'Het is in ons eigen belang om
het milieu schoon te houden'
Akkerbouw gaat werken
aan milieu-aktieplan
Positief perspektief voor
peulvruchtenteelt in 1989
Vos ziet perspektief voor
de aardappelsektor
Versmering van zwartbenigheid
via de sorteermachine
Schoonmaakplicht voor verpakkingen spuitmiddelen
korte wenken
akkerbouw
KNLC-kommissie Akkerbouw
Lege verpakkingen van spuitmid
delen moeten vanaf 1 oktober
van dit jaar worden schoon
gespoeld. Dat is in december af-,
gesproken tussen de overheid en
het bedrijfsleven. Voor alle soor
ten afval van bestrijdingsmidde
len is nu een oplossing gevonden:
voor fust, restanten en onaange
broken verpakkingen van bestrij
dingsmiddelen. Voor de boeren,
iuinders en loonwerkers zit er een
investering aan vast -van ongeveer
duizend gulden.
De schoonmaakplicht voor lege verpakkingen kost de boer een investering
van tussen de 300,en f 1.500,—.
'Fust van bestrijdingsmiddelen
kwam tot nu toe meestal in het mi
lieu terecht. Het wordt ter plaatse
verbrand, aan de vuilnisman meege
geven of het belandt ergens waar het
niet hoort'. M. Roodenburg, boer
en loonwerker in Weteringbrug, ver
klaart waarom er een oplossing moet
komen voor resten van bestrij
dingsmiddelen.
Vier ministeries, het Landbouw
schap, de fabrikanten en leveran
ciers van gewasbeschermingsmidde
len ondertekenden in december een
afspraak, een konvenant, oyer het
verantwoord opruimen van restan
ten en verpakkingen van bestrij
dingsmiddelen. Dat gaat niet om een
kleinigheid: jaarlijks komen zes mil
joen stuks fust vrij.
Dit jaar zal de overheid een nieuwe
nota Meerjarenplan Gewasbescher
ming presenteren. Hierin zullen na
dere eisen worden gesteld aan het ge
bruik van chemische gewasbescher
mingsmiddelen. Vooruitlopend hier
op dreigt het Ministerie van VROM
echter te komen met een aantal mi-
lieukriteria. Deze kriteria betekenen
een verscherping van de normen ten
aanzien van grondwater, uitspoeling
en persistentie. Onder meer hierover
sprak de KNLC-kommissie Akker
bouw woensdag 11 januari jl.
De vraag is of deze verscherpingen
niet te vergaand zullen zijn en of de
akkerbouw voldoende tijd krijgt
zich aan te passen. Dit eerste is dui
delijk het geval als de normen voor
het grondwater vlak onder de bouw
ongeveer even streng zullen zijn als
de normen voor drinkwater. Zo'n
drastisch milieubeleid moet worden
afgewezen. Echter bij zo'n afwijzing
moet het bedrijfsleven zelf wel met
betere voorstellen komen. Dit ver
sterkt de onderhandelingspositie en
daardoor de toekomstmogelijkhe
den op langere termijn.
Vandaar dat in navolging van de
glastuinbouw ook de akkerbouw
binnen het Landbouwschap gaat
werken aan het opstellen van een
milieu-aktieplan. In de komende ja
ren zal een prioriteitsverschuiving
richting gewasbeschermingsbeleid
Nederland kan zijn aandeel op de
"volle" aardappelmarkt vergroten.
Dat is de mening van ir. M.P.M.
Vos, voorzitter van het Hoofdpro-
duktschap Akkerbouwprodukten, in
zijn nieuwjaarsrede. Niettemin zal er
veel moeten gebeuren om de be
staande voorsprong te behouden.
