"Sociaal Ekonomische Voorlichting niet meer weg te denken" Melkveehoudersechtpaar Marinus en Francien Noom: "Opbouw van ons bedrijf is geheel begeleid door de SEV" ZLM-voorzitter A.J.G. Doeleman: Juiste koers Samenwerking Automatisering Gratis Bezuinigen op SEV slechte zaak A7-=3 /A7-=3 7 A7-=3 7A7-^ /A7q 7 A7^3 I A.J.G. Doeleman De Nederlandse land- en tuinbouw heeft vooral na de oorlog open gestaan voor nieuwe ontwikkelingen. Landbouwonderwijs heeft daaraan een belangrijke bijdrage geleverd. Goed onderwijs legt de basis voor goed ondernemerschap. Goed opge leide ondernemers volgen nieuwe ont wikkelingen. Er is een duidelijke wisselwerking ontstaan tussen vraag en aanbod van de praktijk en het landbouwkundig onderzoek. Een cen trale plaats bij deze wisselwerking tus sen praktijk en onderzoek heeft de Overheidsvoorlichting (Bedrijfstech- nische voorlichting). Nieuwe ontwik kelingen hebben tot gevolg gehad dat niet alleen de bedrijfsvoering is aan gepast maar ook Sociaal, Maatschap pelijk en Ekonomisch is er veel in de Land- en Tuinbouw veranderd. Besloten dorpsgemeenschappen zijn opengebroken. De stedeling kreeg be langstelling voor het platteland. De ze ontwikkeling is niet aan de deur van de Land- en Tuinbouw voorbij gegaan. Steeds meer werden wij af hankelijk van ontwikkeling en invloe den van buitenaf. Alhoewel in verschillende sektoren van de Land en Tuinbouw bij de financiering fa miliekapitaal nog steeds een belang rijke rol speelt is men daarnaast meer afhankelijk geworden van financie ring met vreemd kapitaal. Tijdig hebben de landbouworganisa ties in overleg met het Ministerie van Landbouw ingezien dat naast techni sche voorlichting er een groeiende vraag ontstond naar voorlichting op Sociaal Ekonomisch terrein. Vandaag zien wij dat de uitgezette koers van de belangenbehartiging door de land bouworganisaties gericht op het ge zinsbedrijf op sociaal ekonomisch gebied een juiste koers is geweest. S.E.V. (Sociaal Ekonomische Voor lichting) is één van de belangrijkste peilers geworden bij de belangenbe hartiging van de landbouworganisa tie voor haar leden. Dat de SEV werkt onder verantwoordelijkheid van de landbouworganisaties heeft een posi tieve invloed op de vertrouwensbasis naar de leden. Voorwaarde daarbij is dat de Sociaal Ekonomische Voor lichting onafhankelijk plaats kan vin den. Niet "gestuurd" door opvattingen van de georganiseerde landbouw. Niet-georganiseerden kun nen ook een beroep doen op de SEV. Wel is er een goede wisselwerking no dig. De SEV moet op de hoogte zijn van landbouwpolitieke ontwikkelin gen, maatregelen en wetgeving die al of niet in overleg met de georganiseer de landbouw tot stand komen. Daartegenover staat dat niemand be ter dan de SEV op de hoogte is van opvattingen, mogelijkheden en on mogelijkheden waarmee de individue le ondernemers te maken hebben. Anders gezegd bij de wisselwerking tussen de praktijk en het beleid heeft de SEV een centrale positie. Het is goed om bij de geschetste ontwikke ling van de SEV duidelijk aan te ge ven dat het Ministerie van Landbouw daaraan een zeer positieve bijdrage heeft geleverd. Bezuiniging op voor lichting is geen beleidskeuze van het Ministerie van Landbouw. Helaas er varen wij dat de politiek onvoldoen de het belang -inziet van een goed georganiseerde voorlichting. En daarmee komen wij toe aan de si tuatie van vandaag maar ook aan ont wikkelingen gericht op de toekomst. Van belang is dat de SEV onder ver antwoordelijkheid van de georgani seerde landbouw kan blijven werken. De SEV zal daardoor verdeeld over de 3 CLO's, en de SEV voor werkne mers blijven werken. Het ligt in de lijn der verwachtingen dat dit voorlopig ook zo zal blijven. Voorwaarde is wel de goede samenwerking tussen de SE V-diensten zoals die is opgebouwd. Gezamenlijke aktiviteiten opzetten om scholing en bijscholing op niveau mogelijk te maken. Gezamenlijke voorlichtingsaktiviteiten door middel van