Effectief besturen
in de fruitteelt
Milieuvriendelijk insektengaas
Tuinbouwklanken
Alle kleuren
behalve
mooi groen
Een groot verschil tussen binnen en buiten
Door vorstschade minder animo
voor teelten onder plastic
Cursus Volkshogeschool
Meer ZHR-appels
11
Na een flinke zonnige periode is ook
in de BARONIE de koude opnieuw
neergedaald. En dit is te zien aan de
stand van de gewassen. Enkele we
ken geleden stond alles er prachtig
bij, nu, na de vorst en koude, is er
een en ander veranderd.
De planten, die eerst onder folie
hebben gezeten, staan er bij in alle
kleuren behalve mooi groen. Door
de nachtvorsten, de wind en de
koude lijkt de groei wel verdwenen.
Nu maar wachten op warmer weer.
Het kan niet heel lang duren voor de
eerste sla van de vollegrond wordt
geoogst. Erg florissant staat deze er
niet bij. Ook de bloemkool en ande
re koolsoorten hebben erg van de
vorst te lijden gehad. De bladeren
zijn verkleurd en geknakt. Ook de
vroege zomerprei onder plastic
heeft veel schade opgelopen. Door
de harde wind gaat de folie slaan,
zodat de jonge plantjes geen kans
krijgen om rechtop te komen.
Tijdens de nachtvorst periode heb
ben de telers van aardbeien hun
werk gehad. Het was beregenen ge
blazen. Gelukkig hebben velen een
regeninstallatie die computer
gestuurd is. Dat bespaart veel werk.
Nu is het toch weer afwachten of er
werkelijk veel schade is aangericht.
De aspergetelers zullen ook wel sla-
peloze nachten hebben gehad.
Want als de stengels te dicht aan de
oppervlakte zitten, kunnen deze ook
bevriezen. Men kan wel merken dat
de aanvoer drastisch terugloopt bij
deze tempraturen. De prijs was de
afgelopen week zeer goed te
noemen.
Met het witlof wil het nog steeds
niet. De prijs blijft te laag. Op deze
manier zullen nog veel telers in de
problemen komen.
In de kassen draait het over het al
gemeen goed. De prijzen van de
kasprodukten blijven aardig. Ik denk
dat de meeste glastuinders niet kla
gen tot nu toe. Bij de komkommers
staan de tweede plantingen van dit
jaar al weer voor de deur. Hopelijk
net zo'n goede teelt als de eerste. Bij
de tomaten heeft men nogal veel
last van fusarium. Nu is men bij de
zaadfirma's hard aan het werk om
fusarium-resistente rassen op de
markt te brengen.
Nu maar wachten op mooi weer. Of
dit altijd gunstig weer is, zal moeten
blijken.
De afgevroren aardappelprodukten
herstellen zich maar moeizaam met
het koude schrale weer. De
vroegste percelen hier op THOLEN
zullen vermoedelijk geen volwaardi
ge opbrengst meer geven. Bij ande
re gewassen lijkt de schade op een
enkel perceel flox na mee te vallen.
De opkomst is echter traag en wat
boven staat ziet er niet erg floris
sant uit.
Wanneer de temperaturen gaan stij
gen met eventueel wat regen dan
zal de groei wel weer komen, als het
dan maar boven staat. Ondanks dat
het niet veel geregend heeft zal het
meeste zaad toch wel voldoende
vocht hebben gehad om te kiemen,
omdat de grond nog steeds zeer
vruchtbaar is. Als er maar voldoen
de diep gezaaid is, want op de
zwaardere grond moet ook bloem
zaad wel in de grond zitten. Vooral
de trage kiemers geven toch nogal
eens problemen wanneer niet op de
juiste diepte gezaaid is of de grond
te diep is klaargemaakt. Over enkele
weken kan men echter pas beoor
delen hoe de opkomst is geweest.
In tegenstelling tot buiten is het on
der glas groeizaam door het vele
zonlicht. De meeste gewassen
staan er gezond bij en de tempera
tuur is om deze tijd geen probleem,
's Nachts wordt er meestal
gestookt en overdag kan men met
luchten de gewenste temperatuur
handhaven.
Dit weertype is voor vrijwel alle ge
wassen gunstig, vast weer met veel
zon en geen te hoge temperaturen.
Schimmelziekten zoals botrytis tre
den dan vrijwel niet op en dat is on
der andere in de bonenteelt,
wanneer het weer tegenzit, nog
steeds een moeilijk te bestrijden
kwaal in de hetelucht of koude teelt.
Uitgebloeide bloempjes blijven
meestal aan de peultjes hangen en
vormen een infectiebron daar hier
zeer gemakkelijk botrytis opkomt en
overgaat op de jonge peultjes. Zo
kunnen in korte tijd veel rotte pun
ten ontstaan.
