VOO It lie
Vit OU W
Loon naar werken
p.j. zuid
geluid
Groot sukses gezinsavond Z.L.M.
kring Axel en P.J.Z.
Oost Zeeuws-Vlaanderen
'Plattelanders' trekken veel publiek in Oostburg
op 12, 13 en 20 februari
Redaktie: Roelie Troost
Oud-P. J.Z.'ers nog steeds fanatieke toneelspelers
onder redaktie van de Redaktiekommis-
sie Bond van Plattelandsvrouwen voor
Zeeland en Brabant
Redaktieadres:
Mevr. P.J. de Rooy-Janse
Postbus 42, 4424 ZG Wemeldinge
De Agrarische Kommissies van Zeeland en N.Brabant hebben op hun
kommissievergadering in november het rapport "Loon naar Werken"
hoofdstuk 3, aan de hand van een overzicht van knelpunten en aan
bevelingen, bestudeerd. Naar aanleiding van de vraag van Mr. J. Og-
gel, sekretaris van de ZLM, om dit rapport in de hoofdbestuursvergade
ring van de ZLM te bespreken, zijn de agrarische kommissies bij elkaar ge
weest en hebben van deze bespreking een gezamenlijke notitie opgesteld.
Algemene opmerkingen
De kommissie van Zeil heeft de
bestaande regelingen op fiskaal, so
ciaal en juridisch terrein geïnventari
seerd en hierbij aanbevelingen
gegeven voor mogelijke oplossingen.
De verschillende posities van meewer
kende vrouwen die genoemd zijn in
het rapport zijn ingegeven door de fis-
kale wetgeving n.l.: de meewerkende
vrouw als ondernemer, de meewer
kende vrouw als werknemer en de
meewerkende vrouw en de meewerk-
aftrek. De meeste vrouwen zijn mee
werkende vrouwen; zij zijn de
aftrekpost voor hun man bij de fis-
kale wetgeving, bepaald door het be-
drijfsinkomen, dus geen eigen keuze.
In het rapport "Loon naar werken"
is totaal voorbij gegaan aan het land
bouwbeleid en het struktuurbeleid.
De titel van het rapport "Loon naar
Werken" is juist gekozen, maar als
niet gesproken wordt over het land
bouwbeleid dan komt "loon" er niet
uit. Als hier geen veranderingen in ko
men zal de positie van de agrarische
vrouw bepaald worden door het be-
drijfsinkomen, dan zullen de belan
gen uit emancipatorisch gerichte
punten steeds strijdig zijn met de be
drijfsbelangen. Vrouwen die dat wil
len zouden zelf een keuze moeten
kunnen maken. Het moet toch niet zo
zijn, dat de stelling van minister Braks
enkele jaren geleden uitsproken, dat
wat emancipatie betreft de agrarische
vrouw al geëmancipeerd is want ze
werkt mee op het bedrijf. Vaak is het
uit financiële noodzaak dat agrarische
vrouwen meewerken. Het werk van
de vrouw wordt wel gewaardeerd,
maar het mag geen geld kosten. Als
vrouwen niet meer uit financiële
noodzaak gedwongen worden om te
werken, dan is het een eigen keuze
van de vrouwen zelf om het te doen.
Vrouwen zijn dan niet meer de re
kening in de landbouw, het elastiek in
de broek van Braks, (gelezen in een
skriptie gemaakt door een studente
voor de K.V.O.).
Er bestaat onduidelijkheid over de
meegewerkte uren voor het bedrijf.
Het is nu vaak zo, dat de ingebrach
te arbeid wordt gemeten aan de werk
zaamheden, die anders door de
ondernemer zelf ten behoeve van het
bedrijf zouden moeten worden ver
richt of waarvoor derden ingescha
keld zouden moeten worden. Het
"eigen" werk van de vrouwen moet
zichtbaar gemaakt worden, waarbij
niet voorbij gegaan mag worden aan
het huishoudelijk werk in gezin en be
drijf. Uit de gegevens van het LEI
blijkt dat steeds minder vrouwen zich
laten registreren als meewerkende
vrouw.
