Adviesgroep bepleit nauwere bestuurlijke
samenhang tussen agrarische opleidingscentra
Twee studentes in skriptie:
"Meer konsumenten willen
vlees van scharrelvarkens'
Agrarische Hogeschool
krijgt breder takenveld
LAS-leerlingen mogen weer
naar praktijkschool!
Werkloosheid
Wageningse
afgestudeerden daalt
Het zou onjuist zijn te denken, dat
in veranderende tijden op bepaalde
terreinen alles bij het oude zou kun
nen blijven.
De laatste jaren is ook binnen het
landbouwonderwijs een diskussie op
gang gekomen over de vraag of en
zo ja hoe aangesloten kan worden
bij veranderende omstandigheden.
Dat betreft de inhoud van het onder
wijs, maar ook de vormgeving, de
struktuur.
Grotere eenheden
Zoals bekend wordt door de over
heid gestreefd naar grotere eenheden
in het hoger beroepsonderwijs. Ten
gevolge daarvan zijn plannen ont
worpen om in de eigen sektor van
het agrarische onderwijs tot her
schikking en konsentratie te komen.
Eveneens is bekend, dat de regering
de middenschoolgedachte heeft la
ten varen, en dat gestreefd zal wor
den naar basisvorming in het voort
gezet onderwijs.
Hillige en José van Miltenburg
hebben geschreven voor hun af
studeren aan de Agrarische Ho
geschool te Dordrecht en waarin
de produktie afzet, konsumptie
en kontrole van scharrelvarkens
vlees centraal stond, is hen op de
jaarlijkse studiedag van de
AMRO-bank een tweede prijs
toegekend.
Een felicitatie waard. Dat geldt
eveneens voor de Agrarische Ho
geschool Dordrecht.
Jacqueline en José konstateren in
hun skriptie over scharrelvarkens
dat de konsumenten de laatste jaren
laten blijken behoefte aan scharrel
varkensvlees te hebben. Om de kon-
sument vlees te kunnen garanderen
dat op een dier-, mens- en milieu
vriendelijke wijze geproduceerd is, is
een kontroleregeling noodzakelijk.
Het Consumentenoverleg Scharrel
varkensvlees kwam in 1985 tot een
voorlopige kontroleregeling die, als
deze na een proefperiode haalbaar
blijkt te zijn, wordt omgezet in een
Rijksregeling. Zij stichtte de Inte
rimcommissie Scharrelvarkensvlees
Controle (I.S.C.) die op de naleving
van het regelement moet toezien.
Meer arbeid
Er zijn momenteel vijf varkenshou
derijen die erkend zijn door de
I.S.C. De technische resultaten op
deze bedrijven zijn redelijk tot goed.
Echter deze manier van varkenshou-
den, kost beduidend meer arbeid.
Door het L.E.I. is berekend dat de
kostprijs voor scharrelvarkensvlees
(op basis van nieuwwaarde van de
stallen) 0,50/kg boven die van
het gangbare varkensvlees kan lig
gen. De boeren die momenteel al aan
'alternatieve' slagers leveren, krijgen
dan ook rond de 0,50/kg geslacht
gewicht extra.
Meer vaste klanten
Een konsumentenenquete van het
P.V.V. wees uit dat meer dan de
helft van de mensen die wel eens var
kensvlees eten, de voorkeur geeft
aan scharrel varkensvlees. 52% van
de mensen die graag scharrelvlees
wilden kopen en geen speciale voor
keur hadden voor gewoon vlees,
bleek bereid tot het meer betalen
van 2,per kg. scharrelvlees. Uit
hun eigen onderzoek bleek dat een
scharrelvleesslagerij meer vaste
klanten heeft dan een gewone slage
rij, die over het algemeen redelijk op
Daarbij, en bij het gehele kabinets
beleid op onderwijsgebied, vindt een
'herwaardering van het beroepson
derwijs' plaats.
Geen woord echter over struktuur-
veranderingen in de eerste fase van
het voortgezet onderwijs.
Adviesgroep
Dat heeft een daartoe ingestelde ad
viesgroep voor het landbouwonder
wijs ertoe gebracht om bij het over
zien van de toekomstige ontwikke
lingen van het lager- en middelbaar
agrarisch onderwijs te pleiten voor
een nauwere bestuurlijke samenhang
tussen de 130 lagere- en 50 middel
bare agrarische scholen.
De adviesgroep, bestaande uit verte
genwoordigers van schoolbesturen,
agrarisch bedrijfsleven, lerarenorga
nisaties en overheid heeft dezer da
gen aan de Direkteur Landbouwon
derwijs de bevindingen gerap
porteerd.
De twee 2e prijswinnaars rechts
Jacqueline Hillige en links José
van Miltenburg van de KNLC-
school in Dordrecht.
de hoogte zijn omtrent scharrelvar-
kens en ook met die motivatie daar
kopen. Het potentiële marktaandeel
van scharrelvarkensvlees zal liggen
op 15-20% van de varkens
vleesmarkt.
