JJ
Walcherse tuinders missen
praatje op de veiling
Nieuwe perenseizoen
goed van start
TUINBOU WKLAMKEM
fj
Wintertijd, een tijd om na te denken
Plantseizoen breekt aan op de Bevelanden
Aweta kleurgewichtsorteermachine
Conference krijgt konkurrentie uit Italië
Vakheffingsinformatie voor broeiers
Nog maar nauwelijks is het land op
THOLEN leeg en op wintervoor of
de zorgen beginnen al weer voor het
volgend seizoen. Een van de belang
rijkste werkzaamheden hier berust
in het voorkiemen van het aardap-
pelpootgoed waar dan op de meeste
bedrijven ruimschoots de aandacht
aan kan worden besteed.
Wanneer er geen nevenaktiviteiten
zijn zoals aan witlof, spruiten
bloembollen of in kassen, heeft men
op deze bedrijven in de winter heel
wat uren over.
Het zo goed als verdwijnen van de
uienteelt uit het teeltplan speelt hier
in natuurlijk ook mee.
Vroeger werd hier ook menig uurtje
ingestoken om deze met de hand af
te staarten.
Veel onproduktieve uren is eigenlijk
voor geen enkel bedrijf een haalbare
kaart maar zeker niet voor jonge on
dernemers.
Door de toenemende technische ken
nis wordt een groot deel van deze
uren besteed aan het onderhoud, re
pareren of konstrueren van machi
nes en werktuigen, wat op zich veel
geld kan besparen.
De overblijvende uren zijn echter
moeilijk in te vullen zeker op dit mo
ment niet nu van alles te veel is.
Voor niks gaan werken spreekt nie
mand aan en ook zijn er meestal be
hoorlijk wat investeringen vereist
voor het telen van een aantal gewas
sen in deze periode en daar is men
gezien de prijsvorming momenteel
huiverig van.
Maar wat dan wanneer men 1 of 2
meewerkende zoons heeft?
Zolang deze nog thuis zijn heeft men
dikwijls het geval dat men" genoeg
verdient.
Toch is het dan juist de tijd om iets
aan te pakken voor dat men later tot
de ontdekking komt dat men eigen
lijk niet genoeg verdient voor meer
dere gezinnen en men gedwongen is
dat er 1 of 2 man uit moet stappen.
Het opzetten van een glasbedrijf
lijkt dan nog steeds een redelijke
mogelijkheid met een kans van sla
gen indien 1 man zich daarin wil spe
cialiseren, en toch komen ér hier
geen nieuwe bedrijven bij. Er is dan
op een moment zeer zeker veel geld
nodig om zoiets op te zetten maar
dat is mijns inziens beter besteed dan
in de aankoop van te dure grond
want dat kan ekonomisch nooit ren
dabel zijn.
Een gemengd bedrijf met glas kan
heel goed samengaan een Baren-
drechts bedrijfstype genoemd welke
echter door minder efficiënte be
drijfsvoering soms wat negatieve in
druk heeft. Men moet de teelten er
wat naar aanpassen maar het grote
voordeel is dat men bv. oogstpieken
voor een groot deel zelf op kan van
gen wat men in deze tijd niet over
het hoofd moet zien.
Op de fruitteeltbedrijven op de BE
VELANDEN worden momenteel de
voorbereidingen getroffen voor de
uitbreiding van de fruitopstanden of
vervanging van verouderde percelen.
Het zetten van palen, aanleggen van
de grasstroken, het planten van de
jonge boompjes, het zijn handelin
gen die allemaal even belangrijk
zijn.
Een nieuwe aanplant kost veel geld,
enkel daarom is het noodzakelijk
veel aandacht aan het planten te
besteden. Vooraf goed bekijken, is
het verse grond of oude boomgaard-
grond, moet ik het drie rijen systeem
planten of nog meerdere rijen in een
bed, of is het voor mijn bedrijf beter
de enkel rij te handhaven. Eén ding
staat vast, enkel het beste plantmate-
riaal is goed genoeg. Dit geldt zeker
ook voor de palen de laatste jaren
komt het maar al te vaak voor dat
echt te dunne palen in de bossen zit
ten. Maak goede afspraken met de
leverancier en ruil de afgekeurde pa
len om voor betere.
