GATT in impasse
zegge en schrijve
OM NOOIT TE VERGETEN
loo
zuidelijke landbouw maatschappij
ZLM trekt weer aan de bel
over vervoersverbod varkens
VRIJDAG 1
land- en
tuinbouwblad
In Nederlandse landbouwkringen is de laatste tijd nog
al wat te doen over de landbouwvoorstellen in het ka
der van de nieuwe wereld handelsovereenkomst over
tarieven en handel - kortweg GATT. Zoals bekend
spitst de discussie zich toe op het Amerikaanse voor
stel om - op termijn - alle subsidies en heffingen op
landbouwprodukten af te schaffen. Dit voorstel richt
zich vooral tegen de Europese Gemeenschap omdat de
Amerikanen vinden dat de EG enerzijds de invoer van
landbouwprodukten van buiten de EG met invoerhef
fingen belemmert en anderzijds de uitvoer van eigen
landbouwprodukten stimuleert met exportsubsidies.
Volgens schema moet de nieuwe overeenkomst eind
dit jaar worden gesloten. De onderhandelingen over de
landbouw staan dus behoorlijk onder druk. Voor de
landbouw is er een speciale onderhandelingsgroep die
(onafhankelijk) wordt voorgezeten door de Nederlan
der ir. A. de Zeeuw - voormalig topambtenaar van het
ministerie van landbouw. Gezien de impasse die er is
ontstaan moet De Zeeuw met zijn groep op korte ter
mijn met nieuwe voorstellen komen. Gelet op de mo
gelijke grote consequenties van de uiteindelijke beslui
ten voor de Nederlandse land- en tuinbouw is vanuit de
ZLM enkele maanden geleden de suggestie gedaan om
als georganiseerde landbouw nog eens indringend met
de heer De Zeeuw van gedachten te wisselen. Inmid
dels is bekend geworden dat dit gesprek tussen de
heer De Zeeuw en het Landbouwschap zal plaats vin
den op 26 juni a.s. op het ministerie van landbouw in
Den Haag.
Door de voorstanders van afschaffing van heffingen
en subsidies - liberalisering - wordt ondermeer gesteld
dat het grootste deel van de Nederlandse agrarische
sector daar voordeel bij zal hebben. Onze zuivel zou
ongehinderd naar Amerika kunnen worden geëxpor
teerd en onze varkens zelfs naar Japan. Ik denk dat het
zo simpel niet zal gaan, want er zijn natuurlijk meer ka
pers op de kust. Trouwens de geschiedenis heeft wel
geleerd dat de agrarische economie zo zijn eigenaar
digheden heeft. In ieder geval zal de Nederlandse ak
kerbouw door liberalisering van de agrarische handel
de definitieve nekslag krijgen, daér zijn voor- en tegen
standers van liberalisering het wel over eens. Voor ons
genoeg reden om vast te blijven houden aan de uit
gangspunten van het huidige EG-beleid met betrekking
tot de bescherming van onze landbouwprodukten.
Daarmee is niet gezegd dat er dus maar niks moet ge
beuren. Maar voorkomen moet worden dat onze ex
portpositie via de GATT onderuit wordt gehaald.
Minister Braks vertelde onlangs vol trots bij de behan
deling van de landbouwbegroting in de Eerste Kamer
dat de Nederlandse agrarische export vorig jaar het re
cordbedrag van 56 miljard gulden bereikte en het han
delssaldo met 6 miljard toenam tot bijna 23 miljard gul
den. Het gaat dus om grote financiële belangen waar
ook de Nederlandse overheid zuinig op moet zijn. Door
volledige liberalisatie is het risico levensgroot dat de
komende jaren de wereldmarktprijzen dramatisch zul
len dalen. Met als gevolg sanering en verpaupering van
de landbouw. Daar wordt tegen ingebracht dat de di
verse overheden de boeren dan maar moeten helpen
met inkomenssteun in plaats van de huidige produkt-
gebonden subsidies. Dat is trouwens de huidige Ame
rikaanse methode: vorig jaar kregen de Amerikaanse
boeren gemiddeld 27% van hun inkomen in de vorm
van inkomenssteun - bijna 70 miljard dollar. Het is ech
ter maar zeer de vraag of de Nederlandse overheid dat
ook zou doen. Onze ervaringen zijn wat dat betreft bij
zonder slecht.
Een ander argument voor liberalisatie is dat ook de ont
Het vervoersverbod voor varkens in Zeeuws-VIaanderen
blijft de gemoederen bezig houden. Nadat vier varkens
houders vorige week in een open brief aan minister
Braks reeds hun nood hebben geklaagd, is de ZLM op
nieuw in de pen geklommen om de gevolgen van het aan
houdende vervoersverbod aan de kaak te stellen. Ook de
KNLC-veredelingskommissie vindt dat de getroffen var
kenshouders schadeloos moeten worden gesteld.
