over geld
en goed
Maatschap en WIR
Mansholt: minder grond voor landbouw
Goede instelling
Toch onverwachts
Dan maar lid worden
Stel niet uit
Kees is, wat men noemt, een ak
kerbouwer in hart en nieren. Met
een bedrijfsgrootte van ruim 30
ha. behoort hij niet tot de grote
akkerbouwers. Hoewel hij zijn be
drijf alleen runt, vindt hij toch de
gelegenheid zich op bestuurlijk
vlak in te zetten in de diverse tak
ken van zijn organisatie en de
daarmee samenhangende neven-
aktiviteiten. Door de nevenak-
tiviteiten kwamen we met elkaar
in kontakt en alras bleek dat we
het samen goed konden vinden.
Bij één van onze gesprekken, sneed ik
het onderwerp bedrijfsverzorging
aan. Toen bleek dat hij daarvan geen
lid was. Hij vond dat niet zo nodig
op een akkerbouwbedrijf en zeker
niet op het zijne met het traditionele
bouwplan: tarwe, aardappelen, bie
ten, zo af en toe een blokje knolsel
derij of gladiolen.
Ik vroeg hem wat hij zou doen als hij
midden in de oogst 3 weken naar het
ziekenhuis zou moeten, terwijl de tar
we rijp was of de aardappelen gerooid
moesten worden. Hij zag dat niet zo
donker in. Zijn oudste zoon, die
werkzaam is bij een koöperatie, kon
immers toch wel een weekje vakantie
nemen om op hun eigen 2e hands
combine de tarwe te dorsen en de an
dere zoon zit op de landbouwschool
en had bij een vroege tarwe-oogst
toch nog vakantie, dus die kon met
de trekker en de wagen meerijden om
graan af te voeren. Echt geen pro
bleem en geen problemen van te vo
ren zoeken. Desnoods kon ook de
loonwerker nog wel een trekker en
een wagen inzetten.... Er ontstond
een felle diskussie, maar onder goe
de harmonie. We kenden elkaar im
mers maar al te goed en wisten dan
ook precies hoe ver we konden gaan.
Kees verzekerde me wel dat hij de be
drijfsverzorging een nuttige organisa
tie vond. Natuurlijk wel. Ze deden
immers goed werk als er ergens hulp
nodig was, maar zoiets gebeurde al
leen bij buurman een eindje verderop,
die een veehouderijbedrijf had. Koei
en moeten nu eenmaal gemolken wor
den, zowel op woensdag, zondag, le
Kerstdag en op Nieuwjaarsmorgen als
in de vakantie. In de tuinbouw of op
een fruitteeltbedrijf? Nou.ja, dat "ze
daar" lid waren, kon hij nog wel in
komen, maar, en toen kwam de aap
eigenlijk uit de mouw: "Hoe zat dat
nou met die verplichte dagen, die je
natuurlijk altijd krijgt als het jou niet
uitkomt?"
Ik antwoordde dat zoiets voor kan
komen, maar dat:
a. De werkverdeler niet ieder jaar bij
de leden de verplichte dagen in dezelf
de periode vastlegt, met andere woor
den: er is sprake van een
rouleringssysteem, zodat de verplichte
dagen ook in de oogsttijd kunnen val
len. "Dan is hij welkom", mompel
de Kees voor zich uit, maar toch hard
genoeg dat ik hem kon verstaan.
b. Gezien het aantal bedrijfsverzor
gers zijn ze meestal aan het werk bij
ziekte, ongeval, vakantie en ar-
beidspieken, zodat verplichte dagen
soms helemaal niet voorkomen.
Daar keek hij van op, maar toch, op
zijn bedrijf? Nou nee, toch maar niet
doen. Weer iets waar je kontributie
voor moest betalen... Hoewel ik hem
ook nog wees op het Reduktiefonds,
waarbij een korting op het uurloon
van ƒ15,tot ƒ17,wordt gegeven
als je ziek bent, bleef hij bij zijn eer
der ingenomen standpunt. We gingen
in goede harmonie ons weegs. Ik
hoopte dat hij nooit in moeilijkheden
zou komen.
Maar dat gebeurde wel. Bij het sim
pele afkoppelen van een wagen op een
niet vlakke werkvloer, kwam deze iets
naar voren waarbij de disselboom de
knie van Kees verbrijzelde: zieken
huis, gips, operaties, nog meer gips.
Eindresultaat: lopen zonder kruk kan
niet meer, regelmatig ziekenhuisbe
zoek is noodzakelijk.
