Heffing op kunstmest is inefficiënt
Krisis in landbouw en
landbouwwetenschap
Veilingen CVZ en ZHZ
gaan samenwerken
Verontrusting over daling
aantal melkkoeien per bedrijf
-it
Ontwikkeling graanoogst in
de Gemeenschap
KNLC-kommissie veehouderij
Holland-inzending op Iftex
Twee voorlichters weg bij
Consulentschap Tilburg
100-ste aansluiting
Agrotel
Versterking afzetpositie belangrijkste doel
Het boerenverstand voorbij
In de vergadering van de KNLC-
kommissie veehouderij op 13 juni is
ondermeer gesproken over de voor
gestelde kunstmestheffing. Het
voorstel van de overheid van een
heffing op kunstmest ziet de kom
missie als een inefficiënt, financieel
rondpompcircuit. Zij wijst dit voor
stel daarom af. De kommissie is bo
vendien niet te spreken over de ver
gaande beperking wanneer in het
jaar 2000 de norm van 50 mg nitraat
per liter grondwater op 2 meter diep
te niet mag worden overschreden.
Een beperking van het aantal graas-
dieren - wat voor dieren dat behalve
koeien dan ook maar mogen zijn -
wijst de kommissie eveneens af. De
argumentatie is dat de melkveehou
derij al voldoende beperkt is door de
superheffing en de mestwetgeving.
Gezien de wijze van produktie dient
de overheid in ieder geval stieren niet
te beschouwen als graasdieren. Wat
betreft de wijze van produktie hoort
de stierenmesterij eigenlijk thuis bij
de veredelingslandbouw. De kom
missie merkt op dat stierenmesters
veel (industriële) afvalprodukten als
veevoer gebruiken en daarmee dat
'afval' tot waarde brengen.
Het terugdringen van de ammoniak-
emissie is een belangrijke element
in het beleid voor de melkveehoude
rij in de jaren negentig. De kommis
sie wil er echter nogmaals op wijzen
dat veehouders reeds inspanningen
doen om de ammoniakemissie terug
te brengen. Daarnaast is door de
vermindering van de veestapel
(melkkoeien) de mestproduktie
reeds fors afgenomen. Ook zijn er
hoopvolle onderzoeksresultaten die
de ammoniakuitstoot kunnen ver
minderen. Een chemisch middel dat
het ammoniak aan zich bindt, staat
momenteel in de belangstelling.
Ekstensiveren
De kommissie veehouderij onder
schrijft het standpunt van de ZLM
(Zuidelijke Landbouw Maatschap
pij) dat niet - volledig - gebruikte
subsidies in beginsel ter beschikking
dienen te blijven voor de desbetref
fende sektor. Dit geldt ook voor de
beschikbaar gestelde middelen ten
behoeve van de ekstensivering in de
roodvleeshouderij.
De kommissie zal informeren hoe de
stand van zaken is over deze eksten-
siveringsregeling. Inmiddels is de
stierenpremieregeling van kracht,
nadat zij gepubliceerd is in de
Staatscourant.
Als gevolg van de herstrukturering
van de landbouwkundige instituten
is ook het CDI (Centraal Dierge
neeskundig Instituut) te Lelystad be
zig met het verwerven van betaalde
opdrachten. Dit mag volgens de
kommissie echter niet leiden tot een
beperking van de voor 'normale'
werkzaamheden beschikbaar gestel
de kapaciteit. De landbouwkundige
instituten blijken soms meer dan
15% van hun onderzoekskapaciteit
beschikbaar te stellen voor betaalde
opdrachten. Ook de geheimhouding
duurt in sommige gevallen meer dan
een half jaar.
Sankties
Binnenkort vindt er een gesprek
plaats tussen de 3 CLO's en een ver
tegenwoordiging van het Produkt-
schap voor Veevoeder over de pro
blematiek rondom aflatoxine. Aan
gezien de 3 CLO's of het ACV
(Stichting Afnemers Controle op
Veevoeders) niet al het mengvoer
kontroleert, heeft ook de AID (Al
gemene Inspektie Dienst) een taak
op dit gebied. Een verscherping van
de normen is niet voldoende. Ook
zijn strengere sankties vereist - bij
voorbeeld het niet uitbetalen van
melk - voor de veehouders met een te
hoog aflatoxinegehalte in de melk.
