Latent mestproduktierecht
aan banden gelegd?
W
Agrarische Hogeschool Delft
levert nieuwe ingenieurs af
Nieuws en Commentaar
Landbouwschap akkoord
met milieuzorgsysteem
KNLC
kommentaar
Ruim baan voor
milieu-opleidingen in
landbouwonderwijs
Wurgende overheid
'Dat wordt oorlog'
4
'Dat wordt oorlog, dat pikken onze
boeren nooit'. Deze kreten klonken
in het bestuur van het KNLC over de
geruchten dat de ministers Bukman
en Alders de latente mestproduktie-
ruimten en de niet benutte produk-
tieruimten in de akkerbouwgebie
den aan banden willen leggen.
Vooral de vertegenwoordigers uit de
noordelijke provincies ageerden zeer
fel tegen deze suggestie. Niet het
idee van de vervuiler betaalt geldt
hier, maar wat schoon is moet
schoon blijven. Als het door zou
gaan dat de schone gebieden hun
latente ruimte zouden moeten inle
veren dan zou dat de herstructure
ring in de akkerbouw zeer
frustreren.
De minister van Landbouw heeft te
kennen gegeven dat hij samen met
het bedrijfsleven (c.q. het dagelijks
bestuur van het Landbouwschap)
een oplossing wil zoeken om de
hoeveelheid mest te verminderen.
Het bedrijfsleven beraadt zich nog
of ze op dit verzoek in moet gaan of
niet. De besprekingen moeten wel
wat opleveren en er niet toe leiden
dat het bedrijfsleven alleen maar in
levert. Als dat gebeurt moet het be
drijfsleven, volgens het KNLC, niet
Vanaf 1 augustus 1991 komen er in
het landbouwonderwijs mogelijkhe
den voor milieu-opleidingen. Agrari
sche Opleidingscentra mogen drie
nieuwe opleidingen starten met
specifieke aandacht voor het milieu.
Dit zijn de 4-jarige opleidingen
'plantenteelt en milieu', 'veehouderij
en milieu' en 'levensmiddelentech
nologie en milieu'. Na overleg met
het ministerie van Onderwijs en We
tenschappen is vastgesteld dat de
Agrarische Opleidingscentra met in
gang van 1 augustus 1991 mogen
starten met het afgeven van diplo
ma's kaderfunctionaris met een
milieu-differentiatie.
Het milieupakket bestaat uit vijf cer
tificaten over de onderwerpen be-
drijfsmilieu en de uitvoering van
milieu-regelgeving. Hiermee zal kun
nen worden voorzien in de behoefte
van onder andere lagere overheden
en agrarisch bedrijfsleven aan ka
derfunctionarissen op middelbaar
niveau met goed ontwikkelde vaar
digheden op het gebied van produk-
tietechniek in combinatie met
uitvoeren van milieu-beleid. Daar
naast kunnen leerlingen specifieke
milieugerichte certificaten in hun
keuzeprogramma opnemen.
Bovendien zijn voor de drie-jarige
opleidingen de diploma's zelfstandig
beroepsbeoefenaar pluimveehoude
rij en zelfstandig beroepsbeoefenaar
tuincentrum vastgesteld.
Op twee plaatsen werden op 4 en 5
juli de getuigschriften van de Agrari
sche Hogeschool Delft uitgereikt.
De studierichting Landbouw beet
de spits af op 4 juli in Delft met 28
ingenieurs en 15 certificaten voor
het Topjaar Management. Diezelfde
avond werden in Houten (Utrecht),
voor de laatste maal in die provin
cie, 70 studenten Tuinbouw gedi
plomeerd. Met ingang van het
nieuwe studiejaar zullen alle studie
richtingen in Delft geconcentreerd
zijn. Vrijdag 5 juli was het de beurt
aan de studierichting Bedrijfskunde
waar 55 studenten afstudeerden en
ook de titel ing. voor hun naam mo
gen zetten.
op het voorstel ingaan. Het bestuur
erkende wel dat landbouwminister
Bukman de hete adem van de poli
tiek in zijn nek voelt op dit punt en
dat de landbouw niet zo sterk staat.
Het dagelijks bestuur van het Land
bouwschap heeft de vertegenwoor
digers van de sectoren die met de
mest te maken hebben, de voorzit
ter van de hoofdafdeling akker
bouw, en de voorzitter van de
commissie milieu uitgenodigd om
eens te brainstormen hoe men stra
tegisch met de vraag van de minis
ter om kan gaan. Deze 'werkgroep'
heeft gepraat op basis van de voor
stellen van de minister en die voor
stellen bevatten onder andere de
beperking van de latente produktie-
rechten.
Verkeerde keelgat
Dit laatste schoot de vertegenwoor
digers van de noordelijke provincies
in het verkeerde keelgat. 'Wij heb
ben in Noord-Nederland het minste
deel aan de vervuiling en dan wor
den wij gepakt'. Daarbij, vertelde Al-
bert Lanting (DVLG), hebben wij in
Noord-Nederland de grootste oplos
sing voor het mestprobleem gevon
den en dan worden wij gestraft'. In
Brabant is de produktie onder de
mestwetgeving alleen maar toe
genomen.
