Praat over cijfers om
er meer uit te halen
Ondernemer wéét zwaktes van zichzelf en bedrijf
Mens en Bedrijf
Elke dag komen heel wat gegevens bij een bedrijf binnen. Dat varieert van rekeningen tot bankafschriften
en van melkeontrole gegevens tot het fiscaal boekhoudrapport. De vraag is: wat doe je met al die infor
matie. Cijfers op zich zeggen meestal niets. Wie er werkelijk wat mee wil doen zal ze moeten kunnen
beoordelen, vergelijken en vertalen naar zijn eigen praktische situatie. Praten met anderen óver cijfers
kan daarbij een goed hulpmiddel zijn om de eigen positie te bepalen en vervolgens het bedrijfsbeleid daar
op af te stemmen.
Sommige gegevens moeten verplicht
bijgehouden worden. Denk maar
eens aan de keuringsaangifte voor
pootaardappelen of de gegevens die
noodzakelijk zijn voor het opstellen
van een fiscale boekhouding.
Maar iedereen zal voor zichzelf bij
houden op welke percelen hij aard
appelen heeft gepoot.
Misschien wordt op papier ook wel
bijgehouden hoeveel kunstmest en
bestrijdingsmiddelen er op dat per
ceel zijn gebruikt. Iedereen is echter
vrij om dat juist wel of juist niet te
doen.
Je kunt het aantal gegevens dat over
het bedrijf beschikbaar komt beper
ken of verder uitbreiden als daar be
hoefte aan is. Steeds weer is de
vraag: wat doe je met al die gege
vens. Konstateren dat de winst toch
wat tegenvalt óf er meer uit halen.
Rapportcijfers
Uit een goed boekhoudrapport is te
halen hoe het bedrijf er financieel
voorstaat. Hoe is de ontwikkeling
van de fiscale winst en het eigen ver
mogen geweest. Stel de vraag eens of
de winst acceptabel is. Kijk eens
naar de ontwikkeling van het eigen
vermogen. Waarom zijn sommige
kostenposten dit jaar zoveel hoger
dan vorig jaar. Wat is er te ver
anderen?
Praat er eens met de accountant
een vergelijking met andere be
drijven.
Onderkennen
Vóór daar met anderen over te pra
ten kun je actief je eigen positie be
palen. Meepraten en meedenken in
een bedrijfs-economische studieclub
levert veel op. Bijvoorbeeld een
scherper en eerlijker beeld van de ei
gen resultaten. Als er een reële en
positief kritische sfeer is dan is het
mogelijk om de sterke en minder
sterke punten te onderkennen. Dat
opent mogelijkheden voor de onder
nemer om verbeteringen te realise
ren. Door er over te praten krijgen
ook de kleinere verbeteringen een
kans. Waar koers je op af?
Dagelijks zijn er vele op het eerste
gezicht simpele keuzes te maken.
Hoelang doorgaan met dorsen.
Wanneer wordt het vochtgehalte te
hoog in verhouding tot de droog-
kosten. Moet je daar steeds met an
deren over praten? Nou nee, daar
voor ben je ondernemer en het werk
moet ook af. Maar wel praten over
de plannen voor de komende week.
Wat is de beste aanpak. Wat staat je
te wachten, wie doet wat en
wanneer.
Vergader zaterdags even bij de kof
fie met maat of compagnon. Kijk
dan eens terug op de afgelopen week
en maak samen de plannen voor de
komende week en weken.
Toekomst
Maak ook plannen voor de verdere
toekomst. Als duidelijk is wat je op
den duur wilt bereiken met het be
drijf dan zul je daar bij het nemen
van verschillende beslissingen reke
ning mee moeten houden. Soms
kunnen dagelijkse beslissingen de
plannen voor later doorkruisen, ver
tragen of zelfs danig verhinderen.
Ook dat blijkt vaak als er eens over
gepraat wordt.
Financieel beheer
Ondernemen is ook: een goed finan
cieel beheer. Omgaan met die stapels
De mechanisatie is je hobby, sleutelen zit in het bloed. Toch heb je na
lang wikken en wegen besloten om op termijn de eigen mechanisatie
af te bouwen.
De deskundigen waren het er over eens, de werktuigkosten vlogen de
plan uit. Méér de loonwerker inschakelen zou geen windeieren leggen.
Dan komt het mechanisatiebedrijf met een wel heel bijzonder aanbod.
Een zo goed als nieuwe kuilsnijder voor nog niet de helft van de
nieuwwaarde. De vertegenwoordiger komt net bij de buurman van het
erf en zinspeelt er op dat die ook belangstelling heeft.
Ja, zo'n aanbod kun je moeilijk voorbij laten gaan!
