Brussel moet massaal boerenprotest worden
'Minister geeft wel helderheid, maar geen gerustheid'
Studiedag over GATT
Taken SEV en DLV afbakenen
Zuidwestelijk aktiecomité:
Zeker
20.000 boeren
demonstreren
in Brussel
Overleg landbouworganisaties met Bukman over GATT:
Het Zuidwestelijk akkerbouw-
aktiecomité ondersteunt de oproep
van COPA, de overkoepelende
Europese boerenorganisatie, om op
maandag 3 december a.s. in Brussel
massaal te demonstreren tegen het
Europese landbouwbeleid. Aan de
Europese Commissie moet duidelijk
worden gemaakt dat het voorstel tot
liberalisering van de markt voor de
Europese boeren geen overlevings
kansen biedt, aldus het aktiecomité.
Samen met de drie Zeeuwse land
bouworganisaties wil het comité de
boeren oproepen in groten getale
naar Brussel te reizen. Door een
massale opkomst wordt een extra
streep gezet onder de eis, dat er een
ander landbouwbeleid in Europa
moet worden gevoerd.
Het Zuidwestelijke aktiecomité is
van mening dat de situatie in de ak
kerbouw steeds verder verslechtert.
Massaal boerenprotest van Europese boeren het afgelopen voorjaar in Aken
Foto Twan Wiermans).
De regelgeving en de onzekerheden
die op de plantentelers afkomen,
zijn niet meer te overzien. Het aktie
comité wil zich - behalve op de drei
gende prijs- en steunafbraak in het
kader van de GATT-
onderhandelingen - in de nabije toe
komst vooral, richten op het Meerja
renplan Gewasbescherming. Het
plan, dat nu op tafel ligt, biedt geen
kansen voor de boer, aldus het comi
té. Met name de konkurrentieverval-
sing die in Europees verband gaat
ontstaan, zal desastreus zijn. In de
praktijk zal het er op neerkomen dat
in Nederland vele middelen verbo
den zijn, de boeren niet meer kun
nen konkurreren door verminderde
produktie en kwaliteit en de Neder
landse konsumenten voedsel eten uit
landen waar men vrijuit gewasbe
schermingsmiddelen mag gebruiken.
Aktieve opstelling
Het Zuidwestelijke aktiecomité
heeft zich voorts ten doel gesteld
zich aktief op te stellen naar politici
en landbouwvoormannen, die over
de toekomst van een duurzame land
bouw kunnen beslissen. Het aktieco
mité is van mening dat deze perso
nen aan de hand van de feiten op
hun verantwoordelijkheid moet
worden gewezen. Doordat verschil
lende funkties in dezelfde personen
verenigd zijn komen de belangen
van de akkerbouw onvoldoende uit
de verf. Het aktiecomité wil dat het
akkerbouwgeluid zuiver en duidelijk
doorklinkt. Op deze wijze kan er na
tionale steun komen voor de akker
bouw, gedragen door de politiek, en
kan een veilige en kwaliteitswaar
borgende voedselproduktie voor de
Nederlandse konsument worden ge
garandeerd. De Nederlandse land
bouwminister moet zich bewust zijn
van het feit dat voedselproduktie
niet alleen belangrijk is voor de ak
kerbouwer, maar minstens zo be
langrijk is voor degenen, die de
landbouwprodukten konsumeren,
zo stelt het comité.
Op de grote GATT-demonstratie,
die op maandag 3 december a.s. in
Brussel wordt gehouden, worden
minimaal 20.000 boeren verwacht
uit alle delen van Europa. De de
monstratie begint om 12.15 uur en
wordt voor het invallen van de duis
ternis ontbonden.
De organiserende koepelorganisaties
verwachten vanuit Nederland mini
maal 1.500 deelnemers. Gerekend
wordt op drie bussen uit Zeeland en
vier uit Noord-Brabant. Vooraf
gaand aan de demonstratie zal een
protestvergadering plaatsvinden in
Brussel. Deze bijeenkomst zal door
een aantal ZLM-ers worden bij
gewoond.
