VOO It
Vit OIIW
Menig pleidooi voor
produktiebeheersing
Sieraden in het leven van de mens
Kleurige 51ste
jaarvergadering
Goud
Statussymbool
Europa
Hoofdtooi
Streekarchivaris de heer Jacobs uit Wouw vertelt over het
ontstaan van Fijnaart en Heiningen
p.j. zuid
geluid
P.J.Z. agenda
Gezamenlijk etentje oude en nieuwe
bestuursleden P.J.Z. Fijnaart e.o.
onder redaktie van de Redaktiekommis-
sie Bond van Plattelandsvrouwen voor
Zeeland en Brabant.
Redaktieadres:
Mevr. P. J. de Rooy-Janse M.A.
Postbus 42, 4424 ZG Wemeldinge.
Sieraden zijn voorwerpen waar
mee men zich, zijn lichaam, ver
siert. Daaronder vallen ook be
schilderingen en z.g. tatoeages.
Men kent soms aan sieraden be
paalde magische krachten toe en
zo had een sieraad mede een
funktie als bescherming tegen
kwade invloeden waaronder
ziekten. We kennen nu nog de
'genezende kracht' van bepaalde
halfedelstenen. Die zouden dan
de drager beschermen tegen ver
schillende aandoeningen, mits
men ze altijd draagt en gelooft in
de genezende werking.
Sieraden zijn over het geheel
kostbaar. Ze hebben een symbo
lische betekenis en eveneens een
niet te onderschatten ekonomi-
sche betekenis. Ze zijn bijna
overal het eigendom van de vrou
wen en geven haar enige mate
van zelfstandigheid. Het is een
waardevol bezit en kan de vrou
wen een zekerheid geven dat er
nog iets is voor haar als al het an
dere zou wegvallen. Ze zou ze
dan kunnen verkopen al zal ze
dat slechts in uiterste noodzaak
doen. Vaak zijn sieraden erfstuk
ken die meer zijn dan de waarde
in geld en onvervangbaar omdat
het z.g. familiestukken zijn.
Goud wordt gezien als symbool
van rijkdom en macht maar in
oude beschavingen kende men er
ook wel goddelijke kracht aan
toe. Zie de oude Egyptenaren, de
Azteken in Mexico en de India
nen in Zuid-Amerika. Men wist
overal werkstukken te vervaardi
gen van heel grote schoonheid.
Ook in onze streken werden
prachtige sieraden gemaakt die
van moeder op dochter overgin
gen. De originele sieraden bij de
klederdracht zijn in onze tijd
weer helemaal 'in'. Vaak is het
jammer als ze vermaakt waren in
een moderne stijl. Deze gaan
weer verloren en dan komt toch
het oude originele weer terug,
want dat 'moderne' is veelal zeer
tijdelijk. Mode duurt soms maar
een of enkele jaren.
In de niet-westerse landen zijn
sieraden een statussymbool. De
vele stuks die vrouwen om en aan
hebben tonen duidelijk de rijk
dom van de familie. Ze dragen
het hele 'familie-kapitaal' aan
hun lichaam mee. Dat is één van
de redenen waarom de vrouw zo
beschermd moet worden, als ze
buitgemaakt wordt is met haar
het hele bezit weg.
Als een meisje werd uitgehuwe
lijkt kon de bruidegom, in som
mige landen aangeven wat ze aan
sieraden mee moest brengen en
dat gebeurde dan.
Foto's uit verre oosterse landen
tonen vrouwen met heel veel
fraais op en aan. Goud wordt als
het te kostbaar is vervangen door
'verguld' zilver. De Afrikaanse
vrouwen met hun kralen-
sieraden hebben van deze voor
ons eenvoudige materialen ware
kunststukken gemaakt die alleen
passen bij die vrouwen. De vrou
wen in b.v. India dragen brillian-
ten in de neusvleugels, dat zijn
dan onderdelen van de 'bruid
schat' die werd gevraagd en
gegeven.
Onze eigen Zeeuwse klederdrach
ten hebben zoals gezegd schitte
rende sieraden, maar ook andere
Europese landen hebben hun
speciale drachtversieringen. In de
Oost-Europese landen is het bor
duursel heel mooi en vooral kleu
rig. De Skandinavische landen
kennen alle een klederdracht die
heel mooi is van kleur. De Noor
se dracht in een van de Fjorden
dalen heeft een lang, slank
makend kleed met een brede gou
den ceintuur. Deze ceintuur 5 of
meer cm breed is samengesteld
uit platte stukken bewerkt goud
die onderling door schakels zijn
verbonden. Bij het klimmen der
jaren wordt de taille van de
vrouw iets omvangrijker en men
zet er dan een stuk tussen, gelijk
aan de stukken in de ceintuur.
