uit de
praktijk
Afblazen akties bedenkelijk
In de startblokken voor het voorjaarswerk,
maar zonodig ook voor Den Haag
Wat een weersomslag!
korte wenken
akkerbouw
Waar blijven de agrarische vrouwen?
Met marktgericht beleid weinig boeren
meer over om de "gouden" tijden
mee te maken.
Onder in de grond loopt
het nog niet zo'n vaart...
Dat we ook in 1989 niet al te vast op
het weerbericht moeten vertrouwen
is het afgelopen paasweekeinde weer
gebleken. Het voorspelde gure weer
bleef uit en le en 2e Paasdag werden
de WEST ZEEUWS-VLAAMSE
stranden reeds bezocht door de eer
ste zonaanbidders. Een meevaller
voor de toeristen die van heinde en
verre ons landje bezochten en voor
de ondernemers aan de kust die hun
produkt weer aan de man konden
brengen.
Een sprankje zon kan een enorme
autostroom op gang brengen tegen
woordig. Voor veel kollega's werd
het 2e Pasen in huis ook onhoud
baar. De berichten werden weer al
minder en er moet nog steeds veel
gebeuren. De kunstmest is nog niet
allemaal gestrooid en i.v.m. mogelij
ke zoutschade is dat hoogtijd even
tueel is deling van de gift te overwe
gen. De struktuur heeft van de afge
lopen regenperiode nog meer te lij
den gehad. In februari hoopten we
nog dat we met een nachtvorstje nog
wel een zaaibed zouden krijgen. Nu
is de grond zo stug dat er veelal een
aangedreven eg aan te pas zal moe
ten komen om er nog iets van te ma
ken. Het ziet er in ieder geval naar
uit dat we de lessen die we vorig
voorjaar over grondbewerking en
zaaien hebben geleerd dit jaar in
praktijk kunnen brengen.
Tot ons plezier zien we aan vele bo
men en struiken de eerste blaadjes
weer verschijnen, de kale winterpol-
der heeft zijn charmes maar we zien
toch liever dat alles weer een malse
De werkzaamheden op het land la
gen op SCHOUWEN-
DUIVELAND vorige week groten
deels stil, vanwege de vele regenval
in de maand maart. Tussen de buien
door is wat kunstmest gestrooid en
zijn wat plantuien gezet.
Die verliep niet altijd probleemloos,
zo zag ik een trekker die bezig was
plantuien aan het zetten, tot aan de
assen in het slik zitten. De vroeg ge
pote plantuien komen uit de grond
en menigeen heeft nogal wat sporen
moeten maken om de noodzakelijke
bespuitingen te doen. Ook de eerst
gezaaide tarwe en gerst komt de
grond uit. Ook kan men aan de tar-
wepercelen zeer duidelijk zien wie de
eerste stikstof reeds gestrooid heeft,
het gewas heeft duidelijk een groene
re kleur. Al met al is er in feite toch
nog weinig op het land gebeurd, ter
wijl we toch naar eind maart toe
gaan. Echt vroeg zal het zeker niet
worden, daarbij moeten we ook nog
rekening houden dat we niet te vroeg
gaan beginnen, want de structuur is
uitgesproken slecht. Na wat huis
houdelijke zaken wil ik toch, even
wat ingaan op de actuele zaken. Na
2 weken aktie voeren zou ik toch
even de balans op willen maken; en
ik moet constateren dat we in feite
weinig of niets bereikt hebben, alle
toezeggingen die gedaan zijn beteke
nen in feite nog niets (ze kunnen er
alle kanten mee uit). En al zouden
alle eisen die zijn gesteld gehono
reerd worden, dan nog zal de Akker
bouw in Nederland kapot gemaakt
worden. Het zijn allemaal nog maar
druppels op een gloeiende plaat. Zo
sprak ik tijdens de demonstratie in
Den Haag een boerenvrouw uit Gro
ningen. Ze was net bezig een
groenstrook in te zaaien met kool-
Vrijdag 31 maart 1989
groene kleur krijgt. Voor de fruitte
lers breekt weer een spannende tijd
aan. Vooral de peren staan volop in
de knop en de tijd van het jaar
maakt toch nog altijd nachtvorst
mogelijk. Zo'n vorstje onder de
morgen kan het verschil zijn tussen
een reuze jaar of een rampjaar.
Over het opschorten van de akties
hebben we gemengde gevoelens. On
ze landelijke organisaties hebben een
sektorplan akkerbouw toegezegd, zij
zijn kennelijk tot het inzicht aan het
komen dat je met een steeds kleinere
portemonnee geen bedrijf kunt aan
passen aan nieuwe omstandigheden.
