VOOR in:
VROIIW
Het Sinterklaasfeest
l\ICR adviseert coöperaties lidmaatschap
meewerkende gezinsleden mogelijk te maken
Op safari in Kenya met
agrarische studiereizen
Studiedag voor jonge
boeren/boerinnen
CEPFAR bespreekt gevolgen
herziening EG- landbouwbeleid
Waterstaat in slag
met muskusratten
3 CJO Slikrit
onder redaktie van de Redaktiekommis-
sie Bond van Plattelandsvrouwen voor
Zeeland en Brabant
Redaktieadres:
Mevr. P.J. de Rooy-Janse
Postbus 42, 4424 ZG Wemeldinge
Nog even, en we vieren weer sinter
klaas, het feest voor jong en oud. De
sinterklaarviering is nu vooral een Ne
derlandse aangelegenheid, in het bui
tenland heeft men de kerstman, die 2e
kerstdag pakjes brengt.
Hoe komt het nu, dat we sinterklaas
vieren, zoals we nu doen, dus met al
le gewoontes en gebruiken eromheen?
Hoe is het Sinterklaasfeest ontstaan?
Op die vragen probeer ik antwoord te
geven, met behulp van een leuk boek,
nl. "Volksgebruiken in Nederland",
geschreven door J.L. de Jager, en uit
gegeven door het Spectrum, te
Utrecht.
Sint Nicolaas is eigenlijk een vereen
zelviging van twee personen, nl. de
befaamde bisschop van Myra uit de
4e eeuw, over wie alleen legendes be
kend zijn, en een naamgenoot uit Pi-
nara (Klein-Azië), die in 564
gestorven is en een zeer vroom man
was.
De bisschop van Myra was schutspa
troon van o.a. de schippers, de advo
caten, reizigers en kooplieden. Hij
was ook de beschermheilige van on
gehuwde meisjes, vandaar bijvoor
beeld het gebruik om met Sinterklaas
vrijers van speculaas te geven of taai
taai en harten van borstplaat of mar
sepein. Sint Nicolaas was ook de
schutspatroon van kinderen en scho
lieren. Hoe zou het ook anders
kunnen?
Verering
De verering van Sint Nicolaas bleef
aanvankelijk beperkt tot het Oosten,
waar hij nu nog vereerd wordt. In de
loop van de 7e en 8e eeuw verbreidde
zijn cultus zich over Italië en drong
via de noormannen naar het noorden.
Een echte volksheilige werd hij pas
nadat zijn gebeente door Italiaanse
kooplieden vanuit Myra, dat overval
len was door de Turken, naar Bari in
Zuid-Italië was overgebracht.
Kruisvaarders bezochten zijn tombe
in de hem gewijde kerk en namen zijn
roem als beschermer van reizigers en
zeelieden mee naar huis. Talrijke ha
vensteden kregen een Nicolaaskerk, in
Nederland o.a. in Groningen, Leiden,
Delft, Utrecht, Venlo, Dordrecht, ter
wijl Amsterdam hem zelfs verhief tot
stadspatroon.
