VOOR ml
VROIIW
p.j. zuid
geluid
Exkursie Culturele Commissie Ned. Bond
van Plattelandsvrouwen, prov. Zeeland
Heeft rundergroeihormoon BST de toekomst?
Amandelspijs en marsepein
Het 3 P.J.O.-Zeeland
Lemniscaat
Schrijvers
Sprookjesboeken
Van uitgeverij naar
bibliotheek
Redaktie: Roelie Troost
Afd. West-Zeeuws Vlaanderen er weer bovenop
AGRARISCHE STUDIEREIZEN 1987
Agrarische kennismaking met de
Zwitserse sneeuw!
onder redaktie van de Redaktiekommis-
i' V sie Bond van Plattelandsvrouwen voor
A Zeeland en Brabant
Redaktieadres:
Mevr. P.J. de Rooy-Janse
Postbus 42, 4424 ZG Wemeldinge
Dinsdag 18 november jl. vertrokken 2 volle bussen met leden van
Zeeuwse afdelingen van de NBvP naar Rotterdam. De provinciale cul
turele commissie had een exkursie georganiseerd naar Uitgeverij Lem-
niscaat en de nieuwe bibliotheek van Rotterdam.
Uitgeverij Lemniscaat was voor de gekombineerde groep Zeeuws-
Vlaanderen, Goes en Schouwen-Duiveland het eerste doel. De andere
groep van Walcheren en Noord- en Zuid-Beveland en Tholen ging eerst
naar de bibliotheek.
Boerin met griepin
november
Alle bouwvakkers bonken
in mijn hoofd,
dat veel te klein is
voor zoveel volk.
Door mijn aderen stroomt
niet meer mijn eigen bloed,
maar at 't water van de Rijn
met al het vergif.
Dan daalt een koele hand
op mijn hete hoofd
zachte ogen zeggen:
'"k geloof dat je droomde".
Gaat het weer een beetje?
Je hebt de groeten
van je moeder,
ze heeft net gebeld".
Eenmaal beter voel ik mij zo rijk,
als ik nu naar buiten kijk:
zie 't land is weer op wintervoor,
rust, straks nieuwe kracht
daardoor.
J.G. in 't Veld-Janse
Na ontvangst met koffie nam de gast-
vrouwe van de uitgeverij, mevrouw
Boele, het woord. Zij bleek één van
de weinigen te zijn die een grote groep
mensen van het eerste tot het laatste
woord weten te boeien. Zij vertelde
de gang van zaken na ontvangst van
het manuscript van een boek. Een
aantal medewerkers van Lemniscaat
leest dit en eerst na uitvoerige sa
menspraak onderling, volgt een ge
sprek met de schrijver/schrijfster.
Vele punten worden dan diepgaand
besproken, hetgeen soms tot ingrij
pende wijzigingen van het boek leidt.
Dan g^at de definitieve versie naar de
drukker, inmiddels is een boekomslag
ontworpen en de eerste druk kan wor
den vervaardigd.
Haar kleurrijke beschrijvingen van
ontmoetingen met meer en minder be
kende schrijvers - onder meer Thea
Beekman, Anke de Vries, Evert Hart
man - amuseerden de aanwezigen.
Per jaar geeft Lemniscaat een 20 tot
25 nieuwe titels alsmede een aantal
herdrukken uit. Zij staat vooral be
kend om haar jeugd- en prentenboe
ken, toch vormen de boeken over
psychologie, pedagogie en orthopeda-
gogie een wezenlijk onderdeel van de
ze uitgeverij. Vooral pedagogische en
sociale academies, en veel andere
HBO-opIeidingen en universiteiten
gebruiken Lemniscaat-boeken in hun
onderwijsprogramma.