Zelf combinen? Gaat niet meer, om
dat het trapje al een niet te nemen
barrière vormt. Even kijken of de wa
gen al vol is? Lukt niet. De oudste
zoon kan zich moeilijk vrij maken in
de oogsttijd, vanwege zijn werkzaam
heden bij de koöperatie, waar het
juist topdrukte is. Na het avondeten
een paar omgangen ploegen, ja dat
zal wel gaan, als hij niet moet over
werken. De jongste? Tja, het is nog
een schoolgaande jongen. Hij is be
zig met zijn trekkerrijbewijs, maar
heeft het nog niet op zak. En verder:
vrienden, brommer, zwemmen, voet
ballen!
Kees is inmiddels door de omstandig
heden gedwongen om lid te worden
van de bedrijfsverzorgingsdienst. Het
werk moest gedaan worden. Hij kon
echter geen deelnemer meer worden
van het reduktiefonds. Korting op het
uurloon van de bedrijfsverzorger is
van de baan, vanwege een wettelijke
uitkering. Zo reilt en zeilt dit akker
bouwbedrijf op dit moment.
Mijn advies is dan ook: Kijk niet naar
de tak van landbouw die u beoefent.
Als zelfstandig ondernemer blijft u al
tijd kwetsbaar in de bedrijfsvoering.
En is de echtgenote ook werkzaam
binnen het bedrijf, dan is het ook
voor haar noodzakelijk dat zij per
soonlijk lid wordt en dat de bedrijfs
voering niet stagneert of vertraagd
wordt als zij onverhoopt uitgescha
keld wordt. Hoe men lid kan worden
en in welke vorm zal ik u mededelen
in het ZLM-blad van volgende week
aan de hand van enkele situaties.
Jan Scheele, Administrateur
Bond Bedrijfsverzorgingsdiensten
Een vraag die bij het aangaan
van de vader-zoon maatschap in
de agrarische adviespraktijk veel
wordt gehoord is deze: "Ont
staat er voor de zoon recht op in
vesteringsbijdragen c.q. is vader
desinvesteringsbetalingen ver
schuldigd?"
Het antwoord aan de Vragensteller
luidt in veel gevallen: "Bij inbreng
van juridische en economische
eigendom waarbij de toetredende
maat (zoon) een betaling verricht of
de gehele of gedeeltelijke koopsom
schuldig blijft kan laatstgenoemde
mits aan andere voorwaarden van de
WIR is voldaan WIR-premies ver
krijgen en wel naar rato voor het ge
deelte waarvan hij economisch eige
naar is geworden".
Bij de vader-zoon maatschappen
wordt echter vaak volstaan met de
inbreng van de dode en levende in
ventaris in eigendom, terwijl van het
onroerend goed (grond en gebou
wen) alleen het gebruik en genot
wordt ingebracht. Het zal de lezer
duidelijk zijn dat bij inbreng van het
gebruik en genot van gebouwen van
een juridische en economische eigen
dom voor de zoon geen sprake kan
zijn zodat terzake van deze onroe-
Premier Lubbers ondertekent
landbouwovereenkomst in
USSR
Premier Lubbers heeft tijdens zijn
bezoek aan de USSR 21 november
jl. een samenwerkingsovereenkomst
ondertekend op het gebied van de
landbouw en de agro-industrie.
Bijzonder gunstige vooruitzichten
zijn er voor samenwerking op het ge
bied van de plantenteelt, de gewas
bescherming, veeteelt en diergenees
kunde, landverbetering en opslag en
verwerking van landbouwpro-
dukten.
De mogelijkheden zullen vooral ge
concentreerd moeten worden door
middel van gezamenlijke projecten
van het Nederlandse en Russische
bedrijfsleven.
Het lange-termijn programma dat
richtlijn zal zijn voor betrokkenen
bij economische, industriële en
wetenschappelijk-technische samen
werking, zal tot 1991 van kracht
blijven.
rende goederen geen WIR-premie
door de zoon verkregen kan worden.
Uit de jurisprudentie blijkt boven
dien dat wanneer de inbrenger (va
der) voor de inbreng van de dode en
levende inventaris in de boeken van
de maatschap wordt gecrediteerd er
door de niet-inbrenger (zoon) geen
investeringsverplichtingen zijn aan
gegaan, zodat er voor hem geen en
kele aanspraak op WIR-premies
ontstaat. Uit het voorgaande valt af
te leiden dat bij de oprichting van de
maatschap de zoon in veel situaties
geen recht op WIR-premies verkrijgt
terwijl de vader geen desinveste-
ringsbetaling is verschuldigd.