Een toekomstig (routinematig) tank-
melkonderzoek is wenselijk. Daar
om wil de kommissie dat er geld be
schikbaar moet komen voor onder
zoek hiernaar.
Helaas is het (nog) niet gelukt om in
de regio's adjunkt-sektorhoofden te
benoemen voor de voorlichting in de
veehouderij. Nogmaals benadrukt
de kommissie dat er alleen bereid
heid is om voor de voorlichting te
betalen, indien de kwaliteit voldoen
de gewaarborgd is.
Willem Koops,
sekr. KNLC cie. veehouderij
bestemmings
plannen
Het Landbouwschap heeft een in
ventarisatie gemaakt van de ontwik
kelingen in de melkveehouderij.
Tussen 1983 en 1988 daalde het aan
tal melkveebedrijven met 18 pro
cent. Een kwart van deze bedrijven
stopte definitief, de resterende drie
kwart schakelde over op andere pro-
dukten. Acht van de tien bedrijven
die stopten hadden een kwotum van
minder dan 100.000 kilo.
Tevens daalde het gemiddeld aantal
melkkoeien per bedrijf van 40 in
1983 naar 38 in 1988. In vergelijking
met andere EG-lidstaten is Neder
land het enige land waar zich deze
ASF verhoogt alle
ziektewetuitkeringen
Met ingang van 1 juli 1989 ver
hoogt het ASF alle ziektewetuit
keringen met 2,6%. Dit als ge
volg van het feit dat in de agrari
sche sektor per 1 juli de meeste
CAO-lonen zijn verhoogd.
De verhoging met 2,6% geldt
voor alle ziektewetuitkeringen.
Of er in een individueel geval
recht bestaat op een loonsverho
ging, is dus niet van belang!
daling voordoet. Zelfs in Engeland,
waar de gemiddelde bedrijfsgrootte
in 1987 64 melkkoeien bedroeg,
stijgt dit cijfer. Groot-Brittannië
staat daarmee op nummer 1 wat be
drijfsgrootte betreft, op lange af
stand gevolgd door Nederland.
Gemiddeld aantal melkkoeien per
bedrijf in 1987: Engeland 64; Neder
land 38; Luxemburg 32; Denemar
ken 30; België 24; Ierland 21; Frank
rijk 20; Duitsland 16; Italië 10; Grie
kenland 4.
Het gemiddelde aantal melkkoeien
per bedrijf in de EG bedraagt 18
melkkoeien.
Volgens de veehouderij kommissie
van het KNLC verslechtert de huidi
ge daling van het aantal melkkoeien
per bedrijf de Nederlandse konkur-
rentiepositie.
Namens de Nederlandse bloemiste-
rijsektor neemt Bloemenbureau
Holland deel aan de internationale
handelsbeurs Iftex. De Iftex wordt
van 1 tot en met 3 oktober gehouden
in het Alexandra Palace in Londen,
Engeland. Geïnteresseerde expor
teurs worden van harte uitgenodigd
om te participeren in deze inzending.
Inl. tel. 071-312031.
De bedrijfsvoorlichter Rundveehou
derij op Schouwen-Duiveland de
heer Theo Bijzet (35) verlaat het
Consulentschap voor de Rundvee
houderij en Tuinbouw in Tilburg.
Per 1 september wordt hij adviseur
beleggingen bij de Amro bank in
Goes.
De heer Bijzet die tevens specialist is
op het terrein van de automatisering,
heeft 6 jaar op Schouwen-Duiveland
gewerkt. In verband met de op han
den zijnde wijziging van de Rijks
Landbouw Voorlichtingsdienst in de
geprivatiseerde Dienst Landbouw
Voorlichting (DLV) wordt er tot 1 ja
nuari 1990 geen opvolger benoemd.
De voorlichter Rundveehouderij op
Walcheren de heer R. v.d. Meer
neemt zolang waar.
Per 1 september vertrekt tevens de
specialist Gewasbescherming en
Vrijdag 30 juni
Dierhygiëne voor Noord-Brabant en
Zeeland de heer S. Zwerink (25). Hij
vertrekt naar de Firma Ligtermoet.
Zwerink is ruim 3 jaar aan het CRT
te Tilburg verbonden geweest.