Donderdag 6 december organiseert
de stuurgroep Oosterschelde een zg.
gebruikersbijeenkomstBelangstel
lenden en belanghebbenden in het
Oosterscheldegebied worden in de
gelegenheid gesteld de stuurgroep te
informeren over hun ervaringen en
wensen voor het gebied. Zelf zal de
stuurgroep informatie geven over
actuele zaken. Nu zal de aanwijzing
van de Oosterschelde in het kader
van de natuurbeschermingswet cen
traal staan. In de stuurgroep Ooster
schelde zijn vertegenwoordigd het
rijk, de provincie Zeeland en de
rond de Oosterschelde gelegen ge
meenten en waterschappen.
De bijeenkomst wordt gehouden in
Hotel Goes, A. Fokkerstraat 100 te
Goes, aanvang 19.30 uur.
"Alle rekensommen dat het wel meevalt zijn erg mooi, maar ik merk
in mijn boerenportemonnee dat ik vroeger 55 cent kreeg voor mijn
graan en nu nog 38 cent. Daar zitten we als akkerbouwers mee!" De
hartekreet van de Zeeuwse akkerbouwvoorman Huib van der Maas
stak vorige week woensdag schril af tegen het nuchtere rekenwerk
van topambtenaar G. Meester, die aan de zijde van landbouwmi
nister Bukman probeerde te bewijzen dat er de afgelopen jaren geen
sprake was geweest van een graanprijsdaling van 35 procent, maar
'slechts' 15 procent.
Minister en ambtenaar waren in Den
Haag te gast bij de drie Centrale
Landbouw Organisaties, waar ze
over het EG-voorstel voor de
GATT-ronde diskussieerden met
zo'n 150 landbouwvoormannen.
Voorzitter Varekamp kon wel in
stemmen met de uitroep van Van der
Maas, maar moest tegelijk vaststel
len dat "de wereld niet meer zo sim
pel in elkaar zit". De te voorziene
gevolgen van de GATT-afspraken
voor het boereninkomen roepen een
gevoel van spanning op, dat tot in de
gezinnen merkbaar is, aldus Va
rekamp.
Voor- en nadelen
De woorden van de minister zijn wel
verhelderend, maar niet geruststel
lend, vond Varekamp. Minister
Bukman benadrukte vooral, na een
uitvoerige toelichting op het EG-
akkoord, dat niet alleen naar de na
delen moet worden gekeken, maar
ook naar de voordelen, en naar de
situatie die zou ontstaan als de
GATT-besprekingen in Genève
mislukken. Dat zal leiden tot minder
afzetmogelijkheden, lagere prijzen,
hogere restituties en overschotten,
voorspelde Bukman. Het verwijt dat
hij de prijs- en inkomenseffekten ba
gatelliseerde vond de minister 'onte
recht'. De onzekerheden zijn op dit
moment nog te groot om exakte cij
fers te noemen, zei hij. Hij wees er
bovendien op dat ook zonder GATT
de hervormingen van het EG-beleid
zouden zijn doorgegaan. "De helft
van de nu afgesproken 30 procent
hadden we de afgelopen vijf jaar al
buiten GATT om bereikt. Dat pro
ces was ook doorgegaan. Nu kunnen
we dat in GATT inbrengen, en krij
gen we er nog wat voor terug, bij
voorbeeld op veterinair en fytosani
tair gebied", aldus Bukman.
Stabilisatoren tellen mee
Aike Maarsingh maakte zich onge
rust over het optel-effekt van maat-
6
regelen dat over de graansektor heen
kan komen. "Kunnen we prijsdaling
door steunafbraak én door de stabi
lisatoren verwachten?", was zijn
vraag. Bukman kon hem wat dat be
treft echter geruststellen. "Er wordt
niet dubbel geteld. Stabilisatoren en
inflatie tellen mee in de 30 procent
steunreduktie", aldus de minister.
