praktijk
Afgezien
Eksport landbouwkennis naar Oostblok
Bij diskussies over
beregening moet gezond
verstand zwaar meewegen!
Twijfels over verwachte opbrengst suikerbieten
Snijmaisoogst dit jaar vroeg
kolfontwikkeling blijft achter
Hoera, de Russen komen
Groei kredietverlening
Rabo aan agrarische
bedrijven
Het blijft, ook in de
LANGSTRAAT, een bijzondere er
varing, haast elke dag met de zon te
kunnen beginnen. Volgens de be
richten behoort deze zomer al tot de
zes droogste zomers van deze eeuw.
Deze tweede helft van augustus doet
me ook denken aan de overeen
komstige periode van 1976. Moesten
we toen stro uit Duitsland aankopen
om de herfst met ons vee door te ko
men, en moesten we percelen, die al
voor voederwinning bestemd waren,
inscharen.
In zo'n jaar komen de kwaliteiten
van de verschillende gronden sterk
naar voren. Weilanden met een dik
kleipakket en een goede grondwa
terstand springen er nu sterk uit in
positieve zin. De regeninstallatie is
in zo'n zomer voor veel gronden een
onmisbaar hulpmiddel. We vertrou
wen er op dat deze stelling, ten aan
zien van provinciale plannen tot gro
te beperking en zelfs een totaal ver
bod van grondwatergebruik voor
grasland, overduidelijk overge
bracht zal worden. Bij alle diskussie
Erg veel twijfels hebben de suiker
bietentelers in WEST-BRABANT
ZUID omtrent de opbrengstver
wachtingen die door de Suikerin
dustrie naar buiten zijn gebracht.
Op de zandgronden staan goede bie
ten waar nog niets aan mankeert,
maar op diverse percelen is door de
droogte een groeistilstand opgetre
den. De ruim 30 mm neerslag die vo
rige week gevallen is kan hier nog
wel verandering in brengen.
Percelen die door de droogte in het
voorjaar pas laat zijn gaan groeien
hebben nog een lange groeiperiode
nodig om aan kilo's te komen. Bij de
aardappelen zijn er maar weinig
blokken meer waar niets op aan te
merken is. De meeste zijn al in een
vergevorderd afstervingsstadium.
Tot heden toe vallen de opbrengsten
van de gerooide bintjes niet tegen.
Gemiddeld wordt tussen de 40 en 45
ton gerooid en dat is bij een prijs van
±22 cent niet slecht. Van aardappe-
In het eerste halfjaar van 1989 heeft
de Rabobank voor 3,2 miljard gul
den aan nieuwe leningen verstrekt
aan agrarische bedrijven. Ten op
zichte van de eerste helft van 1988 is
dat een groei van 15%. De glastuin
bouw was met een toename van bij
na 80% de grootste groeier. Tegelij
kertijd is er in de agrarische sektor
ook sprake van een forse aflossing
van bestaande leningen. Deze ont
wikkelingen weerspiegelen enerzijds
de snelle herstrukturering die er in
de agrarische sektor plaatsvindt: in
vesteren bij aankoop en aflossen bij
verkoop. Anderzijds vindt extra af
lossing met name ook plaats in die
sektoren, waar zeer goede ekonomi-
sche resultaten worden behaald als
de glastuinbouw en de melkveehou
derij.
Vrijdag 1 september 1989
over rentabiliteit van beregening
mag anno 1989 het gezonde verstand
en bedrijfsinzicht van onze boeren
zwaar meewegen.
Het is beslist niet te geloven dat on
dernemers, vaak met modern mana
gement, waarbij DEGAR boekhou
ding en bedrijfskomputer, zo maar
voor de lol gaan beregenen.
Nu we het toch over het milieu heb
ben, want het dreigend beregenings-
verbod is in de eerste plaats een mi
lieumaatregel, zouden gemeenten en
andere overheidslichamen heel wat
meer aandacht aan distelbestrijding
mogen geven. Waterleidingbedrij
ven bijvoorbeeld. Het is toch onge
hoord dat hun terreinen blauw en
wit zien van bloeiende en pluizende
distelvelden. Zo kom je moeilijk tot
vermindering van gebruik van che
mische middelen.
In de akkerbouw is de graanoogst
zowat beëindigd en we hopen dat
voor de verdere oogst de weersom
standigheden gunstig blijven, zodat
lagere produktie- en oogstkosten een
positieve bijdrage kunnen geven aan
het bedrijfsresultaat.
len die in poolverband afgezet wor
den is de definitieve prijs pas eind
september bekend. Toch zijn nog
maar weinig telers bereid om nu al
aardappelen te verkopen.