Momenteel zijn er twaalf slagers er
kend door de I.S.C. Deze slagers
zijn gemotiveerd om scharrelvar
kensvlees te verkopen. Zij konsta-
teerden een betere vleeskwaliteit en
mede daardoor is de klantentrouw
groot. De prijs van het vlees lag bij
deze slagers 2,25/kg hoger dan
bij gewone slagers. Problemen die
zich voordoen bij de slagers zijn: het
probleem van de stinkberen en het
tekort aan vleessnippers t.b.v. de
worstmakerij.
De kontroleregeling is voor de boer
en de konsument zeer aantrekkelijk;
voor de slager echter in mindere ma
te. De I.S.C. zal volgens de twee stu
dentes vooral aan die sektor aan
dacht moeten schenken om de kon
troleregeling een toekomst te geven.
Bent U geïnteresseerd in dit onder
werp? Voor meer informatie kunt u
terecht bij de Agrarische Hoge
school Dordrecht, 078-160666.
Gezien de samenhang in het agra
risch beleid van onderwijs, voorlich
ting en onderzoek dient ook in de
praktijk nauwere samenwerking
plaats te vinden tussen provinciale
of regionale instellingen van agra
risch onderwijs, agrarische voorlich
ting en agrarisch onderzoek.
Lager- en middelbaar agrarisch on
derwijs zullen nauwer moeten sa
menwerken in zgn. Agrarische Op
leidingscentra, waarvan er één tot
vijf per provincie zouden moeten
worden gevormd: en totaal van on
geveer 35 centra in Nederland.
Deze centra kunnen profiteren van
de nauwere samenwerking tussen
voorlichting, onderzoek en onder
wijs, waarbij een wisselwerking tus
sen bedrijfsleven en landbouwbeleid
beter mogelijk wordt.
Zo kan het onderwijs beter betrok
ken zijn bij de nieuwste landbouw
kundige ontwikkelingen.
De scholen bij een opleidingscen
De werkloosheid onder de Wage
ningse afgestudeerden is in het twee
de kwartaal van '86 met vier procent
gedaald. Eind juni stonden 654 LH-
ingenieurs ingeschreven bij de ge
westelijke arbeidsburo's. Drie
maanden daarvoor waren er nog 683
werkloos. De werkloosheid onder al
le akademici nam in dezelfde perio
de af met twee procent. Dat blijkt
uit de cijfers van de 'Stichting Maat
schappelijke Plaats Wageningse Af
gestudeerden'.
Het aantal werkloze milieuhygië
nisten steeg het sterkst: van 40 naar
52, terwijl er maar 11 afstudeerden.
Op de tweede plaats komt Tuin-
bouwplantenteelt, waar het aantal
werklozen toenam met zes (van 25
naar 31); precies het aantal studen
ten dat afstudeerde.
De studierichtingen Zootechniek,
Huishoudwetenschappen en Mole
culaire Wetenschappen doen het
goed op de arbeidsmarkt. Het aantal
mensen dat werk zoekt is een stuk
kleiner dan het aantal afgestudeer
den in het afgelopen jaar. Verder is
de werkloosheid onder landbouw-
plantentelers, kuituurtechnici en
voedingskundigen sterk gedaald.
De absolute werkloosheid is het
hoogst (meer dan 60) onder de af
gestudeerden uit de richtingen Kui
tuurtechniek, Biologie en 'Tropische
Plantenteelt en Kuituurtechniek'.
(B.W.).
(Wagenings Hogeschoolblad)
Er is een tijd geweest dat leerlingen
van lagere land- en tuinbouwscholen
in hun opleiding minstens één keer
een week naar een praktijkschool
mochten.
De landbouwers mochten naar
Schoondijke en de tuinbouwers naar
Ede.
Ze maakten daar kennis met meest
uiteenlopende machines en werktui
gen. Ze leerden er zelfs mee werken.
Onnodig te zeggen dat deze weken
pure praktijk bij de leerlingen zeer in
trum betrokken kunnen een meer sa
menhangend beleid voeren dat aan
sluit bij de behoeften van de streek.
Bestuur en beheer van het centrum
en de bijbehorende scholen kunnen
versterkt worden en de opleidingen
kunnen door kwaliteitsverbetering
versterkt worden.
Niet opheffen
Het is uitdrukkelijk niet de bedoe
ling om scholen op te heffen, of te
verplaatsen maar wel, om scholen in
een nauwer bestuurlijk en organisa
torisch verband met elkaar te
brengen.
Een opleidingscentrum zou gemid
deld zo'n 1200 leerlingen moeten
omvatten, zij het dat met 600 leerlin
gen ook een goed lopend centrum
mogelijk is.
In het centrum zullen naast lagere
agrarische scholen en middelbare
agrarische scholen ook vormen van
bij- en nascholing organisatorisch
een plaats kunnen vinden, zoals leer
Het gaat hier overigens om meer dan
een naamsverandering; de Agrari
sche Hogeschool gaat ook een aantal
nieuwe taken uitvoeren. Naast het
verzorgen en ontwikkelen van de on
derwijsprogramma's is begonnen
met de nieuwe taak van het post-
hoger-onderwijs. Zo zal in samen
werking met de Stichting Post-
Hoger Landbouwonderwijs in Wa-
geningen in 1987 in 's Hertogen
bosch een kursus Bakkerijtechnolo
gie en een kursus visteelt worden
gegeven.