Er moet volgens het bestuur van het
KNLC gesproken worden over de
mestproduktie en niet over de laten
te ruimte, waarbij er onderscheid
moet worden gemaakt tussen ge
bruiksnormen en de referentiehoe
veelheid. Aan de referentiehoeveel
heid mag niet geknabbeld worden,
want dan knabbel je aan de rechten
van mensen. De gebruiksnormen
moeten echter nog maar eens goed
in beeld gebracht worden.
KNLC-voorzitter Varekamp beloofde
de vergadering dat binnen het KNLC
zeer indringend over deze zaak
gesproken zou worden. Daarbij
wees hij erop dat enige solidariteit
geen kwaad kan. Hij vond een stra
tegische discussie binnen het Land
bouwschap over deze zaak van
groot belang.
Ingeborg Schuitemaker
Er moet vóór het jaar 1995 een mi
lieuzorgsysteem komen voor de ver
schillende sectoren van de land- en
tuinbouw. Het Landbouwschap
gaat zich hiervoor inzetten, zo bleek
op de bestuursvergadering op 3 juli.
Een milieuzorgsysteem is een hulp
middel voor agrarische bedrijven om
bij alle beslissingen het milieu mee
te laten wegen. Bij de bouw van een
stal zou bijvoorbeeld ook aandacht
moeten zijn voor voldoende
mestopslag. Het zorgsysteem krijgt
de vorm van een handboek. In dat
handboek kan dankbaar gebruik ge
maakt worden van initiatieven die er
op milieugebied al zijn, zoals de mi-
neralenbalans en de gewasbescher
mingsboekhouding.
Het bestuur van het Landbouw
schap vindt dat bij de ontwikkeling
van milieuzorgsystemen de centrale
landbouworganisaties en de vak
bonden nauw betrokken moeten
zijn. Verder stelt het vraagtekens bij
de begroting van 2,9 miljoen gulden
voor milieuzorg. De bijdrage van de
bedrijven moet door middel van
subsidies zo klein mogelijk zijn. Ook
kunnen de kosten gedrukt worden
door bestaande systemen te ge
bruiken.
Het idee van milieuzorgsystemen is
afkomstig van het ministerie van
VROM. Die wil dat het hele be
drijfsleven, dus niet alleen de land
en tuinbouw, de systemen vanaf
1995 vrijwillig toepast. Zijn de be
drijven in 1992 nog niet op de goe
de weg, dan wordt de milieuzorg
wettelijk verplicht. Het Landbouw
schap wil het niet zover laten ko
men; het bedrijfsleven weet zelf het
beste hoe de milieuzorg er uit moet
zien, zo wordt geredeneerd.
mm.
Wt
Nederland en met haar de inwo
ners, bevindt zich in een verhou
dingsgewijs gunstige
welvarende positie. Er zijn wel
inkomensverschillen maar ook
deze zijn in directe zin naar ver
houding beperkt en worden veel
al indirect nog gecompenseerd
door allerlei inkomensafhankelij
ke regelingen, zowel door heffin
gen (belastingen) als door
tegemoetkomingen. In netto te
besteden bedragen zijn de ver
schillen dan ook zeer beperkt.
Daarnaast komt absolute armoe
door de drempel van sociale
voorzieningen in ons land niet
voor.
Wel is helaas de inzet, zowel
kwalitatief, nogal verschillend.
Dat wordt naar mijn mening ten
onrechte bij zowel heffingen als
tegemoetkomingen niet c.q. on
voldoende in acht genomen.
Kortom, het netto bestedingsni
veau is behoorlijk gelijk gestre
ken, de inspanning daarvoor
loopt zeer uiteen. A/s zelfstandi
gen weten boeren en tuinders
daar alles van. De discussie die
nu landelijk plaatsvindt over bud
getbeperking in verband met het
noodzakelijke terugdringen van
het financieringstekort en ook de
discussie over het terugdringen
van het ziekteverzuim en ar
beidsongeschiktheid, moet naar
mijn mening ook in dit kader be
zien worden.
Door de politieke besluitvorming
in het verleden is het mogelijk
geworden dat de overheid
plusminus zeventig procent van
al onze inkomsten incasseert en
weer uitgeeft. Al vele jaren is
over zogenaamde balansverkor
ting gesproken om dit enorme
rondpompcircuit te beperken. En
niet alleen te beperken, maar
ook qua uitgavenpatroon te ver
schuiven. Immers, nog steeds
gaat teveel geld naar de con
sumptiesfeer (patatcultuur) en te
weinig wordt besteed voor duur
zame economische en sociale
ontwikkeling, zoals investeren in
infrastructuur (wegen, openbaar
vervoer enzovoort) en in milieu
beleid.
