1T|| Jfcll IIT
Niet vanzelfsprekend maar toegift
p.j. zuid
geluid
Zeeuws Boerenbroodplan krijgt
financiële steun
■T IT II II 11' ^1^ Mevr. P. J. de Rooy-Janse M.A.
redaktie Henk Tegels
PJZ AGENDA
MVM fk AIB onderredaktievandeRedaktiekommis-
IIII |F IÉI/ sie Bond van Plattelandsvrouwen voor
W Ir" li Ir IJ Zeeland en Brabant.
W II IF H IV |F Post bus 42, 4424 ZG Wemeldinge.
Elisabeth Ba din ter
Met deze woorden besluit Elisa
beth Badinter haar boek: 'De
Mythe van de Moederliefde'. En
in 'De een is de ander', schrijft
ze: 'Hoe kompleet je ook bent,
alleen zijn is altijd minder dan
één zijn met iemand. De liefde is
het einde van de eenzaamheid en
de beste remedie tegen de angst
voor de dood'.
Elisabeth Badinter, een Franse filo
sofe, is overtuigd van grote verande
ringen in de samenleving. In de ge
schiedenis van de mensheid voltrekt
zich een verandering en de gevolgen
liggen in het verschiet verborgen.
Nog nooit hebben man en vrouw zo
veel op elkaar geleken als nu in de
Westerse wereld. Hun rol in gezin en
maatschappij zijn verwisselbaar en
in kleding zijn ze ook dikwijls gelijk.
Voor vrouwen is dat geen probleem,
zegt Elisabeth, maar hoe zit het met
de mannen?
Zelf is Elisabeth Badinter gehuwd
met de vroegere minister van justitie
Robert Badinter en moeder van drie
kinderen. Geboren in 1944, studeer
de ze sociologie en werd de eerste
vrouwelijke hoogleraar filosofie aan
de Ecole Politechnique, te Parijs. Ze
doet daar onderzoek naar de ge
schiedenis van het gezin.
In het boek 'De Mythe van de Moe
derliefde' toont ze aan dat volgens
haar moederliefde - geen natuurlijke
aangeboren eigenschap is - en ver
klaart dat uit studie van de opvoe
dingspraktijken in Europa vanaf de
17e eeuw.
Een boek vol interessante gegevens
Dikwijls is het goed om aan de hand
van oude gewoonten te ontdekken
hoe iets groeide en een vast gegeven
werd, waar de mens in weet te be
rusten. Elisabeth Badinter zegt dat
het verhaal dat moeders niet van hun
kinderen durfden te houden omdat
er toch zoveel stierven ook om te ko
ren is, men kan ook stellen dat zo
veel kinderen stierven omdat de
moeders niet goed voor hen
zorgden.
Moeders in Frankrijk droegen hun
kinderen over aan voedsters, die dan
hun eigen kinderen verwaarloosden.
De gewoonte om het kind door een
min te-laten verzorgen bestond al in
de 13e eeuw, toen werd in Parijs het
eerste bemiddelingsburo voor
voedsters geopend. In de 18e eeuw
was de gewoonte om kinderen aan
een min uit te besteden zo groot dat
er tekort aan voedsters was.
Dan komt er een periode waarin de
nadruk wordt gelegd op de plezierige
kanten van het moederschap. Schrij
vers en dichters zingen de lofzang op
de schoonheid van de voedsters.
Ook schilders gaven de mooie vrou
wen weer die zelf hun kinderen
voedden tegenover 'die poppen met
hun gepoederde gezichten'.
Inbakeren
De gewoonte om de baby in windse
len te wikkelen, waardoor het kind
volkomen in zijn bewegingen werd
belemmerd en de moeder zich op
haar gemak aan andere bezigheden
kon wijden raakte ook langzaamaan
in onbruik. Op het Franse platteland
is dit gebruik veel langer gebleven.
Vrouwen die, samen met hun man,
op het land of bedrijf werkten kon
den de kinderen niet voortdurend in
de gaten houden. Ze wisten niets van
de slechte gevolgen op de groei van
het kind door het inbakeren.
Grote invloed op de veranderingen
had de beroemde Franse schrijver
Jean-Jacques Rousseau die een plei
dooi schreef voor een opvoedings
wijze waarbij het kind tot betere
ontwikkeling werd geleid, het in die
tijd stukgelezen 'Emile'. Alle vrou
wen die indruk wilden maken, wil
den beantwoorden aan het beeld van
de 'ideale moeder' van Rousseau.