Voor september levering wordt voor
zandaardappelen nu 21 tot 23 cent
geboden. Geen slechte prijs maar de
meesten willen toch wel eens een jaar
dat het financieel echt goed uitkomt.
Zelfs partijen die zwaar door pol
zijn aangetast kunnen goed verkocht
worden. Doorwas komt op de zand
gronden bijna niet voor, wel is de
aantasting van schurft en pol wat
hoger dan andere jaren. Ook het
voerpercentage zal wat hoger uitval
len. Misvormden en groeischeuren
zijn hier debet aan. Tussen de perce
len onderling bestaan grote verschil
len omtrent het uitvalspercentage.
Op menig veehouderijbedrijf werd
de aanhoudende droogte met daar
bij kale weilanden niet als negatief
ervaren. De gelegenheid deed zich
nu 'eindelijk' eens voor om de reser-
vevoorraad voordroog weg te wer
ken. Voor het komende wintersei
zoen is van oogst 1989 voldoende
voorradig en de maisopbrengst zal
niet tegenvallen. Het VEM-
percentage zal bij snijraais wel min
der zijn maar de massa zal niet on
der doen voor het jaarlijkis gemid
delde. Een wat lagere voederwaarde
bij snijmais, de kolf is niet voldoen
de ontwikkeld, is met krachtvoer
eenvoudig op te lossen. Ondanks
langdurige droogte is de vraag naar
snijmais minimaal. Als prijs geldt op
dit moment voor de koper 30 cent
per kg VEM, in de kuil geleverd.
Voor de verkoper betekent dit 22
cent per kg VEM wat dit jaar zal
neerkomen op 5,5 cent per kg
produkt.
Meer dan anders het geval is wordt
dit jaar binnen de agrarische sektor
gesproken over de verkiezingen op 6
september. Er is vooral kritiek te ho
ren op de partijen die de afgelopen 2
perioden geregeerd hebben. Met na-
Ook hier in OOST ZUID-
BEVELAND is nu de graanoogst
volledig aan de kant. De laatgezaai-
de zomertarwe is gedorst met ver
wachte lage opbrengsten van 3 tot 5
ton per hektare. Wel liggen er nog
veel pakken en rollen stro op het
land. Daar is, ondanks de weggeef-
prijzen, moeilijk vanaf te raken.
Een groot voordeel van zo'n vroege
graanoogst is dat er voldoende tijd is
voor het uitvoeren van werkzaamhe
den zoals bemesten en bekalken van
het stoppelland. Voor het inzaaien
van groenbemesters was volop gele
genheid. De regen van afgelopen
weekend (ongeveer 25 mm hier) was
erg welkom voor de groenbemesters.
Natuurlijk was de regen ook voor de
rooigewassen welkom, alhoewel aan
de late kant. Je ziet hier toch veel
percelen aardappelen en zaaiuien
door de droogte al ver afgestorven
zijn. Er zijn dan ook al behoorlijk
wat zaaiuien gerooid en afgeleverd
voor rond de 18 cent per kilo.
Bintjes worden momenteel al wat ge
rooid voor prijzen van ongeveer 25
cent per kg. Af land. Eigenlijk nog
maar heel gewone prijzen als je ziet
hoeveel kilo's er vanaf komen. Iede
re keer als je zelf eens een aardappel
plant optrekt, verschrik je eigenlijk
weer wat een slechte sortering eron
der zit. Grove aardappels kom je
nog nauwelijks tegen. Dat er aan
grove aardappels waarschijnlijk een
gebrek gaat komen is goed te zien
aan de termijnmarktprijzen, die zich
op een vrij hoog nivo bevinden.
De bietenkampagne begint, zoals be
kend, dit jaar vroeg, zo rond 13 sep
tember. Een teken dat de suikerin-
dustriën verwachten veel kilo's te
verwerken te krijgen. Wel zie je
trouwens in zo'n droge zomer duide
lijk waar er (te) veel bietencysteaal-
tjes in de grond zitten. Je ziet perce
len waar de schade aanmerkelijk zal
zijn. Het blijft belangrijk dat je als
bietenteler d.m.v. bodemanalyse,
goed op de hoogte blijft van de mate
van besmetting met aaltjes.
Ook de Nederlandse landbouw
schijnt nu onder invloed van de zgn.
me vanuit de akkerbouw en verede-
lingssektor komen negatieve ge
luiden.