Reële beloning
De meewerkaftrek voor de meewer
kende vrouw op het bedrijf moet ge
handhaafd blijven, ondanks het feit
dat vanuit emancipatorisch oogpunt,
een reële beloning beter zou zijn. Er
moet meer duidelijkheid komen over
de kriteria die de fiskus hanteert ten
aanzien van de aard van de werk
zaamheden van de vrouw als onder
nemer. De urengrens van 1225 uur is
veel te hoog voor vrouwen als mede
ondernemer in maatschapsverband.
Bij een maatschapsvorming tussen
man en vrouw is het gewenst, dat de
doorschuifregeling uitgebreid wordt
ter voorkoming van de afrekening
met stille reserves.
Wat betreft huwelijksgoederenrecht
en erfrecht kunnen de agrarische ge
zinnen zelf veel meer regelen dan in
de praktijk gebeurd en dan niet alleen
regelen, maar ook bijstellen.
Het zijn zaken die goede voorlichting
vereisen. Een taak van de agrarische
kommissies in samenwerking met de
landbouworganisaties om hieraan
steeds weer aandacht te besteden (be
wustwording van eigen situatie).
Scholing en opleiding
Het is sterk aan te bevelen dat vrou
wen meer deelnemen aan kursussen
en bijscholing om de nieuwe ontwik
kelingen voor gezin en bedrijf te kun
nen volgen. Er zijn voldoende
mogelijkheden aanwezig, het is ech
ter van belang om vrouwen te moti
veren om deel te nemen. Drempels
moeten worden weggenomen, wel
licht ook meer aandacht aan tijdstip
kunnen, toelatingseisen en kosten.
Agrarische kommissies en standsor
ganisaties kunnen hierbij een positieve
en stuwende kracht zijn. De overheid
heeft geld beschikbaar gesteld (35 mil
joen) voor herintredende vrouwen.
Waarom ook niet gedacht aan de
meewerkende vrouw in het agrarisch
bedrijf.
Zwangerschapsregeling: een volksver
zekering wordt niet wenselijk geacht.
Weinig vrouwen zijn lid van de be-
drijfsverzorgingsdienst, wat een goe
de zaak is. In Zeeland, in bepaalde
gebieden, bestaan goede voorzienin
gen voor de meewerkende vrouw ge
durende zwangerschap en in de
periode vóór en na de bevalling. De
ze regeling zou door alle bedrijfsver-
zorgingsdiensten overgenomen
moeten worden.
De AAW uitkering voor de meewer
kende vrouw is te afhankelijk van het
bedrijfsinkomen (fiskale meewerkaf
trek). Dit is volgens ons niet juist.
Daarnaast heeft hij de mogelijkheid
als ze niet voldoet aan de inkomens
grens aan te tonen dat er 40 uur ge
werkt is. Dit is in de praktijk vaak een
onhaalbare situatie. Dus vele meewer
kende vrouwen komen niet in aan
merking voor een AAW-uitkering.
Konklusie
De gekonstateerde knelpunten dienen
voor zover mogelijk te worden weg
genomen. Het uitgangspunt is zoveel
mogelijk recht te doen aan de positie
van de agrarische vrouw. Wij als
agrarische kommissies zullen ons nog
meer in moeten zetten voor een bete
re waardering en positie van de bouw
op het bedrijf. Dit zal naar onze me
ning in samenwerking moeten zijn
met de georganiseerde landbouw en
met name de SEV. We zullen door
scholing, bijscholing, kursussen en in
dividuele voorlichting:
- de positie van de boerinnen, vóór
de boerinnen zelf duidelijk moeten
maken, zodat de agrarische vrouwen
zelf hun eigen keuze kunnen maken.
