Vakantiewerk
KIMLC
kommentaar
over geld
en goed
Beloning van in het bedrijf
meewerkende kinderen
EG verkeert in mid-life krisis
Rónd deze tijd is of wordt het lopende schooljaar weer afgesloten.
Voor een aantal agrarische studenten zal dit de afsluiting van hun -
volledige - agrarische opleiding zijn. Degenen die thuis een agrarisch
bedrijf hebben staan dan voor de keuze elders, al of niet op een agra
risch bedrijf, in loondienst gaan of thuis op het ouderlijk bedrijf gaan
meewerken.
Veelal zal dit laatste gebeuren met de gedachte en de intentie het be
drijf een keer over te nemen.
Mede met het oog hierop is het gewenst hiervoor regelingen te treffen.
In de praktijk komen we nog te dik
wijls tegen dat het meewerken thuis
als een vanzelfsprekendheid be
schouwd wordt en dat hier als tegen
prestatie "slechts" tegenover staat:
kost, inwoning, kleding en zakgeld.
Dit gebeurt dan vaak vanuit de niet
uitgesproken veronderstelling dat hij
of zij straks toch op het bedrijf ver
der kan gaan.
Er zijn echter een aantal redenen te
noemen waarom het juist wel erg be
langrijk is om het een en ander te re
gelen omtrent beloning e.d., ook als
men van plan is in de toekomst het
bedrijf over te laten nemen. De rede
nen zijn:
- het treffen en toekennen van een be
loning geeft de noodzaak een analy
se te maken van het bedrijf en de
bedrijfsmogelijkheden. Bij een te
krappe omvang kunnen maatregelen
getroffen worden. Door de huidige
wetgeving op het gebied van de pro-
duktie - melk - en de mest wordt aan
passing steeds moeilijker.
Teleurstellingen achteraf kunnen ech
ter door tijdige onderkenning voor
komen worden;
- voor de toekomstige ondernemer is
eigen vermogensvorming van wezen
lijk belang, vooral bij overname;
-.verrekening achteraf, a.h.v. het
aantal thuis meegewerkte jaren biedt
weinig zekerheid naar de bedrijfsop-
volger toe op dit moment;
- als het bedrijf bij nader inzien niet
wordt overgenomen, heeft toch een
reële beloning plaatsgehad;
- een reële beloning schept duidelijk
heid voor het kind en voor de ouders;
- beloning kan de arbeidsmotivatie
vergroten. Een afhankelijkheid van
het resultaat stimuleert.
Verschillende beloningsmethoden
mogelijk
Er zijn verschillende methoden waar
op men meewerkende kinderen kan
belonen voor gedane arbeid. Regeling
en die hiertoe gemaakt kunnen wor
den, kunnen beperkt blijven tot een
financiële beloning alleen, maar kun
nen ook uitgebreid worden met b.v.
overnamerechten van het bedrijf. Hoe
ver men wil gaan in het regelen van
bepaalde zaken hangt af van de wen
sen en vooruitzichten die er op het
moment zijn. De 3 meest toegepaste
regelingen die getroffen worden om
meewerkende kinderen te belonen zijn
de volgende:
Loondienst
Het kind kan thuis in loondienst ge
nomen worden. De hoogte van het
loon hangt af van de CAO in de be
treffende bedrijfstak. Ook uitbetaling
tegen het wettelijk minimumloon is
mogelijk. Het "voordeel" voor het
kind is dat het verzekerd is van een
vast inkomen. Ook al werkt het be
drijf verliesgevend, toch moet het
kind uitbetaald worden. Het kan dus
de financiële positie van het bedrijf
verzwakken op het moment dat het
toch al niet zo goed gaat. Tegen
gesteld is het zo dat in jaren met ho
ge bedrijfswinsten het kind niets
merkt van het feit dat mede door
zijn/haar arbeid het bedrijf goed ge
draaid heeft. Het resultaat wordt hier
geflatteerd ten nadele van de thuis
meewerkende.
Een ander punt van afweging bij een
loondienstverhouding is de verzeke
ringsplicht. Verzekeringsplicht bete
kent dat er premie betaald moet
worden voor alle werknemersverzeke
ringen (WW, Ziektewet, Zieken
fondswet, WAO). Het betekent
echter ook dat men hiervoor verze
kerd is. Het nadeel kan hierin schui
len dat het een vrij dure vorm van
verzekeren is.