Is er van het CDA en de VVD voor
de akkerbouw nog wel iets positiefs
te verwachten? De afgelopen 8 jaar
hebben geleerd dat de kans hierop
tot 0 gereduceerd kan worden. Wat
voor alternatief schiet er dan over
voor zelfstandigen die als stelregel
'loon naar werk', hoog in hun vaan
del hebben? Een partij die opkomt
voor de zwakke broeders en hun pri
vé, bestaanszekerheid biedt.
Half lege polders zien we vanaf
de dijk. Het groen dat er nog is
wordt steeds donkerder. Donker
groen zegt ons dat het gewas rij
per wordt. De aardappels laten
deze kleur zien en we vragen ons
af: wat zal de oogst gaan geven.
De droogte die nu al weken aan
houdt, zal hij een tol eisen? De
proefrooiingen laten een vermin
derde groei zien, maar een
monster hier en daar zegt ook
niet alles. Bovendien is de regen
in onze regio zeer verschillend ge
vallen. Het is een zomer om te
onthouden en de financiële uit
komsten zullen dit jaar uit één lo
pen van bedrijf tot bedrijf.
Onze bakker is terug van vakan
tie. Z'n eerste werk was het
brood vijf cent duurder maken.
Op m'n vraag hoe of dat nu kon,
terwijl de tarweprijs vijf cent per
kilo was gezakt, zag ik een niet
begrijpende blik in z'n ogen ko
men. Zoiets als waar maak je je
druk over. Vijf cent meer voor
Perestroika te staan. Je kunt geen
landbouwblad meer openslaan of er
staat wel een artikel in over boeren
uit Rusland, Polen enz. die in Ne
derland op bezoek komen. Dat de
landbouwers uit het Oostblok, hier
zo graag op studiereis komen, is na
tuurlijk een teken, dat we in Neder
land een moderne landbouw hebben
waar men graag kennis van neemt.
We moeten de boeren uit het Oost
blok natuurlijk als kollega's be
schouwen, maar ik denk toch dat we
ze ook als konkurrenten moeten be
zien. Want wat schieten we er als on
dernemer in land- en tuinbouw mee
op dat men hier alles komt bekijken,
om daarmee hun achterstand zo snel
mogelijk weg te werken. We kunnen
dan wel gevleid zijn als ze zeggen dat
we hier zo'n voorsprong hebben,
maar die moeten we toch zien te be-
Momenteel zijn we in de 2e helft van
augustus terechtgekomen. Ook in
MIDDEN- en OOST-BRABANT
hebben de meeste mensen hun va
kantie erop zitten. Er waren vele da
gen met volop zon, vrij hoge tempe
raturen en weinig neerslag. De hoge
temperaturen en de geringe neerslag
geven in de land- en tuinbouw de no
dige problemen.
Er was een lange periode van weinig
neerslag, zodat de toevoeging van
vocht aan de gewassen en de grond
aanzienlijk minder is dan de gewas
verdamping. Per saldo is dit nega
tief, zodat de gewassen steeds min
der kunnen onttrekken aan de
grond, als dit over een langdurige
periode gaat. Op grasland, maar
ook op akker- en tuinbouwgewassen
is noodzakelijkerwijze op grote
schaal kunstmatig beregend. Vooral
een gewas als bieten, maar ook snij
mais op droogtegevoelige gronden,
is zeer dankbaar voor de kunstmati
ge vochtaanvoer. Vanwege de sterk
drogende weersomstandigheden zal
de snijmaisoogst dit jaar aanzienlijk
eerder zijn dan voorgaande jaren.
Op diverse percelen is het afrij-
pingsproces aanzienlijk versneld. De
kolfontwikkeling is op deze percelen
achtergebleven, zodat de opbrengst-
Door het mooie weer deze zomer is
het werk op de akker in NOORD-
BEVELAND voorspoedig verlopen.
De tarwe en ook het stro, voor zo
ver niet gehakseld, heeft het veld ge
ruimd en er wordt volop gestoppeld,
gefreesd en wat dies meer zij, om
een brood kan ieder betalen. On
dertussen wordt het verschil tus
sen in- en verkoop steeds groter
en ik vraag me af of de landbouw
ook een rekenkamer heeft, die
prijzen tussen konsument en pro
ducent uitrekent.
Terwijl al dat bruinverbrande
mensenvlees zich weer in pak of
jurk hult, op zoek naar z'n re
genjas, want regen is de verwach
ting, maken we een gedeeltelijke
balans op van een droge warme
zomer.