Een meisje maakte zelf haar
mooie dracht en droeg deze voor
het eerst als ze de bruid was. De
ceintuur was dan het huwelijks
geschenk van de bruidegom. Wel
anders dan de Aziatische bruid
die sieraden meekreeg op verzoek
van de familie van de bruidegom.
De veren hoofdtooi bij de India
nen in N.Amerika was voorbe
houden aan dappere strijders.
Nu wordt deze veel gebruikt door
dansgroepen die de speciale dan
sen uitvoeren. Wel is het de be
doeling dat elke danser de eigen
hoofdtooi kleding die erbij
hoort zelf maakt. Zo behoudt
men toch iets van de kulturele
achtergrond van de gebruiken.
Dragen van sieraden is van alle
tijden en kuituren waarbij dan
wel een verschil opgemerkt mag
worden tussen symbolische siera
den en juwelen die grote ekono-
mische waarde kunnen vertegen
woordigen zonder enige symbo
liek. De echte waarde van iets is
echter alleen persoonlijk vast te
stellen naar de herkomst ervan.
P.J. de Rooy - Janse m.a.
Als februari-aktiviteit van de P.J.Z.
Fijnaart e.o. was er op 31 maart jl.
een voorlichtingsavond, waarbij ook
de donateurs en andere afdelingen
uitgenodigd werden. De heer Ja
cobs, streekarchivaris, kwam voor
redakti* henk tagals
ons een tipje van de sluier oplichten
betreffende het ontstaan, met name
de inpolderingen en de belangrijke
mensen die daarbij betrokken wa
ren, van de polderstreek Fijnaart en
Heiningen.
Hij vertelde hoe het vroeger ging
met het inpolderen en hoe daarna de
typische dorpskern met strakke
struktuur ontstond. Zo maakte hij
onder andere de vergelijking tussen
Fijnaart en Willemstad; de Voor-
Langstraat: 14 april: Filmavond, de
film die draait heet "Bachelor Par
ty". Plaats: "Zidewinde". Aanwe
zig: 20.15 uur. Entree: 5,— voor
leden, 7,50 voor niet-leden.
Noord-Beveland: 9 april. Volleybal
toernooi in sporthal "Onderdak" te
Zierikzee, georganiseerd door de
Zoals al jaren traditie gingen ook
dit jaar de zittende en de schei
dende bestuursleden met aan
hang gezellig uitgebreid dineren.
In totaal goed voor een groep
van 15 personen.
Dit jaar kozen we voor een
avondje steengrillen in 't Jagt-
huis te Made. De meesten van
ons kenden deze vorm van kuli-
nair vleesgerechten bakken nog
niet. Er komt op tafel een steen
van 400°C. warm, waarop
men na het strooien van wat zout
erop een grote variëteit van vlees
en andere gerechten kan bakken
zonder vet. Bij het diner hoorde
als entourage live-muziek ge
bracht door een romantisch duo,
een pianist en een vioolspeler.
Het werd een heel gezellige
avond met veel sfeer en een lek
ker toetje tot besluit.
Hierbij willen wij nogmaals de
oudbestuursleden bedanken voor
hun inzet. Bas, Jack, Leo en Arie
we hopen jullie nog vaak te be-
groeten bij onze aktiviteiten.
Namens het P.J.Z.-bestuur,
Sandra Kok
Bij het binnenkomen in de zaal van Zildewinde, voor het bijwonen
van de éénenvijftigste jaarvergadering van de plattelandsvrouwen in
Brabant, vallen direkt de drie poppen op het podium op. Het zijn
kleurig aangeklede poppen. Ze staan voor Mah uit Burkina-Faso
(Afrika), Sarada uit Nepal (Azië) en Hanneke uit Doorn (Neder
land). De presidente, Tanny Branderhorst-Lucas legt in haar ope
ningstoespraak grote nadruk op het projekt Tlattelandsvrouwen en
de derde wereld' van de Nederlandse Bond van Plattelandsvrouwen.
