IIGTERM0ET
Gelegenheidsarbeid voor huisvrouwen bij o.m. de fruitpluk in gevaar!
LIGT1RM0ET
De pluspunten van deze onkruid
bestrijders in peulvruchten:
uniek breed spektrum;
lange bodemwerking;
kontaktwerking op kleine
onkruiden:
tot enkele dagen voor
opkomst toepasbaar.
Topogard is vooralsnog alleen
in erwten toegelaten.
Campagard mag in erwten èn
veldbonen en maakt de onder
teelt van karwij mogelijk.
Ga zorgvuldig om met gewas
beschermingsmiddelen. Lees
voor het gebruik altijd het etiket.
Vader en zoon Maris uit Zeeuwse
Grijpskerke in "Groen Grondig"
Gelegenheidsarbeid door huisvrouwen bij de fruitpluk dreigt premie
plichtig te worden. Enige uitspraken van de Centrale raad van Be
roep wijzen in die richting. De Raad meent dat bij veel gelegenheids
arbeid door volwassenen sprake is van een gezagsverhouding en op
grond daarvan zijn de gelegenheidswerkers premieplichtig bij het
ASF. Het ASF heeft daaruit meteen zijn conclusie getrokken en de
regels verscherpt. Was het tot nu zo dat het aan het ASF was om aan
te tonen dat er sprake was van gelegenheidsarbeid, nu wordt de be
wijslast omgekeerd en moet de ondernemer aantonen dat er sprake
is van gelegenheidsarbeid.
De interpretatie van het begrip ge
zagsverhouding wordt daarbij door
het ASF sinds enige tijd zodanig
naar de letter uitgelegd dat gelegen
heidsarbeid voor huisvrouwen een
voudig niet meer mogelijk lijkt. Met
name voor de fruittelers inons land
betekent dit een grote strop. Huis
vrouwen worden in grote getale in
gezet bij de pluk van het fruit. Wan
neer zij onder de premieplicht ko
men te vallen dan betekent dit een
loonkostenstijging die voor een aan
tal bedrijven gewoon niet is op te
vangen. Nu worden nog lonen uitbe
taald vantussen 8,en 10,
per uur, maar bij verzekeringsplicht
lopen deze bedragen op tot ca.
25,per uur. Scholieren blijven
wel onder de regeling gelegenheids
arbeid vallen. Wat precies onder een
scholier moet worden verstaan en tot
welke leeftijd iemand nog scholier
wordt geacht te zijn is nog niet vast-
10
gesteld.
Binnen het bestuur van het ASF
vindt daarover druk overleg plaats.
Ook is men het nog niet eens over
enige andere criteria voor gelegen
heidsarbeid. Directeur T. van der
Heiden van het ASF in Tilburg durft
hangende het overleg geen uitspra-
Op vrijdag 14 april zal de TROS
weer een nieuwe serie van het
agrarisch TV-Magazine Groen
Grondig gaan uitzenden. De eer
ste uitzending vindt plaats op
vrijdag 14 april a.s. op Nederland
II van 18.00 tot 18.25 uur.
In deze eerste uitzending zijn
weer diverse interessante items
opgenomen, zoals het plezier in
ken te doen over wat nu wel en wat
geen gelegenheidswerk is. Hij ver
wijst naar het ASF in Den Haag.
Woordvoerder mr. J. Smeets van
het centraal ASF-kantoor in de resi
dentie zegt dat er een voorstel voor
ligt om arbeid van alleen scholieren
beneden 18 jaar tijdens de schoolva
kanties nog als gelegenheidsarbeid te
betitelen. "Mogelijk dat er verder
nog een uitzondering voor de fruit
pluk door huisvrouwen kan worden
gemaakt maar veel van wat tot nu
toetot gelegenheidsarbeid werd gere
kend zal in de toekomst gewoon pre
mieplichtig worden. Ook Smeets
maakt melding van onduidelijkheid
en druk overleg en verwijst naar de
KNLC vertegenwoordiger in het
ASF-bestuur, de heer F.J. Dilling.
het boerenbedrijf. Hoewel vaak
de indruk bestaat dat het in de
land- en tuinbouw kommer en
kwel is, blijkt dat boeren en boe
rinnen best met de nodige
arbeids- en levensvreugde hun
werk doen. Groen Grondig
sprak hierover met vader en zoon
Maris in het Zeeuwse
Grijpskerke.
Volgens Dilling circuleert in het
overleg bij de dagelijks bestuur van
het ASF het volgende voorstel: gele
genheidsarbeid moet mogelijk blij
ven voor scholieren in de periode 15
juni tot en met de maand augustus.
De werkgevers vinden dat dit moet
gelden voor scholieren tot de leeftijd
van 21 jaar, terwijl de werknemers
menen dat 10 jaar de eindleeftijd
moet zijn. Voor de fruitteelt zou de
periode iets aangepakt moeten wor
den, nl. van medio augustus tot no
vember. Huisvrouwen zijn in deze
regeling niet opgenomen. De mel
dingsplicht (als de werkgever gele
genheidsarbeid meldt en men aan de
voorwaarden van het KB voldoet is
men in principe niet verzeke-
ringsplichtig, doet hij dat niet dan is
men dat wel) kan volgens Dilling ju
ridisch gezien niet overeind worden
gehouden. De geschilpunten bij het
dagelijks bestuur van het ASF zijn
thans de leeftijd van de scholieren,
de omgekeerde bewijslast en het feit
dat de standsorganisaties de be-
roepsgevallen niet mogen adviseren.