Ongemotiveerd
Maar ondanks stoere politieke
taal zijn we één van de landen
met het hoogste structurele fi
nancieringstekort (over duurza-
•me economie gesproken). We
zijn één van de landen met de
beste gezondheidszorg maar ook
met het hoogste ziekteverzuim
en arbeidsongeschiktheid. En
hoe wordt daar nu mee omge
gaan. Natuurlijk worstelt een
verantwoordelijke overheid met
deze problemen, maar in welke
richting wordt de oplossing ge
zocht? Nog te weinig in de ge
wenste richting wat het
financieringstekort betreft. Want
de gewenste verschuivingen,
van in consumptieve zin sterk
bestedende ministeries zoals on
derwijs en WVC naar ministeries
die meer de economische struc
tuur versterken, lijken nog niet
plaats te vinden. Nee, eerder nog
het tegendeel.
Voor boeren en tuinders bete
kent dit een negatieve schaarbe
weging. De lasten nemen toe,
zoals de benzine
accijnsverhoging die niet bestre
den kan worden door meer van
het sterk gesubsidieerde open
baar vervoer gebruik te maken.
Dat ontbreekt immers op het
platteland of is onvoldoende. De
lastendruk neemt ook toe door
de ongemotiveerde verhoging
van het huurwaardeforfait. Bij
beide aangelegenheden heeft de
Tweede Kamer nauwelijks weer
stand geboden, althans de rege
ringspartijen niet, en de Eerste
Kamer heeft een aardig drama
opgevoerd maar de grootste re
geringspartij was alleen maar
een papieren tijger.
Draagkracht verdelen
Bij de discussie in het regerings
kamp over tussenbalansen, knel
puntennota's en grote
efficiëncy-operaties heb ik zo
mijn zorg over het opereren van
zowel de Minister van Economi
sche Zaken a/s die van Land
bouw, Natuurbeheer en Visserij.
De vraag lijkt mij gerechtvaar
digd of zij hun hakken wel vol
doende in het zand zetten. In
verband daarmee lijkt ook daar
een verdere lastenverzwaring
zelfstandigen die hard werken,
veel uren maken, nog eens_ te
treffen. Ministers die daarvoor
de eerste verantwoordelijkheid
hebben mogen dit niet gelaten
over zich laten komen.
Draagkracht verdelen is niet al
leen: hardwerkenden met enig
inkomen en bezit aanpakken.
Het is misschien ook: zij die
daarvan gebruik maken zonder
zich in te zetten daar waar het
kan tot inzet te brengen en min
der makkelijk van de staatsruif
en de sociale ruif te laten eten.
Solidariteit zit niet alleen aan de
output-kant, maar ook aan de
input-kant.
Aan onze Minister van LNV zou
ik willen vragen in deze geest te
handelen en de hakken in het
zand te zetten zodat boeren en
tuinders geen lastenverzwarin
gen meer krijgen. Het Ministerie
moet uiteraard zo efficiënt mo
gelijk zijn werk kunnen doen,
met een goede, blijvende, struc
turele stimulering voor de agrari
sche sector. In ieder geval: geen
verder wurgende overheid.
Marius Varekamp
voorzitter KNLC
Diploma uitreiking studierichting tuinbouw
Voor de vierjarige HBO-studierich-
ting Bedrijfskunde, zijn in het exa
menjaar 1990-1991 de volgende
studenten geslaagd. Ze zijn nu Inge
nieur (Ing.) Jacco Aarnoutse, Groe-
de; René Alofs, Berkel-Enschot; Rob
van den Berg, Heeswijk-Dinther; Ton
Gabriëls, Steenbergen; Paul de
Greef, Roosendaal; Aart Lodders,
Willemstad; Judith van de Luijtgaar-
den, Tilburg; Norbert Roetenberg,
Oostburg; Jeroen Sterenborg, Til
burg; Anja Verbist, Vogelwaarde.
Voor de vierjarige HBO-
studierichting Tuinbouw, zijn de vol
gende studenten geslaagd: Kees-
Jan van der Eijk, Moerkapelle; Wil
lem van der Leij, Helmond.
In de vierjarige HBO-studierichting
Landbouw zijn de volgende studen
ten geslaagd: Marcel Brandt, Wilhel-
minadorp; Jack Burgers,
Werkendam; Martin de Groot,
Sleeuwijk; Bram van Gijs, Biervliet;
Ton Hendricks, Ossendrecht; Peter
de Jong, Eindhoven; Kees de Rooij,
Oudenbosch; Ko Snijder, Werken
dam; Peter Sprangers, Lage-
Zwaluwe; Niels Steenblok, Nieuw-
dorp; Luc van Waes, Schoondijke.
In de éénjarige opleiding Top Mana
gement zijn de volgende studenten
geslaagd: Edwin Daemen, Moer
gestel; Dorus Houweling, 's-
Hertogenbosch; Rutger Jobse, 's-
Hertogenbosch; Gert van der Meij-
den, Udenhout; Eveline van der Pol,
Schijndel; Ronald Ruyssenaars,
Boxtel; Ronneke Schoenmakers, 's-
Hertogenbosch; Erik van der Voort,
's-Hertogenbosch.
