Zeeuwse Vlegel nu bij
dertig bakkers te koop
Nieuws en Commentaar
Vanuit de ZLM gezien
In memoriam Wim C. Sinke
In memoriam Wim Sinke
Strafheffingen
TNO oordeelt positief over nieuwe oogst milieuvriendelijke tarwe
Vanaf begin oktober verkopen ca.
dertig bakkers in Zeeland het milieu
vriendelijk geproduceerde brood
van de Stichting Zeeuwse Vlegel.
Zaterdag 5 oktober heeft de stich
ting het brood geïntroduceerd in
Zeeuws-Vlaanderen. Tijdens een
feestelijke bijeenkomst in de molen
te IJzendijke presenteerde een van
de telers het eerste brood van dit
jaar geteelde 'vlegeltarwe' aan de
voorzitter van de Zeeuwse Milieufe
deratie mevrouw F.B. Verburg-
Scholz.
Vanaf juni waren de Zeeuwse Vle
gels bij ongeveer tien bakkers te
koop. Dit jaar is 25 ha tarwe geteeld
voor de Zeeuwse Vlegel, zodat er
nu wat meer meel beschikbaar is.
Daarom kan het ook op meer plaat
sen verkocht worden: zo'n dertig
bakkers in heel Zeeland hebben het
nu in hun assortiment opgenomen.
De hoeveelheid tarwe is te groot om
allemaal op de windmolen van
Wolphaartsdijk gemalen te worden,
ook de windmolen van Zierikzee is
daarom ingeschakeld. Er is zoveel
belangstelling van telers, bakkers en
consumenten dat de stichting de
oppervlakte tarwe het komend jaar
wil uitbreiden naar 150 ha.
De milieuvriendelijke teelt houdt in
dat er in de tarwe geen chemische
middelen - dus ook geen halmver-
korters - worden toegepast. Wel is
vlak na het zaaien een chemische
onkruidbestrijding toegestaan. Ver
der wordt geen kunstmest gebruikt,
maar alleen organische mest. Om
de lagere opbrengst te compense
ren ontvangt de teler een hoger kg-
prijs voor zijn tarwe.
Op 3 oktober j.l. is in het Ooster-
scheldeziekenhuis te Goes op
70-jarige leeftijd overleden, de oud
medewerker van de ZLM, Wim
Sinke.
Zo'n bericht komt voor iemand die
sinds 1945 twintig jaar intensief in
de ZLM met Wim samenwerkte en
ook nadien geregeld contact - van
beide zijden gestimuleerd - met hem
onderhield, hard aan. Bij zijn af
scheid van de Maatschappij heb ik
hem gekarakteriseerd als 'gezichts
bepalend voor de ZLM'. Nu hij er
niet meer is, wil ik daar nog eens op
ingaan, want dat heeft hij meer dan
verdiend.
Jan Dorst heeft Sinke bij de ZLM
gehaald. Het Landbouwhuis naast
het sigarenmagazijn, waaruit hij
stamde, op de Grote Markt te Goes,
was voor hem - als kind reeds buur
man - geen moeilijk startpunt. Via
het opzetten na de oorlog van onze
noodzakelijke nieuwe ledenadmi
nistratie werd hij de verbindingsman
met de leden. Als notularis van de
bestuursvergadering wist hij zich
onmisbaar te maken. Het secretari
aat van de Wolfederatie was bij hem
in vertrouwde handen, evenals dat
van de Vereniging tot Verbetering
van het Rundvee in Zeeland, en met
de wolauto heeft hij gedurende de
eerste helft van zijn ambtelijke loop
baan (tot 1959) de hele provincie
doorkruisd.
Talenten
Maar daar bleef het niet bij, want
we zagen zijn organisatorische ta
lenten. En dat betekende dat Wim
centrale figuur werd bij het organi
seren van de eerste jaarlijkse ZLM-
tentoonstellingen en rijtoeren, later
mede-organisator van de buiten
landse ZLM-excursies en niet te ver
geten producent van het jaarlijks
ZLM-journaal, dat hij ontelbare ma
len op winteravonden in de afde
lingsvergaderingen tot in de verst
gelegen hoeken van ons gewest en
later na de fusie ook in Brabant ging
vertonen. Het was een vast num
mer in de meeste afdelingen: Wim
Sinke met zijn journaal, gecombi
neerd met andere door hem in over
leg uitgezochte geschikte
rolprenten.
Ook van de tentoonstelling was het
voor hem hard, laat en lang werken,
maar het schonk hem evenzeer be
vrediging dat hij daarmede steeds
succes boekte en eer in legde, een
nauwgezet financieel beheer inbe
grepen. Hoogtepunten noemde hij
zelf Aardenburg in 1959 (185 auto's
en 70 bussen, namen deel aan de
rijtoer), Kamperland in 1961 waar
het spel in de duintjes door de
AVRO werd uitgezonden en de
grootste in 1968 in Wilhelminadorp
met het bezoek van Koningin
Juliana.