Wanneer tijdens het bestaan van de
maatschap door de vennoten voor
gezamenlijke rekening bedrijfsmid
delen worden aangeschaft dan wordt
in het algémeen aanvaard dat de toe
rekening van WIR-premies aan ven
noten plaatsvindt volgens de kapi
taalverhouding, de aandelen in de
winst, de aandelen in de stille reser
ves of zelfs in gelijk delen. Ook is
het mogelijk om de WIR-premie
over bepaalde investeringen door de
maatschap aan één der vennoten
(b.v. de zoon) toe te doen komen.
Wanneer vader besluit om uit de
maatschap te treden en zoon het be
drijf verder alleen voortzet bestaat
in veel situaties in principe recht op
investeringsbijdragen. In het verle
den bleek echter dat veel belastin
ginspecteurs vlug aannemen dat de
transaktie tussen vader en zoon een
onzakelijk karakter vertoonde. Veel
bedrijfsopvolgers hebben dan ook
belangrijke bedragen aan WIR-
premies- misgelopen. De resoluties
van de Staatssecretaris van Finan
ciën d.d. 11 juli 1985 leidde ertoe dat
een einde is gemaakt aan deze amb
telijke willekeur. Daar echter nu bij
bedrijfsoverdrachten in de familie
sfeer, waarbij landbouwgrond is be
trokken alle aktiva op basis van de
waarde in het economische verkeer
(vrije agrarische verkeerswaarde)
worden gewaardeerd heeft de zoge
naamde pro-rata toerekening tot ge
volg dat veel bedrijfsopvolgers voor
wat betreft de WIR-premies zonder
deze belangrijke financiële on
dersteuning het volledige risico van
een agrarisch bedrijf moeten dragen.
Het wordt dan ook tijd dat de reso
luties uit 1985 worden aangepast zo
dat de jonge agrariër t.a.v. de finan
ciële verplichtingen enige ruimte ver
krijgt.
J.J.C. Zegers
Dr. S.L. Mansholt (78), grondlegger
van liet Europese landbouwbeleid,
vindt dat een vijfde deel van de land
bouwgrond binnen tien jaar uit pro-
duktie moet worden genomen om een
einde te maken aan de huidige over-
schottenproblematiek.
Mansholt konkludeert dit in een rap
port over de toekomst van het Euro
pese landbouwbeleid, waaraan hij
volgens het Britse dagblad The Times
werkt. Mansholt, PvdA'er, boer en
voormalig EG-landbouwkommissaris
(van '58 tot eind '72), schrijft zijn
rapport voor de Europese Commis
sie (het "dagelijks bestuur" van de
Europese Gemeenschap). De voor
stellen van de huidige landbouwkom-
missaris, Frans Andriessen, gaan hem
niet ver genoeg.
Mansholt was de bedenker van het
huidige systeem van het opkopen van
overschotten tegen garantieprijzen
(interventie)
De tijd dat prijsverlagingen de pro-
duktie nog konden beperken is voor
bij, hebben verschillende kritici al
geroepen. Mansholt voegt zich nu bij
hen. Volgens hem is de situatie ka-
tastrofaal en gaan de voorstellen van
Andriessen niet ver genoeg.
"We hadden er al in 1970 iets aan
moeten doen, maar tot nu toe is het
bij lapwerk gebleven", aldus Mans
holt in de Britse Times (wegens ziek
te is Mansholt niet bereikbaar voor
een toelichting).
Geen keus
Volgens Mansholt is er nu geen an
dere keus meer dan drastische verklei
ning van het nu al veel te grote areaal
landbouwgrond, dat door verbetering
van de landbouwmethoden bovendien
steeds meer oplevert. Prijsverlaging
zou volgens Mansholt de kleine boe
ren in de verdrukking brengen en de
grote aanzetten tot nog hogere pro-
duktie. Van de vijf miljoen boeren in
de EG zijn er drie miljoen in Mans-
holts termen "een sociaal probleem";
boerderijtjes zonder inkomen. Twee
miljoen zijn klein maar produktief.
Twee procent van het totaal, 1100 be
drijven, bestaat uit grote boeren en
die leveren een vijfde deel van de to
tale produktie. Bijna een kwart van
hen is Brits. Een prijsverlaging werkt
als een hefboom voor die grote boe
ren; een verlaging van tien procent
zou de inkomens van de Britse boe
renbevolking met maar liefst zeven
tig procent verkleinen.
"Dat stuit dus meteen al op grote po
litieke weerstand", aldus Mansholt.
Mansholt stelt zich voor dat de boe
ren die grond uit produktie nemen, ter
kompensatie geld krijgen van de EG.
Mansholt wil de drie miljoen "socia
le problemen" ontzien en de twintig
procent alleen bij de twee miljoen ge
zonde bedrijven halen.