"Onnozele kinderen"
Als heilige voor de kinderen deed hij
pas later zijn intrede, de oorsprong
daarvan ligt in middeleeuwse Franse
kloosterscholen, waar op "Onnozele
Kinderen", dat was op 28 december,
een kinderbisschop werd benoemd,
die zijn medeleerlingen over hun ge
drag uithoorde: "wie zoet was kreëg
lekkers, wie stout was de roe". Het
is op de een of andere wijze verplaatst
naar 6 december (de naamdag, of ei
genlijk de sterfdag van Sint Nicolaas)
en geleidelijk verbreid over heel Eu
ropa. Toen kreeg het feest ook zijn
huidige vorm, waarbij verschillende
elementen aldus moeten worden uit
gelegd.:
Schoen, schoorsteen en zak
De geschenken die men elkaar ging
geven herinneren aan een legende van
Sint Nicolaas, dat hij drie maagden
een bruidsschat gaf in de vorm van
gouden appels omdat hun vader in
financiële nood zat, hij hielp hen
omdat hij de beschermheilige was van
ongehuwde meisjes. De schoen waar
de geschenken ingestopt worden, her
innert aan de graanboten, waarvan
Sint Nicolaas de overtocht had ver
zorgd. De schoorsteen die als trans
portroute wordt gebruikt gaat terug
op het raam, waardoor volgens de le
gende de bruidsschat naar binnen
werd gegooid. Dan is er het bezoek
van Sinterklaas aan huizen en scho
len. De verschijning van de bisschop
in vol ornaat was natuurlijk een ge
weldig middel in de opvoeding: Hij
kon kinderen uithoren en dreigen met
de roe, het gewone tuchtmiddel in de
middeleeuwen. Zwarte Piet, die hij bij
zich heeft, moeten we zien als een
overwonnen duivel, een van de velen
die Sint Nicolaas overwon. De over
winning op duivels was in de middel
eeuwen namelijk een populair thema,
en de aanwezigheid van hen zou dus
stichtend voor de jeugd zijn, vond
men toen. De zak die hij bij zich had,
werd verondersteld de dreigingen van
de hel te bevatten. Toen het geloof in
konkrete verschijningen van de dui
vel afnamen, werd zwarte piet een
knecht. Maar de zak bleef hij houden.
De witte schimmel waar Sinterklaas
op rijdt, kan ook in dit licht verklaard
worden: overwinnaars werden in die
tijd afgebeeld op witte schimmels.
Nyclaesdach - vrije dach!
De vroegste gegevens over de viering
van dit feest in Nederland hebben be
trekking op schoolkinderen. De histo
ricus G. Schotel citeert een
stadsrekening van Dordrecht uit 1360,
waaruit blijkt dat zij op "Nyclaes
dach" vrij van school kregen, en wat
geld ontvingen om dit feest te vieren.
Het zetten van kinderschoentjes ken
de men ook al vroeg, want in de Sint-
Nicolaaskerk te Utrecht werd al van
af 1427 op Sinterklaasavond enkele
schoenen met wat geld gevuld, dat
aan de armen werd geschonken.
De eerste officiële intocht die Sinter
klaas maakte, was in Amsterdam in
1934. Sindsdien is Sinterklaas meer
een vaderlijke figuur geworden, waar
de kinderen niet bang voor hoeven te
zijn. De katholieke kerk heeft in 1969
Sint Nicolaas van de liturgische kalen
der geschrapt, omdat men vond dat
zijn verering te werelds werd. Daar
mee was hij heilige af.
In katholieke landen had dit grote ge
volgen voor de viering van zijn feest,
maar in ons land niet. En zo werd ons
land het enige land met een Sinter
klaas, zij het een die volkomen los
was geraakt van de legendes die ooit
zijn roem hadden gebracht.
En nu kan hij voor alle gezindten, ge
lovigen en ongelovigen, een specifiek
Nederlandse uitdrukking worden van
huiselijke burgerlijkheid. Het is fijn
dat we nog steeds zo'n gezellig volks
feest, dat al heel lang bestaat, hebben
kunnen behouden.
Ik wens u allen een prettig Sinter
klaasfeest.
M.T. Vleugel-Mandemaker
Op vrijdag 13 februari 1987 zal een
studiedag voor jonge boeren en boe
rinnen worden georganiseerd die ge
richt is op de perspektieven in de
landbouw.
Naast de inleiders dr. ir. L.C. Zacha-
riasse van het LEI en ing. J. Markus-
se, hoofd Sociaal Ekonomische
Voorlichting (SEV) van de ZLM zul
len ook de jonge agrariërs zelf aan
bod komen. In korte inleidingen en
in diskussiegroepen zal getracht wor
den om niet te blijven steken bij de
huidige en opdoemende problemen
maar te bezien wat nodig is om on
der de gegeven omstandigheden voor
uit te komen.
Het konkrete programma zal t.z.t.
bekend worden gemaakt. Jonge boe
ren/boerinnen die interesse hebben
voor dit programma wordt aangera
den deze datum nu reeds te re
serveren.