Een andere nieuwe taak ligt op het
terrein van het praktijkgericht, toe
gepast onderzoek. Er worden steeds
meer samenwerkingsprojekten opge
zet tussen de Agrarische Hogeschool
en het Agrarisch Bedrijfsleven in de
breedste zin, inklusief de levensmid
delenindustrie. Een en ander wordt
de smaak vielen.
Trekkerrijden, ploegen, maaien,
kultivateren, rooien, enz., enz.
Het enthousiasme waarmee de jon
gelui bezig waren was hartver
warmend.
Totdat een aantal jaren geleden het
bericht kwam dat de praktijkscholen
alleen maar bezocht mochten wor
den door leerlingen van de leer
lingstelsels en Middelbare Agrari
sche Scholen.
Er was geen plaats meer voor de La-
lingstelsels, Kort Middelbaar Be
roepsonderwijs, deeltijd agrarisch
onderwijs, kursussen.
De diverse agrarische opleidingscen
tra zullen een provinciaal overleg
kennen waarbij onderzoek, onder
wijs een relatie krijgen met de Pro
vinciale Raden voor de Bedrijfsont
wikkeling.
Beleidsplan
Het is de bedoeling om deze plannen
als beleidsplan van de overheid aan
de 2e Kamer voor te leggen, waarna
in de komende jaren aan de verdere
bestuurlijke samenwerking tussen de
180 scholen voor lager- en middel
baar agrarisch onderwijs zal worden
gewerkt.
Óp provinciaal nivo zal dit vooral
nadere diskussie vragen tussen de
verschillende schoolbesturen en de
daarbij betrokken landbouworgani
saties.
Het advies van de werkgroep geeft
daarbij een aantal mogelijkheden
aan. De adviesgroep stelt zelfs voor
een soortgelijke landelijke groep in
stand te houden ter begeleiding van
dit ontwikkelingsproces, dat rond
1992 afgerond zou moeten zijn.
J.R. Westerhuis
regionaal gekoördineerd via de
Stichting H.B.O. en Onderneming,
's Hertogenbosch en landelijk via de
Stichting Samenwerkingsorgaan
Hoger Agrarisch Onderwijs.
In deze landelijke Stichting werkt de
Agrarische Hogeschool van de
KNBTB samen met de overige instel
lingen voor Hoger Agrarisch On
derwijs.
Via deze landelijke stichting zullen
onder andere de mogelijkheden van
verdere samenwerking met de Land
bouw Universiteit Wageningen wor
den onderzocht, zoals op het terrein
van de onderwijsprogramma's pro
pedeuse voor eerste-jaars studenten
van de Landbouw Universiteit en de
Agrarische Hogescholen en op het
terrein van een korte doktoraal-
opleiding voor afgestudeerden van
Agrarische Hogescholen.
gere Agrarische Scholen.
We hebben hier jaren in berust, be
seffend dat de praktijkscholen hier
ook niets aan konden veranderen, ze
hadden hun handen vol aan de ver-
volgscholen.
Ook zij betreurden deze gang van
zaken zeer.
Wat betreft de praktijkschool in
Schoondijke begint er een keer ten
goede te komen.
In oktober gaat er weer een tweede
groep jongens naar toe.
In september mochten een aantal
jongens van de vierde klas. Nu is
zelfs de derde klas aan de beurt.
Het is wel zo dat ze mogen komen
omdat er een andere school heeft af
gezegd, maar toch ze gaan weer en
ze komen enthousiast terug.
'Dat is pas een school'. 'Het is daar
veel leuker dan in Kapelle'. 'Hier
leer je tenminste wat'.
Dat zijn de kreten die wij te horen
krijgen.
Dat doet geen pijn, dat klinkt als
muziek in de oren.
Dank je wel Schoondijke, graag tot
een volgende keer.
L. Burger, direkteur
Voor de skriptie die Jacqueline
De Hogere Agrarische Scholen (H.A.S.) van de K.N.B.T.B. in 's
Hertogenbosch heten met ingang van het schooljaar 1986-1987;
Agrarische Hogeschool van de K.N.B.T.B., 's Hertogenbosch.
Aan deze Agrarische Hogeschool staan ruim 1200 studenten inge
schreven in één van de drie studierichtingen: Nederlandse Landbouw
(Veehouderij, Akkerbouw), Tuinbouw of Levensmiddelentech
nologie.
De Agrarische Hogeschool in 's Hertogenbosch is één van de vijf
overblijvende instellingen voor Hoger Agrarisch Onderwijs; de overi
ge vier ontstaan na fusie en konsentratie in respektievelijk Noord-,
West- en Oost-Nederland en in Dronten.
VRIJDAG 10 OKTOBER 1986
5