Dongen
De eerste planverandering van
bestemmingsplan "Buitengebied"
zal worden veranderd. Het bestem
mingsplan ligt met ingang van 26 ju
ni 1989 gedurende een maand voor
een ieder ter inzage in het gemeente
huis, Hoge Ham 62 (afd. Volkshuis
vesting en Ruimtelijke Ordening) te
Dongen. Gedurende bovengenoem
de termijn kunnen zij die zich tijdig
met bezwaren tot de gemeenteraad
hebben gewend, bezwaren indienen
tegen het bestemmingsplan. Men
kan zich dan wenden tot Gedepu
teerde Staten van Noord-Brabant,
Postbus 90151, 5200 MC 's Herto
genbosch.
Domburg
Een herziening wordt voorbereid
voor bestemmingsplan "Buitenge
bied" van de gemeente Domburg.
Het voorbereidingsbesluit ligt vanaf
heden voor een ieder op het gemeen
tesecretarie ter inzage.
Mariekerk
Een wijziging wordt voorbereid voor
gedeelten van de bestemmingsplan
nen "Buitengebied" Mariekerke en
Grijpskerke. Genoemde voorberei-
dingsbesluiten met de bijbehorende
tekeningen liggen met ingang van 1
juli op het gemeentesecretarie
(Dorpsstraat 3 te Meliskerke) voor
een ieder ter inzage. De besluiten zijn
genomen teneinde medewerking te
kunnen verlenen aan: het plan tot
uitbreiding van de woning en het
oprichten van een garage op het per
ceel Hogelandseweg 3 te Grijpskerke,
en het plan tot de bouw van een
nieuwe fabrieksruimte aan de Mo
lenstraat 12 te Grijpskerke.
T. Bijzet
Vandaag, vrijdag 30 juni sluit
Cebeco-Zuidwest de 100-ste deel
nemer aan op haar databank
voor de agrarische sektor Agro
tel. Via Agrotel kunnen boeren
o.m. kennis en ervaring uitwisse
len over aktuele zaken in de land
bouw, kunnen berichten worden
doorgegeven over ziekten en pla
gen in de gewassen en kunnen
zelfs bestellingen worden gedaan.
De 100-ste aansluiting vindt
plaats bij de heer A.C. Geluk te
Oud-Vossemeer op Tholen.
Om hun afzetpositie aanzienlijk te
kunnen versterken hebben de bestu
ren van de Coöperatieve Groente- en
Fruitveiling "Zuid-Holland Zuid"
w.a. (ZHZ) te Barend recht en de
Coöperatieve Tuinbouwveiling Zee
land b.a. (CVZ) te Kapelle na inten
sief beraad besloten nader te gaan
samenwerken.
Bij de besluitvorming tot samenwer
king hebben de volgende factoren
een belangrijke rol gespeeld: de ster
ke positie van CVZ als afzetorgaan
van de structureel sterk ontwikkelde
fruitteelt in Zeeland, het brede as
sortiment en de brede afzetmarkt
van ZHZ en de sterke groei van de
groenteteelt in het CVZ-gebied en
het momenteel al grote belang van
ZHZ voor de in dat gebied geteelde
groenten. Voorts is niet onbelang
rijk dat van beide veilingen het teelt-
gebied zich hoofdzakelijk bevindt
op de Zeeuwse en Zuid-Hollande ei
landen en in het West-Brabantse zee
kleigebied. Inmiddels hebben de
besturen van beide veilingen aan het
Dagelijks Bestuur van het Centraal
Bureau Tuinbouwveilingen verzocht
om de economische afdeling van het
CBT in de gelegenheid te stellen aan
een onderzoek naar de beste samen
werkingsvorm van beide veilingen
mee te werken en dat te begeleiden.
De leden van de CVZ zijn donder
dag 29 juni jl. tijdens de Algemene
Ledenvergadering nader geïnfor
meerd. De leden van ZHZ zullen tij
dens de bijzondere Algemene Leden
vergadering van maandag 3 juli a.s.
van het voornemen tot samenwer
king met CVZ op de hoogte worden
gebracht.
Het juni-nummer van Wetenschap
Samenleving is in zijn geheel ge
wijd aan de krisis in de landbouw en
de landbouwwetenschap. Vier land
bouwwetenschappers geven hun vi
sie op deze (dubbele) krisis. Ver
deeldheid over de juistheid van ana
lyses en verantwoorde oplossingen
beheerst, vooralsnog, het debat.
