Provincie rekt zich uit voor de landbouw
Milieubewustzijn bij
varkenshouders toegenomen
GATT-aanbod leidt tot
daling vleesprijzen
Schapesektor
in de EG
Herstructureringsplan Zuidwest-
Nederland aangeboden
Bijprodukten geven vleesstieren
een hogere groei per dag.
Drinken volle melk
werkt
cholesterolverlagend
Graszaadteelt in het
nauw door GATT
Minder varkensvlees
naar Japan
AMRO-onderzoek wijst uit:
Bijprodukten in het rantsoen kunnen tot een voordeel van f 150,per stier
iden.
Bij de behandeling van de begroting
voor 1991 van de provincie Zeeland
werd in de algemene beschouwingen
nadrukkelijk over de landbouw
gesproken. In Zeeland bestaat be
hoefte aan meer koördinatie van alle
plannen in samenwerking met het
landbouwbedrijfsleven. De gevolgen
van het veranderde EEG-beleid, de
GATT-afspraken en de strengere
milieu-eisen, maken een eigen visie
van de provincie noodzakelijk.
Het LEI moet na het uitkomen van
de provinciale ontwikkelingsnota
voor de landbouw in Zeeland, die
onder verantwoordelijkheid van de
minister van Landbouw wordt op
gesteld, een advies uitbrengen aan de
provincie. Dit was de mening van
het overgrote gedeelte van de Staten
bij de stemming over een motie die
op initiatief van de VVD was inge
diend. De SGP en het college van
G.S., uitgezonderd mevr. Maris-
Koster (VVD) stemden tegen.
Voorafgaand aan deze stemming is
er op dit punt nogal gediskussieerd.
Vooral de VVD en D'66 toonden
zich warme voorstanders van een
herziening van het huidige land
bouwbeleid. Het college van G.S. bij
monde van de heer De Boe (CDA)
was de mening toegedaan, daarin la
ter bijgevallen door het CDA en de
SGP, dat er geen behoefte bestaat
aan een nieuw beleidsplan. De invul
ling van de bestaande plannen is nu
in volle gang, zo zei De Boe. "Op al
lerlei punten worden financiële bij
dragen verstrekt, zoals bijvoorbeeld
bij de hazelnotenteelt, proefbedrij
ven, zoetwaterprojekten, boeren
brood en dergelijke". Hij had geen
behoefte aan een nieuwe beleidsvisie
voor de provincie. Derhalve was hij
niet gevoelig voor de argumenten
dat regeren vooruitzien is en dat er
om het platteland te beschermen op
tijd een nieuwe visie ontwikkeld
Met inachtneming van de nodige re
serves mag aangenomen worden dat
de omvang van de schapestapel in de
EG per ultimo 1990 rond 0,1% gro
ter zal zijn dan een jaar tevoren en
rond 100,7 miljoen stuks zal om
vatten.
Engeland heeft de grootste scha
pestapel met 30,05 miljoen of
529.000 stuks meer dan een jaar
daarvoor, terwijl in Ierland een toe
name te verwachten is met 561.000
tot 6,34 miljoen. Spanje is het land
met de tweede grootste schapestapel,
die naar raming 24,55 miljoen stuks
omvat, een vermindering met
885.000.
In Frankrijk bedraagt de omvang
eind 1990 rond 11,15 miljoen stuks,
iets minder dan een jaar tevoren.
Om aan de binnenlandse behoefte te
voldoen werden in Spanje in 1990
tot eind augustus 479.000 lammeren
ingevoerd die daar worden afge-
mest. Ongeveer 65% daarvan kwam
uit Frankrijk. Voorts werden in
Spanje nog 241.000 slachtlammeren
ingevoerd, waarvan 162.000 uit
Frankrijk en 25.000 uit Ierland. Uit
Nederland kwamen goed 2.000
stuks.
Konsumptie schapevlees
Voor 1990 wordt voor de EG (12)
een toename van de produktie met
4,2% verwacht tot goed 1,13 mil
joen kg en in 1991 met 2,1% tot
goed 1,15 miljoen. De konsumptie
stijgt relatief sterker dan in de run-
dersektor, wat met zich meebrengt
dat de importbehoefte uit derde lan
den groter wordt. In Frankrijk stijgt
de konsumptie sterk.
