uit de
praktijk
Bliksem doodt koeien
We zien onze zonden
in de gewassen terug
Agrarische belangen ondergewaardeerd
in voornemens provincie Brabant
Is de akkerbouw wel zo onbelangrijk
Vroege aardappelen en
droogbloemen in beeld
ROfNJO DE
Na enkele weken goed zomerweer
zijn we ook op SCHOUWEN-
DUIVELAND in de tweede helft
van juni terecht gekomen. De gewas
sen staan er over het algemeen goed
bij, regelmatig valt er wat regen wat
de groei sterk bevordert. De meeste
gewassen zijn zo 3 weken vroeger
dan andere jaren. De tarwe staat
overal in de aren, plaatselijk komt
nog al wat tarwe vergelingsziekte
voor en ook gele en bruine roest is in
sommige rassen in ruime mate
aanwezig.
De bieten hebben de grond bedekt
en met de luizen gaat het nog steeds
goed, op percelen waar men Temik
gebruik heeft moet men zoeken om
een luis te vinden, toch zullen we de
komende weken deze zaak goed in
de gaten moeten houden. Een aan
tasting kan net nog gebeuren en
wanneer er goed vergelingsziekte in
het gewas zit kan dit zeer veel op
brengstderving geven.
De regen van de afgelopen week was
zeer welkom voor gewassen zoals
witlof, winterpeen, knolselderij en
spruiten. Enkele percelen witlof wa
ren reeds overgezaaid. De teelt van
kleine gewassen breidt zich regelma
tig uit, ook teunisbloemen komen
veelvuldig voor. Ook de teelt van
witlof en winterpeen breidt snel uit,
ook spruiten worden meer geplant
dan voorgaande jaren.
Zo is een ieder bezig naar het zoeken
naar een nieuwe teelt, de een zoekt
het in groenten, anderen hebben de
teelt van droogbloemen opgepakt en
weer anderen zijn in de bloementeelt
(anjers, gladiolenbloemen enz.) ge
doken. Het is maar te hopen dat de
markt niet te veel overvoerd wordt,
want een ding is zeker, werk is er in
voldoende mate aanwezig, maar het
financiële plaatje komt dikwijls
moeizaam rond.
Laatst sprak ik een landbouwer die
vijf verschillende teelten (bloemen,
groenten, bollen enz.) op zijn bedrijf
had, en deze moest aan het eind van
het jaar konstateren, dat wanneer
hij zijn oude bouwplan gehandhaafd
had, hij financieel net zo ver geko
men was. Hij had nu echter wel met
gezin bijna dag en nacht moeten
werken. Hopelijk gaan we niet die
kant op.
Op het aktiefront is alles betrekke
lijk rustig, alles overziende moet
men konstateren, dat we in feite zeer
weinig opgeschoten zijn. De enkele
positieve zaken die behaald zijn, zijn
zo minimaal, dat daar de kosten van
aktie voeren nog niet van kunnen
worden betaald. Alles gaat zijn ge
wone gangetje.
Sommige bestuurders en vertegen
woordigers van politieke partijen die
al jarenlang het landbouwbeleid ver
pest hebben blijven gewoon zitten en
maken nog steeds de dienst uit. Het
zelfde geldt in feite voor het Land
bouwschap. Wanneer er wat aange
dragen wordt - dat gunstig voor het
inkomen is - bestempelt het Land
bouwschap het direkt als politiek
niet haalbaar, zo ook weer met de
afschaffing van de vermogensbe
lasting, iets dat men in omringende
EG-landen nauwelijks kent. Men
moet in Nederland betalen over
grond die jarenlang geen rendement
gegeven heeft. Ook een wet als over
drachtsbelasting op landbouwgrond
zou al lang tot de verleden tijd moe
ten behoren.
Deze week kreeg ik een staatje in
handen over de agrarische export
van Nederland, daarbij was de waar
de van de akkerbouw 14,8 miljard,
tegenover 20,1 miljard voor de vee
houderij. Wanneer men bij de ak
kerbouw nog een gedeelte van de 14
miljard van de tuinbouw telt denk ik
dat de akkerbouw in Nederland nog
wel eens belangrijker is dan dat het
door de politiek wordt voorgesteld.
