Agrariërs snakken naar een positieve pers
Negatieve publiciteit werkt demotiverend
Volgens een ANWB-enquête ziet de Nederlandse bevolking boeren
en tuinders na de industrie als de grootste vervuilers. De Stichting
Natuur en Milieu komt net voor de begrotingsbehandeling met nog
niet gepubliceerde cijfers van het RIVM, waaruit blijkt dat de verzu
ring veel erger is dan werd aangenomen. De schuldigen volgens velen:
de boeren. Het blijkt dat al die negatieve publiciteit zeer demotive
rend werkt. Boeren en tuinders verliezen het plezier in hun werk. 'We
doen het toch nooit goed'.
vinden, maar het is wel de werke
lijkheid.
Juister beeld
Veel negatieve publiciteit komt
voort uit onwetendheid. Men weet
gewoon niet wat zich allemaal op het
boerenbedrijf afspeelt en baseert
zich bij zijn oordeel vaak op 'van
horen zeggen'. Open dagen, be
drijfsbezoeken, enzovoort waarbij
de boer of tuinder zijn bedrijf laat
zien en er zo open en eerlijk moge
lijk over vertelt kan een deel van die
onwetendheid wegnemen. Het is
echter een illusie om te denken dat
iedereen bereikt kan worden. Er zal
altijd een groep mensen blijven, die
met wat voor voorlichting dan ook
niet bereikt zal worden.
Natuurlijk ligt er ook een belangrij
ke taak in deze voor de organisaties.
Een goed PR-beleid begint op het eigen erf. Voor een goede PR is het verreweg het belangrijkste dat boeren en tuin
ders in de bedrijfsvoering rekening houden met zaken die negatief kunnen overkomen. Dat deland- en tuinbouw een
belangrijke rol speelt bij de verscheidenheid van het landschap wordt overigens wel eens wat onderbelicht.
Zij kunnen samen met de boeren en
tuinders open dagen organiseren,
beleidsmakers beïnvloeden of voor
lichting verzorgen aan niet-boeren
en tuinders.
In verschillende provincies zijn ook
al stichtingen in het leven geroepen
die de PR voor de land- en tuinbouw
verzorgen. Het Westland heeft er
zelfs een apart bureau voor opge
richt, PR-Westland. Ook het Kring-
gebied (rond Nootdorp) heeft een ei
gen promotie stichting in het leven
geroepen.
De Stichting PR land- en tuinbouw
verzorgt landelijk de PR. Er is de
laatste tijd nogal wat kritiek op het
werk van deze Stichting. Vooral om
dat boeren en tuinders het idee heb
ben dat de Stichting PR de huidige
negatieve publiciteitsstroom niet
heeft kunnen keren. De Stichting is
niet in het leven geroepen om op al
lerlei beschuldigingen in de pers te
reageren. De Stichting probeert
systematisch allerlei groepen in de
Nederlandse samenleving op de
hoogte te stellen van de positieve
ontwikkelingen in land- en
tuinbouw.
Anticiperen
Wat provinciaal en landelijk ont
breekt aan het PR-beleid is het anti
ciperen op bepaalde ontwikkelingen.
Land- en tuinbouw hebben vaak
geen of te laat een weerwoord op al
lerlei al of niet terecht geuite be
schuldigingen.
Daarbij bestaat de reactie vaak uit
een verdediging. Wij kunnen dit of
dat niet doen omdat Een offen
sief beleid zou beter zijn, maar het
ontbreekt daarvoor vaak aan gege
vens. Zo is het bijvoorbeeld heel
moeilijk te achterhalen wat boeren
nu precies hebben gedaan om de
hoeveelheid mest en daarmee de
hoeveelheid ammoniak te verminde
ren. Terwijl er al heel veel is gedaan.
De georganiseerde land- en tuin
bouw moet zo snel mogelijk dit
manco oppakken. Er moet een een
duidig PR-beleid komen voor de he
le land- en tuinbouw. De verschillen
de organisaties moeten daarbij dui
delijke afspraken maken over wie
waarop commentaar geeft. Daar
ontbreekt het nu nog wel eens aan.
Nog mooier zou het zijn, wanneer er
één PR-bureau komt, dat dit op gaat
pakken. Een bureau dat zich dus
gaat bezig houden met de korte ter
mijn PR en alle ontwikkelingen die
van belang zijn voor de land- en
tuinbouw volgt en daar een eendui
dig beleid voor ontwikkelt.
Gezamenlijk beleid
Bij dit eenduidige PR-beleid horen
een aantal zeer belangrijke zaken.
Het ontbreekt zoals al eerder gezegd
de land- en tuinbouw aan een gezicht
naar buiten toe. Iemand waarvan
iedereen weet dat hij of zij de sector
naar buiten toe vertegenwoordigt.
Een onafhankelijk voorzitter van
het Landbouwschap zou een derge
lijke rol kunnen vervullen.
Daarnaast komt het nog te vaak
voor dat besluiten die in gezamenlijk
overleg zijn genomen bijvoorbeeld
binnen het KNLC of het Landbouw
schap niet door de regionale organi
saties worden uitgedragen. Maar dat
juist de eigen mening wordt verkon
digd. Dit bevordert het vertrouwen
in de land- en tuinbouw niet.
PR kost geld, veel geld zelfs. Willen
land- en tuinbouw de PR structureel
oppakken, dan kan dit niet met een
minimum budget. Het geld dat som
migen willen besteden aan Sterspot
jes en/of landelijke reclamecampag
nes kan beter besteed worden aan
een meer structurele oplossing.