Laten we hopen dat er nu eens dui
delijke taal gesproken wordt naar de
politiek. Onderbouwd met cijfers
ook over gezinsinkomens. De peni
bele situatie van de vele duizenden
akkerbouwgezinnen moet naar bui
ten komen, het is geen schande,
maar het argument om voor de ak
kerbouw nieuwe perspektieven te
zoeken.
Vooral naar de politiek toe vinden
we het afblazen van de akties beden
kelijk. Als men alle signalen uit een
sektor met een dooddoener meent te
kunnen afdoen over een lengte van ja
ren, dan zou het geen schande zijn om
van reces terug te keren.
De kiezers, dus ook de boeren, hebben
altijd recht op aandacht van hun
vertegenwoordigers en hun ministers.
Politici vergeten te gemakkelijk dat
een gestruikelde boer niet zo vlug ei
gen burgemeester wordt, dit in te
genstelling tot gestruikelde be
windslieden.
zaad. Ze zei", dit is de laatste keer
dat we zaaien, en ik hoop dat ze er
nog 15 jaar plezier van hebben".
Deze uitspraak had ook betrekking
op haar eigen bedrijf, ze hadden een
bedrijf van 60 ha., ze had een zoon
die graag het bedrijf wilde overne
men. Door de slechte situatie zou dit
niet mogelijk zijn, het zou als de si
tuatie niet verandert werkelijk het
laatste jaar worden dat er gezaaid
wordt, daarna zal de bank het be
drijf te koop aanbieden. Daarbij
vertelde ze mij ook dat ze zelf al 40
uur per week buitenshuis werkte,
maar ook hiermee kan ze de verlie
zen van het bedrijf niet goed maken.
Wat mij opvalt is dat, de aktiviteit
van de agrarische vrouwen bij de de
monstraties bijzonder gering is. Ter
wijl naar mijn oordeel de vrouwen
dit werk veel beter kunnen dan de
mannen.
Ik vraag mij wel eens af waar we in
Nederland mee bezig zijn, terwijl de
gewezen burger zich druk maakt
over zijn 36-urige werkweek (som
migen al 32) moeite heeft met zijn
vrije tijd en zijn ATV dagen, proble
men heeft of hij met 56 jaar of met
57 jaar al in de VUT kan, moet de
boer met zijn gezin dubbele uren
werken, en de vrouwen worden in
het geheel niet voor hun werk be
loond. Kinderen moeten noodge
dwongen buitenshuis gaan werken.
Boerenjongens worden bv. vracht
wagenchauffeur of gaan 's nachts of
's avonds in de havens aan het
werk,en dan na hun werkweek elders
nog maar proberen in de avond en
weekend het bedrijf te laten door
draaien. Verder nog dit, beste men
sen, wanneer bij U de situatie niet zo
ernstig is wees dan toch solidair met
bv. uw collega's in Groningen. Want
van diegenen die 5 jaar geleden nog
Uit de praktische praktijk op THO-
LEN en ST. PHILIPSLAND valt de
laatste 2 weken sinds onze vorige bij
drage helaas weinig te melden. Het
weer staat goed werk op de akker in
welke vorm dan ook nauwelijks toe.
Het is dan wellicht ook beter om het
maar rustig aan te doen, want knoei
en in het voorjaar heeft nog weinig
goeds opgeleverd.
Op de hoogste en droogste percelen
is men zo nu en dan toch nog wel
eens bezig met het poten van vroege
aardappels, maar gesteld moet wor
den dat de grond in februari droger
was dan nu. Sommigen hebben toen
de gok gewaagd om alvast maar te
ploegen, maar doorgaans is dat toch
niet meegevallen omdat de neerslag-
hoeveelheid daarna te groot is ge
weest. En met het totaal uitblijven
van de vorst lukt het nauwelijks om
een goed pootbed te krijgen.
Gerst is er ook nog gezaaid, de ka
lender wijst ons er op dat het tijdstip
Ook hier in OOST-ZUID-
BEVELAND dachten we vorige
week vrijdag nog, dat het gezien de
landwerkzaamheden een rustige Pa
sen zou worden. Maar zie, maandag
2e Paasdag waren al verschillende
kollega's druk bezig met o.a. kunst
mest strooien, erwten zaaien, enz.
De meeste akkerbouwers hebben af
gelopen weken hun dure pootgoed
weer ontvangen. Zelf telde ik zo'n
1000 tot 1050 poters per baal (maat
35/45). Een mooie sortering om het
aardappelgroeiseizoen mee te begin
nen. Wel lijkt het pootgoed over het
algemeen vrij kiemlustig. Ze zullen
deze winter dan ook wel aan de war
me kant bewaard zijn.