Met dit laatste punt is Dilling het ab
soluut niet eens: standsorganisaties
zullen de beroepsgevallen moeten
kunnen ondersteunen. De omge
keerde bewijslast ligt moeilijk. De
werkgevers zijn daarover verdeeld.
Dilling wil zich sterk maken om de
leeftijd van 21 jaar bij de scholieren
er door te krijgen. "Dan hebben we,
meent hij, ca. 70 a 75% van het gele
genheidswerk als zodanig vast weten
te houden. Deze groep kan dan
steeksproefsgewijs worden gecon
troleerd en dat levert een flinke
besparing op. (De controle door het
ASF van gelegenheidswerk kost nu
op jaarbasis ca. 1 Zi miljoen gulden).
Als het geen scholier is wordt dus
door het ASF aangenomen dat
werkzaamheden in de land- en tuin
bouw reguliere arbeid is die valt on
der de verzekeringsplicht. Toch wil
hij zich sterk maken om ook op de
plukwerkzaamheden in de fruitteelt
door huisvrouwen alsnog onder de
gelegenheidarbeid te laten vallen.
"Ik zal me daar voor inzetten want
ik onderken wel degelijk de ernstige
gevolgen van de fruitteelt wanneer
die er buiten vallen". Wel een moei
lijke klus verwacht hij. Hij voelt
overigens in principe weivoor het
forfortaie systeem waarbij een be
paald bedrag voor tijdelijk werk in
de agrarische sector van premies
wordt vrijgesteld, maar heeft de stel
lige indruk dat de werknemers dat
falikant afwijzen. Binnenkort zal er
opnieuw overleg plaats vinden. Over
de uitslag daarvan heeft hij zijn zor
gen. Maar er is nog niets beslist. Hij
merkt tenslotte op dat het niet zo
moet zijn dat goedwillende werkge
vers op moeten draaien voor colle
ga's die de wet ontduiken. Dat is in
het verleden zeker voorgekomen".
Voor echte gelegenheidsarbeid moet
nueen oplossing worden gevonden
en fruitpluk door huisvrouwen valt
daar onder", vind ik, aldus Dilling.
Regiobestuürslid van het ASF, de
heer J. Neelte te Sirjansland -
spreekt de vrees uit dat de pluk van
fruit door huisvrouwen niet meer
valt onder gelegenheidsarbeid van
wege de door enkele rechtersaange-
nomen gezagsverhouding. "Maar
we proberen te redden wat er te red
den valt". Hij constateert, evenals
de heer Dilling, dat er veel met de re
geling is gefraudeerd. "Wat dat be
treft moeten de goede werkgevers
het nu met de kwade ontgelden. We
willen nu een eerlijke regeling die
goed is en eenvoudig valt te contro
leren. Bij scholieren (ik zeg liever:
studerenden) willen we niet over va
kantieperiodes praten. Dat moet vrij
zijn. Verder moet de maximum leef
tijd liggen op 22 jaar. Van werkge
verszijde zal eventueel nog worden
ingebracht om alleen een premie te
heffen voor ongevallen. Neele wijst
erop dat er voor gelegenheidwerk
jaarlijks ca. 30 miljoen aan loon
wordt uitbetaald. Volgens bereke
ningen wordt ca. 80 a 90% daarvan
verdiend door scholieren. "Maar
daar zijn de fruittelers natuurlijk
niet mee geholpen. Voor deze be
drijfstak dreigen de kosten als ge
volg van premieplicht door huis
vrouwen per bedrijf met gemiddeld
tussen 3000,en 4000,om
hoog te gaan". Een slechte zaak
voor de concurrentieverhoudingen
en natuurlijk ook voor de inkomens
situatie opde bedrijven zelf. "Dat
zou inderdaad zeer ernstig zijn".
Volgens Neele hoeven er echter geen.
bedrijven aankapot te gaan.
Fruitteler L.Lindenbergh uit We-
meldinge enzijn kollega A. Nijssen
uit Kapelle zijn zeer verontrust, boos
en verontwaardigd over de zeer
strenge en ongenuanceerde toepas
sing van regels bij de gelegenheidsar
beid door het ASF. Zij wijzen op dat
huisvrouwen onmisbaar zijn bij de
pluk zeker ook omdat de vakanties
steeds minder parallel lopen met de
pieken in de plukwerkzaamheden.
Verder zijnze van mening dat de
werkgeversvertegenwoordigers zich
in het overleg harder op hadden
moeten stellen en hun belangen ster
ker moeten verdedigen. Zij zijn er
van overtuigd dat de in discussie
zijnde nieuwe regeling veel proble
men zal geven. De loonkosten zullen
hierdoor zo sterk stijgen dat zelfs de
continuïteit van veel bedrijven in ge
vaar komt. De ZLM deelt deze be
zorgdheid en heeft de ontwikkeling
bij de gelegenheidsarbeid inmiddels
aangekaart bij het KNLC. Ook
Tweede Kamerleden van de grootste
politieke partijen zullen hierover
worden benaderd. J. Wierenga
Vrijdag 7 april 1989
A
CAMPAGARD
EN T0P0GARD:
een optelsom
van pluspunten
Ligtermoet Chemie B.V., Postbus 1048
4700 BA Roosendaal, Tel. 01650-97200
Ge registreerde handelsmerken van
CIBA-GEIGY A.G., Bazel, Zwitserland.
