"Nieuwe leiding industriewater niet interessant
voor intensieve landbouw Zuid-Beveland"
Commissie Grondgebruik ZLM bracht
bezoek aan Yerseke Moer, Tholen en
Schouwen-Duiveland
Dalers en stijgers houden
IMCB-veiling in evenwicht
Nu stieren voor premie
aanmelden!
PR krijgt een
ander gezicht
Direkteur ir. P. Stoter WMZ:
Kosten
Vooral bospeen en paprika in de lift
Vlaamse
landbouwminister?
Het ziet er naar uit dat de door de Watermaatschappij Zuidwest Ne
derland aan te leggen nieuwe leiding voor industriewater door Zuid-
Beveland als zoetwaterbron voor de intensieve landbouw en fruitteelt
in Midden-Zeeland van slechts beperkte betekenis kan zijn. De groot-
verbruikersprijs van dit water ligt per m3 weliswaar met 1,15 enige
dubbeltjes onder die van drinkwater maar de noodzakelijke extra in
vestering in de nieuw aan te leggen leidingen naar de agrarische be
drijven doen de kostprijs al gauw tot en boven die van het drinkwater
uitkomen. De directeur van WMZ te Goes, ir. P. Stoter, is duidelijk:
"Wij verkopen graag water, ook industriewater, maar voor de
vollegronds-, kas- en fruitteelt zie ik naast grondwater als enig reëel
alternatief drinkwater uit het reeds bestaande leidingennet, eventueel
aangevuld met regenwater. Alleen gebieden met concentraties van in
tensieve teelten en boomgaarden die vlak bij de nieuwe leiding liggen
zouden ervan kunnen profiteren.
De nog aan te leggen industriewaterleidtng komt dwars door Zuid-Beve/aad
te liggen, vanuit Brabant (punt 4 op het kaartje) naar Vlissingen.
Voor met name de fruitteelt is zoet
water een produktiefaktor van toe
nemende betekenis. In Oost Zuid-
Beveland zou in de toekomst ge
bruik kunnen worden gemaakt van
het water in het Zoommeer maar
voor West Zuid-Beveland en Wal
cheren zullen andere bronnen aange
boord moeten worden. Als een van
de mogelijkheden wordt door de
fruitteelt de aan te leggen leiding van
de WMZ aangemerkt. Deze leiding
is noodzakelijk om in de toekomst
aan de verwachte stijging in het wa
terverbruik te kunnen voldoen. De
WMZ-directeur verwacht dat deze
groei voor een zeer belangrijk deel
zal komen van 6 grote industriën in
Vlissingen-Oost. Deze industriën ge
bruiken nu nog grondwater maar
WMZ is met hen in onderhandeling
over de inlevering van dit grondwa
ter bij de WMZ tegen levering van
industriewater uit de Biesbosch bek
kens. Brieven met een daartoe strek
kend voorstel zijn recent uitgegaan
en WMZ verwacht daar positieve
reakties op. De nieuwe drinkwater
leiding zal een aftakking worden van
de bestaande 100 km lange leiding
die loopt van de Biesbosch naar de
Braakman. Voor een eerste zuive
ring van dit water tot industriewater
kwaliteit moet nog een keuze wor
den gemaakt uit twee lokaties: een
zuiveringsstation bij het bestaande
pompstation Kraayenberg in de Au-
gustapolder bij Bergen op Zoom of
een nieuw te bouwen pompstation
"Wranghe" enige kilometers ten
zuiden van Goes.
Bij de aanleg van de nieuwe leiding
van Bergen op Zoom naar Vlissin
gen Oost hoeft de WMZ technisch
gezien geen rekening te houden met
eventuele waterafname door de
landbouw, omdat het hier om rela
tief kleine hoeveelheden gaat. De
WMZ kan de landbouw industrie
water aanbieden tegen 80% van de
drinkwaterprijs die bij 6.000 bedrijf-
suren 1,46 is. De prijs voor in
dustriewater ligt dus op ca. 1,15
ongezuiverd. Voor een eerste zuive
ring dient daar nog ca. ƒ0,15 a
0,20 bij te worden opgeteld.
