praktijk
Hamsterwoede in vee neemt toe
'Het oog van de meester'
Als een spiegel in de zon
Veehouders krijgen veel te verduren
Geen visite zonder patatten
Verschillend antwoord....
Op de WALCHERSE velden begint
het er nu wat winters uit te zien. Veel
percelen akkerland zijn op winter-
voor geploegd. Het veld is bijna
leeg, op enkele percelen suikerbieten
na. Dankzij het gunstige weer van de
laatste week kon het veldwerk weer
vlot uitgevoerd worden.
Na de regenval is ook de inzaai van
wintertarwe weer hervat. De vroeg
gezaaide tarwe staat er over het alge
meen goed op. Door het zachte weer
van de laatste tijd zit er flink de
groei in. Wat we kwijtraken aan bie-
tengroen wordt weer vervangen door
het frisse groen van de tarweplanten.
We hebben de indruk dat er in ons
gebied weer een flink areaal is ge
zaaid. Of dit ook werkelijk zo is zal
later wel blijken. De omstandighe
den zijn er wel naar. Goede kg-
opbrengsten en een nog meevallende
prijs in 1986. De alternatieven wor
den ook minder. Suikerbietenteelt
alleen op die bedrijven op basis van
een gemiddelde van een drietal voor
gaande jaren. Hetgeen neerkomt op
vermindering van het areaal en geen
nieuwe bietentelers meer.
Nu het veldwerk weer bijna klaar is
zullen de werkzaamheden zich weer
meer verleggen binnen en rondom de
bedrijfsgebouwen. Naarmate het vee
opgestald wordt vraagt dit ook meer
verzorging. De voedervoorziening is
op de meeste bedrijven wel gewaar
borgd. Voederbieten en snijmais
hebben goede opbrengsten gegeven.
Op veel bedrijven zal onderhoud van
bedrijfsgebouwen en inventaris weer
ter hand worden genomen. Wat daar
door eigen arbeid aan kan worden
verricht is meegenomen. We zeggen
niet dat de uurlonen van in te scha
kelen vakmensen te hoog zijn, maar
het loonbedrag is dikwijls het groot
ste bestanddeel van de nota.
De zorg voor de te bewaren produk-
ten op het bedrijf, vraagt ook weer
de nodige aandacht. Een geregelde
kontrole van het te bewaren produkt
is noodzakelijk. Ook hier geldt 'Het
oog van de meester....'. We hebben
de indruk dat het met de kwaliteit
van de zaaiuien in ons gebied nog re
delijk goed gesteld is. We doelen
hiermee voornamelijk op een kopro-
taantasting. Kontrole hierop dient
wekelijks te gebeuren. In het begin is
de aantasting uitwendig niet waar te
nemen. Om een aantasting te zien
moet de hals uitgepeld worden, al
dus de nieuwsbrief van de Snuif.
De prijs van de uien is momenteel
zeer matig en van de aardappelen
ook maar matig. Toch blijft men de
prijsontwikkeling optimistischer
zien dan vorig seizoen. Ook de prijs
van de bruine bonen wil niet om
hoog. De huidige prijs is te laag.
Jammer! In ons gebied is er veel
kennis en ambitie aanwezig om dit
gewas te telen. Veel grond is geschikt
voor de teelt. Voor een lonende teelt
zou de prijs toch wel ƒ175,—100
kg dienen te zijn.
Wanneer we zo alle berichten horen
over grote overschotten van diverse
agrarische produkten en te verwach
ten prijsmaatregelen dan ziet de toe
komst voor de boer er niet zo roos
kleurig uit. We vrezen dat de ko
mende vergaderingen in de a.s. win
ter dikwijls in het teken zullen staan
van bovengenoemde problemen. Ge
tracht moet worden de problemen
voor zover mogelijk, op te lossen of
proberen te omzeilen. Hieraan geza
menlijk werken is noodzaak.
