"Consument moet meebetalen
aan invoering milieuvriendelijke
landbouwtechnieken'
Epipré-ziekte-overzicht nr. 5.
e, CEBECO
ZADEN B.V.
Plan Teteringen gunstig
voor landbouw
Draaiboek tankslag handleiding
bij weghalen oude olietanks
Ecologische landbouw krijgt
steun in de rug
Prof. Speelman in intreerede aan Landbouwuniversiteit
Beheerplan De Vilt
vastgesteld
Sterke opkomst bruine roest
Afdelingen Zaaizaden en Veredelingsbedrijven
worden Cebeco Zaden B.V.
"Het is niet juist dat de agrarische sector en met name de akker
bouw, de vele investeringen die nodig zijn om een schonere en duur
zame landbouw te verkrijgen, alleen moet opbrengen. Via hogere
prijzen zal ook de consument moeten meebetalen". Dit standpunt
verkondigde prof. dr. ir. L. speelman donderdag 29 juni in zijn in
treerede aan de Landbouwuniversiteit Wageningen. Speelman is be
noemd tot hoogleraar in de landbouwmechanisatie en bedrijfsuit-
rusting bij de nieuwe vakgroep agrotechniek en -fysica. In zijn rede
gaf Speelman een overzicht van de te verwachten ontwikkelingen die
automatiseringen en informatisering in de agrarische sector teweeg
kunnen brengen.
Onder invloed van het groeiend mi
lieubesef is zowel de politiek als de
agrarische sector zelf overtuigd van
de noodzaak te komen tot een meer
verantwoorde manier van landbouw
bedrijven. Onder andere lijkt mo
derne elektronica hiervoor de nodige
instrumenten te kunnen leveren.
Speelman ziet als belangrijkste
doelstelling van de landbouwtech
niek de verbetering van de bewer
kingskwaliteit van processen. "De
verdere mechanisatie zal primair ge
richt moeten zijn op de verbetering
van de kwaliteit van mechanisatie-
systemen en technische processen",
aldus Speelman. De snelle ontwikke
lingen in de automatisering en infor
matisering bieden hiertoe perspec
tiefrijke en betaalbare moge
lijkheden.
Te denken valt dan bijvoorbeeld aan
de ontwikkeling van elektronisch
bestuurbare en selectief werkende
schoffelwerktuigen. Via sensoren
worden de plantenrijen afgetast en
worden plantenmassa's en indivi
duele planten herkend, waarna er
door de machine geschoffeld kan
worden. De ontwikkeling van dit
soort sensoren vordert, ook in de zin
van economische haalbaarheid.
Een andere optie is de ontwikkeling
van het pleksgewijze doseren en ver
delen van kunstmest en gewasbe-
De wintertarwe heeft nog steeds een
voorsprong in ontwikkeling van circa
10 dagen vergeleken met een gemid
deld seizoen. Op de meeste percelen
is nu de bloei voltooid. Op een enkel
perceel is de korrelvulling reeds be
gonnen en bevindt de tarwe zich in
gewasstadium midden melkrijp.
Door de droge warme perioden dit
voorjaar hebben Meeldauw en Sep-
toria, na een aanvankelijk hoge ziek-
tedruk in het begin van het seizoen,
zich niet veel verder ontwikkeld.
In de periode van 12 juni tot 26 juni
zijn van 293 percelen waarnemingen
doorgegeven.
Het percentage waarop een bladziek-
tebespuiting is uitgevoerd is gestegen
tot 81. Blad-/aardziektenbespuitin-
gen hebben op 33% van de percelen
plaatsgevonden.
Gele roest
Het aantal percelen met gele roest is
iets gestegen tot 23%. Van deze per
celen was gemiddeld 17 bladeren van
alle groene bladeren van 40 halmen
aangetast door gele roest.
Bruine roest
Door het droge warme weer is bruine
roest sterk opgekomen. Momenteel
is op ruim de helft van de percelen
bruine roest geconstateerd. Twee we
ken geleden werd deze ziekte nog op
circa eenderde van de percelen waar
genomen. Het aantastingsniveau is
ook sterk gestegen: van gemiddeld 7
naar 12 aangetaste bladeren, waarbij
net als bij gele roest alle groene bla
deren van 40 halmen gescoord
worden.
Meeldauw
Het aantal percelen met meeldauw is
ongeveer gelijk gebleven (31%),
Vrijdag 30 juni 1989
schermingsmiddelen. Via analyse
van bodem en plant wordt een voor
de specifieke omstandigheden opti
male hoeveelheid stoffen toe
gevoegd.
Economische haalbaarheid
De vraag dringt zich op wat de eco
nomische haalbaarheid is van deze
ontwikkelingen. Met andere woor
den: kan de boer het betalen?
Speelman acht het uitgesloten dat al
le delen van de agrarische sector in
staat zullen zijn om op korte termijn
veel en extra investeringen te plegen,
die noodzakelijk worden geacht
voor het verkrijgen van een schonere
en duurzame landbouw. Met name
de akkerbouw, een sector waar be
drijfseconomisch gezien veel bedrij
ven de laatste jaren verlies lijden,
acht hij niet in staat tot het opbren
gen van de kosten voor de noodza
kelijke investeringen.
