Sekretariaat en 10 jaar Doeleman
Grote betrokkenheid bij
het onderwijs blijft!
Warme belangstelling voor
plattelandsjongeren
"Toen A.J.G. Doeleman 10 jaar ge
leden geroepen werd tot de post
van voorzitter van de ZLM was hij
een bestuurservaren man. In aller
lei posities en met velerlei ervarin
gen was hij door de wol gewerfd.
Voorzitter van de ZLM zou een
kroon op het werk kunnen zijn,
maar de funktie is geen ere-baan.
Landbouw was volop in ontwikke
ling en het was niet alles goud dat
er blonk. Bovendien, de ZLM had
een naam te verliezen, niet alleen
in Zeeland maar in gëheel Neder
land. De ZLM had en heeft preten
ties om op niveau en daarmee
waardig de belangen van land- en
tuinbouw te behartigen. Dat stelt
eisen aan de kwaliteit van de voor
zitter en Ad Doeleman was zich
daarvan bewust. Hoewel de termi
nologie van wetgevende en uitvoe
rende macht als regel voor de
staatsinrichting wordt gebezigd kan
binnen een organisatie als de ZLM
in wezen hetzelfde onderscheid
worden gemaakt. Het bestuur als
wetgevende macht met de voorzit
ter als .woordvoerder en het sekre
tariaat als de uitvoerende macht
met de eind verantwoordelijkheid
bij de algemeen sekretaris. Er is
weliswaar een duidelijk hiërar
chisch onderscheid maar de relatie
tussen beleidsbepalende en beleids
uitvoerende taken maakt het voor
een goed funktioneren noodzake
lijk, dat er sprake is van een twee
eenheid.
De mate waarin hieraan gestalte
kan worden gegeven hangt voor
een belangrijk deel af van de perso
nen die met de uitvoering worden
belast. Ervan uitgaande dat het se
kretariaat een meer statische sa
menstelling heeft, die zich voegt
naar de bestuurlijke wensen is de
persoon van de voorzitter niet zon
der belang. Welke invloed heeft de
voorzitter op de gang van zaken en
zal zijn opstelling voldoende ruim
te laten in de wijze waarop het se
kretariaat zijn taken opvat en het
uitgestippelde gestalte geeft. Een
wederzijdse beïnvloeding bevordert
een vlotte gang van zaken, maar er
zijn grenzen aan eikaars terrein die
gerespekteerd dienen te worden.
Op basis van voorgaande punten is
10 jaar samenwerking gerealiseerd
tussen Ad Doeleman en het ZLM-
sekretariaat. Uit landbouwkundig'
oogpunt gezien waren dat nog goe
de jaren, zeker als die worden af
gemeten aan de verwachtingen
voor de komende 10 jaren. Dat wil
niet zeggen dat spanning en emo
ties ontbraken. Veel wat in de pe
riode na de Tweede Wereldoorlog
gestalte kreeg verloor zijn waarde.
Reorganisaties en verlegging van
het maatschappelijk oordeel over
de agrarische positie en haar funk
tioneren dwongen tot beraad en
besluitvorming over de vraag hoe
dat dan verder moet.
Vanuit het sekretariaat hebben we
kunnen konstateren dat de voorzit
ter van de ZLM met zijn standpunt
bepaling en verve van verdediging
enerzijds spanningen opriep en an
derzijds een gezag op bouwde, dat
hem meer en meer in Haagse krin
gen bracht. Met een dergelijke po
sitie van een ZLM-voorzitter deelt
ook het sekretariaat mee in de ver
sterking van het gezag. De brede
re kijk en een eerder inzicht in
ontwikkelingen op Haagse en Euro
pese aspekten hebben hun invloed
op het voorbereiden van beleidsbe
paling en de uitvoering van beslui
ten, waarmee het sekretariaat is
belast.