De geweldig sterke groei die de
markt voor aardappelprodukten re
centelijk heeft doorgemaakt zou
weieens kunnen ombuigen en het is
daarom zaak op te passen voor het
Roodenburg was bij de onderhande
lingen betrokken als lid van de kom
missie Gewasbescherming van het
Landbouwschap. 'Het konvenant
was een kompromis', zegt hij. 'De
overheid had eerder plannen voor
een statiegeldregeling die het be
drijfsleven ongeveer 65 miljoen gul
den per jaar zou kosten. Alle fust
moest terug naar de leverancier
waarna de fabrikant de restanten
zou verwerken. Het bedrijfsleven
kwam toen met het idee het fust te
laten schoonspoelen op de machine
waarmee gespoten wordt. Dan komt
ook het restant van het spuitmiddel
op het gewas of op de grond'.
Sproeikop
Om de verpakkingen schoon te kun
nen maken, moet er een schoonmaak
installatie op de spuitmachine ko
men. Het fust wordt over een sproei
kop heengezet en het water spoelt de
resten van bestrijdingsmiddelen uit
de verpakking. Dat komt terecht in
de spuittank. De meeste machines
hebben een te kleine vulopening.
Daarom moeten ze een 'opzetstuk'
krijgen met een doorsnee van vijftig
centimeter om te voorkomen dat er
water naast de vulopening terecht
komt.
Roodenburg toont de schoonmaak
installatie op zijn eigen machine.
Zelf spoelt hij al jaren de verpakkin
gen van bestrijdingsmiddelen
moeten plaatsvinden. Gezocht moet
worden naar mogelijkheden van een
verminderd gebruik van bestrij
dingsmiddelen.
Samenvoeging
De overheid vindt dat het Rijksinsti
tuut voor Rassenonderzoek van Cul
tuurgewassen (RIVRO) en het
Proefstation voor Zaadonderzoek
moeten worden samengevoegd tot
een Centrum voor Rassenonderzoek
en Zaadtechnologie (CRZ).
Bij deze samenvoeging wordt het on
derzoek van de gebruikswaarde van
rassen afgestoten naar de proefstati
ons. Wat de uitvoering van dit on
derzoek betreft is dit nauwelijks een
verandering. Onder auspiciën van
het RIVRO werden nieuwe rassen
reeds getest op de proefstations en
proefbedrijven. Bij deze overheve
ling naar de proefstations zit er ech
ter een financiële adder onder het
gras. De proefstations worden door
overheid en bedrijfsleven op
50/50-basis gefinancierd. Dit zal
ook gelden voor het gebruikswaar-
deonderzoek wat dan een forse
lastenverzwaring voor het bedrijfsle
ven betekent. De kommissie Akker
bouw pleit er voor om hiervoor geld
beschikbaar te stellen vanuit de
BTW/WIR-kompensatie-gelden.
Willem Koops
scheppen van over-kapaciteit.
Vos pleitte voor marktonderzoek,
vooral om de "betere" deelmarkten
op te zoeken. Men moet de eisen van
de markt ontdekken en deze moeten
via een direkte dan wel kollektieve
vertaling in het afzetkanaal naar de
boer worden doorgegeven.
Naast landbouwzaaizaden achtte
Vos pootaardappelen voor de Ne
derlandse akkerbouwer teelten met
een goed perspektief, waarbij van de
veredeling veel zal worden gevraagd,
o.a. middels genetische manipulatie.
schoon. Waarom? 'De stof die je
koopt, wil je op het land hebben. Er
mag niets verloren gaan. En boven
dien: het vervoer en de verwerking
van fust met resten kunnen stof en
stank veroorzaken'.
Zo'n 15 tot 20 procent van de boeren
en loonwerkers spoelen ook nu al
hun fust om. Onder de tuinders zijn
het er volgens Roodenburg heel veel.
'In de tuinbouw is dat ook eenvoudi
ger. Je staat niet in het veld maar er
is een vaste plaats met een kraan en
spoelspullen. Je staat binnen. Toch
moeten ook tuinders hulpstukken op
hun spuitmachine aanbrengen om
aan de normen te voldoen. In de ver
pakking mag niet meer dan 0,01 pro
cent van het spuitmiddel achter
blijven'.