De landbouw kan echter niet door
gaan op de huidige manier, dus de
kosten van de ontwikkeling en in
voering van de kwalitatief betere
technieken en systemen zullen hoe
dan ook opgebracht moeten wor
den. maar niet alleen in ons land.
"Er moet ook zendingswerk in EG-
en GATT-verband gedaan worden.
Zolang men op een fraaie lentedag,
rijdend over de autoroute in het
evenals het aantastingsniveau binnen
de percelen: 10% van de bladeren is
aangetast.
Septoria
Bladvlekkenziekte is in de afgelopen
twee weken nauwelijks toegenomen.
Momenteel is 62% van de percelen
door Septoria aangetast. Het gemid
deld aantastingspercentage bedroeg
15%.
Bladluizen
In de beschreven periode (12 - 26 ju
ni) is op veel percelen tarwe een
bespuiting tegen bladluizen uitge
voerd. Op gemiddeld tweederde van
de percelen is nu een bladluizen-
bestrijding uitgevoerd. Het aantal
percelen waar bladluizen in zijn
waargenomen bedroeg 78%, met ge
middeld 26 van de 100 halmen bezet
met bladluizen.
Ziekte-overzicht van 26 juni 1989.
aangetaste aantasting in
percelen deze percelen
gele roest
23
8,5
bruine roest
54
11,5
meeldauw
31
10,0
Septoria
62
15,0
bladluizen
78
26,0
26 juni 1989
Noordfranse land, de geur van ver
spoten herbiciden tot in de auto kan
ruiken, zullen Nederlandse boeren
en tuinders weinig boodschap heb
ben aan een krachtige oproep tot het
schoon houden van de eigen stoep",
aldus Speelman.
Voor een deel zullen de nieuwe tech
nieken zichzelf terugverdienen door
een beter en efficiënter gebruik van
hulpstoffen en energie. Daarnaast
zullen de diverse agrarische sectoren
zelf een deel van de kosten op zich
moeten nemen.
Speelman acht het echter volledig le
gitiem dat ook de consument een
deel van de kosten draagt via een
verhoging van de prijzen van land-
bouwprodukten. Hij noemde dit
"een medeverantwoordelijkheids-
bijdrage ten behoeven van de duur
zaamheid van ons menselijk
bestaan". Hiermee stelt hij zich te
genover minister Braks, die agra
risch nederland in staat acht de vol
ledige investeringskosten van milieu
vriendelijk en duurzamer landbouw
methoden zelf op te brengen.
NCB wil Zuid-Nederland
als proefgebied
mestverwerking
Het hoofdbestuur van de NCB heeft
in zijn vergadering van 26 juni jl. de
wenselijkheid uitgesproken een
proefgebied in te stellen met betrek
king tot de mestverwerking, tenein
de de nodige ervaringen op te doen
wat betreft de gehele organisa-
tiestruktuur. De NCB zal er bij de
KNBTB voor pleiten om Zuid-
Nederland als proefgebied aan te
wijzen. Dit is één van de standpun
ten die de NCB inneemt ten aanzien
van het onlangs verschenen rapport
van de Commissie Realisatie Mest
verwerking.
Gemiddeld percentage bladeren aan
getast door bruine roest (waarne
ming op groene bladeren van
bovenste vijf bladlagen).
Gedeputeerde Staten van Noord-
Brabant hebben het "Beheersplan
De Vilt" vastgesteld. Op basis van
het beheerplan kunnen grondgebrui
kers in dit gebied vanaf 1 juli 1989
beheerovereenkomsten sluiten met
het Bureau Beheer Landbouw
gronden.
Het Beheerplan De Vilt heeft betrek
king op gebieden in de gemeente
Boxmeer. Het gaat om een totale op-
De Nederlandse Vereniging voor
Ecologisch Landbouw (NVEL)
krijgt een flinke subsidie van de pro
vincie Noord-Brabant. De vereni
ging mag rekenen op een bedrag van
bijna 21 mille uit de subsidieregeling
agrarische projecten 1989.
Met dat geld hoopt de NVEL de
kosten te kunnen bestrijden van een
project voor de produktie en het vei
len van ecologisch geteelde produk-
ten in Brabant. Het project past pri
ma in het streven van de provincie
Vanaf 1 juli 1989 zetten de afdelin
gen Veredelingsbedrijven en Zaaiza
den van Cebeco-Handelsraad hun
activiteiten als zelfstandige onderne
ming gezamenlijk voort onder de
naam Cebeco Zaden B.V. De activi
teiten van deze afdelingen zullen
vanaf die datum zijn geïntegreerd in
één B.V., waarvan de aandelen in
bezit zijn van Cebeco-Handelsraad
in Rotterdam.
