Demonstratie
uienoogstmachines
te Oosterland
Loof maaiers
Algemeen
Ontwikkelingen
Rooimachines
Het loofmaaien geschiedt met hori
zontaal draaiende messen, vertikaal
draaiende klepels of een kombinatie
van beide. Machines met horizontaal
draaiende messen kunnen liggend loof
goed opzuigen. Op de messen worden
dan schuin opstaande platen be
vestigd, waardoor er een opwaartse
luchtstroom ontstaat. Het afgemaai
de materiaal wordt hierdoor min of
meer in de ruimte geslingerd en over
het gewas verspreid. De "Cebeco
150", "Wühlmaus ZK 1500", "Keul-
mac" en "Samon EN 68" waren als
zodanig op de demonstratie aanwezig.
Deze machines zijn in de hefinrichting
bevestigd. Het loofmaaien wordt dan
veelal enkele uren voorafgaand aan
het rooien uitgevoerd. De "Stekra"
loofmaaier werkte volgens hetzelfde
principe maar was als frontmaaier uit
gevoerd. Een nieuwe ontwikkeling bij
machines met horizontaal draaiende
messen is de nauwe omkasting rond
de messen. Met dit systeem, zoals we
dat ook kennen bij gazoncirkelmaai-
ers, is het mogelijk om het gemaaide
loof zijdelings af te voeren. De naast
of schuin achter elkaar geplaatste
messen nemen het afgemaaide loof
van elkaar over om het naast de ma
chine af te voeren.
De nieuwe frontmachine van "Cebe
co" en "Keulmac" waren op deze
wijze uitgevoerd. Veel van het afge-
klepelmaaier is dat het afgemaaide
loof gemakkelijk zijdelings is af te
voeren en eenvoudig op stroken kan
worden gelegd. De geringe zuigkracht
is echter een nadeel.
De nieuwe "Amax" en "Leenpoel"
klepelmaaiers hebben een extra voor
ziening op de machine om het liggen
de loof beter op te kunnen nemen. Rij
de "Amac" zijn bewegende looflich-
ters gemonteerd. Hiermee wordt het
liggende loof enigszins opgetild waar
door de klepels het loof beter ver
wijderen.
De klepelmaaier van "Leenpoel" is
extra voorzien van horizontale mes
sen. Hiermee wordt beoogd de goed
zuigende werking van messen te kom-
Bartschi Deze machine heeft een aan
gedreven schaar. Door middel van de
heen en weer gaande beweging van de
schaar en spijlen wordt de losse grond
uitgezeefd. De zeefkapaciteit en de
doorstroomsnelheid in de machine is
gering. Hierdoor wordt de kapaciteit
sterk beperkt.
Wühlmaus Een aanbouw zwadrooi
er die voorzien is van rooibeitels, zeef-
kettingen en een aandrukrol. De
bodem onder het zwad zou iets vaster
mogen zijn. In het zwad kwam nog
iets te veel losse grond voor. Jammer
dat de voorafgaande trekker met
loofmaaier te brede banden had en
verlies in de rijpaden gaf.
Rumptstad Een nieuwe aanbouwma-
chine die voorzien is van beitels. On
der de machine is een V schuif
aangebracht om een vlakke bodem te
verkrijgen onder het zwad. De bodem
onder het zwad wordt niet aangedrukt
waardoor deze te los blijft. In het
zwad kwam vrijwel geen losse grond
voor.
Samon A Bij deze aanbouwmachine
worden de uien gerooid met een aan
gedreven vierkante rooistaaf. De
zwadvorm was wat onregelmatig. Er
kwam vrijwel geen losse grond voor
in het zwad en de bodem onder het
zwad was voldoende vast aangedrukt.
Samon B Een zelfde type machine als
de voren omschrevene, maar uitge
voerd met rooibeitels. Het geleverde
werk was gelijk aan de vorige machi
ne. Ook hier was het zwad wat onre
gelmatig van vorm.
Amac Een nieuwe aanbouwmachine
met aandrukrol en aangedreven bei
tels. De aandrijving van de beitels kan
naar wens worden in- of uitge
schakeld.
Ingeschakeld maken de beitels een
korte voor- en achterwaartse bewe
ging. Hiermee tracht men te bereiken
dat onder moeilijke omstandigheden
minder brokken grond worden opge-
rooid. Op de demonstratie was dit
niet waarneembaar. Het geleverde
werk was goed.
Amac ZM Deze zelfrijdende machi
ne is voorzien van rooibeitels en kan
voor meerdere doeleinden worden in
gezet. De zeefkapaciteit is bijzonder
groot. De bodem onder het zwad
wordt niet aangedrukt waardoor de-
Ze te los lag.
Rumptstad Met deze vooropgebouw-
de schijvenrooier is de mechanisatie
van de uienoogst destijds begonnen.
Speciaal onder wat moeilijkere om
standigheden kan men met dit rooi-
systeem met minder grond rooien.