De meeste agariërs in MIDDEN- EN
OOST-BRABANT profiteren van
de gunstige weersomstandigheden
omstreeks begin november. Het
grootste deel van de veestapel loopt
overdag in de weide. Jongvee en
droogstaande koeien zijn vaak dag
en nacht in de weide. Het melkge
vende vee moet flink bijgevoerd
worden, wil je over het hele jaar ge
nomen tot goede produktieresulta-
ten komen.
Over het algemeen is nog voldoende
weidegras voorradig. De snijmais-
oogst begint op z'n eind te lopen.
Sedert de slechte weersomstandighe
den van 20 oktober is de oogstkapa-
citeit per dag tot maksimaal 50% te
ruggelopen. Hierdoor heeft het
maisseizoen ongeveer een week lan
ger geduurd. Vaak moesten de
maispercelen aan één zijde gemaaid
worden. Dit is nogal tijdrovend. Op
20 oktober was ongeveer 60% ge-
hakseld.
Binnenkort komen nieuwe EG-
Lage luchten trekken over de lage
landen van de WESTHOEK. Helde
re luchten afgewisseld door duidelijk
getekende donkere wolken, waar
zo 'n kledderbui uit kan vallen.
Dat is november. De maand van de
elfde van de elfde. De kinderen trot
seren regen en wind en trekken over
ons kleine dorp. Voor een paar cen
ten, een appel of peer, liedjes zin
gend. In deze maand proberen wij
boeren zoveel mogelijk het buiten
werk klaar te krijgen. Ik dacht dat
wij niet mochten mopperen. Steeds
meer vlakken met rechte voren, la
ten zien dat hier geploegd is. Ook de
groenbemester moet er aan geloven
al valt het niet mee deze netjes in or
de te krijgen. Op sommige plaatsen
lukte het zonder voorschar. Men
moet dan genoegen nemen met wat
groen van het mosterdzaad dat te
zien blijft. Van stropen echter geen
De veldwerkzaamheden zijn in de
eerste week van november weer goed
van start gegaan. We moeten maar
hopen op redelijk weer in deze
maand, want er moet nog heel wat
werk gebeuren. De laatste weken
van oktober hebben THOLEN
EN ST. PHILIPSLANI) er voor ge
zorgd dat we enigszins achter liggen
op het schema.
Vrij veel bieten en knolselderij moe
ten nog worden geoogst en ook alle
tarwe is nog niet ingezaaid. Het win-
tervoor ploegen is goed op gang ge
komen. Als dit onder, redelijke
weersomstandigheden plaats kan
vinden is dit een goed begin voor het
jaar 1987. In alle week- en dagbla
den Ieren we dat velerlei instanties,
organisaties e.d. hun mening ken
baar maken ter vermindering van de
overproduktie. Enkele tientallen ja
ren geleden is op velerlei manieren
de agrarische sector geadviseerd de
produktie zo hoog mogelijk op te
voeren. Een goed en goedkoop
voedselpakket was de opdracht.
Grote investeringen werden gedaan,
subsidies verstrekt en de investerin
gen in de produktie namen een aan
vang. Onderzoek, voorlichting e.d.
verhoogden de opbrengsten en de
overschotten dienden zich aan. Men
sprak in het begin nog van incidente
le overschotten en die waren dan
ook nog wel weg te werken. Maar de-
boer investeerde en produceerde
Vrijdag 14 november 1986
regels, die betrekking hebben op de
zg. 'klassieke varkenspest'. Zoals nu
de plannen zijn, zal in de toekomst
een verbod komen op het voorbe
hoedend varkenspest enten. Boven
dien zullen de besmette regio's,
waarbinnen varkens vervoerd mo
gen worden, aanzienlijk vergroot
worden. Ook zullen nog aanvullende
bepalingen worden toegevoegd, zo
als b.v. vaststelling van de pest, on
derzoekmethode en afvoer van var
kens en in de handel brengen van het
vlees e.d. Gezien de grote varkens
dichtheid in Midden- en Oost-
Brabant zullen de toekomstige maat
regelen tot problemen leiden, zoniet
tot een katastrofe.
