Akkoord landbouwprijzen seizoen 1987/1988
EG-besluiten worden als negatief
en onevenwichtig beoordeeld
In de vroege ochtend van 1 juli jl. hebben de Europese ministers van
Landbouw een akkoord bereikt over de landbouwprijzen, inklusief
begeleidende maatregelen voor het seizoen 1987/1988. Dit akkoord
werd mogelijk nadat op de Europese top van 30 juni jl. principe
besluiten waren genomen over de aanpassingen in het agromonetaire
stelsel, het voorlopig in de ijskast plaatsen van de oliën- en vettenhef-
fing en de financiering van de uitgaven voor 1987.
Minister Braks (landbouw en visserij) toonde zich verheugd dat er
uiteindelijk toch een besluit genomen is, omdat dit voor de agrariërs
de gewenste duidelijkheid schept over de landbouwprijzen.
Tabel 1 Ecu/100 kg Wijz. in 100 kg
Richtprijs melk 27.84 0 75.23
Interventieprijs boter. 313.20 0 846.36
Interventieprijs magere
melkpoeder 174.04 0 470.31
Door aanpassing van de groene koers voor de gulden zijn de prijzen in gul
dens met ongeveer een half procent verlaagd.
Tabel 2.
De interventieprijzen zijn:
Mais, zachte tarwe
Rogge, gerst, sorghum
Durum tarwe
Ecu/ton
179.44
170.47
291.59
//ton
482.34
458.23
783.80
Tabel 3.
Voor koolzaad gelden de volgende prijzen:
1986/1987
Ecu/100 kg
Richtprijs 46.41
Interventieprijs 42.15
Toeslag 'OO'zaad 1.25
Voor 1987/1988 worden 7 maandelijkse verhogingen toegepast op de richt
prijs en interventieprijs van 1.06/100 kg ingaande november 1987.
1987/1988
Ecu/100 kg
45.02
40.76
2.50
1987/1988
100 kg
120.38
108.99
6.68
Tabel 4.
De prijzen zijn:
Steundrempelprijs
Streefprijs
Minimumprijs erwten
Minimumprijs tuin
en veldbonen
1986/1987
Ecu/100 kg
50.96
32.80
28.63
27.63
1987/1988
Ecu/100 kg
44.76
29.52
25.77
24.86
1987/1988
100 kg
119.68
28.93
68.91
66.47
Automatische opkoop van graan behoort tot het verleden
Minder ingenomen was de minister
met de inhoud van de besluiten op
een aantal onderdelen. Dit betreft
vooral het besluit over het toekom
stige agromonetaire stelsel. Het feit,
dat afbraak van monetaire kompen-
serende bedrijven (m.c.b.'s), die
ontstaan als gevolg van revaluaties
niet mogen leiden tot prijsdalingen
in nationale valuta. Dit houdt het
gevaar in, dat als gevolg van valuta
aanpassingen prijsverhogingen ont
staan, die niet werkelijk nodig zijn,
omdat gelijktijdig in landen met
sterke valuta kostenverlagingen op
treden. Ten opzichte van de oude si
tuatie is wel een verbetering opgetre
den, omdat 25% van de gevolgen
van valuta-aanpassingen automa
tisch worden afgebroken met ingang
van het volgende marktseizoen.
Daarnaast is wel uitzicht geboden op
een oplossing voor de budgettaire
moeilijkheden in 1987, maar het is
nog volstrekt onduidelijk hoe de fi
nanciële problematiek voor het jaar
1988 en volgende jaren moet worden
opgelost. Voor de toekomst van het
landbouwbeleid is de financiële rege
ling van cruciale betekenis.
Algemeen
Voor de meeste produkten is de in
gangsdatum van de maatregelen 1
juli 1987. Dit geldt zowel voor de
prijzen als voor de agromonetaire
aanpassingen. Uitzonderingen zijn
onder andere rundvlees waarvoor de
regelingen op 6 juli van kracht wor
den, varkensvlees waarvan de in
gangsdatum 1 november is en scha
penvlees waarvoor de regeling op 2
januari 1988 ingaat.