De Oostduitse schapestapel die in
1989 2,6 miljoen stuks omvatte, zal
dalen in 1991 tot 1,3 miljoen. Er
werden daar vooral schapen gehou
den voor de wolproduktie die gesub
sidieerd werd. Ook voor de schape
sektor zijn kontrakten afgesloten
voor uitvoer naar de Sovjet-Unie tot
6.000 ton tot eind juni 1991. Voorts
zijn er exportcertificaten verstrekt
door de DDR van ca. 9.000 ton, al
les bestemming derde landen.
Vrijdag 16 november 1990
dient te worden. Uiteindelijk werd
bij de stemming duidelijk dat een
meerderheid van de Staten deze ar
gumentatie overnam, inklusief het
CDA(!)
Zeelandbrug
De Staten namen nog een aantal an
dere belangrijke besluiten voor Zee
land. Zo zal de tol op de Zeeland-
brug per medio januari 1993 ver
dwijnen. Dit door het kwijtschelden
van een renteloze lening van 6,5
miljoen door de provincie aan de
brugmaatschappij. Wel zal er eerst
nog een reduktieregeling worden in
gevoerd per april van 1991, die een
gereduceerd tarief voor de frequente
gebruikers mogelijk maakt. Ook
werd een VVD-motie aangenomen
waarin de Staten aandringen op het
De houding van de varkenshouders
voor het nemen van milieumaatrege
len in hun bedrijf is de afgelopen
twee jaar duidelijk positiever gewor
den. Bijna 60% van de varkenshou
ders staat positief ten opzichte van
het stellen van kwaliteitseisen aan de
mest. Van de bedrijven met een
mestoverschot heeft inmiddels 94%
een oplossing gevonden voor de af
zet via een mestafzetkontrakt. Daar
naast staat het overgrote deel posi
tief ten opzichte van het nemen van
maatregelen om de gezondheid van
de dieren te waarborgen.
Dit blijkt uit een onderzoek dat de
AMRO Bank samen met het bureau
Agro Markt heeft verricht. Het on
derzoek, getiteld 'Management en
ontwikkelingen in de varkenshoude
rij' is gepubliceerd in het kader van
de VIV (Vakbeurs Intensieve Vee
houderij) van 13 november tot en
met 16 november 1990. Het onder
zoek is representatief voor de gespe-
Huib van der Maas, voorzitter van
de herstructureringscommissie
Zuidwest-Nederland, bood op 13
november de herstructureringsplan
nen voor dit akkerbouwgebied aan
minister Bukman van Landbouw
aan. De rode draad door het rapport
is de omschakeling naar andere teel
ten, die meer arbeidsintensief zijn,
meer kennisintensief en meer kapi
taalintensief.
De Zuidwestelijke werkgroep dient
in totaal 36 projecten in met een pri
oriteitenlijst. "We hebben dat ge
daan, zei Van der Maas, "omdat we
weten dat het budget beperkt is en
we ons verantwoordelijk voelen dat
de gelden zo goed mogelijk besteed
worden". Van der Maas pleitte voor
een verdere verruiming van het bud
get. Hij wees de minister er nog eens
op dat bedrijfsvergroting niet de
oplossing voor de problemen is.
Vooral in het zuidwesten is het van
versneld nemen van een besluit inza
ke het aanschaffen van een nieuwe
boot voor de PSD. De situatie wat
wachttijden, reparaties en dergelijke
betreft zijn voor de Staten aanlei
ding niet langer te wachten op de
besluitvorming over de WOV.
Een CDA-motie over het kamperen
bij de boer werd eveneens aangeno
men. De Staten zijn van mening dat
er gedurende het hoogseizoen tijde
lijk een extra vrijstelling moet ko
men voor een uitbreiding van 5 een
heden boven op het nu al toegestane
aantal van 10. Wel dient kamperen
bij de boer exklusief op agrarische
bedrijven plaats te vinden bij voor
keur gekoppeld aan een minimum-
omvang. Een en ander wordt ter
kennis van de minister en het parle
ment gebracht.
cialiseerde varkensbedrijven, waar
bij zowel mesterijbedrijven, fokke-
rijbedrijven als gesloten bedrijven
zijn onderzocht.