De peildatum voor de mestregistra-
tie c.q. de referentiehoeveelheden
van dierlijke mest moet in 1986 lig
gen. De uiterste datum is 31 decem
ber 1986. Dit is een belangrijke da
tum voor boeren, die momenteel
met nieuwbouw bezig zijn.
Bovendien heeft het Ministerie van
last en dat groen rot in de winter wel
weg. Het is een kiezen tussen twee
kwade dingen, dus voorschar eraf
met groen in de voren of tobben en
stropen, het is maar net wat waar je
de voorkeur aangeeft.
Er wordt nog steeds tarwe gezaaid
en dan wel in kombinatie van spitten
en gelijk zaaien. Zo wordt de zaai
tijd van tarwe over zo'n 2 maanden
verdeeld. Het areaal wintertarwe is
groot, ondanks de vele waarschu
wende stemmen die via radio en t.v.
ons bereiken. Ze maken niet veel in
druk op onze boerenstand of is het
de verdrift, om te zaaien en te
oogsten? Zorgen dat er brood zal
zijn voor iedereen? Zeker is dat de
boer zal blijven proberen zo veel
mogelijk kilo's te halen en alleen de
natuur zelf kan dat verhinderen. Het
hoofdstuk aardappels is nu wat rooi
en betreft helemaal afgesloten. Vele
voort. Producten die houdbaar zijn
werden bij overproduktie uit de
markt genomen en opgeslagen. Een
kunstmatige oplossing, die naar ja
ren later zorg blijken, een oplossing
te zijn, die veel geld kost.
Teveel geld, hetgeen door de natio
nale regeringen niet meer opge
bracht kan (of wil) worden. De pro
duktie zal moeten verminderen. Een
ieder, instantie, organisatie, indivi
du, heeft een mening en probeert er
een uitleg aan te geven, die voor hem
of haar het beste uitpakt. Grond
blijvend uit de produktie nemen is
waarschijnljk de beste manier, maar
welke grond en tegen welke prijs.
Wie zal het gaan betalen? Moet dit
betaald worden vanuit de nationale
middelen? Of moet de agrarische
sector hier voor opdraaien? Via de
marktprijs is een oplossing, die vele
bedrijfsgenoten de kop zal kosten.
Velen, die dan niet aan de slag kun
nen komen, zijn aangewezen op so
ciale diensten. Een weinig aantrek
kelijke benadering van het pro
bleem. Een ieder een bepaalde ba-
sisproduktie toedelen tegen een rede
lijke prijs, en het meerdere onder
werpen aan een heffing is een ma
nier, die waarschijnljk wel werkt om
tot produktievermindering te ko
men. Maar of dit economisch en so
ciaal aanvaardbaar is, is een vraag,
die door velen verschillend beant
woord zal worden.
Landbouw bepaald, dat de nieuwe
bedrijfsgebouwen volledig bezet
moeten zijn met vee.
Vanaf 1 januari 1987 is uitbreiding
van varkens, pluimvee en rundvee
niet meer mogelijk, behoudens wan
neer de 125 kg P205-norm/ha nog
niet is bereikt.
Vrijwel ieder veebedrijf in Midden-
en oost-Brabant overschrijdt de 125
kg P205-norm/ha.
De normen, die gehanteerd zijn bij
de invoering van de Interimwet voor
varkens en pluimvee blijven ook na
1 januari 1987 gelden. Deze mogen
niet overschreden worden door de
normering van de mesthoe-
veelheden.