groepsvoorlichting organiseren. Groepsvoorlichting zal naast indivi duele voorlichting een belangrijke doelstelling blijven. Sociale kontak ten tussen individuele ondernerrters en hun gezinsleden is niet alleen maat schappelijk van belang maar kan ook de bedrijfsontwikkeling stimuleren. Leren van elkaar. Nieuw is de aanzet tot automatise ring. Automatisering kan een belang rijke bijdrage leveren tot nog efficiënter werken. Dat is nodig om dat wij ervan uitgaan dat de vraag naar voorlichting toe zal nemen. Be drijfsopvolging vraagt meer aandacht door belemmeringen bij de bedrijfs ontwikkeling als gevolg van quote ring, wetgeving (meststoffenwet) en het inspelen op de relatie landbouw en landschap e.d. En dat is slechts een aspekt van het vele werk van de.SEV. Daarnaast dient ook rekening gehou den te worden met arbeidstijdverkor ting waar ook de SEV mee te maken heeft. SEV dient gratis te blijven! Dat vraagt solidariteit van de leden van de land bouworganisaties via de kontributie. Solidariteit tussen degene die om voorlichting vraagt en zij die denken dat ze zelf de problemen kunnen oplossen. Betaling voor nadere uit- werking van bepaalde regelingen kan overwogen worden. Daarover moeten wel landelijke afspraken gemaakt worden tussen de landbouworganisa ties en de diensten en instellingen waar de organisatie relaties mee on derhouden. Interessant voor de toekomst kan zijn de vraag wat onze verantwoordelijk heid voor de technische voorlichting moet zijn. Wanneer de 3 Centrale Landbouworganisaties bereidt zijn gezamenlijk de organisatie van de technische voorlichting over te nemen van het Ministerie van Landbouw kan de invloed en de betrokkenheid van de landbouworganisaties met de tech nische voorlichting verbeteren. De be langenbehartiging voor de leden kan daarmee verbreed worden. Onge wenst is het dat de technische voor lichting wordt opgesplitst tussen de 3 landbouworganisaties. Men zal be reidt moeten zijn gezamenlijk verant woordelijkheid te dragen voor de Technische voorlichting. Harde af spraken dienen met de overheid ge maakt te worden over de financiering op langere termijn. Voor de SEV is samenwerking en overleg met de tech nische voorlichting belangrijk. Sa menwerking behoeft niet te betekenen samengaan. Dat is niet nodig ook wanneer de technische voorlichting door de 3 CLO's overgenomen zou worden van het Ministerie van Land bouw. Naast samenwerking met de technische voorlichting is uitwisseling van kennis en ervaring tussen het landbouwonderwijs en de SEV nodig. Te veel zijn onderwijs en voorlichting uit elkaar gegroeid. Door de beperk te menskracht zal het moeilijk zijn daar op korte termijn verbetering in te brengen. In een periode van nog geen 25 jaar heeft de SEV een zeer belangrijke bij drage geleverd aan de begeleiding en ontwikkeling van de individuele on dernemers, gezinsleven en werkne mers. De georganiseerde landbouw onderkent duidelijk het belang van een goed funktionerende SEV: de SEV is niet meer weg te denken nu en in de toekomst. A.J.G. Doeleman Marinus en Francien Noom ex ploiteren al sinds zij 15 jaar gele den trouwden een landbouwbedrijf aan de Provin ciale weg nr. 9 te St. Maartens dijk. "Zolang ook al, is de SEV bij ons kind aan huis om het zo maar te zeggen". Toen Marinus met kapster Francien Overbeeke het huwelijksbootje in wilde stap pen kreeg de buurman van de Noom's daar lucht van. Hij bood hen zijn naastgelegen bedrijf met 6 ha grond en woning te koop aan. Dat bracht het jonge paar in ver warring, want ze hadden al beslo ten om een nieuwe bungalow te gaan bouwen. Wat te doen. Goe de raad was duur. Of eigenlijk niet duur want ze waren het er al gauw over eens dat de SEV daarover om advies moest worden gevraagd. Marinus Noom: "Ik kende van huis uit de SEV al wel en daarom lag dat voor de hand. Ze zijn ver scheidene keren geweest. We heb ben de hele zaak doorgelicht op zijn financiële en bedrijfsekono- mische