Zeker als men bedenkt dat de akker
bouw de dumpplaats is voor de mest
van de veehouderij. Alles tegenover
elkaar zettende moet men konstate
ren dat die 12.000 akkerbouwers nog
heel wat geld in het laatje van Kok
brengen. Waar zeker geen waarde
ring tegenover staat.
Ook kwam ik deze week weer enkele
zaken tegen die met het milieu te ma
ken hebben. Ik kreeg deze week een
briefje in de bus van een bandenhan
delaar, dat bij inlevering van oude
banden 5 tot 25 gulden betaald moet
worden in verband met de milieu
problematiek.
Het tweede dat ik tegenkwam was
het pas toegelaten doodspuitmiddel
Buminafos. Na wat rekenwerk
kwam ik uit, dat het middel bijna
100% duurder is dan de verboden
middelen (Dinoseb, DNOC). Wan
neer men een heel jaar alle kosten
verhogende zaken aangaande het
milieu bij elkaar telt, kan men
konstateren dat geleidelijk aan dit
één van de hoogste kostenfaktoren
wordt in de landbouw.
Alles overziende een getergde boe
renstand in Nederland, met veel on
begrip vanuit de politieke partijen,
en ik denk dat vroeg of laat de bom
toch een keer zal barsten. En mis
schien zou het zeker niet verkeerd
zijn als de achterban de najaars-
schoonmaak eens grondig aanpakt?
De regen, die begin juni is gevallen,
gaf de agrariërs in MIDDEN- EN
OOST-BRABANT een flinke
opluchting. Vooral in de 2e helft van
mei waren de droogteverschijnselen,
duidelijk zichtbaar geworden. Veel
bedrijven moesten noodgedwongen
hun beregeningsapparatuur uit de
schuur halen. Vooral de droogtege-
voelige graslanden lieten het duide
lijk zien, dat er een vochttekort was.
De groei stagneerde duidelijk. Gras
aanwenden voor de voederwinning
gebeurde steeds minder. De voor
raad vers gras verminderde gestaag.
De droge en schrale weersomstan
digheden van de 2e helft mei hebben
ook aan de snijmais geen goed ge
daan. Op een aantal plaatsen viel de
opkomst van de snijmais wat tegen.
Het land was flink uitgedroogd, ter
wijl de nachtvorst ook parten speel
de. Als derde oorzaak van het tegen
vallende resultaat kan de spuitscha-
de genoemd worden. Een nat be
dauwd gewas heeft dit jaar wat meer
schade gegeven. Na de regen van be
gin juni is de stand flink verbeterd.
De mogelijkheid bestaat, dat de snij
mais kan uitgroeien tot een volwaar
dig gewas, als de groeiomstandighe-
den dit toelaten.
Het vervoerverbod voor vee in de
omgeving van het Middenbrabantse
"De Moer" geldt momenteel alleen
nog voor varkens. Een straal van 8
km om het met varkenspest besmette
bedrijf is nog van toepassing. De
versoepeling van het vervoersverbod
is toch een hele zorg minder voor de
veehouders. Voor de varkenshou
ders in betreffend gebied is het een
zware last om zolang met het ver
voerverbod te moeten leven.
De laatste paar weken blijven de
prijzen voor varkensvlees vrij sta
biel. De kg-prijs ligt momenteel op
3,75. Deze prijs is van diverse
faktoren afhankelijk. Invloed kan
o.a. hebben de krachtvoerprijs, na
betaling, quotumtoeslagen, levering
aantal varkens per dag, bevleesdheid
en vetheid.
Een andere zaak, die op het moment
in Zuid-Oost Nederland aktueel is, is
het onttrekken van grondwater voor
beregening, als de plannen van de
provincie Noord-Brabant doorgaan,
zal de onttrekking van oppervlakte
en grondwater aan banden worden
Wat is de stand van de gewassen
toch ver voor, ook in onze "WEST
HOEK", vergeleken bij veel voor
gaande jaren. Als je zo 's avonds zo
eens met kollega's rondrijdt geniet je
er gewoon van. De regen van de laat
ste week heeft veel goed gedaan. Het
was vooral voor de aardappelen
weer hard nodig vooral op de zwaar
dere gronden.