Indien het voornemen bestaat het be
drijf in de toekomst over te nemen is
het niet gewenst dat het bedrag wat
de opvolger in spé niet direkt nodig
heeft voor levensonderhoud e.d. uit
het bedrijf gehaald wordt, maar het
is beter als dit kapitaal in het bedrijf
blijft zitten als schuld aan de meewer
kende. Middels een jaarlijkse tegoed-
schrijving door de ouders in het
bedrijf is dit te realiseren.
Winstdelingsovereenkomst
Kenmerk van deze vorm is dat de
hoogte van de beloning afhangt van
het bedrijfsresultaat. De behaalde be
drijfswinst wordt volgens een bepaal
de verdeelsleutel verdeeld tussen de
ouders en het kind. Op deze manier
wordt de financiële en daarmee ook
de mentale betrokkenheid bij het be
drijf vergroot, omdat een grotere in
zet immers meestal direkt groter
financieel resultaat oplevert. Bij de
ze vorm van beloning is men niet ver
plicht verzekerd, maar dient men zich
partikulier te verzekeren tegen ziek
tekosten en arbeidsongeschiktheid.
Dit is meestal een minder dure vorm
van verzekeren in vergelijking tot de
loondienstbetrekking. Een winstde
lingsovereenkomst kan ook ten doel
hebben om een voorlopige belonings
regeling te treffen, vooruitlopend op
een nauwere samenwerking of be
drijfsopvolging.
In jaren met lage bedrijfswinsten, is
het gevolg van deze regeling dat ook
het winstaandeel van de opvolger in
spé laag is en dat hij/zij dus weinig
kans krijgt voor vermogensvorming.
In jaren met hoge bedrijfswinsten
echter zal de opvolger lang niet het he
le winstaandeel hoeven op te nemen
om de privé-bestedingen hiermee te
betalen met als gevolg dat het niet op
genomen winstaandeel potentieel be
drijfskapitaal van de opvolger wordt.
Binnen de winstdelingsovereenkomst
kan ook een minimale beloning voor
de zoon/dochter worden bedongen.
Voor de fiskus wordt een winstdelings
overeenkomst veelal gelijk gesteld
met inkomen uit arbeid.
De periode waarin per traditie veel va
kantiewerk wordt verricht is weer
aangebroken. Velen willen proberen
een zakcent bij te verdienen om het
eigen vakantiebudget te verruimen.
Daarbij is het goed om op een aantal
zaken te letten.
Het vakantiewerk mag worden ge
daan door personen van 15 jaar en
ouder. Wel zullen degenen die nog
geen 18 jaar oud zijn erop moeten let
ten dat een arbeidskaart verplicht is
als aan de leerplicht is voldaan.
Avond- en nachtwerk is voor deze
leeftijdsgroep verboden al zijn uitzon
deringen mogelijk in de verplegende-
en verzorgende sektor. De maximale
arbeidsduur voor deze groep bedraagt
8 uur per dag.
Op de beloning van de vakantiewer
ker is de Wet minimumloon en mini
mum vakantietoeslag van toepassing,
Maatschapsovereenkomst
Een maatschap is een samenwerkings
vorm tussen twee of meer vennoten
(ouder/kind). De behaalde winst
wordt ook hier, zoals hierboven om
schreven, verdeeld volgens een be
paalde verdeelsleutel. In de
maatschap worden echter meer zaken
geregeld dan bij de winstdelingsvorm
van belonen gebruikelijk is. Er wordt
in vastgelegd welke goederen (grond,
gebouwen, machines, vee, arbeid etc.)
ingebracht worden in de maatschap.
Er worden vaak al vergaande rechten
voor de opvolger vastgelegd, b.v. dat
hij/zij roerende en onroerende goe
deren te zijner tijd kan overnemen en
ook tegen welke waarde (meestal
agrarische waarde) hij/zij deze goe
deren dan kan overnemen. Hierme
de wordt dan de eigenlijke
bedrijfsovername mogelijk gemaakt.
Voor zelfstandige ondernemers gel
den bepaalde fiskale faciliteiten, zo
als de zelfstandigenaftrek en de FOR
(fiskale oudedagsreserve). De venno
ten in een maatschap worden (onder
bepaalde voorwaarden) door de fis-
kus als zelfstandig ondernemer aan
gemerkt. Voor een opvolger in spé
houdt dit dan ook in dat hij/zij aan
spraak kan maken op deze genoem
de fiskale faciliteiten.
Vooral met het oog op de fiskale be
handeling kan het raadzaam zijn een
maatschapsovereenkomst aan te
gaan. Uiteraard zal een gezamenlijke
exploitatie van het bedrijf moeten
bestaan met ook een gezamenlijk ri-
siko. Binnen de overeenkomst zelf
kan echter bepaald worden hoever
men wil gaan.
