Gewasbescherming,
meer dan een thema
Een bloemetje kan nog meer doen
Stikstofadvisering kroten
en spruitkool
Bloemendagen
Limmen en Breezand
Bijna 2 jaar hebben wij u op de hoogte gehouden van het NTS-thema
'Gewasbescherming'. Officieel loopt dit thema aan het eind van dit
studieklubseizoen af. Daarom is dit de laatste bijdrage over het NTS-
thema 'Gewasbescherming'. Dit betekent zeker niet dat gewasbe
scherming in een vergeethoekje komt te staan en het thema voorbij
is. Niets wijst erop dat zo gehandeld gaat worden. Gewasbescher
ming blijft veel aandacht krijgen van de NTS. Daar hebben we de
Gewasbeschermingskommissie voor.
Het zal u waarschijnlijk niet ont
gaan zijn dat het thema werd opge
deeld in een aantal facetten. Dit
noemden we deelthema's.
Als laatste deelthema komt aan bod
het belang van goed onderwijs op
het gebied van gewasbescherming.
Daarvoor zijn kontakten gelegd met
de werkgroep Plantenziekte voor het
middelbare tuinbouwonderwijs.
Genoemde werkgroep heeft onlangs
een enquête gehouden over hoe het
vak gewasbescherming gedoceerd
wordt. Uit deze enquête blijkt dat
gemiddeld 2,1 uur theorie wordt ge
geven. Hiervoor gebruiken de do
centen veel verschillende leerboeken.
Als we kijken waar docenten hun in
formatie vandaan halen, is dat vak
tijdschriften, voorlichting en 'van de
werkgroep'.
Gezien het belang van de gewasbe
scherming vindt de NTS dat dit vak
opgenomen moet worden in het ek-
samenpakket. Ook zou er een aantal
vaste uren toegekend moeten
worden.
Het deelthema nu is onderwijs en ge
wasbescherming. Twee zaken zou
den we daarom nu op moeten pak
ken, nl.
Relatie onderwijs met studieklub
verbeteren, speciaal op het gebied
van gewasbescherming.
Aangeven wat aandacht moet krij
gen bij het gewasbeschermingson-
derwijs.
De kontakten met het gewasbescher-
mingsonderwijs wil de NTS behou
den. Daarom bestaan er plannen om
gezamenlijk een studiedag te organi
seren over enkele facetten van ge
wasbescherming.
Bewustwording
Door een tweetal studenten van de
Hogere Tuinbouwschool is een en
quête gehouden om inzicht te krij
gen hoe tuinders omgaan met gewas
bescherming. Dit werd gedaan door
mede-studenten te enquêteren over
wat zij tijdens hun stage gezien had
den van het gebruik van gewasbe
schermingsmiddelen.
De Gewasbeschermingskommissie
zet vraagtekens bij deze manier om
een inzicht te verkrijgen. Toch zijn
de resultaten nuttig om bekend te
maken.
In z'n algemeenheid worden gewas
beschermingsmiddelen goed op
geslagen. Dit was de eerste uitslag
van de enquête. Minder positief was
de enquête over de veiligheid. Voor
al in uw eigen belang is het belang
rijk verantwoord om te gaan met ge
wasbeschermingsmiddelen. Pas als
er een ongeluk gebeurd is weet ieder
een plotseling wel hoe het hoort.
Denk echter aan uw eigen veiligheid
voor het te laat is.
Nefyto
Door alle NTS-gewaskommissies is
meegewerkt om te komen tot een
overzicht vafi welke problemen er
spelen op het gebied van gewasbe
scherming. Deze lijst is terecht geko
men bij de fabrikanten en leveran
ciers van gewasbeschermingsmidde
len, aangesloten bij Nefyto. Zij wa
ren blij met deze lijst omdat een
goed beeld verkregen werd over de
problemen in de praktijk. Gepro
beerd zal worden jaarlijks zo'n lijst
te maken.
Onlangs werden algemene proble
men op het gebied van gewasbe
scherming besproken door NTS en
Nefyto. Ditzelfde zal ook gaan ge
beuren per sektor dus bloemen, pot
planten, glas- en vollegronds-
groente.
Demonstratieprojekt
Bewustwording en gewasbescher
ming gaan vaak samen. Dat is ook
de hoofdgedachte bij het demonstra
tieprojekt. Als tuinbouw laten zien
dat we verantwoord bezig zijn met
gewasbescherming. Dit projekt, dat
als een laatste onderdeel van het the
ma gezien moet worden, heeft ook
tot doelstelling aan te geven welke
'milieu'-vriendelijke mogelijkheden
er zijn. Momenteel zijn de NTS,
Landbouwschap, Proefstation en
CAD-Gewasbescherming bezig met
de eerste voorbereidingen. Bedacht
wordt om op een bestaand tuin
bouwbedrijf te demonstreren hoe
verantwoord gewerkt moet worden
op het gebied van gewasbe
scherming.