Toekomstverwachtingen
Het oordeel over de eigen bedrijfssi
tuatie is ten opzichte van eerdere on
derzoeken verbeterd; zes van de tien
ondernemers vindt de eigen bedrijfs
situatie ten tijde van het onderzoek
goed. De economische ontwikkeling
in de totale varkenshouderij wordt
daarentegen door 6 van de 10 onder
nemers als slecht beoordeeld. Daar
bij is kenmerkend dat het met name
externe factoren zijn die als veruit de
grootste problemen worden gezien.
Te lage afzetprijzen (77%), grote
buitenlandse concurrentie (67%) en
sterk fluctuerende opbrengstprijzen
(61%) zijn met het ontbreken van
uitbreidingsmogelijkheden (32%) de
meest genoemde problemen.
belang dat ook de kleinschalige be
drijven blijven bestaan. Hij noemde
tot slot de overheid mede verant
woordelijkheid voor de verpaupe
ring die dreigt in de akkerbouw.
Naast Zuidwest-Nederland boden
ook Vertegenwoordigers van de her
structureringscommissies van Fries
land, de Veenkoloniën en Flevoland
hun plannen aan de minister aqn.
Minister Bukman beloofde dat zijn
ministerie alles op alles zou zetten
om de plannen zo gauw mogelijk te
toetsen. Hij verwachtte dat de veel
heid aan plannen niet allemaal uitge
voerd konden worden. Bij de selectie
zal vooral gekeken worden of de
plannen de streek structureel zullen
helpen. Mar es, voorzitter van het
Landbouwschap, wees de minister
op het belang de plannen snel tot uit
voer te brengen. Het Landbouw
schap zou wat dat betreft ook de
druk op de ketel houden.
Een deel van het snijmaisrantsoen
van vleesstieren vervangen door bij
produkten zorgt voor een hogere
groei per dag. De totale droge stof-
en VEVI-opname van de groepen
met bijprodukten is hoger dan van
groepen zonder bijprodukten. Dit
blijkt uit onderzoek van het
Proefstation voor de Rundveehou
derij (PR).
Er zijn veel bijprodukten in de han
del, die sterk in samenstelling wisse
len, zowel onderling als binnen het
produkt. Ze bevatten vaak weinig
droge stof met weinig eiwit en veel
energie en ze zijn veelal niet struc
tuurhoudend. De snijmaiskuil zal
moeten dienen voor voldoende struc
tuur in het rantsoen. In de proeven
op de Waiboerhoeve is vanwege de
mogelijkheid van een continue aan
voer gekozen voor verschillende pro-
dukten van de aardappelverwerken-
de industrie.
Het GATT-aanbod van de EG tot
vermindering van de landbouwsteun
leidt tot een geschatte prijsdaling
voor de Nederlandse vee- en vlees-
sektor van 1,40 per kilo schape
vlees, 0,50 rundvlees, 0,30
pluimveevlees, 0,25 varkensvlees
en 0,20 eieren. Deze bedragen heb
ben betrekking op de periode
1991-1996. Aldus een mededeling
van het Produktschap Vee en Vlees.
Een steunverlaging zal in de sekto
ren varkensvlees, pluimveevlees en
eieren waarschijnlijk voor een deel
worden bereikt door de te verwach
ten prijsdaling van circa 8 procent
Recent wetenschappelijk onder
zoek wijst erop dat het drinken
van volle melk cholesterolverla
gend werkt. Deze opzienbarende
mededeling werd gedaan
door de Britse professor Michael
Gurr.