Agromonetaire vraagstukken
Monetair Compenserende Bedragen
Het aanvankelijke Kommissie-
voorstel inzake bestaande m.c.b.'s
luidde:
volledige afbraak positieve
m.c.b.'s (Nederland en West-
Duitsland);
- gedeeltelijke afbraak negatieve
m.c.b.'s.
Besloten is voor 1987/1988 één punt
positieve m.c.b.'s om te zetten in ne
gatieve m.c.b.'s.
Voor West-Duitsland vindt voorts
een verhoging van de franchise
plaats met 0,5 punt. Voor Nederland
daarentegen vindt geen verhoging
van de franchise plaats, maar een af
braak van een half punt via aanpas
sing van de groene koers. Nederland
heeft hiervoor gekozen, omdat ver
groting van de franchise de konkur-
rentiepositie op de markten nadelig
beïnvloed. Het restant zal met in
gang van de seizoenen 1988/1989 en
1989/1990 worden afgebroken.
Voor de negatieve m.c.b.'s is het
Kommissievoorstel met kleine aan
passing aangenomen.
De nu genomen besluiten houden in
voor Nederland in dat per 1 juli 1987
de positieve m.c.b.'s voor zuivelpro
ducten dalen van 2.9% naar 1.4%
en voor granen van 2.4 naar 1%.
Voorts verdwijnen per 1 juli voor
suiker, per 6 juli voor rundvlees en
per 1 november voor varkensvlees de
nu nog bestaande m.c.b.'s van
1.8%. Daarnaast wordt voor zuivel,
granen en rund- en varkensvlees de
berekeningswijze van de m.c.b.'s
enigszins aangepast, waardoor de
bedragen als zodanig nog iets verder
dalen dan door de daling in procen
ten wordt aangegeven.
Toekomstige m.c.b.'s
Handhaving van het switch-over
systeem.
a. Voor de kunstmatige m.c.b.'s (de
in negatieve m.c.b.'s omgezette po
sitieve m.c.b.'s)
- Wegwerking van 25% door verla
ging van de prijzen in ecu bij de aan
vang van het volgende verkoopsei
zoen met eventueel een kompense-
rende nationale sociale steun die niet
aan de produktie is gekoppeld.
- Wegwerking van 50% ran het sal
do bij aanvang van het 2e verkoop
seizoen volgend op de monetaire
herschikking, met handhaving van
het Gentlemens Agreement van
1979.
- Wegwerking van het resterende ge
deelte bij aanvang van het 3e ver
koopseizoen op de monetaire her
schikking met handhaving van het
Gentlemens Agreement van 1979.
b. Voor de natuurlijke m.c.b.'s.
- Wegwerking van hoogstens 30%
op het tijdstip van de monetaire her
schikking.
- Programma voor de afbraak van
het saldo in twee gelijke fasen bij de
aanvang van de twee verkoopseizoe
nen volgend op de monetaire her
schikking.
Het stelsel zal voor 1 juli 1988 op
nieuw worden bezien in het licht van
een gezamenlijk verslag van de Mi
nisters van Financiën en de Ministers
van Landbouw.
Aanvaarding van deze regeling met
betrekking tot kunstmatige m.c.b.'s
is in feite het handhaven van de hui
dige regeling zij het dat direkt 25%
wordt afgebroken en de rest in twee
jaren met in achtneming van het
Gentlemens Agreement uit 1979. Dit
houdt in, dat de afbraak van de
m.c.b.'s niet tot prijsverlaging in na
tionale munt mag leiden in de landen
met sterke valuta. Voor varkensvlees
zullen in de toekomst geen m.c.b.'s
meer bestaan, dit met uitzondering
van landen met zwevende valuta
waar de graan-m.c.b.'s meer dan 8
punten bedragen. Voor pluimvee en
eieren wordt de franchise uitgebreid
tot maksimaal 5 punten, waardoor
in de praktijk voor de meeste lidsta
ten de m.c.b.'s verdwijnen.
Oliën- en vettenheffing
De door de Kommissie voorgestelde
oliën en vettenheffing wordt nader
bestudeerd op z'n gevolgen. Daar
naast zal met de belangrijkste han
delspartners van de Europese Ge
meenschap overleg worden gevoerd
over deze heffing. Op de volgende
Eurotop in Kopenhagen komt de
oliën- en vettenheffing opnieuw op
de agenda.
