Betrek bij keuze eigen mechanisatie of
loonwerk niet alleen financiële kant
Bietenkampagne vraagt nog
steeds aandacht weggebruikers
Financiën
Eigen arbeid
Tenslotte
Diquat en paraquat op
zwarte lijst?
Provincie Zeeland steunt onderzoek
'aangepaste landbouw'
Loonbedrijven lijden verlies
korte wenken
akkerbouw
Om in een artikel op deze vraag
een algemeen antwoord te geven
is niet zo eenvoudig. De omstan
digheden, zoals de oppervlakte
van de gewassen en de hoeveelheid
bouwland, de ligging van de per
celen, de arbeidsbezetting en de
beschikbare geldmiddelen zijn im
mers op ieder bedrijf weer anders.
Een ding is echter voor iedereen
gelijk, men moet proberen te wer
ken met zo laag mogelijke kosten.
Een groot deel van deze kosten
zijn de arbeids-, loonwerk- en
werktuigkosten, de zogenaamde
bewerkingskosten. Hou deze zo
laag mogelijk door te kiezen tus
sen loonwerk of eigen mecha
nisatie.
Kosten voor een eigen tweerijige (wagen)rooier van ƒ60.000,
te rooien:
20 ha
25 ha
Afschrijving 11,3% van de nieuwwaarde
6.780
6.780
Rente 4,2% van de nieuwwaarde
2.520
2.520
Onderhoud/verzekering 3,3% van de nieuw
waarde
1.980
1.980
Trekkeruren (3,5 x ƒ10,x 20 ha)
700
875
Totale kosten
11.980
12.155
Kosten/ha
599
486
Kosten loonwerk (ƒ627,/ha)
12.540
15.675
Er wordt vaak voor eigen mechanisa
tie gekozen omdat men van mening
is dat de jaarkosten lager zijn. Ook
vindt men vaak dat het tijdstip waar
op de bewerking moet plaatsvinden
beter te sturen is. Somsjïeerst de me
ning dat de kwaliteit van het eigen
werk beter is. Al deze punten zijn het
overdenken meer dan waard.
Bedenk wel dat bij eigen mechanisa
tie voldoende arbeid aanwezig moet
zijn om al het werk rond te kunnen
zetten. Er mogen immers geen werk
zaamheden in het gedrang komen als
besloten wordt een bewerking zelf uit
te gaan voeren.
Veel aardappelen worden gerooid
door de loonwerker. Toch is het in
teressant te berekenen of de kosten te
verlagen zijn door dit gewas zelf te
gaan rooien. Het is dan van belang te
weten hoeveel U kunt verdienen met
het inzetten van eigen arbeid.
Voor twee situaties met 20 en 25 ha
te rooien aardappelen zijn de volgen
de berekeningen op te zetten. Bedenk
wel dat dit een rekenvoorbeeld is,
waaraan men geen absolute waarde
kan hechten. Bij de berekening is er
van uitgegaan dat de trekker al op het
bedrijf aanwezig is en dat er voldoen
de arbeid op het bedrijf beschikbaar
is.
Bij een loonwerktarief van ƒ627,-
per ha, voor een rooier plus trekker
met bediening, (volgens de adviesta
rieven loonwerk in Brabant) is loon
werk al duurder als er 20 ha gerooid
v/orden. Bij het rooien van een gro
ter areaal (in dit voorbeeld 25 ha) op
een groot bedrijf of bij samenwerking
tussen meerdere bedrijven is het fi
nancieel aantrekkelijk het aardappel-
rooien in eigen mechanisatie uit te
voeren.
Welke beloning wordt nu ontvangen
voor het inzetten van de eigen arbeid
bij het rooien van deze aardappelen.
neer een vergoeding van eigen arbeid
van ƒ8,— per uur een te lage beloning
wordt gevonden.
Gaat men een grotere oppervlakte
rooien dan wordt het in dit voorbeeld
interessant het oogsten zelf ter hand
te nemen.