Ga nog eens na of de bestuiving van
het nieuw aan te leggen perceel goed
is. Ook bij het planten kan men re
kening houden met een sterke of
zwakke groei. Plant bij een zwakke
groei iets dieper. De laatste jaren is
men bewust hoger gaan oculeren,
zodat best wat dieper kan worden
geplant, zolang de oculatieknobbel
maar ruim boven de grond blijft.
Op de huidige fruitmarkt zijn nog
weinig prijsveranderingen waar
neembaar. Alleen de peren houden
goed prijs, vooral de Doyenné du
Cornice is duur. Met een midden-
prijs rond de ƒ1,50 wordt deze Ko
ningin onder de peren eindelijk naar
waarde betaald. Ook de nieuwe ras
sen Elstar en Jonagold doen het re
delijk goed. De Cox Orange kan
goed meedoen, maar bij dit ras ko
men veel partijen voor met te veel 60
en 65 mm, zodat de middenprijs van
een mooie partij appels dan vlug te
gen valt.
De voorraden bewaarappels zouden
volgens de geleerden kleiner zijn dan
vorig jaar om deze tijd in Europa.
Wanneer deze geluiden op waarheid
berusten zijn er wat de prijsvorming
betreft nog lichtpuntjes aan de
horizon.
Het sluiten van de veiling in Middelburg nu ongeveer een jaar geleden
heeft o.a. tot gevolg dat de tuinders uit Walcheren zelden of nooit
meer op de veiling komen. Hun produkten worden zoals bekend door
een transportbedrijf naar de Z.H.Z. te Barendrecht vervoerd waar ze
geveild worden. De tuinders zien dus praktisch nooit meer een keur
meester en lopen ook veel minder vaak een kollega-tuinder tegen het
lijf. Het missen van die kontakten blijkt in de nieuwe situatie het be
langrijkste knelpunt.
In Middelburg konden de tuinders de
produkten van hun kollega's bekijken
en vergelijken en daarmee hun voor
deel doen. Ze menen dat het na pas
één jaar veilen in Barendrecht moei
lijk is nu al een evenwichtig oordeel
te vormen. Het is zeker zo dat de wat
grotere tuinders baat hebben bij het
veilen in Barendrecht, omdat daar
grotere kwantums aangevoerd kun
nen worden. De heer H. Kesteloo uit
Koudekerke: "In Middelburg moest
je er rekening mee houden dat je niet
te veel in één keer aanvoerde, dat kon
de veiling gewoon niet verwerken. Als
je nu een kas sla in een bepaalde week
wilt leegoogsten dan kan dat". Ook
de veilingprovisie is op de ZHZ veel
lager: 4% tegen 8 a 9in Mid
delburg.
Vrachtkosten
Een dit jaar zwaar wegend nadeel van
het veilen in Barendrecht is voor de
Walcherse tuinders het moeten beta
len van de vrachtkosten van ca. 80 ct
per kist. Vroeger vervoerden ze de
produkten zelf met eigen arbeid en
materiaal. Overigens wordt het be
drag van 80 ct als zeer redelijk erva
ren, maar in een jaar waarin bijna alle
produkten slechte prijzen opbrengen
gaan de kosten zwaarder meetellen.
De heer M. Janse uit Vlissingen: "Als
je zes bloemkolen per kist verzendt
dan zijn er vier "voor de bode". Dat
kan de bode niet helpen, maar daar
door blijft er vooral in de iets minde
re kwaliteitsklassen bar weinig over.
De iets mindere kwaliteit werd in
Middelburg toch nog al eens beter be
taald dan nu op de ZHZ". Ook de
heer Kesteloo is met de huidige situa
tie niet geheel tevreden, maar meent
toch dat voor de Walcherse tuinders
de ZHZ niet te missen is. Een deel van
de afzet liep overigens voor de slui
ting in Middelburg ook al via Baren
drecht, o.a. omdat de vraag daar
groter was.
Kleinere produkten
Een teler die een meer uitgesproken
voorstander was de Middelburgse vei
ling open te houden is de heer Wz.