Sociaal Ekonomische Voorlichting
van de ZLM en ZLM-sekretariaat
Het Bestuur van de Nationale Coö
peratieve Raad voor Land- en Tuin
bouw (NCR) adviseert zijn leden om
voor alle daadwerkelijk bij het agra
risch bedrijf betrokken personen een
individueel lidmaatschap van de coö
peratie mogelijk te maken. Volgens
het aanbevelingsmodel voor een mo
gelijke lidmaatschapskonstruktie zou
den de samenwerkenden binnen een
agrarisch bedrijf zonder rechtsper
soonlijkheid (onder meer de eenmans
zaken) onderling kunnen beslissen wie
van hen het bedrijf rechtsgeldig zal
vertegenwoordigen in coöperatieve
organisaties.
Met zijn advies sluit het NCR-bestuur
aan bij de veranderingen op de agra
rische bedrijven: op een toenemend
aantal bedrijven is de vrouw volledig
betrokken bij de bedrijfsvoering, dan
wel is zij mede-onderneemster gewor
den. Uit historisch gegroeide maat
schappelijke gewoonten is het tot nu
toe echter nog veelal de man, die de
lidmaatschapsrelatie met de coöpera
tie onderhoudt.
De kern van de voorgestelde lidmaat
schapskonstruktie is dat degenen die,
al dan niet gehuwd, samenwonen en
betrokken zijn bij de uitoefening van
hun bedrijf, ieder voor zich het lid-
Jambo, Karibu, hallo, welkom, zo
worden de bezoekers aan Kenya in de
officiële taal Swahili welkom geheten.
Eén van dè trekpleisters van Kenya is het
wildleven, bijna elke diersoort is hier
te vinden. Het mooiste zicht op het
dierenrijk krijgt men tijdens de safa
ri's (betekent reis in het Swahili),
maar ook gewoon langs de openbare
weg tussen de steden kunt u apen of
een verdwaalde giraffe aantreffen.
Op veel plaatsen in het land heerst een
aangenaam klimaat. Bijna nooit is het
te warm om iets te ondernemen. En
iets ondernemen moet je in Kenya
wel, het land is te mooi om veel ge
bieden onontdekt te laten.
Agrarische studiereizen gaat in 1987
voor de vierde maal dit land bekijken.
Het wordt een 18-daagse reis, vertrek
datum zondag 1 februari 1987.
De steden die bezocht worden zijn
Nairobi, Kericho, Malindi en Mom-
bassa. U overnacht ook in wildparken
zoals het Masai Mara National Reser
ve, Amboseli National Park, Tsavo
West National Park. Buiten de tradi
tionele toeristische bezichtigingen ook
bezoeken aan agrarische bedrijven.
Het vervoer door het land geschiedt
met minibusjes.
Wilt u meer weten, belt u ons dan op
of schrijf een briefje naar Agrarische
Studiereizen, Roermondsplein 20,
6811 JN Arnhem, telefoon
085-512087, dan kunnen wij u mon
deling meer informatie geven of u het
uitgebreide programma toesturen.
Zaterdag 13 december 10.15 uur is er
een voorbespreking van de reis in het
Postiljon Motel te Nulde. Hebt u in
teresse, laat ons dat even weten. Een
goed begin van een fascinerende reis!
maatschap van een coöperatie kunnen
aanvragen. Zij worden dan in de sta
tuten geacht deel te nemen in een sa
menwerkingsverband zonder
rechtspersoonlijkheid en worden daar
wat de behandeling betreft mee gelijk
gesteld. Voorbeelden van samenwer
kingsverbanden zonder rechtsper
soonlijkheid zijn de maatschap en de
vennootschap onder firma. Overigens
dient hierbij aangetekend te worden
dat per coöperatie en per sektor van
coöperatie een nadere invulling van de
lidmaatschapskonstruktie noodzake
lijk is, omdat de rechten en verplich
tingen van de leden per coöperatieve
onderneming verschillen.
Bij 'de beoogde lidmaatschaps
konstruktie zullen de stemverhoudin
gen en de hoogte van de aansprakelij k-
heid niet veranderen.