Maar alles frist er van op en diegene
die planten gezet hebben zoals knol
selderij en spruiten, waren er veel
blij mee. De princesseboontjes zijn
boven of zijn aan het opkomen en
omdat een boon van temperatuur
houdt is te koud niet bevorderlijk
voor de groei.
De onkruidbestrijding, wieden zo
wel als spuiten, behoren weer haast
tot het verleden dit seizoen. Al moe
ten nog wel wat percelen nagelopen
worden om de laatste aardappel
opslag op te ruimen. Ook al omdat
straks als de PD kontroles houdt en
't is niet in orde, er moeilijkheden
ontstaan in het opstellen van het
bouwplan voor volgende jaren.
Half juni alles op z'n mooist en bin
nen een paar weken gaan de eerste
oogstwerkzaamheden graszaad al
weer beginnen. Het gaat allemaal zo
vlug, al weer de 24e week van het
jaar. De vakanties gaan ook weer
een aanvang nemen. Ook velen on
der onze kollega's, vooral de jongere
met kinderen, maken daar tijdens de
schoolvakanties gebruik van. Even
tot rust komen is goed, 't is allemaal
zo jachtig.
De laatste aardappelen van oogst '89
zullen nu wel zowat opgeruimd zijn.
Die er nog waren was meest in pool-
verband. De prijzen hebben het toch
geheel laten zitten vanwege het vroe
ge aanbod van de nieuwe oogst in
zulke grote hoeveelheden dat de
prijs flink is gedaald. Alles reke
nend, dure poters, wel of geen
plastic, vorstrisiko's; veel hand
werk, rendement bij zulke prijzen?
In ons gebied zijn niet veel vroege
aardappelen, al denken er toch wel
telers in die richting. Ook droog
bloemen komen in de belangstelling.
Deze teelt vergt eveneens veel han
denarbeid, die als deze aanwezig is
produktief kan worden gemaakt.
Als je de vakbladen leest tegenwoor
dig word je gewoon niet goed van de
wetenschap over wie er met wat be
zig is. Het is het beste om maar goed
geïnformeerd te blijven. Neem nu
het TGV trajekt dat door ons gebied
komt volgens de laatste berichten.
Vele geruchten waar en hoe, maar
hoe precies is nergens achter te ko
men. Is men niet verplicht de streek
op de hoogte te stellen in plaats van
dadelijk voor een voldongen feit te
plaatsen. Door een gebied waar pas
heel veel geld is besteed voor een
ruilverkaveling die in een fase is om
de financiële zaken af te wikkelen.
Als het zover is kan natuurlijk zoals
altijd achteraf een bezwaarschrift in
gediend worden, met als resultaat?
Onze pas ingestelde herstrukture-
ringskommissie voor het kleigebied
heeft ook weer een opdracht om een
rapport op te stellen voor het mini
sterie. Hoeveel kommissies zijn al
niet bezig geweest met het opstellen
van rapporten. U zou het aan onze
pas met pensioen gegane heer Mar-
kusse kunnen vragen. Die zou een
passend antwoord kunnen geven
vanwege de vele voorgaande rappor
ten en aanbevelingen.
gelegd. Vanaf 1991 zal geen grond
wateronttrekking mogen plaatsvin
den voor de beregening van graslan
den tot 1 juni. De maanden juni en
juli mag overdag (11.00-17.00 uur)
niet beregend worden. Voor de
agrariërs-veehouders is dit een moei
lijk te verteren beperking. Vooral de
droogtegevoelige zandgronden in De
Kempen en de Meierij zullen door
deze maatregelen zwaar getroffen
worden.
Enkele weken geleden is het streek
plan van Noord-Brabant ("Brabant
op Streek") gepresenteerd. Op het
gebied in de driehoek Eindhoven -
Den Bosch - Breda wordt volgens de
nota een zware claim gelegd door de
natuur en het landschap. Ook het
Ruilverkavelingsgebied St. Oedenro-
de krijgt hier mee te maken.
In de nota worden de belangen van
de agrariërs fors ondergewaardeerd.