De ZLM heeft op voorstel van de veehouderij kommissie
een brief geschreven aan de Direkteur van de Veterinaire
Dienst van het ministerie van Landbouw, drs. C. v.d.
Meijs. Vastgesteld wordt dat voornamelijk kleinere en
niet bij een integratie aangesloten bedrijven aanzienlijke
schade lijden. Óp basis van recente rondvraag is geble
ken dat in West Zeeuws-VIaanderen een biggenoverschot
bestaat van ca. 800 dieren. Algemeen wordt aangegeven
dat er een prijsreduktie voor biggen is van 20,tot
25,per dier. Ook in de afzet van mestvarkens en
zeugen doen zich problemen voor.
Compensatie
De veehouderijkommissie van de ZLM is van mening dat
er compensatie dan wel verlichting van de schade moet
komen. Dit is mogelijk door een direkte vergoeding per
dier, door maatregelen om het biggenoverschot in het ge
bied af te kunnen mesten, door verruiming van het ver
voersverbod waardoor het mogelijk is om buiten het ge
bied af te mesten en door vernietiging van het overschot.
De ZLM vraagt de Veterinaire Dienst op korte termijn
maatregelen te nemen, omdat het onredelijk is dat de
Zeeuwsvlaamse varkenshouders de prijs voor de be
scherming van de Nederlandse varkensstapel moeten be
talen. In overweging wordt gegeven het vervoersverbod
op te heffen. Een afschrift van de brief is verzonden aan
de leden van de Vaste Kommissie voor Landbouw van de
Tweede Kamer.
Overheid garant
De KNLC-veredelingskommissie vindt dat er gezien het
belang van het vervoersverbod voor de gehele varkens
houderij iets moet gebeuren in de vorm van een vergoe
ding. Een mogelijkheid is dat de vermeerderaars in sa
menwerking met de Vereniging van Varkenshouders en
de landbouworganisatie zelf de biggen afmesten in bij
voorbeeld gehuurde stalruimte. De overheid kan zich
misschien op een bepaalde manier garant stellen, aldus
de kommissie.
Een afscheid om nooit te vergeten. Zo hebben ing. Ko Markussezijn gezin en de hele
ZLM-familie de 8e juni 1990 ervaren. Veel lof en waardering kreeg Markusse toegezwaaid
met als hoogtepunt zijn benoeming tot Ridder in de Orde van Oranje Nassau. Dat Markus
se in Zeeland en Brabant en zelfs daarbuiten grote bekendheid heeft verworven bleek wel
uit de enorme belangstelling voor de afscheidsreceptie. Een kleine 1000 mensen kwamen
ïjaar de Prins van Oranje in Goes om het echtpaar Markusse de hand te drukken. Onder
hen de erevoorzitter van de ZLMir. M.A. Geuze (op de foto rechts). Meer nieuws over
het afscheid van Markusse op pag. 9 (foto Anton Dingemanse).
wikkelingslanden daarmee gebaat zouden zijn omdat
ze dan hun produkten veel gemakkelijker op de wester
se markt kwijt zouden kunnen. Ook bij deze stelling
kunnen echter grote vraagtekens gezet worden. Mo
delstudies hebben uitgewezen dat liberalisatie voor het
welvaartspeil van de ontwikkelingslanden nauwelijks
iets uitmaakt en dat het aantal ondervoeden zelfs nog
licht zal toenemen (Zie het artikel H.J.J. Stolwijk in het
Landbouwkundig Tijdschrift 100 (1988) nummer 12).
Eveneens volgens modelstudies zou liberalisatie veel
winst opleveren voor de rijke landen. Maar wel ten
koste van de boeren, zeg ik dan, en zoals hierboven al
gesteld moet ik nog zien dat de boeren door de overheid
in de praktijk ook gecompenseerd zullen worden. Ge
zien de chronische overheidstekorten en de gebleken
lage prioriteit voor de boeren is dat zeer twijfelachtig.
Al met al vind ik dat we ons tot het uiterste moeten
verzetten tegen liberalisatie van de landbouwhandel
zoals de Amerikanen dat willen. Meer dan de helft van
onze landbouwprodukten worden geëxporteerd. Toch
zal er een oplossing moeten worden gevonden om te
voorkomen dat er een handelsconflict tussen de EG en
de Verenigde Staten gaat ontstaan. Het vinden van
een compromis is bovendien van cruciaal belang voor
de voortgang van de discussie over aanpassingen in
het Europese landbouwbeleid. De discussie over de
stabilisatoren in het graanbeleid bijvoorbeeld is nu
reeds afhankelijk gesteld van de resultaten in het
GATT-overleg. Ook dat is een slechte zaak waar zo
snel mogelijk een oplossing voor moet worden gevon
den. Misschien ligt die oplossing in een soort verdrag
van Lomé zoals dat nu bestaat tussen de EG en de ont
wikkelingslanden - maar dan voor alle in de GATT be
trokken landen. De heer De Zeeuw en zijn club kunnen
hun borst wel nat maken.
Oggel