Voorts zijn er de kosten van de aan
leg van een reservoir (een eis van de
WMZ om piekbelastingen zoveel
mogelijk te voorkomen) en van een
leidingenstelsel naar de agrarische
bedrijven. Dan zit men al gauw op
2,per m\
Dit betekent, zo zegt Stoter, dat de
groente- en fruitteelt in bijna alle ge
vallen veel beter leidingwater van
drinkkwaliteit kan gebruiken. De
nieuwe industrieleiding kan hoog
stens interessant zijn voor bedrijven
die op zeer korte afstand ervan lig
gen. De WMZ wil in die situaties
best zaken doen. Van een speciale
waterprijs voor de landbouw kan
volgens ir. Stoter geen sprake zijn.
"Op grond waarvan," zo vraagt hij
zich af. "Wie stelt die criteria vast
en waarom dan alleen voor de land
bouw? Nee, dan is het eind zoek..."
J. Wierenga
De commissie grondgebruik van de
ZLM heeft op 11 januari een bezoek
gebracht aan de Yerseke Moer, Tho
len en Schouwen-Duiveland.
In de Yerseke Moer werd het in aan
bouw zijnde gemaal langs het kanaal
door Zuid-Beveland bezichtigd. Dit
nieuwe gemaal is nodig omdat het
huidige gemaal staat in het tracé van
het te verbreden open kanaal door
Zuid Beveland. In het kader van de
ruilverkaveling Yerseke Moer zal
een aanzienlijke daling van het wa
terpeil worden doorgevoerd. Door
pendammen wordt echter het peil in
de beheers- en reservaatsgebieden
gehandhaafd. Middels de ruilverka
veling kunnen deze gebieden worden
geconcentreerd. Aan de verplaatsing
en vergroting van de fruitteelt
opstanden wordt momenteel ge
werkt. In maart van dit jaar zullen
de wenszittinggen voor het plan van
toedeling worden gehouden. De ruil
verkaveling Yerseke Moer omvat in
In het kader van het voorgaande
wordt door kring C van het Zeeuws
Rundvee Syndicaat het volgende ad
vies gegeven:
1De stieren NU aanmelden met het
nummer van de Gezondheidsdienst
voor Dieren.
2. U mag ook de gebruikelijke rode
oormerken gebruiken.
De aanhoudperiode van 3 maanden
is komen te vervallen, wèl dient u de
dieren 3 maanden in uw. beizt te heb
ben. De aanmelding dient te geschie
den bij de DBH, waar u ook de aan
vraagformulieren kunt verkrijgen.
LET OP! DEZE WIJZIGING
GELDT T/M MAART 1989.
Gezocht wordt naar een regeling
voor de dieren die van 1 tot en met
21 januari 1989 geslacht zijn en die
Vrijdag 20 januari 1989
totaal 1.320 ha. Via de Oesterdam
werd naar Tholen gereden. Het aan
te passen tracé op de Oesterdam be
tekent in dit deel van Tholen een
doorsnijding van het agrarische ge
bied. Middels een kavelruil waaraan
15 boeren hebben meegedaan heeft
men dit probleem goed op kunnen
vangen. Verder heeft de commissie
grondgebruik een overzicht gekre
gen van de polder de Razernij, waar
het zoetwaterproefveld van Tholen
zal komen. Onder auspiciën van het
commissie Waterbeheersing en Ont-
zilting zal het proefveld worden in
gericht en zullen waarnemingen wor
den verricht. Zodoende kan onder
praktijkomstandigheden worden be
paald welke mogelijkheden zoetwa
ter geeft voor de landbouw en wat de
gevolgen zijn voor het milieu. Na
een rondrit over het eiland Tholen
gemaakt te hebben, voorzien van
deskundig commentaar van de vice-
voorzitter van de kring, de heer J.
