EkO normen Nieuwe rassen op Rassenlijst Groei vollegrondsgroenteteelt op akkerbouw- en veehouderijbedrijven stagneert voor Landbouwgewassen 1990 Subsidie voor lelie-onderzoek Hollandse spruiten beter houdbaar en herkenbaar door nieuwe verpakking Op VBA speciale keurmeester voor nieuwe mineerder Telers van industriegroente willen unaniem hogere prijs Na een forse stijging in de periode 1975-1985 is het areaal vollegronds- groenten op akkerbouw- en veehou derijbedrijven in de laatste jaren niet verder toegenomen. Ook op gespeci aliseerde vollegrondsgroentebedrij- ven heeft het areaal zich gestabili seerd. Het aantal bedrijven daalt echter sterk, aldus een studie van het Landbouw-Ekonomisch Instituut (LEI). Vanuit de gespecialiseerde volle- grondsgroentebedrijven vindt een voortdurende omschakeling plaats naar glasteelten. Bedrijven die al glas hadden, specialiseren zich steeds verder en stoten vollegronds- groenteteelten af. Op akkerbouwbedrijven werd in 1988 bijna een kwart van het areaal vollegrondsgr oenten geteeld. Het ging daarbij hoofdzakelijk om ekstensieve, op kontrakt geteelde ge wassen. De groei van dit areaal stag neert door de gebrekkige infrastruc tuur van de verwerkende industrie en een overaanbod van konserven- groenten. Het areaal intensieve vol- legrondsgroenten vertoont geen stij ging. Het aantal akkerbouwbedrij ven dat in de periode 1985-1988 be gint met vollegrondsgroenten is be perkt. Daarentegen is op bedrijven die reeds vollegrondsgroenten telen de tendens te zien van een verdere uitbreiding van de vollegronds groenteteelt in de richting van gespe cialiseerde vollegrondsgroentebe- drijven. Op veehouderijbedrijven wordt een tiende van het vollegrondsgroentea- reaal geteeld, waarbij zowel eksten sieve als intensieve gewassen in het teeltplan voorkomen. Het betreft hier voor het grootste deel varkens houderij bedrijven. In de periode 1985-1988 is er vanuit deze richting vrijwel geen groei van het areaal vol legrondsgroenten te zien. Gespecialiseerde bedrijven De gespecialiseerde vollegronds- groentebedrijven nemen uiteraard het grootste aandeel van het areaal voor hun rekening; namelijk 40%. Een vergroting van het gemiddelde areaal per bedrijf tot 4,5 ha en een toenemende specialisatie karakteri seren de ontwikkelingen op dit be- drijfstype. Genoemde bedrijfsver- groting gaat bij een stabilisering van het areaal gepaard met een vermin dering van het aantal bedrijven van 4170 gespecialiseerde bedrijven in 1985 tot 3800 bedrijven in 1988. Vooral het aantal kleine bedrijven daalt snel, echter van de hoofdbe- roepsbedrijven is nog steeds 55% kleiner dan 130 sbe. Op glastuinbouwbedrijven wordt nog slechts 7% van het vollegronds- groenteareaal geteeld. Het betreft hier noodzakelijk intensieve gewas- De groei van het areaal ekstensieve, op kontrakt geteelde gewassen (op de fo to: erwten) op akkerbouwbedrijven stagneert sen. De goede financiële resultaten in de glastuinbouw versnellen het proces van afstoten van de volle grondsgroenteteelt. 