Onkruidbestrijding in
wintertarwe in het najaar
Aardappelopbrengsten zijn boven verwachting goed;
hooggespannen verwachtingen van eksport
"Er is een wonder gebeurd
in de grond.."
Overzicht najaarsherbiciden wintergranen
Ondanks de tijdens het teeltseizoen geuite sombere verwachtingen
ten aanzien van de aardappelopbrengsten, lijkt het erop dat 1986 zich
bij de topjaren gaat scharen. De opbrengst zal, zo wordt vanuit de
verwerkende industrie meegedeeld, zeker niet lager uitvallen dan die
van vorig jaar. Ook het Produktschap voor Aardappelen raamt bij
monde van stafmedewerker P. Hijma, een oogst die bijna net zo
goed is als (topjaar) 1985.
De opbrengsten verschillen overi
gens nogal per regio. Het Produkt
schap geeft landelijke opbrengsten
van rond 47 ton per ha konsumptie-
aardappelen (zand en klei). In het
Zuidwesten liggen volgens enige in
formanten de opbrengsten gemid
deld tegen de 50 ton per ha. Op
Zuid-Beveland is dat globaal 40-45
ton per ha, in Oost Zeeuws-
Vlaanderen en op Noord-Beveland
45-50 ton per ha, op Tholen rond 50
ton per ha en op Schouwen ruim 50
ton per ha. De sortering ligt overal
in Zeeland op ongeveer 50% grove,
met als uitzondering Schouwen met
gemiddeld tegen de 60% boven 50
mm.
Blote ruggen
Traditioneel zijn er verschillen tus
sen de Flevopolders en de rest van
Nederland. 'Andere jaren waren die
verschillen niet zo groot als dit jaar',
aldus direkteur L.R. Wentholt van
C. Meijer B.V. uit Kruiningen. Hij
spreekt zelfs 'over gemiddelden van
70-75 ton per ha in de Flevopolders.
Dat die verschillen zo groot konden
worden wijt Wentholt aan de stand
van het gewas toen de droogte afge
lopen zomer begon door te knijpen.
In de polders was door de vroegere
pootdatum (2wk eerder dan in het
Zuidwesten het gewas toen al geslo
ten, waardoor de zon niet zo op de
blote ruggen stond te branden. In
Zeeland was het gewas toen nog niet
zo ver. 'Bovendien is, gezien de
struktuur van de grond, in Zeeland
nog aan de vroege kant begonnen
met de werkzaamheden. Zonder het
daardoor opgetreden struktuurbe-
derf was de opbrengst in Zeeland
wellicht nog hoger uitgevallen en
dichter bij die van de polders geko
men', aldus Wentholt.
Bij een bijna even grote oogst per ha
als vorig jaar en een lichte afname in
het aantal ha's konsumptieaardap-
pelen, zal de totale opbrengst dit
jaar niet boven die van vorig jaar
uitkomen.
Kwaliteit
De kwaliteit van de geoogste aardap
pelen is gemiddeld goed. Ze zijn niet
zo erg blauwgevoelig, zodat er bij de
(onder ideale omstandigheden verlo
pen) oogst weinig beschadigingen
optreden. 'Ze komen schitterend in
de koelcellen', aldus J.M. Huige, di
rekteur Mc Cain Potatoes. Het on
derwatergewicht is gemiddeld goed.
In het Zuidwesten wordt in redelijke
mate aan de norm van 360 gram vol
daan, in de polders in mindere mate.
Direkteur A.W. Bierens van Aard
appelen B.V. uit Zierikzee spreekt
over een gemiddeld o.w. gewicht van
370 gram. Van alle aardappelen kan
een betrekkelijk laag percentage niet
aan de norm voldoen. De heer Huige
konstateerde een laag o.w. gewicht,
De onkruidbestrijding in winter
tarwe vraagt reeds in-Jiet najaar
uw aandacht.
Met name als men duist, kamille
of muur van betekenis verwacht,
is een bestrijding in het najaar
aan te bevelen. In het volgende
worden enkele aspekten hiervan
besproken.
Waarop te letten bij de keue van het
middel en de dosering?
Er zijn diverse middelen beschikbaar
voor onkruidbestrijding in winter
tarwe in het najaar. In tabel 1 is aan
gegeven welke onkruiden gevoelig
zijn voor de genoemde middelen.
Het resultaat is uiteraard afhanke
lijk van diverse faktoren.
Bij de keuze van het middel moet u
letten op:
- de zwaarte van de grond;
- het ingezaaide wintertarweras.
Sommige rassen zijn gevoelig voor
bepaalde bodemherbiciden;
- de te verwachten overige onkruiden
(bijv. kleefkruid);
- de werkingsduur van het middel
(i.v.m. inzaai groenbemesters).
Duist
Duist is op veel percelen een belang
rijk onkruid. Hoewel enkele duist-
planten geen opbrengstverlies tot ge
volg hebben moeten deze wel bestre
den worden i.v.m. de enorme zaad-
produktie, welke konsekwenties in
houdt voor de volgende jaren.