Maatwerk
Er zijn nogal wat manieren om mee
werkende kinderen te belonen en re
gelingen te treffen voor een
toekomstige bedrijfsovername. Bij
het treffen van een beloningsregeling
worden ook veelal andere zaken be
keken en beoordeeld zoals een finan
ciële gelijkstelling van de kinderen en
de beoordeling van de opvolgings-
wensen en mogelijkheden.
Dit vraagt om een individuele beoor
deling. In iedere situatie zijn de om
standigheden anders. Het gaat om een
"eigen" oplossing en deze is van veel
faktoren afhankelijk.
Bij de overwegingen kan de Sociaal-
Ekonomische Voorlichtingsdienst U
behulpzaam zijn. Vraag tijdig naar
deze voorlichting.
Bij de ZLM is er een vlugschrift ge
maakt over Beloning van meewerken
de kinderen. U kunt dit aanvragen bij
Hans Mieras, tel. 01100-21010.
tenzij minder dan 1/3 van de gebrui
kelijke arbeidsduur wordt gewerkt.
De vakantiebijslag bedraagt in dat ge
val 7Zïover het verdiende loon.
Eveneens bestaat aanspraak op va
kantiedagen. Of er sprake is van een
echte dienstbetrekking zal veelal af
hangen van de gemaakte afspraken.
In de land- en tuinbouw komt veel sei
zoenwerk voor wat betekent dat de
vakantiewerker niet gebonden is aan
vaste werktijden. In die situatie is er
geen sprake van het sociaal verzekerd
zijn.
Wel zullen ten behoeve van de loon
belasting aan enige administratieve
bepalingen moeten worden voldaan
en premieheffing volksverzekering
worden afgedragen.
Vaste werktijden
Betreft het vakantiewerk echter het
De Europese Gemeenschap is in
wezen een Europa der Vaderlan
den. Dat is vorige week tijdens de
Topkonferende van regeringslei
ders en staatshoofden nog weer
eens duidelijk gebleken. De Ge
meenschap is met minimale bin
dingen bijeen gehouden. Dertig
jaar na de ondertekening van het
Verdrag van Rome kun je zeggen
dat de Gemeenschap in een mid
life krisis verkeert. Deze toestand
kan er toe leiden dat er óf een
meer stabiele Gemeenschap zal
ontstaan óf een proces van steeds
verder gaande des-integratie zich
zal voltrekken. Daarbij dient men
wel te bedenken dat een desinte
gratie uiteindelijk voor alle lid
staten van de EG verlies van wel
vaart betekent.
Het is opvallend hoe tweeslachtig
sommige regeringen tegenover de
Gemeenschap staan: Wel de voor
delen willen inkasseren, maar niet
de nadelen aanvaarden. Dat is ze
ker het geval met de Bondsrepu
bliek. Dit land heeft een zeer
sterke ekonomie, vooral gebaseerd
op een industrie die volop de voor
delen van de Gemeenschap heeft
weten te benutten. De Duitse eko
nomie is in staat de eigen boeren
op vele fronten financieel tege
moet te komen. (Eigenlijk zijn het
de afnemers van de Duitse in-
dustrieprodukten, zoals Neder
land, die de rekening betalen.)
Aan de andere kant durft West-
Duitsland het specialisatie-beginsel
niet toe te passen in de landbouw
vanwege de daaraan verbonden
gevolgen. Daarom is het ook on
begrijpelijk dat Bondsminister
Kiechle van Landbouw tot onge
wenst persoon is verklaard op de
algemene vergadering van de Duit
se Boerenbond. Of zou men van
mening zijn dat Kiechle 's halsstar
rige houding in Brussel haaks staat
op het lange termijn beleid van de
Duitse boeren?
De meeste zorg baart de financie
ring van de EG. Een strukturele
oplossing voor het probleem is er
nog niet, hoewel voorzitter Delors
van de Europese Commissie dien
aangaande positieve voorstellen
heeft ingediend. Hier heeft de
Britse premier Thatcher zich nog
eens laten gelden als ongekroon
de penningmeester, zonder ook
maar enige politieke wil en visie te
tonen om in Europa de handen in
een te slaan. Het opschuiven van
de beslissing over de financiering
verrichten van werkzaamheden gedu
rende vast voorgeschreven werktijden
dan is veelal sprake van een normale
dienstbetrekking.-Op het bruto loon
moeten dan loonbelasting, premie
AOW/AWW en premie werknemers
verzekeringen worden ingehouden.