Cock van Bommel
Het Nederlandse bloemenvolkje heeft weliswaar de wereld veroverd,
maar helemaal tevreden is het nog niet. De Vereniging van Bloemen
veilingen in Nederland vindt dat de produktie van snijbloemen de
neiging heeft sneller te groeien dan de konsumptie.
Wij zochten het Bedrijfsschap voor de Groothandel in Bloemisterij-
produkten in Aalsmeer op en spraken daar met de sekretaris, de heer
H. Rijken.
Op het buro van de heer Rijken staat
een bos bloemen. Het zijn tulpen in
de variatie rood en wit. Dat betekent
dat wij aan het Nederlandse bloemen-
assortiment maar bij de tulp begin
nen. De tulp is vanouds te koop van
november tot juni, maar tegenwoor
dig is het al bijna een jaarrond pro
duktie. Zo is er de IJstulp, die al op
tafel staat als het ijs nog in de sloten
ligt. De bakermat van de tulp ligt op
de duinzandgronden in de buurt van
Haarlem. Later werden ook tulpen
verbouwd op zand- en kleigronden.
Dat is nu nog het geval.
In Nederland bedraagt het bloem
bollenareaal 11.600 ha. Hiervan be
zetten de tulpen 7350 ha.
De bloemenveilingen zetten in ons
land per jaar rond ƒ200 miljoen om
aan tulpen. De tulp staat als vierde
op de ranglijst van de toptien. Al
leen de roos, de chrysant en de anjer
overtreffen de tulp. De in Nederland
geteelde tulpen gaan voor 2/3 deel
naar andere landen, in totaal 140
stuks.
Bij de bloembolleneksport maakt de
tulpenbol 45% uit van het totaal.
Dat betekent een eksport van meer
dan l'A miljard tulpenbollen.
Bij de tulpenteelt zijn een 5000 kwe
kers betrokken. Uit de produktie en
afzet van de tulp vinden 16.000 men
sen een bestaan. De kwekers van tul
pen zijn ware uitvinders, want de
tulp kent inmiddels een 300 varië
teiten.
Er is veel veranderd
De heer Rijken is met de bloemen
vergroeid. Heel lang geleden - in de
tweede wereldoorlog - kwam Rijken
in dienst van de Vakgroep voor
Bloemisterijprodukten. In aanslui
ting daarop ontstond de Kommissie
van de Groothandel in Bloemisterij-
Vrijdag 8 mei 1987
H. Rijken
produkten, totdat in 1957 het (hori
zontale) Bedrijfsschap voor de
groothandel in Bloemisterijproduk
ten werd ingesteld.
Er is in de bijna 40 jaar dat Rijken
de belangen van de bloemensektor
behartigde heel wat veranderd. In de
na-oorlogse jaren was voor elke zen
ding bloemen een vergunning ver
eist. Duitsland zat b.v. in die tijd
twee maanden 'dicht'. Als je toen
1.000 vergunningen afgaf in een
week was dat een piek, maar nu ligt
de piek op 8.000 a 9.000 dokumen-
ten per dag. Per jaar vergezellen
900.000 a 1 miljoen dokumenten on
ze bloemen naar bestemmingen over
de grens. Behalve een geweldige toe
name van het aantal dokumenten
dekt elke set papieren nu een veel
grotere zending. Rijken schat dat op
10 maal van toen.
Het is dankzij de automatisering en
komputerisering dat het aantal men
sen in dienst van het Bedrijfsschap
Het Bedrijfslaboratorium voor
Grond- en Gewasonderzoek te
Oosterbeek heeft in nauw overleg met
het Konsulentschap in Algemene
Dienst voor Bodem-, Water- en Be
mestingszaken in de Akkerbouw en
Tuinbouw te Wageningen bij een
tweetal groentegewassen de be
mestingsadviezen voor stikstof op ba
sis van N-mineraal aangepast per 21
april 1987.
Het stikstofadvies voor kroten (rode
bieten) is aangepast en verlaagd naar
250 kg N - N bodemvoorraad per ha,
om daarmee het kwaliteitsaspekt van
het te oogsten produkt nader te accen
tueren.
Door hogere stikstofgiften neemt wel
de kg-opbrengst toe, echter met een
afnemend plantgetal, gepaard gaan
de met een grovere sortering.
Het nieuwe advies is gebaseerd op een
optimale opbrengst in de kwaliteit A
en modjo A.
De stikstofadvisering voor spruitkool
die tot voor kort nog werd verzorgd
door de regionale voorlichtingsdienst,
wordt vanaf 21 april rechtstreeks door
het Bedrijfslaboratorium voor
Grond- en Gewasonderzoek te
Oosterbeek verzorgd. Dit is een com-
putermatig uitgebracht advies, dat ge
baseerd is op de stevigheid van de
spruitkoolrassen.
De indeling naar stevigheid is terug te
vinden in de rassenlijst zoals deze
wordt uitgegeven door het RIVRO te
Wageningen.