Ómdat elke schijf wordt afgesteld op
een zaairij, moet er nauwkeurig zijn
gezaaid. Óp de demonstratie kwam
door de beperkte zeefkapaciteit vrij
veel losse grond in het zwad voor.
Ook de bodem onder het zwad lag te
los.
R.V.L. Een zelfrijdende machine die
voorzien is van rooibeitels en voor
meerdere doeleinden kan worden in
gezet. De zwadvorm was goed. Een
grote zeefkapaciteit zorgt ervoor dat
er vrijwel geen losse grond in het zwad
voorkomt. De bodem onder het zwad
lag iets te los.
Stekra Bij deze aanbouwmachine
vindt het rooien plaats met een aan
gedreven vierkante staaf. In het zwad
kwam nog wat losse grond voor. De
bodem onder het zwad was voldoen
de aangedrukt terwijl de zwadvorm
erg goed was.
Asa-lift Ook deze aanbouwmachine
was voorzien van een aangedreven
rooistaaf. Het zwad werd in een
strakke vorm weggelegd. Losse grond
kwam nauwelijks voor in het zwad.
De bodem onder het zwad lag niet
vlak. Midden onder het zwad kwam
er een smal geultje voor.
Grimme Een nieuwe aanbouwmachi
ne die voorzien is van rooibeitels. Op
deze machine is er na de zeefkettin-
gen een egelband als aflegband ge
monteerd. Deze egelband draait in
tegengestelde richting. De uien rollen
over deze band tot in het zwad, ter
wijl verontreinigingen mee terug wor
den genomen en onder de machine
zijdelings worden afgevoerd. Het
zwad werd iets te smal weggelegd en
de bodem onder het zwad lag nog iets
te los.
Mede door het groot aantal inzendin
gen was de kommissie genoodzaakt
een loofmaaier en een rooimachine op
elk beschikbaar veldje te laten wer
ken. Hierdoor ontstond de mogelijk
heid dat het werk van de rooimachine
beïnvloed werd door minder goed
werk van de voorafgaande loofmaai
er. Bij de beoordeling is hiermee re
kening gehouden. Op 9 van de 12
beschikbare velden werd het loof
maaien en rooien in een aparte werk-
gang uitgevoerd. Alleen de "Stekra"
en de beide "Amac" machines ver
richtten het loofmaaien en rooien in
één werkgang uit. Als de loofmaaier
voorop kan worden gebouwd en het
gemaaide loof zijwaarts wordt afge
voerd, kan met elke aanbouwrooier
achterop een kombinatie worden ge
maakt. Een probleem dat men ech
ter in de praktijk dan wel hoort is dat
men gebonden is aan een bepaald toe
rental voor de loofmaaier. Het toe
rental van de zeefkettingen is dan
tijdens het rooien nauwelijks te rege
len. Een hydraulische aandrijving op
één van de machines zou dit probleem
kunnen oplossen.
Onder invloed van het streven naar
een korte veldperiode zijn er veel
nieuwe ontwikkelingen op gang geko
men. De talrijke bezoekers hebben
aan deze demonstratie een leerzame
middag gehad.
ing. A. Remijn,
CAT-Goes
Onder gunstige omstandigheden is op woensdag 8 oktober j.L te
Oosterland de erkende demonstratie met uienoogstmachines gehou
den. Ondanks de drukke werkzaamheden in de praktijk heeft een
groot aantal personen deze demonstratie bezocht. De nieuwste ont
wikkelingen op het gebied van loofmaaien en uienrooien werden ge
toond. Aan de demonstratie werd deelgenomen met 24 machines,
verdeeld over 12 loofmaaiers en 12 uienrooiers. Een bijzonderheid was,
dat meer dan de helft van de machines met een nieuwe of een ver
nieuwde uitvoering deelnam. Dit maakt meteen duidelijk dat de ont
wikkeling van oogstmachines voor uien nog volop aan de gang is. Het
demonstratieperceel bestond uit zeer lichte grond. Er was gezaaid vol
gens het z.g. rijpadensysteem. Dit houdt in dat telkens 5 rijen op een
afstand van 27 cm zijn gezaaid gevolgd door een rijpad van 42 cm.
Door de hoge opbrengst was de ruimte in de rijpaden beperkt. Veel
deelnemers werkten met te brede banden waardoor er schade aan de
uien ontstond. Hier bleek duidelijk dat de maximale bandbreedte
slechts 8.3 inch (21 cm) mag zijn.
Als grootste uienexporteur ter wereld
heeft Nederland een naam op te hou
den. Alles zal er op gericht moeten
zijn de kwaliteit van de uien nog te
verbeteren. In een vroeg stadium rooi
en, als 2/3 van het loof is afgestor
ven en daarna goed drogen heeft
aangetoond dat veel van de kwaliteit
kan worden behouden. Loofmaaien
kort voor of gelijktijdig met het rooi
en is dan gewenst. Dit heeft ertoe ge
leid dat er de laatste jaren veel nieuwe
ontwikkelingen zijn geweest bij de
loofmaaiers. Vooral aan het opzuigen
van liggend loof en de zijdelingse af
voer van het materiaal is veel aan
dacht besteed. Over de juiste hoogte
van het loofmaaien bestaan verschil
lende meningen. Loof dat (te) kort
gemaaid is, vertoont een mooier
beeld, maar is funest voor het pro-
dukt bij lange bewaring. De juiste
hoogte is niet precies aan te geven in
centimeters. Een goede maatstaf is af
maaien juist boven de bladsplitsing.