'Het uitoefenen van een ekologisch verantwoorde landbouw voegt een ekstra kwaliteitsaspekt toe aan de op deze wijze voortgebrachte land- bouwprodukten. Daar dit kwaliteit saspekt niet altijd direkt herkenbaar is kunnen bedrijven die overeen komstig deze normen werken met merkhoudster (SEC) een licentieove reenkomst aangaan voor gebruik van het EKO landbouwkwali- teitsmerk als kwaliteitsaanduiding voor hun produkten'. Met deze woorden verklaart de Stichting Eko- merk Controle (SEC) het belang van een eigen kwaliteitsmerk. De be kendste normen zijn: geen gebruik van chemisch synthetische bestrij dingsmiddelen, -kunstmeststoffen en -toevoegingen aan het voer. Groeistoffen en hormonen zijn ook verboden voor houders van het EKO-keurmerk. In het boek 'Eko normen, normen voor een ekologisch verantwoorde Het Ministerie van Ekonomische Zaken heeft een subsidie verstrekt van 1,3 miljoen gulden, in het kader van de PBTS-regeling, voor een bio- technologisch onderzoek in lelies. Het projekt heeft als doel te onder zoeken of de vatbaarheid voor ziek ten biotechnologisch is te verminde ren of te voorkomen. De subsidie is toegekend aan het Progress-projekt, wat speciaal voor dit doel is ontwikkeld door het Test centrum voor Siergewassen B.V. te Hillegom, een zusteronderneming van Hobaho b.v. Het Progress-projekt strekt zich over een viertal jaren uit. Met het totale onderzoeksprojekt is een bedrag gemoeid van ruim 3,5 miljoen gulden. In dit kader is het MOGEN International N.V. te Lei den een onderzoekskontrakt af gesloten van ca. 2 miljoen gulden. MOGEN is een plantenbiotechnolo- gisch bedrijf dat zich voornamelijk richt op het verbeteren van land- en tuinbouwgewassen met behulp van moleculair biotechnologische tech nieken. Naast het introduceren van ziektere sistenties zal onderzoek worden ver richt naar het verbeteren van de effi ciëntie van gangbare veredelingspro- cedures en het ontwikkelen van toetsmethoden voor pathogenen. De PBTS-regeling, Programmati sche Bedrijfsgerichte Technologie Stimulering, schept een kader voor stimulering van technologie projek- ten die door bedrijven worden uitge voerd. Op grond van deze regeling kunnen ondernemers subsidie krij gen voor projekten op het gebied van onder andere biotechnologie. Vrijdag 10 november 1989 landbouw en voor de verwerking van ekologische landbouwproduk- ten' werkt de SEC de toegestane en verboden maatregelen uit. Per be drijfstak en per te verwerken pro dukt komen de normen aan de orde. Wie aan deze normen voldoet, komt in aanmerking voor het wettig gede poneerde landbouwkwaliteitsmerk EKO. Een goede bedrijfsadministra tie is dan verplicht. De SEC is een privaatrechtelijke organisatie en kan dus sankties toepassen op het niet naleven van de regels. In het uiterste geval betekent dit beëindiging van de licentie-overeenkomst Bedrijven betalen in het voorjaar aan licentiekosten een basisbedrag van 250 gulden. In het najaar volgt een heffing naar bedrijfssamenstel- ling. De kosten (ekskl. 18,5% BTW) bedragen vijftien gulden per ha bouwland, grove groenteteelt kost zeventig gulden per ha en voor een koe rekent de SEC tien gulden. Eko logisch varkensmesten is mogelijk, maar de verschuldigde licentiegelden staan niet vermeld. Foutje? De ge noemde bedragen gelden ook voor het komende jaar. Het overigens verzorgde boek - jam mer dat de inhoudsopgave geen pa ginanummers vermeldt - telt 88 blad zijden. Het is te verkrijgen door 25,over te maken op postreke ning 1149613 t.n.v. SEC Zwolle, on der vermelding van 'Eko normen'. G.C. van den Berg De prijs voor industriegroente moet dit jaar iets omhoog. De telers zijn er de afgelopen jaren al teveel op achteruitgegaan. Groepen telers die met de afnemer over de kontrakten onderhandelen, proberen er een ho gere prijs uit te slepen. Dat is on langs afgesproken tussen telersgroe- pen uit heel