M Akkerbouw in aktie zegge en schrijve zuidelijke landbouw maatschappij Prijsbeleid Milieubeleid Trekker-estafette naar overleg Landbouwschap met Minister Braks Aktie Boeren naar Landbouwschap VRIJDAG 24 FEBRUARI 1989 77e JAARGANG NO. 3962 land- en tuinbouwblad De eerste voorjaarswerkzaamheden zoals het zaai- en pootklaar maken van het land en het kunstmest strooien zijn al weer gebeurd. Sommige akkerbouwers waren al vroeg bezig met het toedienen van fosfaat en kali, zoals op de foto de heer A. Mangnus uit Vogelwaarde. Er is de laatste tijd nogal wat te doen over een eventuele heffing op kunstmest. Volgens de heer J. Geluk, voorzitter van de akkerbouwcommissie van de ZLM, past een dergelijke heffing niet in een marktgericht beleid (pag. 6). Als de voortekenen niet bedriegen zit er voor wat be treft de akkerbouw aktie in de lucht. Vanuit het hele land zijn er duidelijke signalen dat de maat voor de ak kerbouw meer dan vol is. Langzamerhand is er een- niks-meer-te-verliezen stemming ontstaan en dan is de stap naar aktie nog maar heel klein. Belangrijke voe dingsbodems voor deze stemming zijn vooral het kille Brusselse markt- en prijsbeleid, het afstandelijke natio nale beleid en de (aangekondigde) versnelde invoering van vergaande nationale milieumaatregelen. De akker bouw kan het allemaal niet meer bijbenen: men ziet er geen gat meer in. Voortdurende waarschuwingen van uit de organisaties richting overheid dat het allemaal veel te hard gaat hebben tot nu toe nauwelijks effect gehad. De akkerbouw wordt niet eens in de gelegen heid gesteld om zich aan te passen aan de gewijzigde omstandigheden en inzichten. Dus eigenlijk ligt het voor de hand dat de praktijk zich gaat beraden op an dere middelen om gehoor te krijgen. De akkerbouw heeft de laatste paar jaar in totaal rond een kwart op de graanprijs moeten inleveren. Daarbij is het niet gebleven, want door de spilfunctie van gra nen is het prijsniveau van vrijwel alle akkerbouwpro- dukten in een neerwaartse spiraal terechtgekomen. Nog verdere prijsdaling kan de akkerbouw niet hebben. Algehele opschorting van de eerdere Brusselse beslui ten met betrekking tot de granen is dan ook het minste wat er zou moeten gebeuren. Mocht dat in Brussel niet haalbaar zijn dan moet de Nederlandse overheid de ak kerbouw anderszins tegemoet komen. Vanuit de geor ganiseerde landbouw zijn daarvoor al lang concrete plannen op tafel gelegd. Trefwoorden daarbij zijn: in vulling van het akkerbouwaktieplan, compenstatie van BTW-WIR en een brede investeringsregeling. Kortom: al wat nodig is om de akkerbouw ten minste een eerlij ke kans te geven. Voor veel akkerbouwers is het milieubeleid van de re gering de druppel die de emmer heeft doen overlopen. In een interview met de CDA-krant spreekt minister Braks van forse, niet-klassieke maatregelen: middelen verbieden, heffingen op kunstmest, heffingen op het gebruik van bestrijdingsmiddelen en het voorschrijven van vruchtwisselingssystemen. De minister hoopt de eerste maatregelen begin 1990 te kunnen invoeren. Wat de financiering betreft ziet de minister drie moge lijkheden, te weten: uit de bestaande budgetten van het ministerie (d.w.z. een sigaar uit eigen doos), hef fingen (alweer een sigaar uit eigen doos) en de algeme ne middelen (waarvan nog maar de vraag is of dat lukt). Niettemin gelooft de minister niet dat deze maat regelen negatief zullen uitwerken voor de betrokken boeren. Toevallig weet ik dat de betrokken boeren daar heel anders over denken. Men voelt zich overrom peld door de wijze waarop een en ander aan de land bouw wordt getracteerd. Praktisch ziet men ook geen mogelijkheden om aan een dergelijk dictaat gevolg te geven - ook al zou men dat willen. Overigens mag er geen enkel misverstand over bestaan dat de boeren daadwerkelijk bereid zijn om hun volle medewerking te geven aan positieve milieumaatregelen. Maar ook hier geldt weer dat men dan wel - op basis van wederzijdse afspraken - in de gelegenheid wil worden gesteld om dat verantwoord te doen. Wat