In wintergranen kiemt, vooral onder
vochtige omstandigheden, de meeste
duist in de herfst. Indien na half no
vember wordt gezaaid, heeft kie
ming meer in de winter en ook nog
wel in het voorjaar plaats.
Duistbestrijding is zowel in de herfst
als in het voorjaar mogelijk. Bij tij
dige zaai heeft een duistbestrijding
direkt na de zaai de voorkeur. Dit
met name op de zware grond.
Het percentage glazigheid blijkt heel
erg mee te vallen. Samenvattend kan
gesteld worden dat ons land dit jaar
een hele mooie aardappel kan leve
ren voor de eksport. De verwerken
de industriën lieten zich desgevraagd
allemaal in waarderende termen uit
over de dit jaar geteelde aardappel.
Eksport
Er moeten veel aardappelen
geëksporteerd worden. Ondanks de
goede kwaliteit is het nog afwachten
of dat lukt. De heer Bierens heeft
daarover hooggespannen verwach
tingen. Ook de heer Huige ziet goede
mogelijkheden. 'Maar dan zullen de
traditionele markten, zoals de West-
duitse, moeten blijven kopen, en
moet er wat vraag bijkomen van
markten die vanouds nog niet zoveel
bij ons kopen, zoals van Spanje, Ita
lië, Zuid Amerika en Algerije', aldus
Huige. Er is in ieder geval wat ekstra
ruimte voor eksport, gezien de wat
tegenvallende oogsten in het buiten
land. De oogsten in het buitenland
blijken overigens minder laag te zijn
dan aanvankelijk werd gesteld, maar
ondanks het telkens weer bijstellen
van de buitenlandse oogstramingen
blijven de opbrengsten meer achter
bij die van vorig jaar dan die in ons
land.
WF. v N,:.
c, ïMM&mÈ
"Er is een wonder gebeurd in de
grond". Dankbaar en ook een
beetje trots stelt de akkerbouwer
C. Janse aan de Zanddijk in Co-
lijnsplaat dat tevreden vast, kij
kend naar zijn pas binnengehaal
de oogst aardappelen. "Het is al
les meegevallen. Van de zomer
had ik echt zware twijfels. Als ik
af en to een plant optrok waren
het door de droogte wat wij noe
men "schoenveters". Er zat veel
doorwas en schot in. Gelukkig is
er toen regen gevallen. Daarna
moet er een wonder zijn gebeurd
want zijn oogst van de lichte
grond (ca. 22% afslibbaar) stemt
hem met een opbrengst van ca.
30 ton en een sortering met tegen
de 60% geschikt voor frites bui
tengewoon tevreden. De aardap
pelen (ras Bintje) zijn gelukkig,
ondanks de slechte start, rfiet gla
zig geworden". De heer Janse
heeft om leeftijdsredenen zijn be
drijf verkocht en hij.meent dat
hij zich een betere afsluiting van
zijn periode als aktieve akker
bouwer eigenlijk niet had kunnen
wensen.
Merken
Aktieve stof
gehalte
Dosering
kg/ltr
Verdraagzaamheid
en zaaivoorschriften
Voordelen
Nadelen
Brabant chloortoluron chloortoluron 80%
Dicuran 700 FW idem 700 g/l
Chloortoluron 50 flow idem 500 g/l
Brabant chloortoluron
FW
Luxan chloortoluron
500 FC
2 - 3
2,25 - 3,5
3 - 5
Alle wintergranen
- Op zware klei:
wat beter op duist
In tarwe alléén in:
Caribo,
Carimiriti, Clement
Donjon, Grenada, Saiga,- Veiliger in gerst
Durin, Marksman, Oka- dan Tribunil
pi, Tombola
- Rasgevoeligheid in
tarwe
- Geen werking op
kleefkruid en ereprijs
- Mogelijk problemen
met
en alle gerstrassen - Langdurige werking ondervrucht
Chandor
3,5 - 5
Alle wintergranen
- Alle wintergranen
- Kans op uitdunning op
trifluralin 240 g/l
Tenminste 3 cm.
- Goede onderzaai-
lichte kleigronden
linuron 120 g/l
zaaidiepte; er
mag geen
zaad onbedekt liggen
mogelijkheden in
het voorjaar
- Werkingsduur vaak
beperkt
- Uiterlijk 3 dagen na
zaai toepassen
- Matig op duist en
ereprijs, onvoldoende
op kleefkruid
tijdstip is bedrijfszekerder dan een
bespuiting in het voorjaar. De be
schikbare middelen zijn alle bodem
herbiciden. Dit wil zeggen dat het re
sultaat grotendeels afhankelijk is
van het zaaibed. De grond moet vlak
liggen en niet te grofkluiterig zijn
i.v.m. eventuele schaduwwerking.
Het zaad moet goed met grond be
dekt zijn. Toch bij breedwerpig zaai
en opletten dat het paard niet achter
de wagen gespannen wordt. Om de
laatste tarwekorrels gedekt te krij
gen wordt wel vaker een te groot
percentage van het zaaizaad als het
ware begraven.