Nederland. Niet akkoord Hoe hoog moet de prijs van groente worden? "Dat hangt af van het soort groente en van de fabriek of de handelaar", antwoordt Arie Steen- wijk uit Abbenes. Hij is voorzitter van de Commissie voor Volle- grondsgroente op Akkerbouwbe drijven (COVA) van het Landbouw schap. Vorige week riep hij namens het schap de telersgroepen bij el kaar. "Bij de ene fabriek is er in het verleden meer afgegaan dan bij de andere. Maar met gelijkblijvende prijzen kunnen we niet akkoord gaan". De prijs van industriegroente heeft* in de afgelopen jaren teveel tegen de graanprijs aangeleund, vindt Steen- wijk. Voor industriegroente moet de boer beslist meer krijgen dan voor tarwe omdat er meer risiko's aan de teelt kleven. De opbrengst van dop erwten vertoont veel grotere schommelingen dan van granen. Bo vendien kan bij nat weer vaak niet, De Kommissie voor de Samenstel ling van de Rassenlijst voor Land bouwgewassen deelt mede dat de volgende rassen voor het eerst in de Beschrijvende Rassenlijst in de be treffende groep zullen worden opge nomen en beschreven in de aangege ven rubrieken: Zomergerst Brou wgerstrassen N. Blenheim: K: NSDO, Cambrid geshire, Verenigd Koninkrijk. V: Kon. Kweek bedrijf en Zaadhandel D.J. van der Have B.V., Kapelle (Zld.) en T. Magda: K: Cebeco Za den B.V., Rotterdam. Voergerst rassen: N. Magda: K. Cebeco Zaden B.V. Rotterdam en N. Triangel: K: Kon. Kweekbedrijf en Zaadhandel D.J. van der Have B.V., Kapelle (Zld). Veldbonen: N. Toret: K: Nickerson-Zwaan B.V., Barendrecht, V: Barenbrug Holland B.V., Oosterhout (Gld.). Snijmais: N. DK 218 K: Soc. R.A.G.T., Rodez, Frankrijk, V: Ba renbrug Holland B.V., Oosterhout (Gld.) en N. Kajak K: King Agro Inc., Chatham, Ontario, Canada, V: B.V. Landbouwburo Wiersum, Groningen. Korrelmais en CCM: N. Anjou 09 K: Mais Angevin, Beaufort-en-Vallée, Frankrijk, V: Cebeco Zaden B.V., Rotterdam. Maiskolvenschroot: zoals bij de granen, gewacht worden op drogere tijden. Dan moet er ge oogst worden om aan de leverings voorwaarden te voldoen. Dat kan diepe sporen op het land achterla ten. Een hogere prijs is haalbaar, zegt Steenwijk, omdat de fabrieken niet veel voorraden hebben. De telersgroepen hebben verder het Landbouwschap gevraagd het aantal modelkontrakten voor groentesoor ten uit te breiden. Voor doperwten, sperziebonen en spinazie zijn die er nog niet. Als elke handelaar en elke fabrikant vergelijkbare voorwaar den heeft, is het gemakkelijker de opbrengsten naast elkaar te leggen. Steenwijk: "Ook al krijgen twee te lers dezelfde kiloprijs dan nog kan de ene teler meer in het laatje krijgen dan de andere. Sommige telers kun nen profiteren van een garantie fonds, anderen niet. Hoe kun je dat in geld uitdrukken? Halve sperzieboon "De ene fabriek of handelaar be taalt de kosten voor zaaizaad en de oogst", vervolgt Steenwijk, "bij de andere draait de boer daar zelf voor op. Wij vinden dat die kosten zoveel mogelijk voor rekening moeten ko men van de afnemer". Ook zijn uni forme methoden nodig voor be monstering en tarrering. Een halve sperzieboon is bij de ene afnemer N. Anjou 09, K: Mais Angevin, Beaufort-enVallée, Frankrijk, V: Cebeco Zaden B.V., Rotterdam en N. Scana K: Kon. Kweekbedrijf en Zaadhandel D.J. van der Have B.V., Kapelle (Zld) en N. Challenger K: Asgrow France SA, Senlis Cedex, Frankrijk, V: Ceres Groningen B.V., Groningen. Gele mosterd: N. Salvo K: Kon. Kweekbedrijf en Zaadhandel D.J. van der