Veel sprookjesboeken vinden hiervan
daan eveneens hun weg en deze wer
den door mevrouw Boele op een zeer
bijzondere manier van een uitleg
voorzien. Iedereen had genoten van
haar boeiende verteltrant en zij werd
dan ook heel hartelijk bedankt. Veel
boeken lagen uitgestald, zodat men
een goede indruk kreeg en eventueel
nog iets mee naar huis kon nemen
(kopen).
De lunch werd gebruikt in het restau
rant van de bibliotheek, gelegen bij
het station Blaak. Deze bibliotheek
bleek niet alleen boeken uit te lenen,
doch ook muziekcassettes, langspeel
platen en videofilms. Op enkele plaat-
Dat zouden we maken van de aman
delen van eigen bomen. Ze lachen me
toe in hun harde noot. Hoe krijg ik
ze eruit dat is de grote vraag. Met de
notenkraker komt er zelfs geen barst
in. Dan gewapend met een kleine ha
mer en een doos amandelen in hun
harde noot naar buiten. Eén voor één
kregen ze een klap en de stukken vlo
gen rond maar; de amandelen kwa
men eruit.
Omdat de amandelspijs wat moet
rusten voordat ze gegeten wordt zijn
we voor Sinterklaas al te laat, maar
een kerstkrans zal ook wel smaken.
Voor dat we kunnen malen in de
amandelmolen moeten eerst de brui
ne velletjes eraf.
Dat gaat veel eenvoudiger. Even in
kokend water laten meekoken en di-
rekt afspoelen met koud water en de
velletjes gaan er zo af tussen je vin
gers. Dan moeten ze weer gedroogd
en daarna gemalen.
Spijs
Spijs maken we dan van: gelijke de-
sen in dit zes verdiepingen tellende
gebouw werden exposities gehouden
over onder meer Erasmus, oude kin
derboeken en oude nieuwe versies
van huishoudelijke attributen. Het ge
bouw - een ontwerp van architect Ba-
kema - kwam gereed in 1983; het
bijzondere is de "waterval-gevel" en
speciaal op deze dag werd de naam al
le eer aan gedaan. Na een video
presentatie ging men in 2 groepen de
bibliotheek bekijken. Dit beperkte
zich tot een vluchtige rondleiding van
wege de enorme variatie aan rubrie
ken en onderwerpen. Het is zeker de
moeite waard hier nog eens terug te
komen. Op de terugtocht bekeek men
eikaars aanwinsten en werd er nage
praat over de onuitputtelijke moge
lijkheden van een dergelijke
bibliotheek.
Elles van der Schaaf
len amandelen en suiker met een ei op
elke 150 gram met daarbij wat gerasp
te citroenschil en wat zout.
We malen het mengsel meerdere ke
ren en als het goed vermalen is en eni
ge dagen/weken heeft gerust maken
we rolletjes van de spijs, die leggen we
elk op een deeglap en vouwen deze
dicht (plakken met water). De vorm
(letter of krans) wordt met ei bestre
ken en in de oven gebakken bij 220°C
in 30 a 40 minuten.
Als het een kerstkrans betreft, deze
met abrikozenjam bestrijken en gar
neren met geconfijte snippers en
kersjes.
Een boterletter krijgt geen extra gar
nering.
Voor meer recepten zal de eigen fan
tasie EN het eigen kookboek beslist
uitkomst bieden.
Marsepein
Hiervoor vermalen we de amandelen
met een gelijk deel poedersuiker, ei
wit en citroensap. Er kan ook nog iets
oranjebloesemwater aan worden toe
gevoegd/Zo vaak malen tot een fij
ne massa is bereikt en deze minstens
24 uur afgedekt laten staan. Dan pas
in vorm maken, als aardappeltjes etc.
Succes!
P.J. de Rooy-Janse
Afgelopen vrijdag zou de beslissing
vallen in Nieuwvliet. Zou de PJZ afd.
W.Z.VI. opgegeven worden of zou
den er toch kandidaten zich beschik
baar stellen als bestuurslid zodat deze
afdeling gewoon kan doordraaien?