We konden vorige week in ons
ZLM-blad lezen dat de akkerbouw-
voorlichter hier in Oost-Zuid-
Beveland een andere betrekking aan
vaard heeft. De zoveelste voorlichter
die al na een aantal jaren weggaat.
Een slechte zaak. Bedrijfsvoorlich
ting lijkt tegenwoordig te betekenen:
boeren vertellen jonge, pas afgestu-
een gezond bedrijf hadden, zijn er
nu al gesneuveld. Dikwijls onderne
mende boeren die geïnvesteerd had
den in de toekomst.
Wanneer dit marktgericht prijsbe
leid doorgevoerd wordt dan is eerst
Groningen aan de beurt, en het zuid
westen zal over één of twee jaar vol
gen. Ik hoop dat ik volgende keer
wat positiever kan schrijven maar de
situatie van dit moment laat dit ze
ker niet toe.
Anders dan eerst door de "weer
man" voorspeld hebben we een paar
prachtige paasdagen achter de rug.
En in het "land van Axel" is men
dan geneigd om van dit mooie weer
gebruik te maken, om, ook al is het
2e pasen, wat voorjaarswerkzaam
heden uit te voeren.
Zo zijn er wat Teunisbloemen ge
zaaid en wat aardappelen geplant
voor pootgoedteelt en waarschijnlijk
zijn er wel wat andere produkten
aan de grond toevertrouwd. Toch
zal, ondanks dat het bovenop wat
grijs ligt, onderin de grond nog zo'n
vaart niet lopen met de structuur, en
de meesten wachten dan ook nog
even, aleer te beginnen.
Ook zagen we al weer het eerste vee
in de wei. Wel vroeg, maar gras staat
er hier en daar genoeg, dankzij de
zachte winter en mits er geen scha
pen lopen.
De akties van de getergde akkerbou
wers zijn weer even opgeschort. De
reaktie van de minister en de politiek
wordt even afgewacht. Een verstan
dig besluit want wie is bereid zijn
voor gerst zaaien eigenlijk al ruim
schoots is gepasseerd, het is wel goed
om de kalender in de gaten te hou
den, maar zeker niet om de beslis
sing van wel of niet zaaien daar van
af te laten hangen. Schoorvoetend is
er wat kunstmest gestrooid maar
ook dat valt niet mee. Verschillende
wintertarwepercelen hebben nog
geen stikstof gekregen en zo langza
merhand ga je dat nu toch wel zien.
U ziet we staan wel in de startblok
ken, maar het goede startschot heeft
nog niet geklonken.
Toch hopen we dat het niet al te lang
meer duurt, want we hebben nog
niet zo veel vertrouwen in onze mi
nister Braks, en dat zou wel eens
kunnen betekenen dat we onze
menskracht en onze trekkers binnen
kort weer wel eens nodig zouden
hebben om andermaal naar Den
Haag te gaan om onze politiek dui
delijk te maken dat wij ook recht
hebben op brood op de plank. Wij
deerde ingenieurs hoe het er in de
praktijk aan toegaat, na deze voor
lichting van boerenzijde gaan veel
van die personen dan in het be
drijfsleven werken. Laten we hopen
dat de situatie straks niet de op sta
pel staande privatisering verbetert.
Donderdag 30 maart is er een voor
lichtingsavond i.v.m. de wenszittin-
gen in het ruilverkavelingsgebied
Yerseke Moer. In de week daarna
Het gezegde een vroege Pasen, vroeg
in de wei, gaat dit jaar niet op. Het
is koud en guur weer in het land van
HEUSDEN EN ALTENA en de
vooruitzichten zijn ook nog niet zo
fraai. Er is al wel wat kunstmest
gestrooid, maar voor de rest is er
nog weinig gebeurt. Dus het kan nog
best zo worden dat we na een zachte
open winter een laat voorjaar
krijgen.
De akkerbouwers in deze streek wa
ren het, zo bleek op de ledenverga
dering van de kring, eens met de ak
ties die gevoerd zijn om een verbete
ring in de situatie te krijgen. Ik denk
dat iedereen zich solidair met hen
moet verklaren, want nu zitten zij in
de hoek waar de klappen vallen en
een volgende keer is er weer een an
dere tak aan de beurt. Het zal echter
een eis zijn dat alle organisaties op
één lijn blijven, en niet zoals nu ge
beurd is, met uiteenlopende uitspra
ken in de publiciteit komen, want
dat maakt op ons als gewone boeren
voorjaarswerk uit te stellen om b.v.
naar Den Haag te gaan. Toch heb
ben de akties wel wat effekt gehad.