Have B.V, Kapelle (Zld) en N. Condor K: J. Joordens' Zaadhandel B.V., Kessel (L). Aardappels Zetmeelaardappels: N. Vebesta K: Veenkoloniale Boe renbond, Veendam. Konsumptieaardappels vnl. bin nenland: T. Berber K: Friese Mij. van Land bouw, Leeuwarden, V: de Z.P.C., Leeuwarden. Konsumptieaardappels vnl. bui tenland: UB. Obelix K: Kweekbedrijf Ropta- ZPC, Sint Annaparochie, V: de Z.P.C., Leeuwarden. Voor beschrijving van de rassen en verdere bijzonderheden wordt ver wezen naar de 65e Beschrijvende Rassenlijst voor Landbouwgewas sen. Deze verschijnt in de tweede helft van december bij Drukkerij en Uitgeverij B.V. Leiter-Nypels, Post bus 831, 6200 AV Maastricht. tarra, een ander rekent hem tot de bonen. Het liefst moet de tarra auto matisch bepaald worden; dan wordt de menselijke faktor uitgeschakeld. Dit soort afspraken, vindt Steen wijk, moet worden gemaakt in over leg met handel en industrie. Daarom is het belangrijk dat het Produkt- schap voor Groenten en Fruit erin slaagt een industriegroentenplat- form van de grond te krijgen. Te lers, handel en industrie zullen hierin vertegenwoordigd zijn. Niet alleen de Nederlandse telers moeten zich verenigen, zij moeten ook kontakt zoeken met kollega's over de grens: Belgen, Duitsers, Fransen. "We moeten overleggen over tarrering, kwaliteitsvoorschrif- ten en prijzen", zegt Steenwijk reso luut. "Zo voorkom je dat je tegen elkaar wordt uitgespeeld. Anders zegt de afnemer: Ja, maar de Belgen kunnen we voor een lagere prijs krijgen". Steenwijk heeft niet de illusie dat el ke teler straks voor hetzelfde pro- dukt een gelijke prijs krijgt. "Met modelkontrakten zijn we al op de goede weg. Je kunt dan zien wat een kollega vangt, maar precies kom je er nooit achter. Je kunt nooit bij een ander achter de gordijnen kijken". Magda de Vetten Landbouwschap Onlangs is door het CBT een nieuwe kleinverpakking voor spruiten ont wikkeld. Dit nieuwe zakje, gemaakt van propyleen, dat de vervanger moet worden van de groene netver- pakking heeft twee belangrijke voor delen. Op de eerste plaats is dat een betere presentatie van het produkt in de winkel, maar minstens zo belang rijk is dat door deze nieuwe verpak king het produkt langer zijn kwali teit behoud. Behoud van kwaliteit door terugdringen vochtverlies Uit proeven bleek dat het gewichts verlies van de spruiten na enkele da gen in de netverpakking 11 is; bij het propyleenzakje wordt het ge wichtsverlies teruggedrongen tot 1,5 a 3%. Ook de geel-verkleuring is bij het zakje minder sterk dan bij de netverpakking. De zakjes worden standaard per 30 stuks verpakt in een krat. Op ver zoek van de koper kan ook in andere omverpakkingen worden verpakt. Door gebruik te maken van kratten, waardoor ventilatie mogelijk is, wordt voorkomen dat de spruiten gaan broeien, wat wel het geval is bij het in balen opstapelen van de net- verpakkingen. Zo kan de kwaliteit van de spruiten langer behouden blijven. De verpakkingsmachine is gestatio neerd op veiling ZHZ te Baren drecht. De verwachting is dat bin nenkort ook op diverse pakstations dergelijke verpakkingsapparatuur zal worden geplaatst. Op de VBA is een speciale keur meester aangesteld die zich richt op de nieuwe mineervlieg Liriomyza huidobrensis. De verscherpte kon- trole betreft chrysanten en gypsophi- la die in het groene vak worden aan gevoerd. 11 c

Krantenbank Zeeland

Zeeuwsch landbouwblad ... ZLM land- en tuinbouwblad | 1989 | | pagina 11