionale KNLC- blokken. Bij dit bericht was een kaartje afgedrukt, waarin als werk gebied van de ZLM alleen de provin cie Zeeland werd aangeduid. Algemeen sekretaris mr. J. Oggel heeft Boerderij laten weten dat de ZLM in 1969 is gefuseerd met de toenmalige Noordbrabantse Maat schappij van Landbouw, in Brabant bijna 2.000 leden telt (meer dan mening provinciale organisatie), in Zevenbergen een kantoor heeft en vertegenwoordigd is in de Brabant se organen, waar de belangen van de land- en tuinbouw behartigd worden. "Ik betreur het dat Boerde rij, dat toch zo graag gedegen infor matievoorziening in zijn vaandel draagt, blijkbaar niet op de hoogte is van de aanwezigheid van de ZLM in Noord-Brabant", aldus mr. Oggel. Hij verzoekt in het volgende num mer van Boerderij een nieuw en juist kaartje af te drukken. Fritesproducent Polder Food Pro ducts bv wordt overgenomen door McCain. McCain zal zeer binnenkort de produktie op het failliet verklaar de bedrijf in Lelystad hervatten. Voor welk bedrag McCain Polder Food heeft overgenomen is niet bekend.

Krantenbank Zeeland

Zeeuwsch landbouwblad ... ZLM land- en tuinbouwblad | 1991 | | pagina 3