Landbouwleven meldt dat in een
aantal Europese landen onder
zoek is uitgevoerd naar het effekt
van volle melk en volle yoghurt
op de cholesterolspiegel in het
menselijk bloed. Wanneer de
proefpersonen een voeding kre
gen met veel volle melk, was hun
cholesterolgehalte na twee weken
gedaald met 10%. Bij een voe
ding rijk aan volle yoghurt, be
droeg de daling na twee weken
9%. Dit is te verrassender omdat
tot nu toe werd aangenomen dat
de vetzuren in de melk choleste-
rolverhogend werken.
Professor Gurr vermoedt dat het
cholesterolverlagend effekt is te
danken aan andere bestanddelen
van volle melk, doch verder
gaand onderzoek moet dat nog
aantonen.
De voederconversie (kVEVI per kg
groei) is voor de groepen met bijpro
dukten ongunstiger. Het koud
geslacht gewicht en het aanhou
dingspercentage van de groepen met
bijprodukten is hoger. De stieren uit
de groepen met bijprodukten zijn be
ter bevleesd maar waren ook vetter.
Uit dit onderzoek kan geconcludeerd
worden dat een struktuurwaarde van
ca. 20% geen problemen geeft voor
de gezondheid en uitval bij vleesstie
ren. Het voordeel van het gebruik
van bijprodukten in het rantsoen
loopt op tot 150,per stier bij een
vervanging van 60% van de snijmais
kuil door bijprodukt.
De opzet van het onderzoek en de re
sultaten zijn bedreven in publikatie
68. Deze is te bestellen door overma
king van 12,50 op Postbanknr.
2307421 van het proefstation RR te
Lelystad met vermelding van: Publi
katie 68.
voor voedergranen en graanvervan-
gers door te berekenen in de produ
centenprijs.
Voorzitter R.J. Tazelaar van de Pro-
duktschappen Vee en Vlees en
Pluimvee en Eieren vindt liberalisa
tie van de handel van groot belang
voor de Nederlandse landbouw. Dit
geldt zeker voor de sektoren vee,
vlees en eieren. Hij hecht om die re
den grote waarde aan het welslagen
van de Uruguay-ronde.
De uitgangspunten waarmee de EG
de GATT-onderhandelingen ingaat
gaan de 6000 Nederlandse graszaad
telers door de reductie van gras-
zaadsteun acht miljoen gulden
kosten. Aanvaarding van de Ameri
kaanse voorstellen daarentegen bete
kent praktisch volledige afbraak van
de EG-steun op graszaad. Deze be
draagt voor Nederland momenteel
28 miljoen gulden.
Dit konstateert het bestuur van het
Produktschap voor Landbouw-
zaaizaden.
Naar verwachting zal Japan dit jaar
wat minder varkensvlees importeren
dan vorig jaar. In 1989 is in Japan
344.700 ton varkensvlees geïmpor
teerd. De belangrijkste leveranciers
zijn Denemarken (39 procent) en
Taiwan (32 procent), daarna volgen
de VS (14 procent) en Canada (9
procent).
Door het recente besluit van staats
secretaris Gabor van Landbouw om
per 1 maart 1991 te stoppen met de
mond- en klauwzeerenting kan ook
Nederland binnenkort varkensvlees
naar Japan gaan exporteren.
11
"Solidariteit is een nobel streven. Tien jaar geleden hebben de varkenshou
ders de afbraak van de boterberg meebetaald. Wij mogen nou niet opdraaien
voor de problemen in de akkerbouw. Want hoe zat dat ook alweer in
1987/1988 toen de varkenshouderij in de malaise verkeerde?"
C. Denekamp, voorzitter varkenshouderijkern Rivierengebied
(Agrarisch Dagblad, 8 november 1990).
"Je inkomen haal je niet meer in Brussel of Den Haag. Je zult het uit de
markt moeten halen. En de markt, dat is alles wat tussen de boerderij en de
magnetron ligt".
Drs. J. Mares, voorzitter Landbouwschap (Financieel Dag
blad, 12 november 1990).
"De waterstand één centimeter lager of hoger, dat kan voor een bloembol
lenkweker bepalend zijn of zijn zaak naar de knoppen gaat".
Mr. J.H.A. Teulings, Rijkswaterstaat (NRC Handelsblad, 13
november 1990).