De Belgische Boerenbond wil dat
er een aparte minister benoemd
wordt voor de land- en tuinbouw
in het Nederlandstalige deel van
België. Ook zou er een Vlaamse
direktoraat-generaal voor de
landbouw moeten komen. De
Belgische Boerenbond wil van de
Vlaamse regering een krachtig
plattelandsbeleid dat de open
ruimten ontziet en de landelijke
woongebieden beschermt. Ook
zou de Vlaamse regering wat
moeten doen aan bijscholing in
de landbouw.
van Gorsel ging de commissie grond
gebruik via de Philipsdam naar
Schouwen-Duiveland.
In het gebied rond Ouwerkerk
bracht de heer W. Kuyper de proble
matiek van de vrijkomende agrari
sche bedrijfsgebouwen nog eens on
der de aandacht. Veel boerderijen in
dit gebied zijn niet meer in agrarisch
gebruik of zullen binnen afzienbare
tijd niet meer in agrarisch gebruik
zijn. Tot nu toe, zo zegt de heer
Kuyper, levert dit nog geen proble
men op, aangezien de verhoudingen
in het gebied goed zijn. Toch is wel
degelijk het gevaar aanwezig dat via
planologische maatregelen de agrari
sche bedrijven in hun mogelijkheden
worden beperkt. Deze problematiek
moet nauwlettend worden gevolgd, zo
hield hij de leden commissie grond
gebruik voor.
Het bedrijfsleven neemt het voorzit
terschap over van het Proefstation
voor de Rundveehouderij, Schapen
houderij en Paardenhouderij. Op 5
januari 1989 is als nieuwe voorzitter
van het PR-bestuur, de heer P.W.
Blokland, benoemd. De heer Blok
land is ook voorzitter van de afde
ling melkveehouderij van het Land
bouwschap en zat in die hoedanig
heid reeds in het PR-bestuur. Het
PR had, als enige proefstation, nog
een vertegenwoordiger van het mini
sterie van Landbouw als voorzitter.
Naast een nieuwe voorzitter kreeg
het PR-bestuur ook een nieuwe vice-
voorzitter in de persoon van ir. T.
van Ingen, sektorhoofd grondge
bonden veehouderij van de direktie
Veehouderij en Zuivel van het Minis
terie. Als bestuurlijk sekretaris van
het PR werd de heer H.A. Duker be
noemd, die vertegenwoordiger is van
ROC Aver Heino. Alle Regionale
Onderzoekcentra hebben een verte
genwoordiger in het PR-bestuur.
Bovendien kent het bestuur landelij
ke vertegenwoordigers van de
rundvee-, schapen- en paarden-
De NCB-veiling in Veldhoven kende
in 1988 uitschieters naar zowel bene
den als naar boven. De omzet bleef
daardoor vrijwel in evenwicht: in
guldens 95,7 miljoen tegen 97,6 mil
joen in 1987. Een lichte omzetdaling
van nog geen 2°7o dus. Tegenover
(sterk) achterblijvende produkten
als fabrieksaardbei, augurk en
kassla stonden opmerkelijke groei
ers als bospeen, witlof, asperges en
paprika's.
Adjunct-directeur F. Heutinck van
de Veldhovense veiling ziet de toe
komst met vertrouwen tegemoet.
Het vorig jaar gestartte experiment te-
leveilen wordt in 1989 samen met de
veiling in Grubbenvorst verder uit
gebouwd. Naast komkommer,
vleestomaat en witlof zullen nog
meer produkten op deze wijze wor
den verhandeld. Al met al spreekt
sektoren.
Er zijn nog meer nieuwe zaken te
verwachten. In samenwerking met
CLM wordt hard gewerkt aan de
totstandkoming van het
Melkveehouderij- en Milieubedrijf.
Dit bedrijf wordt op zandgrond ge
vestigd. Er zal een verbetering van
de benutting van mineralen worden
nagestreefd en dus ook een aanzien
lijke vermindering van de ammoniak-
uitstoot.