Deze nieuwe opzet past in de zich
veranderende structuur binnen
Cebeco-Handelsraad. Door het ver
zelfstandigen van de commerciële
afdelingen komen deze in dezelfde
positie als de overige deelnemeingen
Het inrichtingsplan Teteringen is
door provinciale staten Noord-
Brabant vastgesteld. Met een kleine
meerderheid kozen de Brabantse sta
ten voor een enigszins gewijzigd plan
voor het gebied tussen Breda en Te
teringen. Gewijzigd in die zin, dat er
méér landbouwgebied en minder
bos- en natuurgebied is gereserveerd
dan oorspronkelijk de bedoeling
was.
In cijfers vertaald: er zou aanvanke
lijk 100 ha bos worden aangelegd,
met een marge van 10 procent. Na
een stevige lobby van met name de
betrokken agrariërs en de regionale
afdelingen van de NCB, beoogt het
landinrichtingsgebied Teteringen nu
de aanleg van zo'n 60 ha bos. 20 ha
meer of minder mag echter ook, zo
dat in het uiterste geval slechts 40 ha
Het eerste eksemplaar van het
Draaiboek Tankslag is vrijdag 23 ju
ni door drs. P.Ph. Dordregter (di-
rekteur Vereniging Nederlandse Ge
meenten) aangeboden aan de wet
houder milieuzaken van Den Bosch,
ing. G.J. van den Berg. Het Draai
boek Tankslag, dat tot stand kwam
in samenwerking tussen het ministe
rie van VROM, het IPO en de VNG,
zal aan alle gemeenten worden toe
gezonden. Voor Den Bosch betekent
de aanbieding de officiële start van
de aktie tankslag aldaar.
Het Draaiboek biedt gemeenten,
pervlakte cultuurgrond van 47 ha die
als reservaatgebied is aangewezen.
De ondernemer kan zelf een pakket
beheerverplichtingen kiezen om in
een beheerovereenkomst op te ne
men. Er zijn in totaal vijftien be-
heerpakketten, die in zwaarte varië
ren en die op een deel van het bedrijf
worden toegepast. De beheervergoe-
dingen lopen uiteen, afhankelijk van
de zwaarte van het pakket van
320,— tot 1390,— per ha. Daar
naast kan een aanpassingsvergoe
ding worden verstrekt.
naar meer verscheidenheid van de
agrarische produktie. Het wordt
voorbereid in samenwerking met de
veiling in Breda. Voor de ontwikke
ling van de ecologische landbouw in
de provincie is de onmiddellijke na
bijheid van een veiling namelijk van
levensbelang.
Het principe-besluit van Gedepu
teerde Staten zal eerst ter advisering
worden voorgelegd aan de Land
bouwraad en de commissie voor
bestuurlijke organisatie in de land en
tuinbouw.
van Cebeco-Handelsraad. Eén en
ander heeft tot gevolg dat er vanaf
1 juli 1989 binnen de sector Zaai
zaad en Pootgoed van Cebeco-
Handelsraad drie deelnemingen
werkzaam: Cebeco Zaden B.C., Van
Engelen Zaden B.V. en Wolf en
Wolf B.V.
bos wordt aangelegd.
Wat betreft de agrarische sector is in
het gebied rond Breda vooral de
melkveehouderij van belang. Naast
een 35-tal melkveebedrijven zijn er
enkele intensieve veehouderijen en
glastuinbouwbedrijven. Vanuit de
landbouw zijn duidelijke eisen
gesteld aan een goede ontsluiting
van de bedrijven. Een knelpunt in
het landinrichtingsplan Teteringen
vormde ook de noodzaak tot verka
velingen en zelfs boerderijverplaat
singen. In tientallen bezwaarschrif
ten hebben de betrokken agrariërs te
kennen gegeven, dat de continuïteit
van hun bedrijven door het plan in
gevaar zou komen. In het oorspron
kelijke plan zou liefst éénderde tot
de helft van hun totale bedrijfsop-
pervlakte worden opgeslokt door het
te ontwikkelen bos of natuurgebied.
maar ook provincies, waterleiding
bedrijven of samenwerkingsverban
den een handleiding voor het opzet
ten en uitvoeren van de aktie
tankslag. Dit is een aktie om defini
tief een einde te maken aan het pro
bleem van oude achtergebleven
huisbrandolie-tanks. Het door
roesten van oude tanks, die vaak
nog met restanten huisbrandolie zijn
gevuld, kan aanleiding geven tot
aanzienlijke bodemverontreiniging
wanneer de achtergebleven olie de
bodem inloopt.
Bij het ministerie van VROM is een
AMvB in voorbereiding voor het op
slaan van onder meer vloeibare
brandstoffen in ondergrondse tanks.
Deze AMvB zal technische voor
schriften geven voor bodembescher
ming bij ondergrondse tanks bij par-
tikulieren en bedrijven. In de
AMvB, die naar verwachting in de
loop van 1990 in werking zal kunnen
treden, zal de verplichting worden
opgenomen om oude tanks definitief
onschadelijk te maken door de tanks
leeg te halen, schoon te maken en op
te vullen met bijvoorbeeld zand of
lichte beton. Na 1995 zullen oude
tanks die dan nog niet onschadelijk
zijn gemaakt, uit de bodem moeten
worden verwijderd.
11