Zuivel
Voor zuivel waren in december 1986
reeds belangrijke besluiten geno
men. Nu is over de volgende zuivel-
punten overeenstemming bereikt.
- De lidstaten mogen desgewenst de
via de opkoopregeling verkregen
melkkwota doorverkopen aan be
paalde kategoriën producenten om
de herstrukturering van de melkvee
houderij te bevorderen.
- De lidstaten mogen desgewenst een
regeling maken, waarin melkvee
houders die aan dezelfde fabriek le
veren tijdelijk kwota aan elkaar
kunnen overdragen. De lidstaten
kunnen zelfstandig besluiten de re
geling tot bepaalde kategoriën vee
houders te beperken.
- De hoogte van de vetkoëfficiënt in
het kader van de superheffing (nu
0.26) zal nader worden bekeken.
- Per 1 juli 1987 komt er een regeling
voor de bescherming van de bena
ming van zuivelprodukten. Deze re
geling is bedoeld om duidelijkheid
voor de konsument te scheppen ten
aanzien van het onderscheid tussen
zuivelprodukten en zogenaamde
imitatieprodukten. Overigens mo
gen de lidstaten hun bestaande na
tionale regelingen handhaven tot 1
april 1989.
- Tot nu toe kwam alleen boter ge
maakt van zure room in aanmerking
voor de interventie. Dit geldt nu ook
voor boter gemaakt van zoete room.
In het melkprijsjaar 1987/1988 gel
den de richt- en interventieprijzen
als vermeld in tabel 1.
Granen
De Kommissie had aanvankelijk
voorgesteld de prijzen voor voeder-
granen te verlagen met 2.6%. Beslo
ten is thans de interventieprijs voor
zowel tarwe (bakkwaliteit) als voe-
dergranen ongewijzigd-te laten. De
interventieprijsverlaging voor du-
rumtarwe is vastgesteld op 2.7% in
plaats van 4.71% zoals aanvankelijk
was voorgesteld. Door de aanpas
sing van de groene koers van de gul
den vindt een geringe ekstra prijsda
ling van ongeveer 0.5% plaats (zie
tabel 2).
Ten aanzien van de interventieperio
de voor granen is besloten, dat inter
ventie slechts kan plaatsvinden in
dien de gemiddelde kommunautaire
marktprijs onder 94% van de inter
ventieprijs ligt (Kommissievoorstel
was 93%). De werking van de inter
ventieaankopen geldt alleen voor de
periode oktober tot en met mei (het
aanvankelijke voorstel was februari
tot en met mei). Het nivo van de
maandelijkse verhogingen van de in
terventieprijs daalt van 2.45 ecu/ton
tot 2 ecu/ton. Deze maatregelen
kunnen in theorie de marktprijs met
maksimaal ongeveer 7% doen dalen.
De werkelijke daling hangt echter af
van de mate waarin de interventie
prijs de marktprijs beïnvloedt. De
medeverantwoordelijkheidsheffing
in de granen-sektor werd tot dusver
bij de eerste verwerking opgelegd.
De lidstaten mogen deze heffing nu
ook in het eerste verkoopstadium
opleggen.
Zetmeel
De minimumprijzen van fabrieks
aardappelen gaat met 7.1% omlaag
naar een nivo van 272.93 ecu/ton
(/733.64/ton). Met deze maatregel
wordt beoogd de konkurrentieposi-
tie van aardappelzetmeel tegenover
graanzetmeel te handhaven. Door de
genomen maatregelen in de graan-
sektor daalt ook de prijs van graan
zetmeel.
Suiker
De prijzen voor suiker in ecu's blij
ven gelijk. Door de daling van de
groene koers van de gulden vindt
ook hier een kleine prijsdaling
plaats. De basisprijs voor suikerbie
ten blijft 40.89 ecu/ton
Ondanks opluchting dat de EG-
landbouwministerraad uiteindelijk
toch tot besluitvorming is gekomen
op 1 juli jl., tonen de Europese boe-
renorganisaties COPA en COGECA
zich teleurgesteld. De genomen
besluiten leiden volgens deze organi
saties tot een verdere verslechtering
van de toch al zeer moeilijke finan
ciële positie van de boeren.