Ontzettend snel
Zoals bij vele andere zaken kunnen
we konstateren dat die 10 jaren
ontzettend snel zijn gegaan. Veel is
de revue gepasseerd, hetgeen in
een eventueel volgende kroniek
zonder twijfel zal worden gememo
reerd. Ook kunnen we zeggen dat
het goede jaren zijn geweest in de
verhouding tussen ZLM-voorzitter
en sekretariaat. Gebaseerd op
respektering van eikaars verant
woordelijkheden werd aan het rei
len en zeilen van de ZLM gestalte
gegeven. Zoals in elke samenwer
king waar men standpunten en
overtuigingen heeft liepen de op
vattingen niet altijd parallel. Dat
heeft een goede verstandhouding
en een goed funktioneren niet in de
weg gestaan. Het is ook een ver
dienste van Ad Doeleman geweest
om dat zo te leiden en dat zij met
respekt vermeld.
Met een gepaste oprechtheid wil
len we vanuit het sekretariaat de
scheidende voorzitter voor zijn wij
ze van funktioneren bedanken. Dui
delijke standpunten, soms vrij
impulsief, maar daardoor niet zon
der kleur. Meelevend met persoon
lijk lief en leed van personeelsleden
en hun gezinnen heeft hij zich een
scherpe maar oprechte voorzitter
getoond, waarmee het goed was
samen te werken. In dit verband is
het ons een behoefte oni bij deze
dank zijn "thuisfront" te betrekken,
omdat met de persoon van de voor
zitter ook zijn gezinsleden regelma
tig binnen ons gezichtsveld
kwamen. Voor de zeer sympathie
ke wijze waarop Mies en de kinde
ren in het geheel mee
funktioneerden past grote bewon
dering en een welgemeende dank.
Deze afsluiting zal voor de schei
dende voorzitter een nieuw begin
betekenen van een andere levens
fase. Vanuit het sekretariaat bege
leiden de beste wensen het gezin
van Ad en Mies Doeleman: dat nog
vele gezonde jaren en goede ver
standhoudingen hun deel mogen
zijn".
R. Hoiting
Bij gelegenheid van het af
scheid van de heer A.J.G. Doe
leman als voorzitter van de
ZLM, mag ook een kort dank
woord van de PJZ niet ont
breken.
Alhoewel de periode van sa
menwerking tussen de heer
Doeleman inzake de ZLM en
onze vereniging zich niet ken
schetst door grote veranderin
gen of andere opzienbarende
zaken, konden wij ten allen tij
den rekenen op zijn warme be
langstelling voor het platte
landsjongerenwerk. Hij was al
tijd bereid te luisteren en mee
te denken, zeker waar het
moeilijke beslissingen betrof,
zonder daarbij zijn eigen me
ning door te willen drukken. Hij
heeft ons in afle jaren van sa
menwerking de vrijheid gelaten
om ons te manifesteren zoals
wij dat zelf wilden en willen.
Ondanks het feit dat onze akti-
viteiten en beslissingen wel
eens regelrecht indruisten te
gen zijn mening of advies, bleef
hij steeds naast ons staan, in
de hoop de banden tussen de
ZLM en de jongeren sterker te
kunnen maken. Hiervoor, en
voor alles waarin dit stukje te
kort schiet, onze welgemeende
dank.
Wij wensen hem en zijn gezin
nog vele gelukkige jaren in goe
de gezondheid toe.
Tevens spreken wij de hoop en
de verwachting uit bij de heer
H.C. van der Maas dezelfde
welwillende samenwerking te
mogen ontmoeten.
Namens alle PJZetters,
Jaap en Tonny
Flikweert-Gubbens
Bijna zeven jaar voordat de heer
A.J.G. Doeleman tot voorzitter
van de ZLM werd gekozen was hij
al zeer nauw bij het onderwijs be
trokken.
Op 3 maart 1 969 volgde hij nl. Mr.
Wage op als voorzitter van de bei
de onderwijskommissies van de
ZLM. (In die jaren bestonden er
nog twee, een voor het landbouw
onderwijs en één voor het
huishoud- en nijverheidson
derwijs).
De nieuwe voorzitter kreeg het
niet gemakkelijk:
Al vrij gauw werd hij gekonfron-
teerd met een verminderde be
langstelling voor het landbouwon
derwijs wat uiteindelijk zou leiden
tot de sluiting van 4 van de 5 ZLM-
scholen. Slechts de Groene
School in Kapelle overleefde de
slijtageslag en deze mocht zich in
de jaren daarna verheugen in een
steeds groeiende belangstelling.