Afhankelijk van gewas en ras zal dit
algauw 12 cm boven de bol zijn. Bij
het rooien van de uien dient alles er
op gericht te zijn dat gedurende de
(korte) veldperiode de uien in het
zwad snel kunnen drogen. Een idea
le situatie verkrijgt men als het zwad
50 cm breed is, de uien op een vast
aangedrukte ondergrond liggen en er
vrijwel geen losse grond tussen de ui
en voorkomt. Verder dient men er
zorg voor te dragen dat het zwad niet
in een geul tussen opgeschoven gron-
in een geul tussen opgeschoven grond-
ruggetjes komt te liggen. Bij veel re-
te liggen waardoor het zwad daarna
zeer moeilijk droogt.
maaide loof werd te ver naast de ma
chine geworpen waardoor de uien
nogal besmeurd werden. Een goede
loofgeleidingsplaat naast de machine
kan dit euvel mogelijk verhelpen. De
frontmachine van "Hartig" werkt
volgens het zelfde principe, maar
transporteert het loof door middel
van trommels met werpplaten naar de
buitenzijde. Met behulp van een ge
leidingsplaat wordt het loof op een
smalle strook weggelegd.
De "Baselier" en de "Amac LKU"
waren op de demonstratie aanwezig
als klepelmaaier. Het voordeel van de
bineren met een goede afvoer van het
loof.
Een grote verscheidenheid aan rooi
machines en rooisystemen was op de
demonstratie aanwezig. In tabel 2
wordt een overzicht gegeven van de
machines met enkele waarnemingen.
De omstandigheden waaronder moest
worden gerooid waren erg gunstig. De
lichte zavelgrond met een goede struk-
tuur was een ideaal uitgangspunt voor
goed rooiwerk. Verschillen tussen de
rooisystemen waren dan ook nauwe
lijks aanwezig. Wel waren er duide
lijke verschillen in het zwad. De
regelmatigheid van het zwad, de hoe
veelheid losse grond tussen de uien en
een vlakke vaste bodem onder het
zwad kunnen van grote invloed zijn
op de droogsnelheid van de uien. Aan
deze onderdelen kan duidelijk nog
meer aandacht worden besteed.
De waarnemingen die zijn verricht
hebben betrekking op een momentop
name tijdens de demonstratie. Veel
al is tijdens de demonstratie de
afstelling van de machine nog gewij
zigd waardoor het niet altijd mogelijk
was een juist beeld te vormen van het
geleverde werk. Bovendien was het
geleverde werk van de voorafgaande
loofmaaier soms van invloed op het
rooiwerk.
Loofmaaier met horizontaal draaiende messen. Het afgemaaide materiaal
wordt in de ruimte geslingerd en over het gewas verspreid.
Tabel 1 Loofmaaiers met enkele waarnemingen
merk
type
machine
maai-
principe
maai-
hoogte
afvoer
loof
opzuiging
van het
loof
Cebeco 150
aanbouw
hor. messen
goed
verspreid
matig
Wühlmaus
goed
Keulmac
vrij kort
Samon
te kort
i»
redelijk
Baselier
front
klepels
vrij kort
op stroken
matig
Amac (nieuw)
redelijk
Amac LKU
goed
matig
Cebeco (front)
hor. messen
verspreid
goed
Keulmac (front)
te sterk
Stekra
vrij kort
sterk
Leenpoel
klepels
stroken
goed
op stroken
Hartig
hor. messen
iets te lang
redelijk
Kombinatie met klepelmaaier voorop- en rooimachine achterop de
trekker. Het afgemaaide loof wordt op een smalle strook tussen de
zwaden gelegd.
De zuigkracht op liggend loof is matig. Door het toepassen van looflichters vóór
de klepelas wordt het loof toch redelijk verwijderd.
Tabel 2 Rooimachines met enkele waarnemingen
merk
type
machine
rooi-
systeem
zwad
vorm
grond
in het
zwad
bodem onder
het
zwad
Bartschi
Wühlmaus
Rumptstad
Samon A
Samon B
Amac
Amac ZM
Rumptstad
R.V.L.
Stekra
Asa-lift
Grimme
aanbouw
zelfrijdend
aanbouw
zelfrijdend
aanbouw
aangedr. schaar
beitels
rooistaaf
beitels
aangedr. beitels
beitels
schijven
beitels
rooistaaf
beitels
vrij smal
goed
iets onregelm.
goed
iets onregelm.
goed
vrij smal
veel
iets
geen
veel
geen
iets
geen
te los
iets te los
te los
goed
te los
iets te los
goed
niet vlak
iets te los
8
Vrijdag 24 oktober 1986