Het samenwerkingsverband wordt
door de coöperatie als één geheel ge
zien; de personen dienen onderling de
verdeling van het aantal stemmen, de
aansprakelijkheid en de betalingen
van de coöperatie te regelen.
De door het NCR-Bestuur voorgestel
de lidmaatschapskonstruktie past bin
nen de bestaande wettelijke
mogelijkheden. In de praktijk zijn er
al enkele coöperaties, die deze lid
maatschapskonstruktie in hun statu
ten hebben opgenomen.
Rijkswaterstaat Zeeland is bezig
Op Zuid-Beveland een mislei
dingsplan voor muskusratten op te
zetten in het Spuikanaal van de
Schelde-Rijn-verbinding.
Dit nieuwe kanaal blijkt een zeer
aantrekkelijke kraamkamer te zijn
voor de muskusratten, die in grote
getalen vanuit het havengebied van
Antwerpen naar Zeeland komen.
CEPFAR (het Eujopees Centrum
voor de Bevordering van de Be
roepsopleiding in de Landbouw en
op het Platteland) organiseert van 24
t/m 26 november 1986 in Noordwij-
kerhout een seminar over de sociaal-
economische gevolgen van de herzie
ning van het EG-landbouwbeleid.
De bedoeling van het driedaags se
minar is na te gaan wat Europese
boeren en boerinnen, agrarische
werknemers en jongeren alsook
landbouwcoöperaties te wachten
staat bij aanpassing van het EG-
landbouwbeleid.
Ook zal aan de orde komen wat ge
daan moet worden om de nadelige
gevolgen van een dergelijke operatie
voor de verschillende agrarische be
roepsgroepen zoveel mogelijk te be
perken.
Op 24 november a.s. zal minister
Braks van Landbouw en Visserij het
seminar openen met een inleiding
over de stand van zaken in de ver
nieuwing van het EG-landbouwbeleid.
De heer C. Trojan, hoofd van het kabi
net EG-landbouwcommissaris An-
driesen zal weergeven wat de beleidslij
nen van de Europese Commissie zijn
voor het toekomstig EG-landbouw
beleid.
Vervolgens zullen de voorzitter van
de Europese organisatie van boeren
en boerinnen (COPA), hun visie op
het geheel geven.
De waterschappen hebben erop aan
gedrongen de muskusratbestrijding
bij Rilland-Bath en Krabbendijke
sterk op te voeren. Rijkswaterstaat
is namelijk van plan de zijkanten
van het Spuikanaal te beplanten met
riet en biezen. Volgens dijkgraaf G.
de Jager van het waterschap Noord
en Zuid-Beveland schept men op die
manier de meest ideale kweekkamer
voor de muskusrat. Het waterschap
vreest dat een ware rattenplaag over
Zeeland zal komen als de zaak niet
snel wordt aangepakt. Rijkswa
terstaat is in antwoord op deze
noodkreet bij wijze van proef be
gonnen onderwaterbuizen aan te
brengen in de taluds van het Spuika
naal. Die buizen zijn voorzien van
vallen, zodat ratten bij hun poging
een broedplaats te vinden in de val
lopen. Als de proef een reële oplos
sing blijkt, dan zullen deze buizen in
het hele Spuikanaal worden aange
bracht.
De 3 CJO organiseert weer de jaar
lijkse "Slikrit CPJ, KPJ en PJZ" in
de Zak van Zuid Beveland. Dit vindt
plaats op vrijdag 21 november - van
daag dus! We starten vanaf camping
"Scheldeoord" in Baarland. Inschrij
ving vanaf 19.30 uur; vertrek 20.00
uur. Na afloop disco met medewer
king van Black Eagle. Tot op "De
Slikrit".
P.J.Z.-agenda Oost Zeeuws-
Vlaanderen
nov. 28 vrijdag: Bezoek Alarmcen
trale. 19.15 uur aanwezig bij Alarm
centrale. Begin rondleiding 19.30
uur.
nov. 29 zaterdag: Zaalvoetbal in
Sporthal in Axel. 20.00 tot 21.00
uur.
Vrijdag 21 november 1986
21