Dit projekt heeft tot doel zoveel mo
gelijk vrouwen deel te laten nemen
aan de samenleving en hun verant
woordelijkheid daarin. Dat de plat
telandsvrouwen dit projekt ter hand
hebben genomen is niet zo vreemd.
Zij zijn immers aangesloten bij de
wereldbond van plattelandsvrou
wen, de ACWW. Dat dit geen inza-
melingsprojekt is, maar een bewust-
wordingsprojekt is van groot belang
voor de toekomst.
Verleden
Toch kan het verleden leerzaam zijn
voor de toekomst. Want bij het zin
gen van het bondslied, wat ze in Bra
bant nog altijd doen, vallen de
woorden op 'Te helpen 't platteland,
naar hoger doel te leiden'. Nog
steeds, nu in het bijzonder, zijn deze
woorden aktueel. En misschien is de
zin 'Tot heil van 't Vaderland', wat
bobastisch. Maar 'Een schoner
toekomst bouwen' is in figuurlijke
en in de letterlijke zin van belang.
Weemoed
Het aanhoren van notulen kan over
al saai zijn, maar bij de plattelands
vrouwen worden ze zeer uitgebreid
en vlot gebracht door Marja Roza.
Het was haar laatste dag in het pro
vinciale bestuur. En ook zij neemt
weer met weemoed afscheid. Haar
eigen praktijk is zo gegroeid dat zij
nu wat meer tijd voor haar zelf zal
krijgen. Alhoewel, ze blijft nog bij
het projekt 'Plattelandsvrouwen en
de derde wereld'.
Verplicht
Het jaarverslag kan het provinciale
bestuur met trots vervullen. Wat is
er weer veel gedaan door zoveel vrij
willig kader. En wat heeft Willy
Oostdijck-Vogelaar dat weer akku-
raat bijgehouden. Voor het onder
deel intermezzo ga je altijd weer
rechtop zitten. Er wordt gezongen,
gedicht en er worden sketches opge
voerd. Het is een plezierige onder
breking van verplichte agenda
punten.
Na het professionele financiële ver
slag van Alma Snoek, valt op dat de
ZLM een goede ondersteuning geeft
aan de plattelandsvrouwen. De ban
den zijn goed. De vice-voorzitter, de
heer A. Munters, is een trouwe be
zoeker van de vergadering. Belang
rijk is dat vrouwen en mannen zorg
dragen voor het goed funktioneren
van het platteland.
Lienen
Er werden twee nieuwe leden in het
provinciale bestuur gekozen, me
vrouw L. v.d. Vecht en mevrouw L.
v.d. Weele. Op een goede wijze stel
den de nieuwe bestuursleden zich
voor. Bij deze benoeming is het wel
toevallig dat het provinciale bestuur
nu drie leden heeft die als voornaam
Lien hebben.
Pak mee
Een Lien kan goed zingen, want met
haar eigen afdeling zong zij: Pak
mee die avonden, uitstapjes, leesple
zier, kursussen, bingo en fietserij.
De realiteit van de plattelandsvrouw
ludiek verpakt. Niemand had nog
wat te vragen. De informatie vooraf
en de vergadering zelf wierp zijn
vruchten af. De presidente kon al
om 12.00 uur deze goede vergade
ring sluiten.
Toos in 't Veld-Blonk
straat die zij beide hebben loopt uit
op een kerkring. De kerk staat op
een "eilandje", en het stadhuis van
beider dorpen staat op de dijk aan
de andere zijde van de kerk. Hij ver
telde ons meerdere bijzonderheden
en liet ons na een korte pauze een dia
serie zien met enige typerende boer
derijen en gebouwen met een nog
goed bewaarde originele bouwstijl.
Kortom een boeiende, interessante
avond, waarbij de aanwezigen ook
nog in de gelegenheid werden gesteld
tot het stellen van vragen.
Sandra Kok
afd. Schouwen-Duiveland. Het
wedstrijdprogramma duurt van
10.00 uur tot 17.00 uur. Opgeven bij
Connie Klaassen (tel. nr. 01109-282)
vóór 24 maart.
Afd. Schouwen-Duiveland: 9 april:
"Volleybaltoernooi" in sporthal
"Onderdak" te Zierikzee. Tijd:
10.00 uur tot 17.00 uur. Opgeven
voor 24 maart a.s. bij Connie Klaas
sen, tel.nr.: 01109-282.