Er waren gelukkig ook vreugdevol
le gebeurtenissen in deze periode.
Zo werd op 22 september 1972
het nieuwe schoolgebouw van de
scholengemeenschap 'De Leeuw
tjes' te Terneuzen officieel ge
opend door Mr. J. van Aartsen - de
toenmalige Kommissaris van de
Koningin in de provincie Zeeland.
Twee jaar later kreeg de school
Koninklijk bezoek:
Tijdens een werkbezoek aan
Zeeuws-Vlaanderen bracht Konin
gin Juliana met haar gevolg een
bezoek aan de 'Leeuwtjes', waar
zij tevens de lunch gebruikte.
Vanzelfsprekend was de heer
Doeleman hierbij aanwezig.
Op de provinciale leerkrachtenda-
gen was hij als regel present en in
zijn openingswoord wist hij dan
dikwijls aan te sluiten bij de aktue-
le onderwijszaken.
Zo sprak hij tijdens de leerkrach
tendag in 1 973 al zijn bezorgdheid
uit over de ontwikkelingen bij het
Voortgezet Onderwijs in onze pro
vincie in verband met een steeds
voortschrijdende schaalvergro
ting. Hoewel de voortekenen al
waarneembaar waren kon hij toen
onmogelijk weten hoezeer deze
woorden van toepassing zouden
zijn op het huishoud- en nijverheids
onderwijs in 1986.
In 1 974 werd de adviserende taak
voor alle ZLM-scholen toever
trouwd aan één centrale onder-
wijskommissie en kwam er een
nieuw reglement. In deze kommis
sie bleef de heer Doeleman als
voorzitter aan tot op 1 januari
1976, een jaar voordat hij gekozen
werd als Algemeen Voorzitter van
de ZLM. Hij werd in de centrale on-
derwijskommissie opgevolgd door
Mr. J. Oggel.
Gedurende de tien jaar van dit
ZLM-voorzitterschap bleef hij in
tensief meeleven met het wel en
wee van het onderwijs maar ook
met het persoonlijk lief en leed.
Als regel was hij aanwezig bij jubi
lea en afscheidsbijeenkomsten
van de personeelsleden van de
verschillende scholen.
Maar ook wij - werkers op de afde
ling onderwijs - hebben ondervon
den dat hij altijd even langs kwam
als er in de persoonlijke levens
sfeer iets was gebeurd.
Het onderwijs beleeft momenteel
weer onrustige tijden.
Er wordt een Wetswijziging voor
bereid waarbij onder meer de
stichtings- en opheffingsnormen
worden verhoogd zodat opnieuw
de kleinere plattelandsscholen in
hun voortbestaan worden be
dreigd.
Het bestuur van de ZLM en zijn
voorzitter onderkennen dit gevaar
en proberen door middel van fu
sies met andere instituten voor
voortgezet onderwijs en opheffing
van bestaande scholen te
voorkomen.
Men leze er de notulen van de
Hoofdbestuursvergaderingen maar
op na!
De voorzitter heeft herhaaldelijk
gewezen op de voortrekkersrol,
die de ZLM bij de oprichting van
scholen op het platteland heeft
gespeeld en naar zijn vaste over
tuiging dient de ZLM ook in de toe
komst onder gewijzigde omstan
digheden verantwoordelijkheid te
blijven dragen voor het onderwijs
in Zeeland.
Wij nemen nu afscheid van hem
als voorzitter van de ZLM, terwijl
het zicht op de toekomst van het
voortgezet onderwijs nog aller
minst duidelijk is.
Maar.... hij neemt toch geen af
scheid van het onderwijs.
Per 1 januari 1987 is hij benoemd
tot voorzitter van de beheerskom-
missie van de 'Groene School' in
Kapelle.
Wat kunnen wij hem bij dit af
scheid, dat het in feite dus niet is,
beter toewensen dan dat hij er ge
tuige van mag wezen dat de ZLM
zich kan blijven inzetten voor het
voortgezet onderwijs in Zeeland?
A. v.d. Leeden
PH. Paauwe
Nu Doeleman een punt zet achter het zeer druk bezette voorzitterschap van de ZLM krijgt hij meer tijd voor
zijn eigen bedrijf.
7