De krisissituatie waarin de moderne
landbouwer zich bevindt, moge dui
delijk zijn. Maar daarmee is er nog
geen heldere diagnose gegeven. De
wegen gaan uiteen zodra wordt ge
poogd de contouren van de diagnose
vaster te omlijnen. De wetenschap
pelijke discipline die tot een scherpe
analyse zou moeten komen, is de
landbouwwetenschap. Daar heerst
momenteel echter vooral verwar
ring. De vraag rijst of ook de land
bouwwetenschap zich in een krisissi
tuatie bevindt. Deze vraag legde de
redaktie van Wetenschap Samen
leving voor aan vier landbouwkun
digen uit de progressieve hoek.
Niek Koning en Gerrit Walstra
(Boerengroep) geven een politiek-
ekonomische analyse van de proble
men. Zij zetten zich af tegen de do
minante neoliberale diagnose, die
ook door 'politiek links' wordt om
armd. Misschien is oud-minister van
Landbouw Sicco Mansholt te vroeg
gestopt?
Wetenschapsfilosoof Herman Ko
ningsveld (LU Wageningen) signa
leert, i.t.t. Koning/Walstra, een zie
ke landbouwwetenschap. De weten
schap is meebepalend geweest voor
de rationalisering van de landbouw-
beoefening. Wetenschap en land
bouw zijn gefragmenteerd, luidt zijn
diagnose. Zijn aanbeveling: een inte
gratietherapie.
Jan Douwe van der Ploeg (LU Wa
geningen) gaat nog een stapje ver
der. De voortschrijdende verweten
schappelijking ligt aan de wortel van
de toenemende milieu- en kwali
teitsproblemen. De 'art de la locali-
té' van de boeren moet serieus wor
den genomen.
Jan Schakel (LU Wageningen) be
ziet kritisch het populaire konsept
van de 'duurzame landbouw'. Hij
maant tot voorzichtigheid bij deze
integratie van ekonomische en eco
logische doelstellingen: 'Pas op voor
een sterk technokratisch getinte to
taalstrategie'.
De redaktie van W&S portretteer
de, tot slot, een moderne bloemteler
en melkveehouder, en bespreekt kri
tisch het boek 'In boeren handen'
van Europarlementariër Herman
Verbeek.
Het boerenverstand voorbij. Krisis in
landbouw en landwetenschap (W&S no.
3, 1989, 64 pagina's) kost 10 gulden
(ekskl. porto) en is verkrijgbaar bij: Re
daktie W&S, Oudegracht 42, 3511 AR
Utrecht, tel. 030-322180 (of in de betere
boekhandel).
Het graanareaal in de Gemeenschap
is dit jaar ongeveer 1% groter dan
vorig jaar, aldus de mening van de
Europese Commissie, tijdens een bij
eenkomst van het Beheerscomité gra
nen. Dat zou dan betekenen dat de
totale graanoogst 166 a 161 miljoen
zal bedragen, waarbij de uiteindelij
ke omvang van de oogst dichter bij
de 161 miljoen ton dan bij de 166
miljoen ton zal liggen.
De internationale organisatie van de
graanhandel COCERAL raamt een
totale graanoogst van 162 miljoen
ton. De grote droogte in de belang
rijkste teeltgebieden heeft ertoe ge
leid dat de raming van mei met 2,4
tot 3 miljoen ton is verlaagd.
COCERAL verwacht voor zachte
tarwe een stijging van de produktie
met 4 tot 5 miljoen ton, als gevolg
van uitbreiding van het areaal, ter
wijl voor gerst, als gevolg van een in
krimping van het areaal met 3%, de
gerstproduktie met 4 tot 5 miljoen
zal dalen ten opzichte van vorig jaar.
Exportkansen benutten
In een zitting van het Beheerscomité
granen is gepleit voor een tijdige be
nutting van de exportkansen, vooral
omdat de huidige marktsituatie het
mogelijk maakt met betrekkelijk la
ge restituties naar derde landen uit te
voeren. Er wordt van de kant van de
handel op gewezen dat in 1988/89 4
tot 5 miljoen ton granen geïnterve
nieerd werden terwijl 36 miljoen ton
werden uitgevoerd.
Er werd op gewezen dat de Sovjet-
Unie een importbehoefte heeft van
naar raming 30 miljoen ton, dat is 10
miljoen ton minder dan aanvankelijk
is geraamd. De Sovjet-Unie was in
1988/89 de grootste afnemer van
granen uit de EG, namelijk 8 tot 8,5
miljoen ton.