In verband met de vaststelling van
de referentiehoeveelheden mest is de
'hamsterwoede' onder de boeren
aan het toenemen. De aantallen
rundvee bestemd voor de slachterij
lopen aanzienlijk terug. Vraag naar
gebruiksvee neemt toe. Soortgelijke
onregelmatigheden verwacht men
ook bij de afzet van biggen. Ook
slachtvarkens zullen de laatste we
ken van 1986 mondjesmaat geleverd
worden aan de slachterijen. Om
streeks de jaarwisseling zal op veel
bedrijven de maksimale veebezetting
aanwezig zijn.
Wat zullen de gevolgen zijn van deze
aktiviteiten van de boeren? Na 1 ja
nuari wordt een zware overvoering
van de veemarkten en slachterijen
verwacht. Aanzienlijke prijsdalin
gen liggen voor de hand. Als je het
allemaal nuchter bekijkt, dan zou je
je kunnen afvragen, of dit de bedoe
ling is geweest van de wettelijke
maatregelen in de landbouw. Mis
schien zouden andere mogelijkheden
ook inpasbaar zijn.
zijn opgeslagen in de schuren. Een
klein percentage is, door de hoge
prijzen deze zomer, verkocht en af
geleverd. Dat zit goed, want de afge
leverde kilotjes vielen niet tegen.
Ons West Brabant telt veel goede
aardappelverbouwers, de grond
leent zich er ook voor. De aardappel
is dan dikwijls het hoofdthema van
het gesprek. Op iedere kringvergade
ring worden er enige woorden aan
geweid en geen visite zonder pa
tatten.
Om te bewijzen dat het geen op
schepperij is begon iemand op 24 ju
ni een bos aardappels te steken. Ge
teld en netjes in een doos, gedurende
5 weken werd dit ritueel akkerbouw
herhaald tot en met 22 juli en daarna
werd de hele zaak afgedrukt op een
foto. Daarbij moet dan gezegd, dat
wij, nog steeds in de droge periode
zaten.
U mag tweemaal raden wat er dan
uiteindelijk aan het eind inge-
schuurd wordt.
De bomen zijn nu al hun bladeren
kwijt. Naakt en kaal, vormen ze met
hun lange armen een apart beeld.
Anders dan met hun bladerentooi,
maar met een eigen bekoring. Het is
ook tijd om naakte jonge bomen te
planten. Het geeft de meeste kans
voor een succes. En het groen rond
de boerderijen zorgt voor aankle
ding van het landschap. Vlak ook de
taak voor windvanger niet uit.
Op het moment dat dit stukje ge
schreven wordt staan er in WEST
ZEEUWS-VLAANDEREN weinig
produkten meer op het land en ge
zien de datum 10 nov. wordt het ook
tijd om de akkers leeg te krijgen
voornamelijk op de zware grond.
Afgelopen week zijn de werkzaam
heden na de vele regen van de afge
lopen 14 dagen (±110 mm) weer re
delijk op gang gekomen.
Er staat nu nog 5 a 10% van de bie
ten in de grond en ook de teunisbloe
men "in de struik" staan nog bijna
overal op het land. De teunisbloem
is een laat gewas waar men geduld
bij moet hebben. Het begint al in het
voorjaar met niet te vroeg te zaaien
en daarna duurt het tot juni voor
men ziet dat er wat op het land
groeit en dan de oogst pas in okt. of
november. Ook de knolselderij moet
nog gerooid worden. Hierbij is het
zaak het vorstrisico goed in de gaten
te houden.
De snijmais is ook al bijna geheel in
gekuild. Het ploegen in onze regio is
ook al vergevorderd en tegen de tijd
dat U dit leest zullen bij goed weer al
verschillende collega's met het land
werk klaar zijn.
Het is duidelijk te zien aan het
ploegwerk op die percelen waar na
de regen bieten geoogst zijn, dat er
nu toch nogal wat struktuurbederf
heeft plaats gehad. Zulke percelen
blinken als een spiegel tegen de zon
in gezien. Voor de regen is er veel
wintertarwe gezaaid. Ze staat er over
het algemeen goed voor, maar op de
zwaardere gronden die nogal ruw la
gen bij het zaaien is de stand onre
gelmatig. Ook is op zulke percelen
schade geconstateerd (uitdunning)
bij het gebruik van bepaalde bodem
herbiciden. Waarschijnlijk heeft te
veel zaad blootgelegen.