er nu op de landbouw afkomt is in feite hetzelfde als aankondigen dat over vijf jaar drie kwart van de auto's van de straat wordt gehaald en drie kwart van de industrie afgebroken. De Gezien de ernstige situatie in de akkerbouw, vindt het KNLC-bestuur het heel begrijpelijk dat er acties ont staan. Op dit moment wordt gewerkt aan de organisatie van een trekker-estafette die maandag 27 februari in ver schillende provincies zal beginnen en woensdag 1 maart bij het overleg Landbouwschap met minister Braks in Den Haag zal eindigen. De acties zijn een ondersteuning van de tot nu toe door de georganiseerde landbouw ingenomen standpunten. De Nederlandse akkerbouw verkeert in een crisissituatie. Met elkaar moet worden geprobeerd dit snel te verande ren. De bereidheid om dit doel te ondersteunen is breed aanwezig. De prijsdaling voor akkerbouwprodukten die volgt als de voorstellen van de Europese Commissie voor het markt- en prijsbeleid 1989/90 onverhoopt door gaan, hebben de afgelopen tijd de grote onrust in de akker- bouwgezinnen over het reeds jarenlange te lage inkomen verder doen toenemen. Daarbij kwamen de laatste we ken nog de voorstellen rond het Meerjarenplan Gewas bescherming en de Milieucriteria-Nota. Het Nationaal Milieubeleidsplan werpt reeds zijn scha duw vooruit. Het idee van Minister Braks van een hef fing op kunstmest deed helemaal de emmer overlopen. Niemand kan zich er daarom over verwonderen dat de akkerbouwers om actie roepen en daartoe overgaan. Het KNLC-bestuur boog zich afgelopen dinsdag ander maal over de akkerbouwproblematiek. Het voortbestaan van vele akkerbouwbedrijven loopt gevaar. Een situatie waar Minister Braks en de Nederlandse politiek en de publieke opinie zich kennelijk nog steeds niet van bewust zijn. Zeer duidelijk is het KNLC-bestuur het er over eens dat er, gezien de vaak tot onder nul gedaalde akkerbouwin- komens, de meevallende budgetruimte bij de EG en de situatie op de werldmarkt, er geen sprake kan en mag zijn van op dit moment een daling van de Europese ak kerbouwprijzen. Minister Braks zal alle kracht moeten inzetten om een verdere daling te voorkomen. Wordt dit aiet bereikt, dan zouden nationale compensatie maatregelen moeten worden genomen. Ook wat de gewasbeschermingsmiddelen betreft is het KNLC-standpunt duidelijk. Land- en tuinbouw hechten grote waarde aan schone grond en lucht en schoon wa ter. Dit is de basis voor het bestaan. Er is alle bereidheid om aan een schoon milieu mee te werken, maar het moet wel op een verstandige en niet-emotionele manier wor den bereikt. Het KNLC stelt daarom als eis: geen middel weg zonder overleg. Een heffing op kunstmest is alleen maar een or dinaire inkomstenbron voor de overheid. Uit milieu oogpunt bovendien zeer onverstandig. De doelmatigheid van dierlijke mest is ruim twintig procent, die van kunst mest ligt boven de tachtig procent! landbouw moet kunnen inspelen op de nieuwe inzich ten. Daarvoor is tijd nodig. Voor het opdoen van kennis via onderwijs, onderzoek en voorlichting. Daarvoor is geld nodig en geen sigaren uit eigen doos. De akkerbouw zit in het nauw en voelt zich in zijn bestaan bedreigd. Men is echter niet van plan om zich zonder slag of stoot over te geven. Steeds meer raakt men er van overtuigd niets meer te verliezen te heb ben. Als er in zo'n situatie voor aktie wordt gekozen dan is dat eigenlijk heel begrijpelijk. Het spreekt wel haast vanzelf dat daarvoor vanuit de ZLM reeds de no dige initiatieven zijn genomen. Rest nog de uitvoering (zie elders op deze pagina). Oggel Eén onderdeel van de reeds geplande ak- kerbouwakties is een massaal bezoek aan de openbare vergadering van het bestuur van het Landbouwschap op woensdag 1 maart. Deze vergadering wordt gehouden in het SER-gebouw aan de Bezuidenhout- seweg 60 te Den Haag. Aanvang: 10.00 uur (aanwezig: 9.30 uur). Er wordt op ge rekend dat zoveel mogelijk ZLM-leden deze vergadering zullen bezoeken.

Krantenbank Zeeland

Zeeuwsch landbouwblad ... ZLM land- en tuinbouwblad | 1989 | | pagina 1