In de laatste jaren is er een heel skala
aan duistbestrijdingsmiddelen bijge
komen. Dit geeft de teler de moge
lijkheid om het meest passende mid
del te kiezen bij het desbetreffende
perceel.
Kleefkruid
Dit onkruid kiemt zowel in de herfst
als in het voorjaar. Door het geringe
effekt dat duistmiddelen over het al
gemeen hebben op kleefkruid, heeft
het zich sterk uit kunnen breiden.
Als kleefkruid in het najaar kiemt is
het in het voorjaar te groot om nog
met kleurstoffen bestreden te kun
nen worden. Bij zeer vroege zaai is
een bestrijding met kleurstof in de
herfst mogelijk (wintertarwe in het 2
a 3 bladstadium). De vorstgevoelig-
heid van het graangewas wordt ech
ter wel groter. Gaat het kleefkruid
de winter door, dan is er nog geen
man overboord, want ook in het
voorjaar zijn diverse middelen voor
handen voor de bestrijding van
kleefkruid. Mits onder gunstige om
standigheden en op het juiste tijdstip
toegepast, is hier een prima resultaat
mee te bereiken.
Namens de Konsulentschappen
Akker- en Tuinbouw Zuidwest Ne
derland
ing. R. de Milliano
Revox
isoproturon 200 g/l
trifluralin 200 g/l
5 - 6
Alle wintergranen
- Alle wintergranen
Tenminste 3 cm zaai - Goed op duist
diepte; er mag geen - Goede onderzaaimo-
zaad onbedekt liggen gelijkheden in het
voorjaar
- Uiterlijk 5 dagen
na zaai
- Wisselend op kamille,
muur, kleefkruid en
viooltje
- Kans op uitdunning op
lichte kleigronden
Asepta Bandur, Bandur aclonifen 600 g/l
3,5 - 5
Wintertarwe
wintergerst
- Werking op kleefkruid
Fijn zaaibed en ten
minste
3 cm diep zaaien;
er mag geen zaad onbe
dekt liggen
- Kamille weinig ge
voelig.
- Niet in waterwinge
bieden
tussen 1 oktober en
1 april
Igran 50
terbutryn 50%
3 - 4
Alle wintergranen
- Langdurige werking
- Langzame werking
Wintergerstgevoeliger
- Mogelijk problemen
Opbrengstderving,
voorvrucht
vooral
op lichtere grond
- Goede werking op
- Kleefkruid weinig
soorten
duist
gevoelig
Slomp
pendimethalin 330 g/l
gerst 6
Alleen in wintergerst en Langdurige werking
- Direkt na zaai toe
rogge
passen
Van Fenennaam Pendi-
methalin
rogge 4
Niet toepassen op
Vrij goed op
- Onvoldoende
gronden met
kleefkruid bij
op kamille
meer dan 10% humus;
gebruik van 6 I
- Niet in tarwe
tenminste
Goed op ereprijs
2,5 cm zaaidiepte
Graminon 500 FW,
IP-Flc
isoproturon 500 g/l
3 - 4,5
Alle wintergranen zowel
- Goede onderzaai-
- Werkingsduur kan
kort na zaai als in het
mogelijkheden
beperkt zijn
Arelon vloeibaar
tweebladstadium
Agrichem Isoproturon
- Goed op kamille
- Effekt op kleefkruid
flowable
en ereprijs
IP 50
idem 50%
3 - 4,5
- Ook nog toe te passen onvoldoende
Arelon
idem 75%
2 - 3
in het 2-bladstadium
Graminon 80 W.P.
idem 80%
2 - 3
Bifenix N
isoproturon 333 g/l
Bij zaai
Alleen wintertarwe
- Ook nog toe te passen
i- Bij langdurige
bifenox 166 g/l
6 - 7
Bij toepassing over
in het tweebladstadium
kieming van duist,
Na opkomst
gewas
tot uiterlijk medio
kleefkruid en kamille
'kan op gronden met
januari
tegenvallend
weinig
6
org. stof contactschade
optreden, als regel
zonder
- Bij toepassing over
consequenties voor de
het gewas goede
op
werking
brengst
op kleefkruid en duist
Tribunil
methabenzthiazuron
3 - 5
Wintertarwe en win
- Kan ook nog in het
- Op duist en ereprijs
tergerst
2-bladstadium worden
wisselend; kleefkruid
Shell Tritivin
70%
Wintergerst is ge
toegepast
wordt niet bestreden
voeliger
A Ameryl
dan wintertarwe
Agrichem Meburyl
In wintergerst dan ook
- Mogelijk problemen
Van Eenennaam
alleen toepassing op
met ondervrucht
Methaoenz-
grond
thiazuron 70% spp.
boven 20% slib. Kans
op oogstreduktie
Asepta Antrolin
diethatyf-ethyl 450 g/l
6 - 8
Alleen in wintertarwe
- Goed op kamille en
- Kleefkruid wordt
linuron 70 g/l
en ereprijs
niet bestreden
- Kort na zaai toepassen
Vrijdag 17 oktober 1986
9