Bedrijfsafval
Schoongemaakt fust kan gewoon
met het bedrijfsafval worden meege
geven. Boeren en tuinders kunnen
ook met restanten van overbodige of
verboden bestrijdingsmiddelen in de
maag zitten. Ook daarvoor is een
oplossing gevonden. In bijna alle ge
meenten kunnen zij aangebroken
verpakkingen gratis inleveren bij de
depots voor klein chemisch afval,
KCA's. Onaangebroken middelen
kunnen aan de leverancier worden
teruggegeven. Die hoeft daar overi
gens geen geld voor terug te geven.
De schoonmaakplicht is vastgelegd
Import primeurs uit de
Canarische eilanden
Voor invoer in de EG van nieuwe
aardappelen (primeurs) uit de Cana
rische eilanden is voor de periode
van 1 januari tot en met 30 juni een
tarief kontingent vastgesteld van
6642 ton. In de periode van 1 januari
tot en met 15 mei bedraagt het in
voerrecht 7,5% en van 16 mei tot en
met 30 juni 10,5%.
Een eerste gedeelte van 3985 ton
wordt verdeeld over Ver. Koninkrijk
3760 ton en Denemarken 225 ton.
Het tweede gedeelte van 2657 ton
vormt de reserve.
In de praktijk blijkt dat het zwartbe-
nigheidsonderzoek in het laboratori
um, aan knolmonsters genomen na
het sorteren, in bepaalde gevallen
beduidend hogere besmettingsper
centages te zien geeft dan wanneer
de knolmonsters voorafgaande aan
het sorteren genomen worden.
Om een indruk te krijgen van de ver
smering, die tijdens het sorteren kan
ontstaan, zijn zowel voor als na het
sorteren monsters genomen en door
het laboratorium van de keurings
dienst Friesland-Groningen van de
NAK onderzocht.
Onderzoek
Het onderzoek werd maart 1988 uit-
WANNEER U STIKSTOF
MONSTERS wilt laten nemen, geef
dit dan nu bijtijds door aan uw
monsternemer van het bedrijfslabo-
ratorium. Men kan dan een betere
planning maken om u op tijd van
dienst te zijn. Probeer als het kan bij
de monstername aanwezig te zijn. U
kent uw percelen als geen ander.
In de loop van deze of volgende
week zult u, uw SUIKERBIETEN-
ZAADBESTELLING weer moeten
doen. De raseigenschappen liggen
in een verordening van het Land
bouwschap die 1 oktober ingaat. De
Algemene Inspektiedienst kijkt of de
plicht wordt nageleefd. De dienst
kan kontroleren of het fust goed
gespoeld is en of er een goede
schoonmaakinstallatie is aange
bracht.
Wat gaat de schoonmaakplicht de
boer en de tuinder kosten? Rooden
burg: 'Je kunt het heel luxe doen en
je kunt het heel eenvoudig houden.
Sommige fabrikanten van spuitma-
chines leveren een bouwpakket voor
een schoonmaakinstallatie. Je kunt
de installatie ook door een mechani-
satiebedrijf laten aanbrengen. Het
ligt er ook aan: wat heb je al? De
modernste machines zijn het makke
lijkst aan te passen. Ze hebben
meestal een grote vulopening en een
Bij de peulvruchten lijkt de situatie
voor oogst 1989 positiever dan voor
1988. Deze verwachting wordt uit
gesproken door de divisie zaaizaden
van Cebeco-Handelsraad.
De peulvruchtenteelt heeft te maken
met een vaste basisprijs voor de teler
voor oogst 1988, 1989 en 1990 waar
op, afhankelijk van de mate waarin
de produktiedrempel van 3,5 mil
joen ton wordt overschreden, een
gevoerd aan 16 partijen. Deze partij
en waren over het algemeen nogal
kiemlustig en bevatten normaal tot
veel grond.
De proef bevestigt nog eens dat men
met het sorteren niet voorzichtig ge
noeg kan zijn. Het "vroeg klaarma
ken" van eigen uitgangsmateriaal,
eerst het "hoogwaardige" plantma-
teriaal sorteren, na bakteriezieke
partijen de sorteermachine c.q. de
borstelmachine grondig reinigen
etc., kan teleurstelling voorkomen.