haalbaarheid. Zij adviseer den: niet bouwen maar kopen. Dat advies hebben we opgevolgd. Mevrouw Noom: "En dat heeft ons tot nu toe nog geen moment gespeten. Als we grond bij kunnen kopen - wat toch een enkele keer voorkomt - dan zullen we dat ze ker niet doen zonder eerst de SEV te raadplegen. En haar man aan vullend: "een hoop zaken zijn te genwoordig zo moeilijk en ingewikkeld dat we er alleen vaak niet uitkomen. We bellen dan toch vrij gemakkelijk even op. Dat kan gaan van advies over een studie beurs of studierichting van onze kinderen tot informatie over de Marinus en Francien Noom: "Een hoop zaken zijn tegenwoordig zo moeilijk en ingewikkeld dat we er alleen vaak niet uitkomen. Een deskundig advies van de SEV biedt dan uitkomst". superheffing en de mestwetgeving, de aankoop van grond of machi nes. Het is zo, vertelt mevrouw Noom eerlijk ook wel eens voor gekomen dat we een bepaald ad vies niet hebben opgevolgd en daar hebben we nu nog spijt van. Dat was met de superheffing. De SEV adviseerde om de stal. maar vol te zetten. We hebben dat toen niet gedaan en daarom hebben we in feite een te klein melkquotum gezien onze stallen en melkkapa- citeit. Overigens is het echtpaar Noom tevreden met de jaarlijks behaalde resultaten van de ca. 65 stuks melkkoeien en hun 28 ha grond. En wat het wel of niet op volgen van adviezen betreft menen beide dat natuurlijk de onderne mer uiteindelijk beslist en verant woordelijk is. Zeer tevreden Nadat het jonge paar enige jaren zelfstandig had geboerd kwamen beide tot de konklusie dat er op het tot dan toe gemengde bedrijf een keuze moest worden gemaakt: of akkerbouw of veehouderij. Francien: "Nadat we zijn ge trouwd ben ik de kapsalon totaal vergeten. Het klinkt misschien gek maar ik ben erg veel van koeien gaan houden. Akkerbouw spreekt me niet zo aan en omdat mijn man de richting van de veehouderij ook best wel op wilde was de beslissing gauw genomen. De overgang naar de veehouderij en de bouw van een ligboxenstal is van begin tot einde helemaal door de SEV be geleid en dat is voortreffelijk ver lopen. We zijn daar zeer tevreden over. Je kunt bij die dienst reke nen op een eerlijk en deskundig antwoord. Daarbij komt - en dat doen ze veel meer dan andere in stellingen als banken, verzekerin gen en dergelijke - dat ze de familie- en gezinsomstandigheden erbij betrekken. Daarom vragen we veel gauwer advies bij de SEV. Waardevol Beide herinneren zich nog dat ze bij de bouw van de ligboxenstal door de SEV zijn geattendeerd op een heleboel grote en kleine zaken waarvan ze zich achteraf realise ren dat die adviezen erg waarde vol zijn geweest. "Je denkt daar zelf niet aan of je weet het niet eens, maar op zo'n manier verdie nen ze wel geld voor je en soms erg veel zelfs". Zeer recent was één van de medewerkers van de dienst nog bij hen op bezoek voor de mestwetgeving. Marinus en Fran cien hadden zitten rekenen of ze volgens de norm de mest op eigen bedrijf kwijt konden. "We waren het niet met elkaar eens en dus moest de SEV maar es zeggen hoe het zat. We blijken gelukkig goed te zitten. Dat is dan weer een ge ruststelling". Mevrouw Noom wil ook nog wijzen op de kursussen die door de SEV worden georga niseerd of waaraan de dienst haar medewerking verleent. Ze heeft er enige gevolgd en is zich daardoor ook in de boekhouding gaan inte resseren en bekijkt dat facet van het bedrijf nu ook anders. In die zin dat ze Tiet grote belang van een goede administratie nu onderkent, al was het alleen maar om in ie der geval niet teveel belasting te betalen. Gezien de vaak persoonlijke kon takten en de vertrouwensrelatie tussen de SEV-ers en de onderne mers zouden ze het bijzonder be treuren als op de SEV zou worden bezuinigd. Dat willen ze nog eens nadrukkelijk gesteld hebben. J.W. y /A: Vrijdag 14 november 1986 A/^3 A/nï A7n? A7^ A7^. 11

Krantenbank Zeeland

Zeeuwsch landbouwblad ... ZLM land- en tuinbouwblad | 1986 | | pagina 11