Toen ik 3 weken geleden Wim Sinke
thuis opzocht zei ik bij het weggaan:
tot ziens. Wim, Annie en ik hadden in
het zonnetje in zijn prachtige tuin
zitten praten. De vakantiefolders
van zijn geliefde Griekenland lagen
op tafel. Zijn plan om daar nog een
maal naar toe te gaan had hij net
moeten opgeven. Dat er geen hoop
meer was op genezing wist hij,
maar hij hoopte wel dat hem nog
wat tijd gegeven zou zijn. Na mijn
bezoek hoorde ik dat zijn conditie
snel verslechterde en vanmorgen
belde Geuze dat Wim was
overleden.
Wim Sinke is voor de ZLM altijd een
samenbindende figuur geweest.
Met beleid en economie hield hij
zich liever niet bezig - zijn kracht lag
bij de ZLM-vereniging. Hij was de
centrale man voor de contacten met
de achterban: de leden, de afdelin
gen en de kringen, hij kende ze alle
maal - met naam en toenaam - en -
hij was zeer gezien. Hij had het in
zijn vingers om van de ZLM een fa
milie te maken en dat gevoel
bestaat nog steeds! Dat deed hij o.a.
via de ZLM-reizen en de journaals
daarover, maar vooral door de ten
toonstellingen. Aan de tentoonstel-
Akkerbouwer J. Quaak overhandigt de eerste Zeeuwsvlaamse Vlegel
aan de voorzitter van de Zeeuwse Milieu Federatie, mevrouw S. Ver
burg (foto: Camie! Sche/straete).
TNO-onderzoek
Óp verzoek van de Zeeuwse Vlegel
heeft TNO monsters van verschillèn-
de percelen dit jaar geteelde tarwe
onderzocht op de geschiktheid er
brood van te bakken. Uit het eiwit
gehalte en de andere kwaliteits
aspecten bleek dat de bakkwaliteit
uitstekend is, zo meldt de stichting.
Leerden Ko Markusse en de mensen
van de SEV hele leden-gezinnen
kennen, Wim kwam via de agrari
sche reizen met vele ledenechtpa
ren in aanraking. Ad Doeleman
noemde hem dan ook terecht een
belangrijk PR-man van de ZLM.
In 1971 kreeg Wim een hartinfarct.
Het was moeilijk voor hem gas te
rug te nemen, maar het moest wel.
Onze laatste samenwerking is ge
weest in de begeleidingscommissie
bij de voorbereiding van Arie Korte-
weg's Kroniek in het begin van de
jaren 80. Ook daar wist hij weer
voortreffelijk delf- en spitwerk van
uit een goed geheugen en kennis
van het ZLM-archief te verrichten.
Doch 2 jaar geleden trof hem een
riskante longoperatie, dan komt je te
leven tussen hoop en vrees. Geluk
brachten in die tijd twee kleinkinde
ren. Zo is het vruchtbare leven van
Wim Sinke, die in de oorlog om de
Engels radio te horen door de dak
goot in het donker naar het Land-
bouwhuis placht te klimmen, die
padvinder en leider was, technisch
filmer, natuurliefhebber, organisator,
schakelman en nog zo veel meer, af
gelopen. Mogen Annie, zijn vrouw,
en de kinderen met mij en zovele
oudere ZLM-ers deze herinneringen
nog delen.
Marien Geuze
Wouw, oktober 1991
lingen zal zijn naam onverbrekelijk
verbonden blijven.
Wim Sinke heb ik leren kennen als
een gevoelsmens aan wie teleurstel
lingen bepaald niet bespaard zijn ge
bleven. Zijn werk deed hij op een
wijze die je niet veel meer tegen
komt: zeer correct, voorkomend en
attent - en met stijl! Nu is hij dood.
Mijn tot ziens was een afscheid. Ik
ben blij dat ik hem gekend heb en
met hem heb samengewerkt. Hij
ruste in vrede.
Jan Oggel
Goes, 4 oktober 1991
Op Prinsjesdag heeft het kabinet aangekondigd de milieuheffing op
brandstoffen (C02 heffingaanzienlijk te willen verhogen. Tevens is
men voornemens een nieuw stelsel van regulerende energieheffingen
in te voeren. De Nederlandse groot-industrie reageert furieus. Eenzij
dige afwenteling van milieukosten op de industrie alsmede een ten
opzichte van andere landen ver vooruit- en vooroplopende nationale
legalisering van hogere milieu-heffingen, zullen immers de concurren
tiepositie binnen Europa van de in Nederland gevestigde ondernemin
gen aanzienlijk verslechteren. De "captains of industry" dreigen bij
doorgang van de Haagse voornemens zelfs hun bedrijven naar het
buitenland te verplaatsen. Ons inziens is dat dreigement volledig
terecht.
In de publiciteitsmedia krijgt deze heffingenkwestie de volle aan
dacht. Er wordt per saldo begrip getoond voor het concurrentieverval
singsargument en gepleit voor harmonisatie binnen de EG. Ook het
parlement geeft dergelijke signalen af.