Zowel Maarsingh als Van der Maas
wilden van de minister weten welke
nationale kompensatie we kunnen
verwachten, nu er op EG niveau is
afgesproken om de benadeelde ge
bieden binnen de gemeenschap te be
schermen. "Ik wil niet praten over
steun aan gebieden, maar aan onder
nemers die het nodig hebben, waar
dan ook", stelde Bukman. Volgens
de minister moet de hele kompensa
tie diskussie npg gevoerd worden.
Positief
Positieve geluiden over GATT kwa
men echter niet alleen van minister
Bukman. Scheffers vanuit de tuin
bouw en Van Gisbergen namens de
Botsende belangen.
intensieve veehouderij zeiden blij te
zijn met het EG-voorstel, én te ho
pen dat ook in Genève een akkoord
wordt bereikt.
Op zaterdag 24 november vindt in de
"Reehorst" te Ede een studiedag
plaats over de GATT (algemene
overeenkomst over tarieven en han
del). Op deze dag worden de resulta
ten van een deze week op de volks
hogeschool te Bergen (NH) gehou
den boerencongres besproken. Spre
kers zijn o.a. Josje de Koning (Ne
derlandse Bond van Plattelands
vrouwen), Marius Varekamp
(KNLC), Jan van Noord (CDA),
Wouter van der Weijden (Centrum
Landbouw en Milieu), Teresita
Oliveros-Vistro (Filipijnse boerinnen-
organisatie Amihan) en Josephine
Verspaget (PvdA).
Het congres op de volkshogeschool
wordt georganiseerd door de Boe
rengroep en het Centrum Ontwikke
lingswerk Nederland. Vijftig afge
vaardigden van boerenorganisaties
uit de EG, Japan, de VS, Azië, Afri
ka en Zuid-Amerika zullen een
standpunt over de Uruguay-ronde
formuleren. Volgens de organisatie
van het congres lijkt onder de orga
nisaties die zich verzetten tegen een
ongenuanceerde vrijhandel in land
bouwprodukten een consensus te
ontstaan over een alternatief land
bouwbeleid. Dat beleid kan bestaan
uit een produktiebeperking in de EG
en de VS en een betere toegang van
tropische produkten op hun mark
ten. Door exportdumpingen te
beëindigen krijgen Derde-
Wereldlanden de kans een stimule
rend beleid te voeren.
Er moet een taakafbakening komen
tussen de sociaal economische voor
lichtingsdiensten (SEV) van de land
bouworganisaties en de Dienst
Landbouwvoorlichting. Het moet
daarbij niet zo zijn dat de DLV "de
krenten uit de pap pikt". Dat stelt
de commissie bedrijfsontwikkeling
en voorlichting (BOV) van het
KNLC.
Er is een groeiende behoefte aan dui
delijkheid over waar een onderne
mer terecht kan met zijn vragen.
Duidelijke afspraken zijn in het be
lang van boer tuinder. In toene
mende mate bewegen zowel de DLV
maar ook boekhoudbureaus en an
dere instellingen en bedrijven zich
op de markt van voorlichting aan de
ondernemers in de agrarische sector.
Dat leidt tot overlappingen en een
onduidelijk voorlichtingsaanbod en
tot concurrentie met geld van boeren
en tuinders.
De commissie BOV vindt dat de
SEV het eerste aanspraakpunt moet
zijn voor ondernemers in de land- en
tuinbouw, tenzij ze zelf natuurlijk
ergens anders voor kiezen. Met de
DLV moet nauw samengewerkt wor
den op die terreinen waar deze orga
nisatie specifiek deskundig is. "De
boekhoudbureaus zie ik dan als leve
ranciers van basisinformatie", voeg
de voorzitter J. van Leeuwen daar
aan toe. "Niet in de eerste lijn dus".
Er wordt op korte termijn met de
DLV verder gewerkt aan af
stemming.
Vrijdag 23 november 1990