Om 20.00 uur kwamen zo'n 30 leden
opdagen. Nadat vice-voorzitter Pie-
ter Nortier de vergadering had geo
pend en in het kort had uitgelegd hoe
de situatie ervoor stond stelden zich
3 leden beschikbaar als kandidaat.
Dat deze 3 kandidaten er natuurlijk
zonder problemen ingestemd zijn,
spreekt voor zich. De afdeling was al
gered!!! Deze 3 nieuwe bestuursleden
zijn Martine Overdulve uit Schoon-
dijke en Jack en Ina Buize (broer en
zus) uit Groede. Het bestuur bestaat
nu weer uit 7 mensen, en kan dus bij
na voltallig genoemd worden. Een
is een samenwerkingsverband van de
Plattelandsjongeren Zuid (PJZ), de
Katholieke Plattelands Jongeren
(KPJ) en de Christelijke Plattelands
Jongeren (CPJ)-Zeeland.
Het Zeeuws Agrarisch Jongeren
Kontakt (ZAJK) is een commissie
van dit samenwerkingsverband.
Het ZAJK is een organisatie, die
zich richt op de vorming en belan
genbehartiging van de agrarische
jongeren in Zeeland en West
Brabant.
Voor het ZAJK werken op dit mo
ment nog 2 medewerkers aan pro-
jektaktiviteiten.
Vrijdag 5 december 1986
bestuurslid nam afscheid, namelijk
Anita de Boevere die na vele jaren
trouwe dienst als bestuurslid en pen-
ningmeesteresse de kasboeken en al
wat erbij hoort overhandigde aan
Frans Dieleman die de nieuwe pen
ningmeester wordt. Tevens werd in
deze vergadering een nieuwe voorzit
ter gekozen. Peter Lippens wilde we
gens drukke werkzaamheden deze
taak lièver niet meer vervullen, zodat
nu volgens de stembriefjes Pieter Nor-
tier deze taak op zich zal nemen.
Na afloop van deze ledenvergadering
met een positief resultaat dus werd
door een bestuurslid, hoofd afdeling
technische dienst filmapparaten, de
leuke en spannende film "An Officer
and a Gentleman" gedraaid.
Namens bestuur, Peter Risseeuw
Voor de uitvoering van het reguliere
werk van het ZAJK vraagt het 3
PJO-Zeeland een
BEROEPSKRACHT AGRARISCH
WERK (M/V)
voor 16 uur per week.
De aanstelling zal zo spoedig moge
lijk ingaan en voorlopig duren tot 1
januari 1988. Verlenging daarvan is
mogelijk.
Nadere inlichtingen omtrent deze
funktie kunnen verkregen worden
bij de huidige interimvoorzitter van
het ZAJK: Rinus van 't Westeinde
(tel. 01194-362), liefst tussen 17.30
en 18.30 uur.
Is BST - het rundergroeihor
moon Bovine somatotropine - de
toekomst voor de Nederlandse
melkveehouderij? Over deze
vraag boog zich de Agrarische
Kommissie met de steun van de
heer Wilmink van het NRS.
BST heeft het laatste jaar veel ton
gen losgemaakt. Uit proeven in de
VS is gebleken dat bij een dagelijkse
behandeling met BST een melkpro-
duktieverhoging van 20% valt te
realiseren. Uit deze proeven is geble
ken dat naar verwachting de gehal
ten van en eiwit niet veel zullen af
wijken. BST laat als het ware de wit
te motor van de koe sneller draaien:
dit leidt er niet toe dat het rendement
uit opgenomen voer toeneemt, maar
dat de hoeveelheid per kg. melk ge
lijk blijft (tot op zekere hoogte na
tuurlijk; je hebt wel te maken met de
wet van de afnemende meerop
brengsten).
BST wordt de eerste 100 dagen van
de lactatieperiode niet toegepast.
Normaal treedt die eerste 100 dagen
Om de Zwitserse natuur en de men
sen van een heel andere kant te laten
zien, organiseert Agrarische Studie
reizen in januari voor het eerst een
"winterexcursie".