Jammer, je zit er weer voor jaren aan vast. Ook de loonwerker kwam
een week later met een heel aantrekkelijk aanbod.
Je moest het laten vliegen! Ook dat is ondernemen.
rekeningen die binnen komen. Zicht
hebben op welke rekeningen wel en
welke nog niet betaald zijn. Het uit
schrijven van een betalingsopdracht
is nog geen garantie dat het bedrag
ook werkelijk is betaald. Bij een
overstand van je rekening-courant
wordt het bedrag door de bank niet
direct overgeboekt.
Houdt in de gaten welke rekeningen
daadwerkelijk zijn afgeschreven.
Maak een aantekening op de nota
zodra de betalingsopdracht is ver
zonden én wanneer hij daadwerke
lijk is verwerkt en afgeboekt. Het is
een eenvoudig hulpmiddel. Let ook
op de betalingstermijnen. Rood
staan bij de bank is duur.
Doe méér
Rood staan bij leveranciers is schrik
barend duur. Een actief financieel
beheer kan onnodige rentekosten
voorkomen. Het kan ook wat ople
veren. Een positieve stand van de
rekening-courant is een teken dat je
aan de betalingsverplichtingen kunt
voldoen. Maar doe méér met een po
sitief tegoed als het de komende paar
maanden toch niet nodig is voor de
bedrijfsvoering.
Kijk eens naar de verschillende mo
gelijkheden van kort beleggen.
Het scheelt vele procenten rente en
kost weinig moeite.
Vermeend voordeel
Maar ga een trekker, die pas over
een half jaar geleverd wordt, niet nu
al vast contant betalen. Zeker niet
als je daarvoor de financiële ruimte
niet hebt. Het vermeende voordeel
gaat dan immers rechtstreeks naar
de bank.
Heb je investeringsplannen stel dan
met de vertegenwoordiger van de
bank een financieringsplan op en
bespreek de gevolgen. In een goede
relatie met de bank is op z'n tijd
ruimte voor een advies uit een ande
re hoek. Bijvoorbeeld uit de land
bouworganisatie.
Bijstellen
Stel plannen bij aan de steeds wijzi
gende omstandigheden. Ken de ster
ke en zwakke kanten van jezelf en
het bedrijf.
Bepaal waar je op af wenst te koer
sen in de komende jaren.
Maak regelmatig een onderne
mersplan. De keuzemogelijkheden
en de gevolgen van keuzes worden
dan pas goed zichtbaar.
De eigen organisatie heeft de des
kundigheid in huis om hierbij van
dienst te zijn!
Johannes Zijlstra
Vrijdag 9 november 1990
over. Misschien wordt dan ook dui
delijk waarom het vermogen zich
niet beter heeft ontwikkeld.
Komt dat doordat de winst is terug
gelopen of moet het eerder worden
gezocht in de stijging van de privé-
uitgaven?
Oorzaken
Wéét wat de oorzaken zijn en ga op
zoek naar mogelijke oplossingen of
verbeteringen. Praat eens over de
mogelijkheden om de privé-uitgaven
te beperken. Misschien is de conclu
sie dat de privé-uitgaven, in verhou
ding met vergelijkbare gezinnen, he
lemaal niet zo extreem hoog zijn.
Wat valt er op aan de kosten- en op
brengstenkant van de winst- of ver
liesrekening? Waarom zijn juist de
krachtvoerkosten gestegen terwijl de
prijzen zijn gedaald? Komt dat door
het gebruik van ander en duurder
voer of is er meer krachtvoer ge
bruikt dan de voorgaande jaren?
Wat is daarvan dan weer de oorzaak
geweest?
Gesprek
Wat er toen allemaal precies heeft
gespeeld is moeilijk te achterhalen.
De accountant geeft aan dat de ho
gere krachtvoerkosten een van de
oorzaken zijn van de lagere winst.
Een gesprek met de bedrijfsdeskun-
dige van de DLV kan misschien
meer inzicht geven. Maar die heeft
wel gegevens nodig waaruit bijvoor-
be'eld blijkt hoeveel kilo krachtvoer
er per koe is verstrekt en wat de kwa
liteit van het eigen ruwvoer was.
Beslissen en beheren
Vaak levert het fiscale rapport eigen
lijk te weinig gegevens van het "be
drijf om te zien waar nu precies de
schoen wringt. Een bedrijfsecono
mische boekhouding kan in dat ge
val heel wat gegevens boven tafel
halen.
Hierdoor is het mogelijk meer in
zicht te krijgen in de gerealiseerde
technische en economische bedrijfs
resultaten. Een vergelijking met
voorgaande jaren is mogelijk en ook
14
Praten met collega's, broodnodig (Foto: Frans Andringa)