Bij navraag aan de handel omtrent
de rassen keuze krijgt men de indruk
dat 75% uit bakwaardige rassen
bestaat. Of in dat geval de premie
voor bakwaardige tarwe nog zal zijn
te verwezenlijken staat nog te be
zien. Ook de laatste week zijn nog
veel percelen met tarwe gezaaid en
de indruk is dat het totale areaal ze
ker niet kleiner zal zijn dan afgelo
pen jaar. Wat de bietenteelt betreft
is deze week de beslissing gevallen
om het bemaakt mengprijssysteem
in te voeren. Een afrekening van een
marktsegment dus zoals ook bij de
zuivel te zien is.
De problemen in de uien met koprot
zal veel telers ernstige zorgen geven.
Er zijn al berichten over telers die nu
reeds uien uit de bewaarplaats aan
de hoop gereden hebben. Een trieste
zaak. Het is te hopen dat de geleer
den en de praktijk samen voor een
oplossing van dit probleem zal kun
nen zorgen, want het zou jammer
zijn als de uienteelt in ons land erg
achteruit zou gaan.
breiden op hun bedrijf niet meer
mogelijk is. Alleen op de meeste ak
kerbouwbedrijven met vee als ne
ventak is uitbreiding mogelijk. Met
de regeling zoals hij er nu ligt zullen
vérschillende bedrijven binnen korte
tijd niet levensvatbaar meer zijn. De
extra bijkomende zware kostenpost
voor heffingen en transportkosten
van mest zal niet op te brengen zijn.
Het zal nog even duren voor iedere
veehouder er achter komt wat er pre
cies gaande is. Als eind dit jaar het
pakket van Andriessen hier nog bo
venop komt zal dit vermoedelijk een
tweede dreun betekenen.
Een uitspraak van Andriessen dat
een energieke boer zijn kost goed
kan verdienen zal zonder hulp van
derden in veel gevallen niet meer
opgaan.
9
Eindelijk is er dan in het landbouw
schap overeenstemming bereikt over
het aan banden leggen van het sui
kerbietenareaal. Waarom moest dit
zolang duren terwijl dit voorjaar de
plannen al op tafel lagen, ook in
"WEST BRABANT ZUID". Voor
al voor sommige melkveehouders is
dit een streep door de rekening, zij
hebben immers al weiland gescheurd
en bekalkt om in 1987 suikerbieten
te gaan zaaien.
Op de zandgronden varieert de op
brengst van suikerbieten tussen de
27 en 65 ton per ha met een suikerge
halte van ruim 16%.
De zesrijige bietenrooiers hebben de
;enrijers bijna geheel verdrongen.
Nog ±7% wordt met een eenrijer
gerooid. Het zelfvervoeren van bie
ten naar de fabriek is dit seizoen
weer verder teruggelopen en in han
den gegeven van transportbedrijven.
De laatste snijmais heeft moeite en
pijn gekost om in de kuil te krijgen.
Sommige percelen lagen zo plat te
gen de grond dat enkel maar van een
kanLgehakseld kon worden en dan
nog vaak mer twee, extra trekkers
om vastrijden te'voorkomen. Een
beoordelingspunt geven voor de ste
vigheid van de diverse rassen snij
mais was dit jaar een makkie. Deze
raseigenschap heeft zich dit najaar
duidelijk getoond. Voor praktisch
de gehele veehouderij is het mest-
besluit van het ministerie van Land
bouw hard aangekomen. Veel be
drijven die dachten nog redelijk
goed te zitten zijn er na een reken
sommetje achter gekomen dat uit-