Het levens- en werkritme van de
Zwitser moet zich aanpassen aan het
door sneeuw bedekte land, zodat de
Agrarische Studiereis naar Grau-
bünden wel een andere reis zal wor
den dan de reis van afgelopen zomer,
maar met dezelfde gastvrije mensen.
Het programma van donderdag 8 ja
nuari t/m 15 januari 1987
lste dag:
vertrek vanaf verschillende opstap
een gewichtsafname op. Daarna
neemt het gewicht weer toe, zodat de
koe weer in optimale conditie is voor
de volgende lactatieperiode. Bij ge
bruik van BST wordt de 'ge
wichtstoename uitgesteld, waardoor
het langer duurt voordat het optima
le gewicht weer bereikt is. Naar het
zich laat aanzien gaat dit enige pro
blemen geven. Dat is dus nogal een
nadeel.
Wilmink plaatste vraagtekens bij de
invloed van het algemeen gebruik
van BST op de fokwaarde-indexen.
Het wordt moeilijker selecteren. Het
is nu al een moeilijk karwei door de
verschillende omstandigheden op
bedrijven om de genetische invloe
den van proefstieren onderling met
elkaar te vergelijken. Men gaat er nu
vanuit dat met goede stieren en een
goede selectie netto 25 gulden meer
melkgeld per koe is te halen. Hij was
bang dat op de lange termijn bij het
gebruik van BST dit bedrag aanzien
lijk gaat dalen. Voorzover nu met
enige zekerheid een bedrijfsecono
mische berekening gemaakt kan
worden, was de conclusie niet bijster
plaatsen per bus naar Zuid-
Duitsland overnachting.
2e dag:
tocht door Zwitserland naar Thüsis
in Graubünden, onderbrenging in
hotel en volgende: bezoeken aan
agrarische bedrijven, steden, Liech
tenstein, gelegenheid tot skieën,
langlaufen of wandelen, boeren-
buffet.
7e dag:
vertrek langs het Bodenmeer en
Oostelijk Zwitserland naar Zuid-
Duitsland.
8e dag:
tocht door Duitsland met een gezel
positief. Het extra netto-melkgeld
weegt nauwelijks op de tegen de
kosten van het hormoon en het fok-
waardeverlies.
Op lange termijn biedt goede selectie
en fokkerijbeleid meer perspectief
om de melkproduktie per koe te ver
hogen dan gebruik van BST.
Er is één grote onzekere factor: wat
gaat de consument doen bij toelating
van dit hormoon? Zuivelprodukten
zijn natuurprodukten en worden
ook als zodanig gezien door de con
sument. Wat zal die van deze 'toe
voeging' vinden ook al is die toevoe
ging niet meer in de melk terug te
vinden. Het zou tot gevolg kunnen
hebben dat grote groepen consu
menten zich gaan afwenden van
melkprodukten, als deze geprodu
ceerd zijn met een kunstmatig gepro
duceerd hormoon. Ik denk dat vóór
de Nederlandse melkveehouderij
BST zou gaan gebruiken, we eerst
maar eens een Brede Melk Discussie
moeten houden, voor we eraan be
ginnen.
Jan Pieter Popken.
lig afscheidsdiner in Nederland.
Voor nadere informatie, uw aanmel
ding of overleg kunt u opbellen naar
het Secretariaat van AGRARISCHE
STUDIEREIZEN, mevrouw L.
Deumer, Roermondsplein 20, 6811
JN ARNHEM, 085-512087 tussen
08.00 en 18.00 uur.
U kunt zich nog opgeven voor de
reis naar KENYA van 1 februari tot
18 februari 1987, de voorlichtings
bijeenkomst is op zaterdag 13 der
cember 1987! U kunt zich hiervoor
opgeven door middel van een brief
kaartje of telefoon naar bovenge
noemd adres.
21