Er wordt dan ook op de meeste be
drijven onderdoor water gegeven,
waarbij het gewas droog blijft en de
waterverdeling in een volgroeid ge
was beter is. In dat stadium is het
erg belangrijk dat er voldoende wa
ter gegeven wordt. Een bonenge
was kan meestal met zeer weinig
water opgroeien, maar wanneer er
eenmaal een flinke hoeveelheid bo
nen aanhangt, hebben ze in korte
tijd behoorlijk wat water nodig om
voldoende uit te kunnen groeien en
zo min mogelijk jonge peultjes af te
stoten.
De oogst van snijbonen in ons ge
bied is inmiddels begonnen en zal
de komende weken verder toene
men. Hoewel dé oogstperiode in
ons gebied meestal naar 3 4 we
ken bedraagt zullen door de gesprei
de plantdatum er de komende 2
maanden volop kassnijbonen zijn uit
Tholen.
De strenge nachtvorst van vorige
week heeft verschillende volle-
grondsgroentetelers in WEST BRA
BANT handenvol geld gekost. Het
opnieuw in moeten zaaien van sper
ziebonen kost al gauw f 1.200,—
per ha. Een negatief effekt wat nu
nog niet in geld is uit te drukken is
het later leveren van sperziebonen
op de veiling. De laatste jaren
brachten de eerste bonen rond
f 5,— per kg op. Van de vroege
aardappelen die er onder het plastic
prachtig bijstonden kan hetzelfde
gezegd worden. Een latere aanvang
van het rooiseizoen met als gevolg
een hoge aanvoer op de veiling.
In de voorbije jaren hebben fruitte
lers in Zeeland zich steeds beter ge
organiseerd. Het bestuurswerk
wordt steeds effectiever. Door deze
krachtenbundeling kunnen belan
gen beter dan ooit behartigd wor
den. Voorbeelden in deze zijn: een
zoetwaterproject, sturing fruitteelt-
onderzoek en afzetverbetering.
Het huidige veiling- en NFO-bestuur
namen in november j.l. het initiatief
tot het organiseren van een cursus:
Effectief besturen in de fruitteelt.
Doel van deze cursus: jonge
bestuurders voorbereiden op het
bestuurswerk.
De cursus werd ingediend bij het ka
dervormingscentrum, het Instituut
voor Land- en Tuinbouw Kadervor-
Bloemenbureau aktief
in Engeland
Voor het derde opeenvolgende jaar
organiseert Bloemenbureau Holland
een aantal roadshows in het Vere
nigd Koninkrijk. De trainingen wer
den al bezocht door 2.000 Britse
bloemisten, en de aanmeldingen
voor de nieuwe serie stromen
binnen.
Een roadshow is een trainingssessie
voor bloemisten met in de hoofdrol
het Nederlandse produkt.
De appelproduktie van Zuid-Afrika,
Chili, Argentinië, Nieuw-Zeeland en
Australië komt volgens een raming
uit op 3,12 miljoen ton, twee pro
cent meer dan vorig jaar. De toena
me is kleiner dan vorig jaar, doordat
de Braziliaanse oogst tegenvalt
(min. 17 procént ten opzichte van
1990).
De export van de vijf grote ZHR-
producenten is op 1,03 miljoen ton
geraamd, vier procent (40.000 ton)
meer dan in 1990.
ming (ILKV). Via het ILKV werd ge
zocht naar een uitvoerder voor de
cursus. De keuze viel op de Volks
hogeschool Zeeland. Gespreid over
een periode van 5 weken werd de
6-daagse cursus uitgevoerd. In fi
nancieel opzicht werd de cursus
volledig vergoed door de fruitteelt-
organisaties en de drie Zeeuwse
Landbouworganisaties. 'Kadervor
ming mag geld kosten', zo oordeel
den de besturen, immers
'kadervorming is de basis voor een
gezonde sector in de toekomt'.
In maart startte de cursus. Zo'n 20
cursisten kwamen naar het veiling
complex in Kapelle, alwaar het
grootste gedeelte van de cursus
werd uitgevoerd. Opvallend en tege
lijkertijd positief in de cursus was,
dat actieve zittende bestuurders
deel uitmaakten van de cursusgroep
naast nieuwe, minder ervaren
bestuurders. Alle cursisten stonden
open om met en van elkaar te leren.
Met name de oudere bestuursleden
cursisten hadden een zeer stimule
rende invloed binnen de cursus. Im
mers zij bleken telkens weer bereid
om cursusonderwerpen te illustre
ren vanuit hun bestuurspraktijk. Te
vens stelden deze bestuursleden
zich regelmatig observerend op, om
te voorkomen dat zij een te groot
stempel drukten op de visievorming
van jonge bestuursleden.
De cursus bestond voor ongeveer
de helft uit onderdelen gericht op vi
sievorming t.a.v. fruitteeltontwikke
lingen, denk daarbij aan
afzetontwikkelingen, teelt en onder-
zoeksontwikkelingen, zoetwater
problemen, milieu-invloeden enz.
Het andere deel van de cursus richt
te zich op training in bestuursvaar-
digheden. Deze trainingen waren
alle zeer praktisch van aard. Alle
cursisten hebben meerdere malen
actief in een bepaalde bestuurstaak
getraind. "Leren door het te doen"
stond voorop.