Een goed PR-beleid tot slot kan niet
zonder de medewerking van boeren
en tuinders. Elk beleid is gedoemd te
mislukken als zij geen positief beeld
uitdragen. En dit is iets waar meteen
mee begonnen kan worden.
De structurele oplossing voor andere
problemen zal helaas nog wel een
tijdje op zich laten wachten, hoe be
langrijk het ook is. In de tussentijd
zal via veel overleg tussen de diverse
PR-medewerkers op regionaal en
landelijk niveau geprobeerd moeten
worden dit op te vangen.
De negatieve publiciteit zal helaas
niet van de ene op de andere dag ver
dwijnen, wij kunnen alleen met zijn
allen proberen de stroom te vermin
deren en langzaam ten goede keren.
Ingeborg Schuitemaker
Vrijdag 23 november 1990
De gierkar is tot ons symbool van nationale slechtheid verheven. Veel boeren en tuinders ergeren zich hier terecht
aan en vragen zich af waarom de andere milieuvriendelijke methoden nooit aan bod komen.
12
De besturen van de provinciale
maatschappijen houden op het
ogenblik weer de rondgangen langs
de kringen en afdelingen. Hun ach
terban wijst hun hierbij regelmatig
op deze steeds terugkerende negatie
ve publiciteit.
De kring van het Land van Axel
schrijft in het ZLM-blad dat 'een
vorm van PR tegenwicht zou moeten
bieden aan die anti-
landbouwgezindheid. Elke boer is er
van overtuigd dat het buitengewoon
frustrerend is om onder andere
steeds weer diezelfde strontkar over
het tv-scherm te zien hobbelen'. De
ledenraad van de ZLM opperde in
de vergadering van 26 oktober 1990
de mogelijkheid tot een Ster-spot en
een grote advertentiecampagne in de
dagbladen. Van de bestuurders op
Tholen en St. Philipsland mag zo'n
campagne wel een lieve duit kosten.
Het ULG heeft al eerder een derge
lijk plan van een Ster-spot geopperd.
Stichting
Ook bij de kringvergaderingen van
de Geldersche Maatschappij van
Landbouw viel regelmatig het woord
PR. Kring Doetinchem vond de PR
van de land- en tuinbouw volstrekt
onvoldoende. Volgens Geldersche
Mij-voorzitter Van Leeuwen komt
dat doordat land- en tuinbouw
structureel te weinig geld voor PR
over hebben.
Tijdens de kringvergadering in Gel-
dermalsen zei Van Leeuwen dat de
landbouw met name op gemeentelijk
niveau meer aan PR kan doen.
'Haal bijvoorbeeld de gemeente
raadsleden eens bij elkaar en infor
meer ze eens over de hinderwet'. Hij
maakte ook melding van de oprich
ting van een Stichting die de PR
voor land- en tuinbouw in Gelder
land aan gaat pakken. Het initiatief
voor deze stichting komt van het
landbouwbedrijfsleven en de land
bouworganisaties. In Overijssel is
een dergelijke Stichting al
werkzaam.
Verscheidene regionale voorzitters
brachten hun zorgen om de negatie
ve PR in tijdens de bestuursvergade
ring van het KNLC-bestuur van 6
november. Het bestuur van het
KNLC vindt dat er veel meer gedaan
moet worden om deze negatieve pu
bliciteit tegen te gaan. Helaas ont
breekt het de land- en tuinbouw aan
één gezicht naar buiten toe. Daarbij
werkt de versnippering ook niet in
het voordeel van een goed PR-
beleid.
Geen wondermiddel
De roep om meer PR is duidelijk.
Een betere PR is ook noodzakelijk,
alleen zo kan het imago van de land
en tuinbouw worden opgevijzeld.
Maar PR is geen wondermiddel
dat alle problemen oplost. Het is een
middel en het mag geen doel op zich
zijn. Het is zo makkelijk om te zeg
gen er moet meer aan PR gedaan
worden en dan denkt de Nederland
se bevolking wel weer beter over
ons. Zo werkt het niet. PR werkt al
leen als de basis goed is.
Een goed PR-beleid begint op het ei
gen erf. Zolang boeren en tuinders
hier nog niet van overtuigd zijn,
kunnen wij als organisaties aan PR
doen wat we willen, maar het helpt
niet of nauwelijks.
Weilanden, waar zichtbaar te veel
mest op uit gereden is, gierlucht op
een mooie zomeravond, waterver
vuiling door het gebruik van gewas
beschermingsmiddelen, illegale wer
kers, die opgepakt worden. Het
werkt allemaal het toch al negatieve
imago dat mensen van de land- en
tuinbouw hebben in de hand.
Andere organisaties maken daar
dankbaar gebruik van en wijzen het
publiek steeds weer op deze negatie
ve aspecten.
Voor een goede PR is het verreweg
het belangrijkste dat boeren en tuin
ders in de bedrijfsvoering rekening
houden met zaken die negatief kun
nen overkomen. Ze moeten dit pro
beren na te laten of te minimalise
ren. Ook is het van groot belang dat
boeren en tuinders weten hoe de bu
ren en dorpsgenoten over hun be
drijf denken. Het kan wel eens zo
zijn dat het beeld dat zij van het be
drijf hebben een heel ander is dan
dat de boer zelf van het bedrijf
heeft. Hij of zij kan dit beeld onjuist