Een gegeven is, wanneer men niets,
vraagt, weet men zeker dat men niets
krijgt, en wanneer je veel vraagt
krijg je misschien iets. Maar in elk
geval is het aan de politiek niet on
opgemerkt voorbij gegaan, is men
toch even wakker geschud.
Wakker geworden is ook de Zeeuw
se Milieu Federatie, overigens niet
geschud door de akkerbouwers. De
ze instantie is namelijk van mening
dat voor een gedeelte van de reeds
aangevraagde administratieve kavel
ruil "Midden Zeeuws-Vlaanderen,
maar een herinrichting aangevraagd
moeten worden.
Dat gaat met name over het gebied
noordelijk van Hoek. Met de na
tuurwaarde wordt dan wellicht beter
rekening gehouden. Immers, de
landbouw komt huns inziens op een
secundaire plaats, een boer moet dat
toch immers dulden. Misschien dat
er ook nog eens een tijd komt dat wij
het voor het zeggen krijgen hoe een
ander zijn tuintje aanleggen moet?
die altijd al aan de basis hebben
gestaan van de voeding van onze me
deburgers en ons zelf! Wij ervaren
de arrogante manier van optreden
van boerenzoon Braks, bij onze toch
best nog wel akseptabele belegering
van Den Haag als grievend. Wij den
ken dat een volgende aktie best wel
eens harder en minder tolerant zal
zijn. De houding van de minister
heeft dat dan uitgelokt!
In de pers lezen we nog al eens dat de
achterban het optreden van onze
agrarische bobo's niet helemaal kan
begrijpen en dat zij een hardere lijn
verwacht. Misschien is dat juist,
maar laten we eerlijk zijn dat wij als
achterban tot voor kort ook weinig
hebben gedaan om onze voorman
nen tot een krachtiger houding aan
te sporen.
Bestuurders kunnen ook alleen maar
een vuist maken als ze op de steun
van hun achterban kunnen vertrou
wen. Als het moet dan moeten drei
gende woorden ook in daden kun
nen worden omgezet. De eerstvol
gende weken zullen uitwijzen of wij
en onze voormannen elkaar vol
doende steun geven!
worden dan de wenszittingen voor
de betrokkenen gehouden.
Hopelijk kunnen de meeste wensen
van de boeren ingewilligd worden.
Alhoewel dat in een gebied als de
Yerseke Moer met zoveel natuurbe-
langen en belemmeringen niet een
voudig zal zijn. In ieder geval is een
slootwaterstandsverlaging van 60-70
cm gunstig voor alle agrarisch be
trokkenen in dat gebied.
een beroerde indruk. De topmensen
van de landelijke organisaties moe
ten zich goed gaan realiseren, dat ze
daar gekomen zijn om onze belan
gen te behartigen. En als wij als boe
ren vinden dat er geen marktgericht-
beleid moet zijn, dan moeten ze niet
blijven kletsen, dat dit zo goed is op
lange termijn gezien. Dat zal dan wel
zo zijn, alleen zullen er dan weinig
boeren meer zijn om die gouden tij
den mee te maken. En wat moeten ze
dan met de rest aan? Exporteren
misschien naar Polen of Rusland,
want daar komt vraag naar goede
Boeren. Daar zijn ze er nu achter ge
komen, dat zonder een goede land
bouw een groot en een erg groot
land naar de knoppen kunnen gaan.
En over steunmaatregelen gesproken
hoeveel werkgelegenheid biedt Fok
ker eigenlijk voor de
2.000.000.000 steun? Daarom
moeten onze voormannen een veel
voud van dit bedrag claimen.
Want iedereen kan zonder vliegtuig,
maar zonder eten kan niemand. Mis
schien is de tijd niet zo ver meer weg
dat we een paar weken moeten stop
pen met leveren van onze produk
ten, kijken of dat misschien helpt.
HET KOMT MAAR ZELDEN
VOOR dat u pootgoed thuis krijgt
en dit meteen kunt uitpoten. Meestal
moet u het nog enkele weken bewa
ren. Zet de zakken zo ruim moge
lijk, zodat licht en lucht van alle
kanten kan toetreden. Zet de poters
op een tochtige plaats of op wagens,
die u buiten kunt zetten. Hoe meer
licht en lucht, hoe beter uw poters
blijven.
VOLLEGRONDSGROENTEGE-
WASSEN zijn weer erg in de belang
stelling. Knolselderij, prei, witlof,
winterwortelen en spruiten zijn ge
wassen die een goed saldo kunnen
opbrengen. U leest goed, kunnen
brengen, want grondsoorten - vak
manschap zijn vereisten voor een
goed saldo. Achter de markt aante
len komt nogal eens voor. Informeer
eerst maar eens goed voordat u leer
geld gaat betalen.
9