Een opvallend onderdeel binnen de
cursus was een informatie- en dis
cussie item over gelegenheidsar-
Aan/eg van de zoetwaterbuis ten behoeve van o.m. de fruitteelt op
Zuid-Beveland.
beid. Daarvoor was een directeur
van de agrarische bedrijfsvereniging
uitgenodigd. Een uiterst 'hot item' in
de fruitteelt. Dit onderwerp werd
door enige cursisten uiterst zorgvul
dig voorbereid. Deze cursisten
wisten, door weloverwogen wer
ken, een dialoog te organiseren...
een idee om uit de problemen met
de gelegenheidsarbeid te geraken
ontstond. Een idee dat wellicht ver
der zal leven in de besturen. 'Zeer
zinvol om zo uit een conflict te gera
ken', zo oordeelden enige cursisten.
In de nabespreking van de cursus
bleek ieder tevreden over de cursus.
Wel was het besef bij jong en oud
aanwezig, dat kadervorming een
continu proces is. Leren doe je in
cursussen en leren doe je ook in de
praktijk. Beide leervormen dienen
continu afgewisseld te worden. 'Ka
dervorming mag geen activiteit zijn
voor uitsluitend jongeren' zo oor
deelden de cursisten.
Jacques Roumen
Volkshogeschool Zeeland
Vanuit de tuinbouw gaan al gelui
den richting fabrikant om afdekma
teriaal te ontwikkelen dat afdoende
bestand is tegen nachtvorst. Voor
namelijk de kontaktwerking van de
gewassen met het plastic tijdens
vorst heeft veel bevriezing gegeven.
Ook in plastic tunnels en zelfs in on
verwarmde kassen heeft de vorst
toegeslagen. Een vorstbestendige
folie zou een uitkomst bieden te
meer daar het regelmatig voorkomt
dat zeer vroege gewassen door
vorst teniet gaan. Zo'n folie mag
dan best wat meer kosten als het
tenminste langer meegaat dan de
normaal gebruikte plastic. Een teler
met vroege sperziebonen zag zijn
teelt verloren gaan ondanks 2 lagen
plastic en 1 laag acryldoek. De tota
le kosten van beschuttingsmateriaal
in dit geval f 7.000,—. Vast staat
nu wel dat voor verschillende telers
van groenten onder plastic de lol er
af is. Volgend jaar maar later uit
zaaien.
De Japanse uien zijn de strenge
vorst van afgelopen winter goed
doorgekomen, hoewel er toch wat
uitdunning door de toen strenge
vorst is ontstaan. Op de zware
grond meer dan op de lichtere. Op
kleigrond vriest de grond meer op
waardoor er wortelbeschadiging op
treedt. De sneeuw is voor alle per
celen vroege uien op het juiste
moment gekomen. Door de aanhou
dende droge wind begonnen er uit
drogingsverschijnselen aan het blad
zichtbaar te worden. Sneeuw
bracht zowel beschutting als vocht,
de al te hoge verdamping werd tot
stilstand gebracht. Er gaan geruch
ten dat er in het belangrijkste teelt-
gebied van de vroege uien, de Pfalz
in Duitsland, een aanzienlijk areaal
is uitgevroren omdat er tijdens de
strenge vorst weinig sneeuw lag.
Voor Nederland kan dit een gunstig
gegeven zijn. Normaal gesproken
kunnen de Nederlandse Japanse ui
en de konkurrentieslag met de uien
uit de Pfalz niet aan. Meestal bren
gen ze hier wat minder op. Veel zal
ook nog afhangen van de vroege
plantuien. Zo op het oog staan de in
februari geplante uien er goed bij.
Royal Sluis heeft onlangs een insek-
tenwerend PE-gaas op de markt ge
bracht, speciaal voor hobbytuinders.
Het gaas kan gemakkelijk over de
zaai- of plantbedden worden aange
bracht, waarbij de randen afgedekt
kunnen worden met aarde of ste-
nen. Het gewicht van het insekten
gaas is licht genoeg om zelfs door
jonge plantjes probleemloos gedra
gen te worden. Het gaas is zeer
lichtdoorlatend, maar biedt toch af
doende bescherming voor vrijwel
elk gewas tegen vrijwel elke vlie
gende belager. Bovendien biedt het
Royal Sluis insektengaas uitsteken
de bescherming tegen slagregens of
hagelbuien.
Voor sproeien of begieten hoeft het
gaas niet te worden verwijderd. Bij
wieden kan het gaas eenvoudig
worden teruggeslagen en weer aan
gebracht. Het gaas kan ook uitste
kend in tunnelvorm gespannen
worden. Het insektengaas zal in
twee maten verkrijgbaar zijn: 450 x
210 cm en 600 x 366 cm, bij de
Royal Sluis Zaadspecialist en een
aantal andere winkels in tuinbeno-
digdheden.
Het Royal Sluis insektengaas
biedt afdoende bescherming
voor vrijwel elk gewas tegen vrij
wel elke vliegende belager