Dankbare rol
Het moederschap wordt een dank
bare rol, men spreekt over een 'edele
taak', roeping en opoffering. De
vrouw wordt graag met een heilige
vergeleken en alleen een 'heilige'
(opofferende) vrouw kan een goede
moeder zijn. Het in de 19e eeuw in
gestelde feest 'Maria Hemelvaart'
gaf nog meer glans aan de moeder
rol. Op het platteland waar de moe
der al gebukt gaat onder vele taken
heeft ze geen tijd om met haar kin
deren te spelen. De overdadige
vruchtbaarheid maakte de situatie
nog erger. Een gezin met 7 of meer
kinderen is geen uitzondering. Het is
niet goed om b.v. vier kinderen te
hebben als je er slechts twee kunt
voeden, verzorgen en onderdak
bieden.
De vader
Deze werd in de 17e eeuw nog gezien
als een absolute authoriteit. Hij was:
alwetend, almachtig en rechtscha
pen. In de 18è eeuw hadden deze
eigenschappen geen inhoud meer en
zag men in dat ook de vader feilbaar
kon zijn. Zo komt de balans dan
weer enigszins in evenwicht.
Het paradijs verloren of her
wonnen?
Elisabeth Badinter komt tot de kon-
klusie dat moederliefde gewoon een
gevoel is als alle andere. Het hangt
helemaal van de moeder af, van haar
persoonlijke geschiedenis en van de
geschiedenis. Moederliefde is niet
vanzélfsprekend, maar een toegift.
In het oog van de optimist zal verva
ging van de sexeverschillen de sleutel
zijn tot de volledigheid waarvan de
mensen al zo lang hebben ge
droomd. Het herinnert aan de mythe
van Aristophanes, dat 'twee-in-een'
was en de kracht en het geluk van de
mensheid symboliseerde, totdat de
goden argwaan kregen en het voor
straf in tweeën deelden.
Waarom zouden de man en de
vrouw van morgen niet opnieuw dat
verloren paradijs herscheppen? Ze
stelt eenvoudig vast dat er bij de
vrouwen een ontstuitbarq drang is
opgekomen om de wereld en de kin
deren met de mannen te delen. Dit
kan de toekomst van de mensheid
veranderen. Wat tot nu toe als liefde
wordt gezien is ook zeer betrekkelijk
als we bedenken dat in sommige kui
turen een meisje bij de geboorte kon
worden omgebracht alleen omdat
het een meisje was en het hebben van
een eerst geborene, een zoon moest
zijn. Ook een kind dat bij de geboor
te minder valide of vrij zwak leek
kreeg geen kansen.
'De een is de ander'
In dit boek beschrijft Elisabeth Ba
dinter de verhouding tussen mannen
en vrouwen sinds de oertijd, in de la
te twintigste eeuw uitmondend in de
ondergang van het patriarchaat. Het
einde van de onderdrukking van de
vrouw en de opkomst van een nieuw
model, dat van gelijkheid - gelijkenis
en gelijkwaardigheid tussen de
geslachten.
'Feministen', zegt ze, 'streven naar
gelijkheid, maar met respekt voor de
zogenaamde unieke vrouwelijke na
tuur. Ze zijn erg naturalistisch, ter
wijl ik geloof dat het verschil tussen
mannen en vrouwen geen natuurlijk
gegeven is, maar een produkt van de
opvoeding. Feministen verheerlijken
de vrouwelijke natuur, het vrouwe
lijk lichaam en de zwangerschap. Ik
sta erg kritisch tegenover die gedach
te van verschil, je lokt dan zelf een
hiërarchie uit'.
'Wat is een vrouw', vraagt ze zich
af, 'een redelijk wezen, kortom een
mens als iedereen'!
Ontwikkelingen
Vanuit het verleden de ontwikkelin
gen volgend, wordt het beeld van nu
veel meer helder. In de toekomst kij
ken is niet mogelijk voor de meesten
van ons, maar een verwachtingspa
troon kan men vormen aan de hand
van vroegere ontwikkelingen.
Beide boeken van Elisabeth Badinter
geven daarbij heel veel nodige infor
matie en verder is het gewoon inte
ressant om te lezen hoe het in Frank
rijk was en hoe het bij ons was daar
zelf bij te doen. In heel veel situaties
herkennen we onze eigen gezins
geschiedenis.
P.J. de Rooy-Janse, m.a.
Afgelopen maandag werd de geldelijke bijdrage door burgemeester Jong-
mans van Aardenburg aan Marga Vermuë van het ZAJK aangeboden. In
het midden Gerard Baecke.
In het afgelopen winterseizoen werd
door het Zeeuws Agrarische Jonge
ren Kontakt een begin gemaakt met
een Zeeuws Boerenbroodprojekt.
Het projekt houdt in, dat in de toe
komst akkerbouwers de mogelijk
heid krijgen om op een nog milieu
vriendelijker wijze baktarwe te te
len, dit volgens vastgestelde richtlij
nen. Dé baktarwe wordt verwerkt
tot een nieuw, milieuvriendelijk,
brood. De konsument wordt de mo
gelijkheid geboden om dit "schone"
brood tegen een kleine meerprijs te
kopen. De kwaliteit van het brood
zal gegarandeerd worden.