Zij vinden de besluiten een voortzet
ting van het beleid van eenzijdige
bestraffing van de boeren in de EG.
Bovendien verwachten de Europese
organisaties dat de besluiten zeer
slecht door de boeren zullen worden
ontvangen, omdat zij slechts gedeel
telijke oplossingen bieden en on-
(/109.33/ton). De interventieprijs
voor witte suiker blijft 54,18
ecu/100 kg (/144,87/100 kg). De
Raad heeft besloten eenmalig een
ekstra produktieheffing op te leggen
op A- en B-suiker. Deze wordt voor
Nederland 3.1% van de interventie
prijs van witte suiker. Van de hef
fing mag 60% worden verhaald op
de boeren. Deze heffing is bedoeld
als aanvullend middel voor de zelffi
nanciering van de suikermarktor
dening.
Koolzaad
Ook bij koolzaad wordt de
94%-regeling voor de interventie in
gevoerd. Dit heeft echter nauwelijks
effekt op de prijs, omdat er prak
tisch geen interventie van koolzaad
plaatsvindt. Wel kunnen effektieve
prijsdalingen voortvloeien uit:
- de daling van de richtprijs met 3%;
- de toepassing van het garantie-
drempelsysteem; nii in de EG zowel
in 1986/1987 als in 1987/1988 de
werkelijke produktie de garantie
drempel van 3.5 miljoen ton fors
overschrijdt. De overschrijding in
1987/1988 kan leiden tot een prijs
daling van maksimaal 10% (zie tabel
3).
Zaaizaden
In de sektor zaaizaden stijgen de
steunbedragen voor de verschillende
zaden met 5 a 10%.
Groente en fruit
Van de voor Nederland belangrijk
ste groenten- en fruitsoorten zijn de
basis- en aankoopprijzen in ecu niet
gewijzigd. Voor tomaten is er een
wijziging in het interventiesysteem
aanvaard. Dit betekent dat bij meer
dan 350.000 ton interventie de inter
ventieprijs daalt. Voorts worden
prijzen in guldens ook nog enigszins
beïnvloed door onder meer de aan
passing van de groene koers van de
gulden.
Erwten, tuin- en veldbonen
De prijs van de eiwithoudende ge
wassen gaat met 10% omlaag. Tot
deze prijsdaling is besloten mede in
verband met de prijsdalingen voor
granen en oliehoudende zaden en de
sterke produktiviteitsstijging bij de
teelt van eiwithoudende gewassen
(zie tabel 4).
Gedroogde
groenvoedergewassen
De streefprijs blijft gehandhaafd op
178.92 ecu/ton (ƒ478.41/ton). Het
vaste steunbedrag van 8.49 ecu/ton
is vervallen.
Schapevlees
De basisprijs voor schapevlees blijft
gelijk 432.32 ecu/100 kg (f
1.115.97/100 kg). Wel zal de schape-
vleesregeling in de toekomst herzien
worden.
Rundvlees
De interventieprijs voor ossen en
stierenvlees wordt gelijk getrokken.
Dit betekent een lichte daling van de
prijs voor stierenvlees en een stijging
van de prijs voor ossenvlees. De in
terventieprijs wordt 344 ecu/100 kg
geslacht gewicht (ƒ919.81/100 kg).
evenwichtig zijn. Voor een verster
king van de huidige tendens van re
nationalisatie wordt gevreesd, om
dat de financiering van met name
het EG-landbouwbeleid niet is veilig
gesteld. Ook het Agrarische Groot
handels Verbond (AGV) toont zich
teleurgesteld dat de Raad niet in
staat is gebleken om een duurzame
marktekonomische hervorming in
het EG-landbouwbeleid te brengen.
Het AGV betreurt dat de uitbreiding
van de interne EG-markt, die voor
het bedrijfsleven van centraal belang
is, tot veel later is uitgesteld. Voorts
heeft het AGV ernstige kritiek op de
besluiten in het agromonetaire
stelsel.
Vrijdag 10 juli 1987
5