15 april: Cabaretavond met Herman
Finkers. Kosten: 25,— voor leden;
30,voor niet-leden. Opgave
vóór 3 april bij Anette Kuyper,
Tel.nr.: 01110-16934. Vertrek om
18.15 uur vanaf de Parkeerplaats op
de hoek laan van St. Hilaire, Schel-
destraat.
Afd. Zevenbergen: 7 april: Film
"Top Gun" gedraaid door de
K.P.J. waar wij als P.J.Z.-leden
voor zijn uitgenodigd. Plaats: "De
Mijlpaal" te Zevenbergschenhoek.
Aanvang: 20.00 uur.
Provinciaal: 17 april: HB-
vergadering; 27 mei: Landelijke
Sportdag te Zevenbergen.
Het marktgericht beleid van de land
bouworganisaties maakt moeilijke
tijden door. Van meer marktgericht
is het onder druk van de akties en de
achterban al verwaterd tot iets als
'minder marktgericht prijsbeleid'.
En het 'Weg ermee' klinkt steeds lui
der. In plaats daarvan willen veel ak
kerbouwers produktiebeheersing.
In een opvoedende tv-uitzending van
Feduco twee weken geleden hoorden
we Joris Schouten nog vasthouden
aan het marktgericht beleid. Want
'ik ben geen weerhaan', had hij
daarvoor, vlak na 1 maart in 'Oogst'
verklaard. Alleen het tempo van de
prijsdaling ligt te hoog. Vandaar ze
ker dat Schouten, in strijd met zijn
eigen uitgangspunt, tegenwoordig
achter de eis van 0%-prijsdaling
staat.
VVD-Europarlementariër Louwes
had in diezelfde tv-uitzending al be
hoorlijk (verkiezings?) twijfels of we
wel op de huidige marktgerichte
prijsweg moesten voortgaan. Hij
werd daarin waarachtig bijgevallen
door de voormalige kampioen van
de 'marktgerichten' Tolman. Deze
CDA-Europarlementariër wil voor
z'n afscheid uit de politiek toch nog
een afscheidsfeestje van de boeren?
Ik ben er blij mee dat het KNLC - tot
1 maart - zo onverschrokken aktie
heeft gevoerd, en erin geslaagd is de
beide andere CLO's daarin mee te
krijgen. Veel mensen hebben hun
huiver de straat op te gaan, weten te
overwinnen. Daarna was het met
landelijke aktie afgelopen: ge
schrokken van het eigen succes om
mensen op de been te kunnen krij
gen en om verdere heibel met de bei
de andere CLO's te voorkomen?
20
Toen was het kennelijk weer de
beurt aan het overleg. En gezien de
gestelde eisen met een zeker succes.
Maar alles goed en prachtig, het kan
zijn - het moet allemaal nog - dat
met Brusselse kunstgrepen een offi
ciële prijsdaling van 3 °7o als gevolg
van de EG-stabilisatoren, praktisch
gesproken op nul uitkomt, maar dat
is eenmalig. Volgend jaar en dan
nog twee jaar dreigt er elk jaar wéér
3°7o prijsdaling. Een dreiging die des
te meer inhoud krijgt wanneer door
de landbouworganisaties wordt vast
gehouden aan het marktgericht
prijsbeleid, ook al gebeurt dat
halfslachtig zoals nu onder druk van
de omstandigheden.
Een aantal provinciale organisaties
heeft aangekondigd het roer om te
willen: volgens kranteberichten
heeft de ABTB het marktgericht be
leid afgezworen. De Groninger Mij.
heeft verklaard van de stabilisatoren
af te willen, en de Veenkoloniale
Boerenbond schreef een brief aan
het KNLC of de huidige koers geen
heroverweging verdient.
Maar er is heel wat politieke druk
nodig om de stabilisatoren van de
baan te krijgen. In de eerste plaats
zullen de Europese boerenorganisa-
ties, verenigd in het COPA, zich met
kracht tegen het marktgericht prijs
beleid moeten verzetten. Met name
de Nederlandse landbouworganisa
ties als koplopers van de marktge
richten hielden een dergelijk verzet
tegen. Het wordt tijd dat zij als kop
lopers de tegenovergestelde kant op
gaan: voor een inkomensgericht
prijsbeleid.
PJGN nieuws
Egbert Bolhuis
Vrijdag 7 april 1989