Het wordt tijd, dat de boerenbelan-
gen extra aandacht krijgen bij de
provincie. Agrariërs, maakt u sterk,
zorgt, dat u niet ondergesneeuwd
wordt.
Tijdens noodweer afgelopen zaterdag sloeg de bliksem in tussen een koppel
koeien in Ouderkerk aan de IJssel. Drie koeien vonden de dood. De bliksem
sloeg een gat van 1,5 meter doorsnede in de grond, terwijl tot op tien meter
van het gat nog stukken grond waren te vinden. De boer heeft direkt de
noodslachter gewaarschuwd, die de dieren meteen heeft opgehaald (foto
APS/Eric Vegter).
Van de aardappelen oude oogst
verliep het afspruiten vlot via de
stortbak. Grondkluiten uit de
zware grond veranderen zelfs bij
een goede bewaring nog niet van
samenstelling. Dit is beslist een
studie waard. Het opwarmen van
konsumptie-aardappelen in de
bewaarcellen is erg meegevallen.
Als het vriest scheelt dat toch
heel wat. Het plafond in zo'n ge
bouw werkt ook aan deze vlot
heid mee. In de schuur raken we
misschien bovenin te veel warme
lucht kwijt? De glazen poterbe
waarplaats was goed gevuld en
heeft betrekkelijk weinig arbeid
gekost. Op tijd afspruiten en dan
vlot in grote kisten doen, geeft
een enorme werkbesparing.
In de maanden januari en fe
bruari werd veel tarwestro afge
leverd. Touwbreuk kwam haast
niet voor. De vrachtauto's waren
van een behoorlijk gewicht. Van
wege de n^tte winter werd meer
stro voor de mestputten gebruikt
dan normaal. Op slechts enkele
percelen is de chemische kweek-
bestrijding met T.C.A. in het
vroege voorjaar toegepast. De
werking was goed voor 25 kg per
ha, maar nog te weinig bij die
massale bezetting. We hebben nu
de chemie achter de hand en deze
wil ik niet zo maar afschrijven en
zeker niet in vergelijk met de
prijs en met het tijdstip van toe
passing. Momenteel zien we in de
gewassen aardappelen en bieten
nog sproeisporen van de stikstof
toediening. Ondanks de brede
banden dienen we toch de zwaar
te van de spuitmachines en de
droogte van het land toch eens in
studie te nemen. Met lenteland
dienen we voorzichtig te zijn,
want al onze zonden zien we later
in onze gewassen weer terug.
Wanneer we vroeger op de zware
grond met kromtandeggen proe
ven deden voor aardappelland
klaarmaken, dan hadden we bij
eenmaal eggen 10 cm losse
grond, bij tweemaal 8 cm en bij
driemaal 6 cm. Iedere bewerking
maakte de grond vaster. Dit
voorjaar hebben we met de Rau-
Combi egge op aardappelland de
korst fijngemaakt en konden we
8 cm losse grond krijgen. Op bie-
tenland is dit veel te veel, maar
met minder druk op de rollen en
goed afstellen van de steunwielen
kunnen we de werking ondieper
uitvoeren. De ongelijke ligging
van het land dwingt ons veelal
om tweemaal te bewerken en
daardoor wordt de grond toch
vaster. Het gaat om het systeem,
want de dagcapaciteit is zo groot,
dat we niet de hele dag met de
duimstok op het land kunnen
gaan zitten.
Vast bietenland met het zaad op
de vaste bodem op 3 cm diep is
onze wens, maar hoe krijgen we
dat over de gehele linie? In ma
chines van andere merken is wel
eens een strip gemonteerd welke
verhindert dat het werktuig te
diep werkt, maar tevens egali
seert deze strip naar wens. Het
zijn de kleine dingen die het
doen, want we willen eeh uni
form zaaibed en hoe krijgen we
dat over alle zwaartes van onze
grond? Gelijk land geeft minder
rooiverliezen en minder tarra wat
van groot belang is voor de bie
tenteelt. Wanneer men bij het
oogsten met de bietenrooier mee
rijdt, dan merkt men zelfs de
sporen van de rijenspuit nog en
zo wordt er toch nogal veel in de
gewassen gereden. Wat minder
zou zeker toch wel wenselijker
wezen.
6
Vrijdag 15 juni 1990