Wondergem uit Ritthem. Als teler
van in hoofdzaak kleinere produkten
zoals peterselie, selderij en boontjes
ondervindt hij meer problemen met
de grote afstand dan kollega's die
spruiten of witlof telen. Deze produk
ten zijn maar korte tijd echt vers te
houden, waardoor het moeilijk is ze
in Barendrecht vers aan de veiling te
krijgen. Dat was destijds in Middel
burg wel goed mogelijk. Het iets min
der vers aanvoeren komt regelrecht in
de prijs tot uitdrukking. k
Dat de techniek ook in de tuinbouw
niet stilstaat, bewijst de meest mo
derne en komputergestuurde sor-
teermachine van Aweta, type KG
4/14. De Aweta sorteermachine type
KG 4/14 die geplaatst is bij Fa.
Gebr. Groene wegen aan de Drui-
venstraat 105-D te Naaldwijk, sor
teert niet meer op maat en kleur
maar op gewicht en kleur.
De machine bestaat uit vier sorteer-
lijnen, veertien uitgangen en is voor
zien van elf mechanische- en drie di
gitale vulapparaten. De digitale vu-
lapparaten zijn voorzien van de
nieuwste type weegschalen die het
gewicht van de kistjes op nul stellen.
Het sorteersysteem bestaat uit een
optische elektronische kleurmeting
en elektronische weging tot op 2
gram nauwkeurig.
Een staaltje van elektronische per-
fektie dus! De fabrikant is: Aweta,
Burg. Winkellaan 3, 2631 HG Noot
dorp: de leverancier: Comtu BV,
Patijnenburg 4, 2671 JD Naaldwijk
(01740)25951.
Cultiss Holland Weefselkweek
Royal Sluis, Koninklijke Zaadbe-
drijven en ir. J.J. Marelis hebben sa
men een 'weefselkweekbedrijf
gesticht: Cultiss Holland bv. Deze
onderneming kan voor derden alle
voorkomende weefselkweekaktivi-
teiten uitvoeren. Cultiss Holland is
gevestigd aan de Dorpeldijk 46, 3481
GW Harmeien (03483)2682. De di-
rektie wordt gevoerd door ir. J.J.
Marelis.
Een goed begin is het halve werk. Zo kan men de start van het nieuwe
perenseizoen betitelen. De veilingaanvoer t/m oktober was groter, de
export loopt als een trein en de gemiddelde veilingprijzen liggen op
een hoger niveau dan vorig jaar. De kwaliteit van de peren is goed.
De vooruitzichten voor de rest van het seizoen zijn ook hoog gespan
nen. De grenzen van de meeste Skandinavische landen, een belang
rijk afzetgebied, zijn al vroeg opengegaan. Ook de oogst van de herfst
en bewaarperen in de EG is weliswaar groter dan vorig jaar, maar ligt
wel ruim onder die van 1983 en 1984
Sinds 1 juni 1985 worden ook de
broeiers die bloembollen telen en de
ze vervolgens op het eigen bedrijf ge
bruiken voor de bloemproduktie,
met de vakheffing bloembollen
belast.
Deze regeling geldt voorlopig voor
tulpe-, hyacinte-, narcisse- en lelie-
bollen. Het bloembollenbedrijfsle
ven is van oordeel dat de heffing
over deze bloembollen op zijn plaats
is. Er wordt immers van een aantal
aktiviteiten geprofiteerd die met
vakheffingsgelden worden betaald.
Te denken valt aan keuringen, on
persoonlijke reklame en onderzoek.
Aan alle bloembollenkwekers is ge
vraagd welke soorten, hoeveel en
welke maten zij gebruikt hebben in
de eigen broeierij.
De opgegeven aantallen worden ver
volgens per maat omgerekend naar
oppervlakte. De Prijzenkommissie,
die door het Produktschap voor
Siergewassen is ingesteld, stelt jaar
lijks de waarde per RR vast, zodat
Vrijdac 21 november 1986
j
de basiswaarde van de afgebroeide
bloembollen kan worden bepaald.
De te betalen heffing bedraagt voor
de oogst 1985 1,8% van deze basis
waarde.
Restitutie m.b.t. aangekochte
bloembollen
Naast de zelfgeteelde bloembollen,
worden er ook bloembollen aange
kocht voor de bloemproduktie.
Indien aangetoond wordt, dat bij
aankoop van deze bollen 1,5% vak
heffing is betaald en de geoogste
bloemen via de bloemenveiling zijn
verkocht, kan men bij het P.V.S.
1 restitutie aanvragen over het be
drag van de aangekochte bloembol
len. Deze. aanvraag moet echter wel
binnen 2 jaar na de datum van beta
ling van de aangekochte bloembol
len worden ingediend.