Duidelijker gesteld: sorteren brengt
risiko's met zich mee en de gevolgen
zijn pas achteraf merkbaar. Daarom
zijn voorzichtigheid en hygiëne tij
dens het sorteren noodzaak!
kort bij elkaar. Dat geldt ook voor
de winbaarheidsindex. Een kwali-
teitsaspekt dat veel aandacht ver
dient is het verband ras-grondtarra,
maar ook zwaarte van de grond, ma
chinale oogst in verband met ras en
tarra.
BIJ BESTELLING MOET U UIT
GAAN van een bepaalde zaai-
afstand in rij, bijvoorbeeld 16 of 18
cm. Wilt u dichter zaaien dan heeft
u meer zekerheid, maar ook meer
werk. Wilt u verder uit elkaar zaai
en, denk dan eerst eens na over de
veldopkomsi van afgelopen jaren.
17 cm in de rij vraagt 117.000 za
den per ha en geeft bij 70% veld-
bovenvulleiding. De investering va
rieert van driehonderd tot vijftien
honderd gulden'.
'De schoonmaakplicht is een goede
zaak', vindt Roodenburg. 'Toen we
na d& Tweede Wereldoorlog met
bestrijdingsmiddelen gingen werken,
wisten we wel dat het gif was, maar
over restanten prakkizeerde je niet.
Pas later zag men dat restanten vaak
op verkeerde plaatsen terechtko
men. Het is uit onwetendheid dat er
stoffen zijn weggegooid en ver
brand. Iedere agrariër realiseert zich
nu dat het in ons eigen belang is om
de grond schoon te houden. In ver
gaderingen hoor je altijd: natuurlijk
moeten we er wat aan doen. En nu
gaat dat ook gebeuren'.
Magda de Vetten
Landbouwschap
korting wordt toegepast. Door de
uitzonderlijke hoge opbrengsten in
Frankrijk, waar jaarlijks 50% van
het EG-peulvruchtenareaal ligt, had
den wij in 1988 te maken met een
overschrijding van deze produktie
drempel en, als gevolg daarvan, een
korting van ƒ7,-/100 kg op de te-
lersprijzen.
In 1989 lijkt het EG-
peulvruchtenareaal volgens Cebeco-
Handelsraad stabiel te blijven of
zelfs een lichte daling te vertonen,
terwijl het niet erg waarschijnlijk is
dat het belangrijkste peulvruchten-
land Frankrijk opnieuwe de rekord-
opbrengsten van 1988 zal realise
ren. Derhalve is de verwachting voor
.1989, dat binnen de EG de totale
peulvruchtenproduktie lager zal uit
vallen dan in 1988. Het gevolg van
een lagere EG-
peulvruchtenproduktie is een gerin
gere prijskorting op de gelijk geble
ven basisprijs en hogere telersprijzen
in 1989.
Daarmee kunnen peulvruchten de
konkurrentie met zomergranen aan.
Tevens is men bij de teelt van erwten
en veldbonen verzekerd van afzet.
Immers, de EG en zeker ook Neder
land is nog steeds netto importeur
van eiwitrijke produkten voor ver
werking in het mengvoer. Door voer-
erwten of veldbonen in het bouw
plan op te nemen teelt men marktge
richt en zorgt men tevens voor ver
ruiming van het bouwplan.
Al met al verdient de peulvruchten
teelt een blijvende plaats in het
bouwplan, aldus Cebeco-
Handelsraad.
opkomst 82.000 planten per ha.
Weet wel 70% opkomst is erg goed.
Alternatieve landbouw met als doel
minder energie, minder kosten voor
kunstmest en bestrijdingsmiddelen
zal iedere boer wel aanspreken.
Maar daling van de opbrengst, daar
gaat geen boer mee akkoord. Ga wel
voor uzelf nog eens na of deze be
mesting en bespuiting die u deed wel
rendabel was. Het is belangrijk om
na te gaan of UW GELD DOEL-
MA TIG WORDT GEÏN
VESTEERD.
10
Vrijdag 20 januari 1989