Dan is dit toch positief voor
mens en dier. Veel minder
kosten, minder slijt aan de ma
chines. Het werk ging in een
hoog tempo. Iedere dag. kon en
kun je vooruit.
Ook de dieren vooral de vogels
hebben het goed. Nooit zag ik
meer bessen aan meidoorn en
vlierboom. Terwijl de zwaluwen
volop insekten voor hun honge
rende kroost verschalken. Deze
zomer is een lofzang waard.
houden! Het zal wellicht zo zijn dat
we bij een moderniserende land
bouw aldaar, de eerste jaren b.v.
zaaizaad kunnen leveren, totdat ze
het zelf verder telen.
Het is volgens mij niet denkbeeldig
dat we, zeker bij arbeidsintensievere
teelten, in de toekomst stevige kon
kurrenten aan de boeren uit het
Oostblok kunnen hebben. Denk b.v.
maar eens aan wat er met het klein-
fruit hier op Zuid-Beveland gebeurd
is. Ook de kleinfruitteelt kwam men
in het verleden vanuit het Oostblok
bekijken en zie eens wat daarvan
hier nu nog van over is! Misschien is
het voorgaande allemaal wat te
zwart-wit bezien. Maar ik denk dat
enige terughoudendheid in het weg
geven van de Nederlandse land
bouwkennis op z'n plaats is.
hoeveelheden, als gematigd be
schouwd moeten worden.
De afgelopen 2 maanden is in tegen
stelling tot het voorjaar weinig gras
bestemd voor de voederwinning. De
groeiomstandigheden worden van
wege de droge en warme zomer heel
matig. Het weinige gras, dat voor de
voederwinning gebruikt kan wor
den, was over het algemeen van goe
de kwaliteit.
Op het moment zijn we terechtgeko
men in de 2e helft van augustus. Dit
betekent, dat het einde van het gras
seizoen nadert. Het strooien van de
kunstmest (N) loopt ten einde. Per
celen, die een N-gift van 400 of meer
hebben gehad, mogen geen N meer
hebben. Percelen, die deze norm niet
halen, kunnen het beste voor half
september 40 kg N toegediend krij
gen. Om in de herfst smakelijk gras
voor het vee te kunnen aanbieden, is
het gewenst de koeien in te scharen
in kort gras en na beweiding even
tueel gebruik te maken van een
graslandbloter. Kort grasland in de
herfst vermindert dé schade van
rauwvluglarven en emelten.
De varkenshouders hebben momen
teel 'gouden' tijden. De prijzen van
de biggen en de slachtvarkens bege
ven zich op een hoog nivo.
nog een groenbemester in te zaaien
waar deze is mislukt omdat de tarwe
te zwaar was of het ondergewas te
laat is gezaaid om nog van de regen
te profiteren.
De behoefte aan regen geldt echter
ook voor de groenbemester die nu
wordt gezaaid. Een reden om naar
regen te verlangen. Maar ook voor
de bieten, aardappelen en uien, ze
ker op de droogtegevoelige grond,
zou dat nog welkom zijn. Of juist
niet meer? Wordt anders de doorwas
nog verder bevorderd in de aardap
pels (glas)? Gaan de uien dan te snel
volgroeien (zachte uien)? En de ver
droogde bieten weer nieuw blad vor
men (suikerverlies)? Hoe dan ook
we zullen het af moeten wachten,
want beregenen kunnen we hier niet
en waarschijnlijk nooit.
Op de politieke bijeenkomsten zijn
we weer wat wijzer geworden voor
wat betreft de zienswijze t.a.v. de
landbouw bij de verschillende poli
tieke partijen in ons land. In hun
programma's komt de landbouw
(lees akkerbouw) echter nauwelijks
voor, een aanwijzing hoe (on)be-
langrijk men deze bedrijfstak vindt
in Nederland. Heel anders ligt dit bij
onze "verre" Oosterburen de Polen
en Russen. Die worden haast lyrisch
bij het zien van onze prestaties op
land- en tuinbouwgebied. Ze prijzen
ons de hemel in en geven ons de
waardering die we nationaal niet
krijgen.
Toch wel een leuk idee. Graag willen
ze van onze kennis profiteren en we
worden uitgenodigd deze uit te dra
gen in de Sovjet Unie. Of we daar
wat aan hebben, ook dat moeten we
afwachten, net als het weer, maar ik
geloof het niet.
7