Landbouw
Media en politici spreken echter niet, of in heel andere zin, over de
kabinetsvoornemens om onder de noemer "sectorheffingen" de land
en tuinbouw daarbovenop nog eens extra te gaan belasten. De in de
landbouwbegroting aangekondigde gewasbeschermingsmiddelen
heffing en mineralenheffing worden klaarblijkelijk bij voorbaat geac
cepteerd. Ongetwijfeld zal het in de publieke opinie (door een
jarenlange media-hetze) scheefgetrokken beeld van een "teveel pro
ducerende" en "vervuilende" landbouw daaraan debet zijn. Boven
dien zijn de ondernemersproblemen van een te verwaarlozen aantal
boerenkiezers, die niet hun economische macht a/s wapen in de strijd
kunnen gooien, voor het gros van de Nederlandse beroepspolitici to
taal oninteressant.
Dit meten met twee maten ten opzichte van andere sectoren, deze
anti-landbouwhouding, is bijzonder frustrerend. Maar, hoe wrang
ook, het is voor ons helaas geen nieuw verschijnsel. We zullen ons
er echter wel iedere keer opnieuw met kracht van argumenten inten
sief tegen blijven verzetten.
Mordicus tegen
Voor wat betreft de twee aangekondigde milieu-straf heffingen voor
boeren en tuinders leefden we tot nu toe in de veronderstelling, dat
we dat verzet pleegden ter ondersteuning van -en parallel met een
duidelijk afwijzend standpunt te dien aangaande van onze landelijke
organisatietop. Mede op aansporing van de ZLM heeft het Land
bouwschap nationale sectorheffingen immer consequent afgewezen.
Het argument van verzwakking van de concurrentiepositie in verhou
ding tot de andere EG-lidstaten stond daarbij centraal. Met name met
betrekking tot zogenaamde "regulerende" heffingen heeft het land
bouwbedrijfsleven zich altijd mordicus tegen verklaard. Regulerende
heffingen immers zijn bedoeld om middels kunstmatige verhoging
van de prijzen van hulp- en grondstoffen een sector te dwingen tot
minder gebruik. Het zijn ordinaire kostenverhogingen, waarvan de op
brengsten in de algemene middelen van 's Rijks schatkist vloeien.
Zowel het één als het ander hoeft niet het geval te zijn a/s het gaat
om bestemmingsheffingen. Tenminste, a/s het echte en zuivere
bestemmingsheffingen zijn. Denk daarbij aan afzetbevordering e.d.
Deze variant kan (en wordt ook al veelvuldigdoor het bedrijfsleven
zelf (Landbouwschap en Produktschappen) per sector en per produk-
tie ingesteld en uitgevoerd. Zolang we een PBO-structuur hebben in
Nederland dient de overheid daartoe dus geen initiatieven te nemen.
Volgens de landbouwbegroting dienen de opbrengsten van de ge
plande gewasbeschermingsmiddelenheffing en de mineralenheffing
nitraatheffing kunstmestheffing grotendeels aangewend te
worden voor financiering van het "Ontwikkelings- en Saneringsfonds
voor de Landbouw" (braakpremie, mestops/ag, automatisering, be
drijfsbeëindiging, vestigingspremie e.d.). De overheid claimt hiermee
dat het zou gaan om sectorale bestemmingsheffingen. Het moge dui
delijk zijn dat dat onzin is. Beide heffingen zijn bedoeld a/s strafheffin
gen, waarvan de opbrengsten de overheidsbijdrage aan het O&S
fonds moeten vervangen, ledereen is het er over eens (ook het Land
bouwschap!) dat het hier regulerende heffingen betreft.
Mares
Het is dan ook volstrekt onbegrijpelijk, dat de voorzitter van het Land
bouwschap, de heer Mares, kenbaar heeft gemaakt, dat regulerende
heffingen (gewasbescherming en nitraat) bespreekbaar en aanvaard
baar zouden zijn a/s vaststaat dat gedragsverandering onder boeren
en tuinders niet kan worden bereikt langs de weg van vrijwilligheid.
Kennelijk volgt hij hier het spoor van het de overheid naar de mond
pratende LEI, dat onlangs vaststelde dat zeer hoge regulerende
heffingen de landbouwsector inderdaad zullen dwingen tot aan
passing. De heer Mares verloochent hiermee zijn achterban en com-
miteert zich klaarblijkelijk aan*andere belangen dan de boeren-
be/angen.
Wat mij betreft dient het heffingen "muis" van de heer Mares in ons
landelijk organisatieverband nog een "dikke staart" te krijgen. We blij
ven namelijk nadrukkelijk van mening dat, zolang er geen volledige
EG-harmonisatie op het gebied van regulerende heffingen bestaat,
het Nederlandse boerenbelang (en het nationaal economisch belang)
gediend zijn met stimulering van milieuvriendelijk produceren op ba
sis van vrijwilligheid en inzicht, en niet met het opleggen van straffen
op het normale produceren. De Landbouwschapsvoorzitter zal ook en
vooral deze boodschap namens ons moeten verwoorden.
van der Maas