Het projekt bevindt zich nog duide
lijk in de beginfase. Op het moment
wordt uitgebreid vooronderzoek ge
daan naar de haalbaarheid van het
plan. Student Paul Kant uit Hulst
verricht in deze zomer een vooron
derzoek in opdracht van het
Z.A.J.K. Paul studeert landbouw
techniek aan de Landbouwuniversi
teit. Verwacht wordt dat gedegen
onderzoek nog 2 a 3 jaar nodig is.
Het opstarten van het projekt inklu-
sief het onderzoek zal veel kosten
met zich meebrengen. Met name zal
het projekt gekoördineerd moeten
worden door een professioneel
koördinator en ook zullen telersrisi-
ko's in de startfase financieel gedekt
moeten worden. Het Z.A.J.K. is
naarstig op zoek naar financiële
middelen. Belangrijke steun voor
het Z.A.J.K. was het besluit van de
gemeente Aardenburg om het pro
jekt financieel te ondersteunen. In
deze gemeente is de eerste proefak-
Vrijdag 4 augustus 1989
ker voor het boerenbrood gelegen.
(Gerard Baecke uit Draaibrug).
Op maandag 31 juli jongstleden
bood burgemeester Jongmans van
Aardenburg officieel de geldelijke
bijdrage van de gemeente aan. Eer
der had dhr. Jongmans persoonlijk
reeds een financiële bijdrage over
gemaakt.
In het bijzijn van een delegatie van
de begeleidingskommissie ontving
Marga Vermuë, bestuurslid van het
Z.A.J.K. op de eerste proefakker de
enveloppe met inhoud. Marga be
dankte de burgemeester voor de bij
drage. Zij benadrukte dat deze bij
drage meer was dan een financiële
bijdrage. "Misschien is de positieve
intentie en de voorbeeldfunktie voor
anderen, voor ons op dit moment
evenveel waard als de puur materiële
bijdrage. Het is gunstig dat een
Zeeuwse gemeente een voortrekkers
rol wil vervullen", aldus Marga.
Ook bedankte Marga Gerard Baec
ke. Gerard is akkerbouwer uit Aar
denburg, als eerste heeft Gerard een
proefakker beschikbaar gesteld.
In de komende weken zal het
Z.A.J.K., gesterkt door de eerste fi
nanciële steun verder gaan met
fondswerving. De eerste proef-
oogsten op de bedrijven van Gerard
Baecke en de maatschap Frans Ha-
verbeke/Paula Peters beloven goed
te worden!
Jacques Ronmen
De agrarische commissie van de
Bond van Plattelandsvrouwen houdt
op 1 september een grote actualitei
tendag waarbij de toekomst van de
land- en tuinbouw centraal staat.
's Morgens wordt er inhoudelijk in
gegaan op de verschillende nota's
die de afgelopen maanden versche
nen zijn, zoals het Nationaal Milieu
beleidsplan, de Landbouwstructuur
nota en het Milieu-Actieplan van het
Landbouwschap. De bond van Plat
telandsvrouwen heeft een aantal
standpunten over deze nota's inge
nomen, die ze op deze dag naar bui
ten brengt.
Gerard Doornbos, de voorzitter van
het Landbouwschap, zal als eerste
zijn visie op deze stellingen geven.
Daarna is het de beurt aan Jos Roe-
maat, voorzitter van het NAJK, om
zijn visie op de stellingen te laten ho
ren. Op het eind van de ochtend is er
gelegenheid tot discussie.
's Middags vindt er een debat plaats
met de politici Huys van de PvdA,
Van Noord van het CDA, Blauw
van de VVD en mevr. Beckers van
Groen Links. Ook zij zullen reage
ren op de stelling en standpunten
van de agrarische commissie.
Deze actualiteitendag vindt plaats in
de Reehorst in Ede en begint om half
10. Iedereen is welkom. U kunt zich
opgeven bij de Bond voor Platte
landsvrouwen, telefoon (070) 24 44
29.
Afd. Zevenbergen/Fijnaart: organi
seert op 4 augustus, VANDAAG!,
'Barbeque'. Aanvang 20.00 uur te
Fijnaart. Informatie: bij Wendy Lo-
kers, 01680-27873.
Afd. Noord-Beveland: 13 augustus:
Gezelligheids - Tennistoernooi op
het terrein van de LTC-Kortgene.
Tijd: van 1 tot 5 uur. Opgave vóór
31 juli bij Joke (01109-203) of Wim
(01108-1597).
Afd. West Zeeuws-Vlaanderen: 4-5
augustus: Deelname aan de 24 fiets-
uren van Oostburg. Nodig zijn 5
fietsers en 1 ploegleider. Opgeven
hiervoor bij Bram Dieleman
(01173-1341).
Provinciaal: 21 augustus: HB-
vergadering.
13