Voor zover een netto vergoeding is af
gesproken moet dit netto bedrag naar
bruto worden teruggerekend of ook
daadwerkelijk loonbelasting verschul
digd zal zijn zal afhankelijk zijn van
het gegeven of de beloning uitkomt
boven de belastingvrije som.
Het loon dat gedurende het zomersei
zoen wordt verdiend met vakantie
werk heeft geen invloed op het recht
op kinderbijslag, tenzij de netto ver
diensten meer bedragen dan
ƒ1.400,Het meerdere wordt dan
in de verrekening betrokken. Voor
personen van 18 jaar en ouder met
studiebeurzen krachtens de Wet stu
diefinanciering geldt een specifieke
kortingsregeling terzake van genoten
inkomsten, uit welke hoofde dan ook.
Voorzover sprake is van inhouding
van ziekenfondspremie terwijl de va
kantiewerker via de ouders partiku
lier verzekerd is, bestaat de
mogelijkheid tot restitutie van deze
premie. De werkgever verstrekt een
werkgeversverklaring waarop de pe
riode is aangegeven van de verrichte
naar het eind van dit jaar toont
aan, dat politiek inderdaad krisis-
management is; er kunnen alleen
besluiten genomen worden als de
krisis groot genoeg is. Het is alleen
jammer dat de landbouw daar de
dupe van wordt.
Wat de markt- en prijsbesluiten
betreft is het mijns inziens heel
verstandig dat de kwestie van hef
fing op oliën en vetten (stabilisa
tieheffing) allereerst nog eens goed
met belanghebbende landen bui
ten de EG wordt besproken.
Voorkomen moet worden dat een
verlichting van het Europese bud
get ongewenste reakties oproept
bij de handelspartners, waardoor
het uiteindelijke saldo voor de EG
wel eens negatief zou kunnen uit
vallen. Zeker een open handelsna
tie als Nederland zou daarvan de
gevolgen ondervinden.
De reeds ingewikkelde materie van
monetair compenserende bedra
gen is er door de jongste besluiten
in Brussel nog ondoorzichtiger op
geworden. Niet alleen is een nog
sterkere nadruk komen te liggen
op het verschillend uitwerken van
mcb per lid-staat, maar ook is een
nog sterkere nadruk komen te lig
gen op de varierende uitwerking
tussen de diverse produkten. Voor
Nederland betekent dit dat alle
produkten die onder het mcb-
regiem vallen een half procent
prijsverlaging ondergaan, omdat
ons land heeft gekozen voor een
aanpassing van de zgn. groene
koers. Voor exportprodukten is
dit een gunstige benadering.
Ongunstiger is de uitwerking van
de groene koers-aanpassing voor
produkten die in mindere mate op
export zijn georiënteerd. Dat geldt
zeker voor produkten zoals de gra
nen, waarvan de prijzen behoor
lijk zijn verlaagd en bovendien de
beheers- en kwaliteitsregelingen
zijn aangescherpt. Ik vind dan ook
dat de Raad van Landbouwmi
nisters hier is doorgeschoten en
dat Nederland (lees minister
Braks) zich er onvoldoende tegen
heeft verzet. De besluiten zijn nu
buiten het kader van geleidelijk
heid en beheersbaarheid komen te
liggen. Afijn, de EG leeft nog. Het
landbouwbeleid wordt in de mid
life krisis meegesleept en blijft
daardoor afhankelijk van telkens
weer benodigde eenmalige uitke
ringen.
Varekamp
werkzaamheden. Met deze verklaring
en een opgaaf van de betaalde premie
van de partikuliere verzekering kan
bij het ziekenfonds om restitutie van
(een deel) der ziekenfondspremie wor
den gevraagd.
B. Veerbeek
Landbouwschap:
Nijpels moet
verzuringsuitspraak toelichten
Het Landbouwschap wil van minis
ter Nijpels van Volkshuisvesting,
ruimtelijke ordening en milieu op
heldering over diens uitspraken over
de bijdrage van de landbouw aan de
verzuring van het milieu. Volgens re
cente kranteberichten zou de be
windsman hebben gezegd dat am
moniak uit mest voor 60 procent
verantwoordelijk is voor de verzu
ring. Het Landbouwschap ontkent
niet dat ammoniak uit mest bij
draagt aan de verzuring, maar bere
kent die zelf op ongeveer een kwart.
Het Landbouwschap meent dat er
voor de uitspraken van minister Nij
pels, zoals die in de pers zijn weerge
geven, geen wetenschappelijke on
derbouwing te geven is.
Vrijdag 10 juli 1987
3