Naast de driedeling in "zeer stevig,
stevig en matig stevig" op het analy-
severslag, is in de rassenlijst nog de
aanduiding "vrij stevig" en "slap" te
vinden.
Voor de groep "vrij stevig" kan op
groeikrachtige gronden de norm voor
matig stevig en op minder groeikrach
tige gronden de giften worden aange
houden voor stevig groeiende rassen.
Voor de rassen genoemd onder de in
deling "slap" kunnen de normen
voor matig groeiende rassen worden
aangehouden.
Subsidie
Sinds medio '86 verleent de overheid
subsidie op de kosten van N-
mineraalonderzoek voor een aantal
groentegewassen (ƒ37,50 per monster,
is circa 50% van de kosten). Zowel
spruitkool als kroten behoren tot de
ze groep van groentegewassen. Voor
bemonstering kunt U zich recht
streeks in verbinding stellen met de
monsternemer in Uw regio of met het
Bedrijfslaboratorium te Oosterbeek
(085-341841); de subsidie wordt au
tomatisch verrekend op basis van het
opgegeven gewas, dat wordt vermeld
door de monsternemer, op het bege
leidend formulier.
niet evenredig toenam. De tien van
toen zijn uitgegroeid tot een kleine
veertig van nu.
Wat is het eigenlijke verschil?
De heer Rijken geeft in enkele
hoofdpunten aan wat er wezenlijk
veranderde bij de afzet van
bloemen.
De handel was toen kleinschalig en
gaf meer zekerheid omdat de lijnen
korter en de kontakten persoonlijker
waren. Men was toen meer kollega's
van elkaar, nu meer eikaars konsu-
menten.
Toen keek men niet naar een korrel
tje zand in de oksel van de plant, nu
maakt men er een fyto-sanitair pro
bleem van, dat zelfs kan leiden tot
een importstop.
Toen bleef men in de buurt, als het
ging om de afzet in het buitenland,
meestal per trein of per vliegtuig,
eventueel per boot. Nu brengt men
per gekoelde auto - de (als dat kan)
voorgekoelde - bloemen naar Zwe
den, Zuid-Italië, Spanje, Frankrijk,
Engeland en niet te vergeten naar
West-Duitsland.
Toen kende 'men' zijn afnemers en
was persoonlijk of via relaties geïn
formeerd over diens naam afzetbe-
leid en diens kredietwaardigheid. Nu
gaat onze komputer de leverancier
informeren over het betalingsgedrag
van de afnemers.
Toen was alles wat gemoedelijker en
nu zakelijker, waarbij Rijken overi
gens opmerkt dat er nu veel meer
akademici en vrouwen in de bloe
mensektor werken dan toen.
Het vaasleven
Rijken is een nuchter man, die niet
klaagt omdat het nu iets minder gaat
bij de afzet van snijbloemen, maar
naar de toekomst kijkt. Hij stelt vast
dat als de tulp gesneden is het proces
van afsterven begonnen is, hoe
prachtig de bloem ook oogt. Wie het
vaasleven van de tulp kan verlengen,
zo stelt hij (bijvoorbeeld van 6 naar
7 dagen) is een winnaar. Om dat te
worden is echter niet eenvoudig. De
oorzaak van een te kort vaasleven
kan namelijk nog wel eens ver van
Bij redelijk weer zijn in Limmen en Breezand weer de traditionele
Bloemendagen gehouden. Hoewel de animo voor dit jaarlijkse
bloemenfestijn meestal zeer groot is viel de deelname in Breezand dit keer
tegen. Nederlands kampioen werd dit jaar de familie Jongejans met hun
mozaiëk "Flame of the dawn world". In Limmen was de deelname zoals
in andere jaren wel zeer groot. Hier was het feestelijk karakter vanwege
het 35-jarig bestaan van de Bloemendagen extra groot.
huis liggen. Stel dat alles goed gaat
van de kweker tot aan de detaillist in
het verre of dichtbij gelegen buiten
land maar dan vervalt de zorg en de
verzorging, dan is een deel van ons
zwoegen vergeefs geweest. Daarom
zou Rijken willen dat de detaillisten
(nog) meer aan presentatie en infor
matie gingen doen en er een moge
lijkheid geschapen werd dat de kon-
sument eventuele (gegronde) klach
ten kon doorgeven die dan 'terug ge
traceerd' zouden moeten worden om
de oorzaak van de klacht op te kun
nen sporen en weg te kunnen nemen.
'Want de klant is koning' voegt Rij
ken toe. De wens van de konsument
is in zekere zin voor ons een bevel.
Dat geldt des te meer voor wie zich
realiseert dat de marges smal zijn en
de konsument prijsbewust is.
Tenslotte stelt Rijken in dit kader
vast dat de rentabiliteit van de tul
penteelt (zeker dit jaar) matig is, en
vervolgt: 'Voor wie vanuit andere
sektoren met een scheef oog naar de
tulpenteelt kijkt, kan beter iemand
een bos tulpen aanreiken dan ze zelf
gaan telen'.
Piet Westra
d!l7