Betrek bij Uw keuze van eigen mecha
nisatie of loonwerk niet alleen de fi
nanciële kant. De keuze van een
bepaalde mechanisatievorm kan op-
brengstverschillen geven van de ge
wassen. De kwaliteit van het
eindprodukt en ook de arbeidssitua
tie kan de keuze mede bepalen. Ook
te rooien:
20 ha
25 ha
Kosten loonwerk
Kosten eigen mechanisatie zonder arbeid
Werkelijke beloning arbeid
Opbrengst per arbeidsuur
12.540
11.980
560
15.675
12.155
3.520
40,23
Bij de 20 ha zelf rooien wordt de ar
beid maar gering vergoed. Bij 25 ha
rooien is de vergoeding voor de ar
beid, in dit voorbeeld, opgelopen tot
40,23 per uur. Dit is onder normale
omstandigheden ruim voldoende om
vreemde arbeid aan te trekken. An
derzijds is het mogelijk dat een andere
inzet van de eigen arbeidsuren meer
opbrengt.
Uit kostenoverwegingen zou in het
voorbeeld van 20 ha te rooien aard
appelen, eigen mechanisatie plaats
kunnen maken voor loonwerk, wan
Al is het grootste deel van de bieten reeds gerooid en afgevoerd, het transport van bieten zal nog enige tijd het dage
lijkse beeld op de weg mede blijven bepalen. Het is daarom goed dat landbou wers en automobilisten proberen begrip
voor eikaars positie op te brengen, waardoor gevaarlijke situaties voorkomen kunnen worden. Door het plaatsen
van waarschuwingsborden (r) kunnen landbouwers ongelukken voorkomen'. De toestand van de weg (l) moet wegge
bruikers doen beseffen dat vaart geminderd moet worden. Na het rooien wordt de weg meestal weer schoongemaakt.
Monopill precisie zaaimachine voor het zaaien van bieten
Vicon Nederland B.V. introduceert de
Monopill precisie zaaimachine voor
het zaaien van bieten. De Monopill is
een precisie zaaimachine die alleen ge
schikt is voor het zaaien van gepil-
leerd bietenzaad. Praktijkproeven,
uitgevoerd door het IRS in seizoen
1986, hebben uitgewezen dat de Mo
nopill een zeer grote zaairegelmaat
heeft. De proeven laten tevens zien
dat ook bij werksnelheden van 7
km/uur de zaairegelmaat optimaal
blijft.
Het voordeel van de zeer regelmatige
8
zaaiafstand is een regelmatige gewa
sontwikkeling. Dit heeft zijn voorde
len in alle groeistadia van de bieten
zoals b.v. bij opkomst en verzorging
van het gewas. Daarnaast zal een re
gelmatige bietenstand de koptarra tij
dens het rooien tot een minimum
beperken. De Monopill is zeer een
voudig van konstruktie en vraagt
daardoor een minimum aan onder
houd. De Monopill precisie zaaima-
chines zijn leverbaar in 6, 12 en 18
rijige uitvoering, met starre- of hy
draulisch opklapbare frame's.
De mogelijkheid bestaat dat per 1 ja
nuari 1988 diquat en paraquat,
werkzame stoffen van Reglone en
Gramoxone, verboden zullen zijn.
Ook een gedeeltelijk verbod is niet
uitgesloten. De Kommissie Toela
ting Bestrijdingsmiddelen heeft
besloten dat de middelen te veel
schade aan het milieu toebrengen.
De middelen spelen in de landbouw
een zeer belangrijke rol.
O.a. worden ze gebruikt bij het
doodspuiten van aardappelloof of te
vernieuwen grasland.
Eigen mechanisatie of loonwerk?
kan de mogelijkheid tot samenwerken
met andere bedrijven de doorslag ge
ven. Zo zijn er nog meer argumenten
te noemen. Ieder die een eigen bedrijf
runt is mans genoeg om, voor het ei
gen bedrijf belangrijke punten toe te
voegen om een verantwoorde keuze
te doen tussen eigen mechanisatie of
loonwerk.
ing. J.C. van Hassent
Konsulentschap voor de
Akker- en Tuinbouw te
Tilburg
Sinds 1982 neemt de provincie
Zeeland, tesamen met de andere
provincies en het rijk, deel aan
een onderzoek dat basisonder
zoeksmateriaal oplevert voor het
oplossen van vraagstukken die
zich bij een aan natuur- en land
schapswaarden aangepaste land
bouwbedrijfsvoering voordoen.
De partners hebben thans over
eenstemming bereikt over de af
ronding van het onderzoek, dat
o.a. ƒ1,5 miljoen gaat kosten.