Zelf positie kiezen is niet eenvoudig,
dit is een proces, waaraan we moeten
werken.
- De agrarische vrouwen zullen zelf
hun werk zichtbaar moeten maken en
de wensen op tafel leggen, waar ze
voor kiezen. Herverdeling van taken
in bedrijf en gezin zullen besproken
moeten worden. (Rapport Trudy
Loeffen). Dit alles zal thuis in het
agrarische gezin aan de keukentafel
besproken moeten worden. Het is
geen vrouwenzaak alleen!
Op beleidsniveau zullen we als agra
rische vrouwen mee moeten praten in
samenwerking met de georganiseerde
landbouw over de positieverbetering
van de meewerkende agrarische
vrouw. Als agrarische kommissies
zullen we op de hoogte moeten zijn
wat de agrarische meewerkende
vrouw voor wensen heeft. Hierbij
moeten we ons wel goed realiseren dat
er ook agrarische vrouwen zijn die
niet meewerken om welke redenen
dan ook en vrouwen die meewerken
gewoon uit liefhebberij. Ook voor de
ze vrouwen moeten we als agrarische
kommissie open blijven staan.
Woensdagochtend 11 maart kunt U
verder meepraten over het onderwerp
"Loon naar werken". Aanvang 09.30
uur. Opgeven en inlichtingen bij
mevr. C.F. Timmermans-Aernoutse,
tel. 01192-1432.
Op 6 februari jl. werd er in het
'Zeldenrustcollege weer de jaarlijk
se gezinsavond georganiseerd.
Om 20.00 uur werd de avond ge
opend door beide voorzitters te weten
Mees Boogerd en Leen Dees.
Ze heetten alle aanwezige welkom en
hielden een klein toespraakje.
Na de opening 20.15 begon het
toneelstuk, geheten "t Is crimineel',
dit werd opgevoerd door een groep
van de PJZ-leden.
Het was een toneelstuk in twee be
drijven; dat dit toneelstuk aansloeg
was te merken aan de reakties uit de
zaal en de komplimenten daarna.
Om 22.00 uur was dit toneelstuk
afgelopen.
Men kon nu onder het genot van een
drankje, een hapje en een dansje de
verdere avond doorbrengen, de mu
ziek werd deze avond verzorgd door
het zeer goed spelende orkest
'Amber'.
Tevens werd er deze avond nog een
grote verloting gehouden onder de
aanwezige mensen.
Voor de verloting waren er weer een
50-tal prijzen, de schenkers van deze
prijzen nogmaals hartelijk dank.
Deze trekking werd om 23.45 uur
gehouden onder leiding van de heer
Mees Boogerd.
Na de trekking kon men nog tot
1.00 uur dansen onder het genot van
een drankje en een hapje.
Dat deze avond een enorm sukses
was bleek door de goede reakties en
het grote aantal mensen dat was
gekomen.
Nadat alle mensen vertrokken waren
werd de zaal door de aanwezige
bestuursleden en leden opgeruimd.
En om drie uur konden de tevre
den bestuursleden naar huis keren.
Fr. Martens,
korrespondent
Op 20 februari (vandaag) en, on
der voorbehoud, eind februa
ri/begin maart nog eens, treedt
het toneelgezelschap 'De Platte
landers' uit West Zeeuws-
Vlaanderen op in het Ledelthea-
ter te Oostburg. De eerste twee
avonden (12 en 13 februari) van
het vierhonderd plaatsen tellende
theater waren uitverkocht. Men
brengt het stuk 'Beloofd is Be
loofd' van de schrijfster J.
Hemmink-Kamp onder leiding
van regisseur Frans Haak.
Ruim tien jaar geleden had je een
groep enthousiaste West Zeeuws
vlamingen, die verenigd waren in
de Plattelandsjongeren Zeeland,
afd. West Zeeuws-Vlaanderen.
Een van hen was Izaak Haartsen,
landbouwer in Schoondijke.