De grond die niet meer bebouwd
wordt met landbouwprodukten, kan
bijvoorbeeld ingezaaid worden met
planten als lupines, die de grond ver
rijken maar verder geen bestemming
hebben.
(uit Trouw)
Flevoland wil meer invloed bij
uitgifte landbouwgrond
Gedeputeerde Staten van de Provin
cie Flevoland willen meer invloed
krijgen bij de uitgifte en verkoop
van landbouwgrond in Zuidelijke
Flevoland.
Het kollege vindt namelijk daat deze
grond in eerste instantie bestemd is
voor boeren die in de Noordoostpol
der (de noordelijkste polder van Fle
voland) op te kleine boerderijen wo
nen die bij de huidige inkomstennor
men niet meer rendabel zijn. De
grond in zuidelijlce Flevoland, die nu
nog in eigendom is van het rijk,
beslaat in totaal 6500 hektare. Vol
gens de provincie is het overgrote
deel, zo'n zesduizend hektare, nodig
voor de bedrijfsvergroting van de
boeren in de Noordoostpolder. Op
dit moment gebeurt de uitgifte van
nieuwe landbouwgronden in Flevo
land telkens per landelijke in
schrijving.
Als het plan van de provincie over
genomen wordt door het Rijk zal er
nauwelijks nog grond beschikbaar
zijn voor boeren elders in Ne
derland.
Bestemmingsplannen -
Vergunningen - Kampeerwet
Woudrichem. Een herziening wordt
voorbereid van het bestemmingsplan
"Buitengebied" voor het bedrijven
terrein aan de Hoge Maasdijk.
Kapelle (Z). Vanaf 1 december tot en
met 5 januari ligt ter inzage een aan
vraag tot het verkrijgen van een ver
gunning ingevolge de Grondwaterwet
en de Grondwaterverordening Zee
land voor het bemalen van een bouw
put ten behoeve van de
rioolwaterzuiveringsinstallatie Willem
Annapolder aan de Franseweg. Be
zwaren kunnen gedurende bovenge
noemde termijn schriftelijk worden
ingediend bij de gemeenteraad.
Fijnaart en Heijningen. Vanaf 24
november ligt gedurende 30 dagen
ter inzage de ontwerp-
kampeerverordening van de gemeen
te. Gedurende deze periode kunnen
bezwaren schriftelijk worden inge
diend bij de gemeenteraad.
Teteringen. Vanaf 28 november ligt
gedurende 30 dagen ter inzage de
ontwerp-kampeerverordening van de
gemeente. Gedurende bovengenoem
de periode kunnen bezwaren schrif
telijk worden ingediend bij de
gemeenteraad.
üinteloord en Prinsenland
Vanaf 26 november ligt gedurende
een maand ter inzage het ontwerp,
van het bestemmingsplan 'Buitenge
bied'. Gedurende genoemde termijn
kunnen bezwaren schriftelijk wor
den ingediend bij de gemeenteraad.
Nieuw Ginniken. Vanaf 24 novem
ber ligt gedurende 30 dagen ter inza
ge, de ontwerp-kampeerverordening
van de gemeente. Gedurende ge
noemde termijn kunnen bezwaren
schriftelijk worden ingediend bij de
gemeenteraad.
Mariekerke. Wijzigingen worden
voorbereid van een tweetal gedeelten
van het bestemmingsplan "Buitenge
bied". De voorbereidingsbesluiten
met bijbehorende tekeningen liggen
vanaf 1 december ter inzage. De
besluiten zijn genomen teneinde me
dewerking te kunnen verlenen aan de
bouw van een tuinbouwkas en de ves
tiging van een lasbedrijf (het laatste
aan de Zuidweg te Aagtekerk).
Terneuzen. Vanaf 26 november ligt
gedurende een maand ter inzage het
ontwerp-bestemmingsplan 'Wester-
schelde'. Gedurende genoemde ter
mijn kunnen bezwaren schriftelijk
worden ingediend bij de gemeen
teraad.
Standdaardbuiten. Een wijziging
van het uitbreidingsplan in hoofdza
ken van Standdaardbuiten wordt
voorbereid voor de navolgende ge
bieden, zoals in rood is aangegeven
op de bij dit besluit behorende en als
zodanig gewaarmerkte tekening:
a. het gebied omgeven door rijksweg
17, de woningen aan de Oude
Kerkstraat, Hoogstraat, Ha
venstraat, Veerstraat en de grens
met de gemeente Oud en Nieuw
Gastel;
b. het gebied omgeven door de Mo
lendijk en de grens met de gemeen
ten Klundert, Hoeven en Ou
denbosch.
Voor de genoemde gebieden gelden
beperkende bepalingen.
Vrijdag 5 december 1986
3