Het onderzoek met vleesstieren en
vleesvaarzen krijgt nog meer na
druk. Het is de bedoeling om nako
melingen van een aantal stieren van
verschillende vleesrassen op groei en
vleeskwaliteit te vergelijken. Dit in
samenwerking met veeverbeterings-
organisaties en het IVO. Het PR
gaat op dit moment na of nieuwe be
drijfsvormen van de vleeskalveren-
houderij onderzocht kunnen worden
op de Waiboerhoeve. Er wordt daar
bij gedacht aan een beperking van
melkprodukten, een rantsoen op ba
sis van meer ruwvoer, groepshuis-
vesting en een hóger aflevergewicht.
Een aanpassing van de inrichting
Heutinck van een 'redelijk tuin-
bouwjaar'. "Alleen in een aantal
vollegrondssectoren is het minder
gegaan dan we hadden verwacht. Ik
denk dat de tuinders die het groten
deels van augurken of fabrieksaard-
beien moeten hebben, het financieel
niet gemakkelijk hebben gehad". Of
dat in Oost-Brabant, het werkgebied
van de NCB-veiling, tot een andere
areaalontwikkeling zal leiden, kon
Heutinck nog niet zeggen. "De ten
dens dat de teelt van fabrieksaard-
beien verder afneemt, zet ongetwij
feld door. De concurrentie voor dit
produkt uit het oostblok zorgt voor
prijzen waarvoor wij hier niet kun
nen produceren".
Tuinders stappen op bospeen over
Op de Oostbrabantse veiling is het
betrekelijk jonge produkt bospeen
een van de meest opmerkelijke stij
gers. Bij een gelijke prijs noteert de
veiling in '88 een veel grotere aan
voer, waardoor de omzet van 2,3
naar 3,3 miljoen gulden gaat. Veel
tuinders stappen op de bospeen
over. Hetzelfde verhaal voor de pa
prika, dat in omzet bijna verdubbelt
tot 2,1 miljoen gulden. De duidelijk
grotere aanvoer geldt voor alle kleu
ren van deze in populariteit snel toe
nemende vrucht. Bij de witte asper
ges wordt de stijgende lijn uit de
voorgaande jaren voortgezet: de
omzet klimt met 7 ton tot 6,7 mil
joen. De vorig jaar aarzelend begon
nen teelt van de groene asperges
krijgt dit jaar volgens Heutinck een
overtuigend vervolg. "Na de start in
1988 met slechts enkele hectaren en
een omzet van 80 mille, wordt het
areaal dit jaar uitgebreid tot enkele
tientallen hectaren. Er zit in Brabant
zeker toekomst in dit produkt". De
witlof zit ook in de categorie stij
gers; vorig jaar goed voor 6 ton méér
omzet. Een in Veldhoven traditio
neel groot produkt als de komkom
mer wist zich met een aanvoer van
14,6 miljoen stuks en een omzet van
7,9 miljoen vorig jaar ongeveer te
handhaven.
van de paardenafdeling op de Wai
boerhoeve vindt binnenkort plaats.
Het opfok- en trainingsonderzoek
levert nu de nodige resultaten op en
publikaties zijn dit jaar te ver
wachten.
Minister Braks heeft op verzoek van
het Landbouwschap de regels voor
de stierenpremie tijdelijk versoe
peld. De stierenmesters kunnen tot
begin maart premie aanvragen waar
bij zij geen termijn van drie maan
den in acht hoeven te nemen. Boven
dien hoeven zij geen rode nummers
aan te brengen als de dieren al ge
merkt zijn met het nummer van de
gezondheidsdienst.
net aangemeld zijn. Geadviseerd
wordt te zorgen voor bewijsmateri
aal (afrekeningen,
Gezondheidsdienst-merken), om
duidelijk te kunnen maken dat de
dieren voor de uitgestelde regeling in
aanmerking zouden zijn gekomen.
"Na 5 maart 1989 komt er een nieu
we regeling, dus adviseren wij om
door te blikken met rode oornum
mers, omdat wij nog niet weten hoe
deze regeling er uit gaat zien," aldus
de kring.
9