Vrijwel elk jaar deden ze mee
met het spelen van toneel. Hier
mee werden dan wedstrijden ge
houden, eerst regionaal en als dat
goed lukte, zelfs op landelijk ni-
vo. Met als bekroning het Ju
weel. Omdat de maksimale leef
tijd, om lid van de Plattelands
jongeren te zijn, dertig is, was
men genoodzaakt om ook te
stoppen met toneelspelen. Maar
het bloed kruipt.... Izaak Haart
sen, voorzitter van de toneelvere
niging 'De Plattelanders' vertelt:
'Nadat onze vaste groep zo'n vier
jaar gestopt was, besloten we in
1979 om het stuk Pastoor Zonne-
vijle van Cor Schijve uit te voe
ren. Dat beviel zo goed en de
reakties waren dermate positief,
dat besloten werd hiermee door
te gaan'. En de Plattelanders wa
ren geboren. Sindsdien speelt
men tweejaarlijks een toneelstuk
in onvervalst West Zeeuws
vlaams dialekt. Elke keer was het
Ledeltheater vier tot vijf keer uit
verkocht.
In totaal is de groep twintig men
sen groot, maar ze kunnen nog
altijd nieuwe enthousiastelingen
gebruiken. Men is nu zelfs van
plan om elk jaar een uitvoering te
geven.
Fanatiek
De groep is behoorlijk fanatiek..
De voorbereidingen voor 'Be
loofd is beloofd' begonnen reeds
in mei '86. Eerst moest het stuk
vanuit het Drents in het Zeeuws-
Vlaams vertaald worden. De re
petities begonnen dan in septem
ber '86. 'En we hebben een fana
tieke groep', aldus regisseur
Frans Haak, 'feestje of verjaar
dag, óf niet, altijd zijn we op de re
petities present. De spelers zijn
deze keer Ko Heule, Koos Diele-
De 'Plattelanders' bestaat uit 20 personen, maar nieuwe enthousiaste
toneelspelers zijn nog steeds welkom
man, Marianne Basting, Cees
Verhage, Jan Poissonier, Tonnie
Rijnberg, Erna de Smet, Bram
Luteyn, Marja Castelijn en Betsy
Brakman. Het fraaie dekor werd
gemaakt door Erik Brakman en
Izaak Haartsen en spelers. Dit is
helemaal nieuw gemaakt. Souf-
fleuze tijdens de voorstellingen is
Ghislaine Rosendaal.
Droomwens
Izaak Haartsen zou nog graag
eens zien dat, bijvoorbeeld bij
het tienjarig jubileum in 1989,
het toneelstuk 'Joantje' van Cor
Schijve op de planken zou wor
den gebracht, maar de hoeveel
heid aan kostuums en het ter
plaatse moeten uitvoeren van de
muziek maakt dat nogal
moeilijk.
'We zijn een ongesubsidieerde
toneelvereniging, dus alle kosten
moeten worden terugverdiend'.
Regisseur Frans Haak zoekt nog
een goeie schrijver of schrijfster,
die in staat is een eigentijds to
neelstuk over West Zeeuws-
Vlaanderen te schrijven. Maar
dat dat geen makkie is, weet hij
ook wel. Voor de uitvoering van
vandaag (de 20e) zijn nog kaar
ten in de voorverkoop te krijgen,
en wel bij sigarenzaak Dhaenens
in Oostburg (01170 - 2532) en Ko
Heule aan de Lampinsdijk 1 te
Nieuwvliet (01171 - 1437). De
verwachtingen zijn ook voor de
derde voorstelling hooggespan
nen, zodat misschien een vierde
voorstelling op 25 februari volgt.
Helaas was bij het ter perse gaan
van dit nummer deze informatie
nog niet bekend. Weer blijkt
maar eens waar het op een leuke
manier toneelspelen van Platte
landsjongeren toe kan leiden
jawel, uitverkochte zalen!
Vrijdag 20 februari 1987
21