Voor Zeeland betekent dit totaal
ƒ60.000,te weten 1986
ƒ30.000,-, 1987 ƒ20.000,— en
1988 ƒ10.000,Naar de mening
van het Provinciaal bestuur heb
ben de gezamenlijke provincies
met dit onderzoek een mogelijk
heid gekreeërd om met relatief
weinig middelen te beschikken
over omvangrijk onderzoeksma
teriaal in het kader van de ver
houding landbouw/natuurbouw.
'De ook in Zeeland steeds inten
siever wordende onderlinge be
trekkingen tussen deze belangen
groepen maken het noodzakelijk
dat wij zowel over fundamentele
als praktijkgerichte basis
gegevens beschikken', aldus de
provincie, die stelt dat haar be
leid met betrekking tot de Rela
tienota versterkt wordt door dit
onderzoek 'aangepaste
landbouw'.
De provincie wil tevens meedoen
in een generaliserend bedrijfsmo-
dellenonderzoek.
Het doel van dit onderzoek is om
na te gaan hoe bedrijfsopzet en
bedrijfsvoering van landbouwbe
drijven zo goed mogelijk kunnen
worden aangepast aan wensen
van natuurbeheer zonder dat de
rentabiliteit van het bedrijf daar
bij in gevaar komt. Het onder
zoek zal zich met name richten
op bedrijven in de zandgebieden.
De periode 1979-1982 heeft on
gunstige resultaten opgeleverd voor
de agrarische loonbedrijven. Gemid
deld werd er in deze periode een be-
drijfsekonomisch verlies geboekt
van ƒ54.200 per bedrijf per jaar in
de akkerbouwgebieden, ƒ30.000 in
de weidegebieden en ƒ40.700 in de
zandgebieden. Dit blijkt uit een on
derzoek van het Landbouw-
Ekonomisch Instituut (LEI) onder
63 agrarische loonbedrijven.
Toch kon de eigen-vermogenpositie
van de bedrijven worden versterkt,
hoofdzakelijk als gevolg van her
waardering van het machinepark,
maar in de weidegebieden en zand
gebieden ook doordat de gemiddelde
gezinsuitgaven onder het nivo van
het gezinsinkomen bleven. De op
brengsten van loonwerk stegen min
der dan de kapaciteit van het machi
nepark.
Behalve in de akkerbouwgebieden
daalden de kosten iets minder dan de
opbrengsten, waardoor het bedrijf-
sekonomisch verlies iets toenam.
Gemiddeld bedroeg dat verlies per
100 gulden nieuwwaarde van het
machinepark ƒ3,60 in de akker
bouwgebieden en ƒ2,93 in de weide
en zandgebieden.
De agrarische loonbedrijven in de
weide- en zandgebieden zijn er beter
in geslaagd hun werkzaamheden uit
te breiden buiten de landbouwsektor
dan de loonbedrijven in de akker
bouwgebieden.
In bewaarplaatsen kan gemakkelijk
KOND ENS VORMING optreden
Kondens ontstaat wanneer relatief
warme, vochtige lucht uit het pro-
dukt tegen de KOUDERE dakisola
tie komt. De vraag rijst dan meteen:
'Is de dakisolatie (nog) wel voldoen
de?' Interne ventilatie is een mogelij
ke 'nood'-oplossing. Cirkulatie-
ventilatoren, respektievelijk afzuig-
ventilatoren kunnen verdere verbete
ring brengen.
Zijn uw SLOTEN weer SCHOON
en weet u ook hoe het met de eind-
buizen is gesteld? Loop er eens
langs. Een slechte eindbuis maakt
uw hele drain waardeloos.
SLAKKEN kunnen in wintertarwe
veel schade aanrichten. Overdag zit
ten ze in de grond, 's avonds komen
ze boven en eten van het gewas,
meestal eerst langs de slootkanten.
Slakkenkorrels strooien zodra scha
de worden waargenomen. Niet
strooien als er regen wordt
verwacht.
Uw spuitmachine en beregenings-
apparatuurmoeten weer een WIN-
TERBEURT hebben. Zorg dat al
het water uit de apparatuur verwij
derd is. Een plotselinge vorst heeft al
veel mensen verrast.
Ligt UW LAND NA HET PLOE
GEN voldoende vlak? Beter dan bij
uw buurman? Percelen waar bieten
en andere fijnzadige gewassen moe
ten komen, dienen in het voorjaar
met zo min mogelijk bewerking zaai-
klaar te kunnen worden gelegd. Zo
nodig kunt u nu nog een korrektie
op het ploegwerk uitvoeren.
Vrijdag 21 november 1986