Met nadruk wordt erop gewezen,
dat alleen gerestitueerd wordt over
de bollenwaarde, eksklusief behan-
delingskosten.
Wel veel Conference, maar weinig
Doyenné du Cornice
De Italianen hebben dit jaar meer pe
ren geplukt dan vorig jaar. Vooral de
oogst van Conference is met 136.000
ton 60% vergeleken met 1985)
ruim uitgevallen. De grote areaaluit
breiding van de laatste jaren begint
z'n vruchten af te werpen. Ook de ko
mende seizoenen moeten we rekening
houden met een steeds grotere Ita
liaanse produktie van het ras Confe
rence. De oogst van Doyenné du
Cornice in Italië is met 58.000 ton een
kwart groter geschat dan vorig
seizoen.
Tabel 1 Nederland: Raming
perenoogst 1986 vergeleken met
voorgaande seizoenen
x 1.000
ton
1986
Conference
56
144
Doyenné du Cornice 15
68
Beurré Hardy
7
140
Légipont
5
83
Bonne Louise
4
50
Overige
28
104
Totaal
115
107
1986 in
van 1985
Bijna de helft hiervan bestaat uit Con
ference. Na de terugval van dit ras in
het vorig seizoen, ligt de produktie nu
weer op een normaal niveau. Van
Doyenné du Cornice en Bonne Loui
se wordt een belangrijk kleinere oogst
verwacht vergeleken met vorig sei
zoen.
Peren doen het beter dan appelen
Omdat op de meeste fruitbedrijven in
Nederland zowel peren als appelen ge
teeld worden, hebben we de resulta
ten van de afgelopen seizoenen eens
op een rijtje gezet. Vanaf 1980/1981
gerekend is de veilingprijs voor peren
4 keer hoger geweest dan die voor ap
pelen (zie tabel 2).
Het verschil was gemiddeld ongevee»
20 cent. In de twee seizoenen ('81/'82
en '83/'84) dat de appelen duurder
waren dan de peren, brachten de pe-
Tabel 2 Veilingaanvoer en -prijs van
1985/1986.
PGF
ren relatief gezien nog een hoge prijs
op. Ook dit seizoen ziet het er naar
uit dat de veilingprijs voor peren ruim
boven die van appelen zal komen te
liggen. De resultaten voor peren ver
tonen een vrij stabiel verloop, terwijl
de veilingomzetten van appelen sterk
wisselen.
De konkurrentie
In de komende jaren zal vooral Italië
een belangrijke konkurrentie van Ne
derland worden. Het areaal van Con
ference is daar de laatste jaren enorm
toegenomen. Dit seizoen denken de
Italianen al 60% meer Conference
peren te oogsten dan in 1985/'86.
Ook in België is het areaal de laatste
jaren uitgebreid. Omdat de Neder
landse fruittelers zich ook steeds meer
op de Conference toeleggen zal dit in
de toekomst weieens tot een nog (te?)
grotere konkurrentie kunnen leiden.
Hierin schuilt een reëel gevaar, om
dat het Nederlandse perenassortiment
nogal eenzijdig is. In tegenstelling tot
de appelen zijn er de laatste jaren geen
nieuwe perenrassen op de markt
gekomen.
Vee klasse I
Om de konkurrentie zo goed moge
lijk aan te kunnen, heeft het Produkt
schap voor Groenten en Fruit als
proef voor het perenras Doyenné du
Cornice evenals bij enkele andere ap
pelrassen, besloten om i.v.m. het
nieuwe seizoen verplicht te sorteren
op 5 mm. Deze regeling geldt voor de
klassen I en II vanaf 75 tot 85 mm.
marktinfo PGF
appelen en peren van 1980/1981 t/m
'80/ '81/ '82/ '83/ '84/ '85/
De Nederlandse perenproduktie is ge
raamd op 115.000 ton (zie tabel 2).
'81
'82
'83
'84
'85
'86
Appelen
Veilingaanvoer (1.000 ton)
345
192
316
230
277
210
gemiddelde veilingprijs (ct/kg)
52
129
54
104
69
82
omzet (min gld.)
179
248
171
239
191
172
Peren
Veilingaanvoer (1.000 ton)
89
71
88
88
74
73
gemiddelde veilingprijs (ct/kg)
77
116
91
93
88
98
omzet (min gld.)
69
82
80
82
65
71
45