Herfstvakantie
Argentijns natuurpark met fameuze
waterval is er niet alleen voor 't mooi
jeugdpagina
Goeie uienoogst
dat zie je toch zó!
door Christina Barbin
Het Argentijnse nationale park
Iguazu prijkt sinds ruim een jaar
ook op de lijst van "wereld
erfgoed" die de "World Herita
ge Commission" opstelt. Die in
1972 onder auspiciën van de Unes
co opgerichtte kommissie deed dat
niet alleen om "de uitzonderlijke
schoonheid" van het gebied met
de "hoogste en spektakulairste
watervallen van de wereld", maar
vooral ook om de noodzaak het
oerwoud en de diersoorten in het
park te beschermen.
Zeven van die dieren, waaronder
"In gebieden dichtbij de dammen
zijn de goede methoden van na-
tuurbeheer niet toegepast en het
woud verliest daar het vermogen
de grond vast te houden. Dus voe
ren de regens van alles mee naar
de dammen en deels ook in de Igu-
azu en zijn zijriviertjes. Dat bete
kent bijvoorbeeld ook dat nog
maar een vijfde van het zonlicht
het diepere water kan bereiken en
daar leeft vrij wat dat zonder
zichtbaarheid geen paringspartner
vindt. Een volgende konsequentie
is dat vissende vogels minder prooi
vinden. De nadelige gevolgen
planten zich zo verder voort".
krachtcentrale lokt bedrijven aan
en dan begint vaak het vellen van
de wouden. Van sommige stuw
meren die het twee eeuwen zouden
moeten uithouden is de levensduur
zo tot dertig jaar teruggebracht".
Boomwurgende plant
In het tropisch regenwoud van het
park zijn ruim tweeduizend plan
tensoorten genoteerd, mossen en
dergelijke niet meegerekend. Er
zijn heel curieuze bij, zoals de
"guapoy", een soort vijgeboom
waarvan de zaden dankzij de vo
gels in holten van bomen terecht
komen. Het ontspruitende zaadje
r
de "latirostris cayman", de oce
lot en de jaguar, komen voor op
de lijst van met uitsterven bedreig
de diersoorten die de internationa
le unie voor natuurbehoud IUCN
heeft opgesteld. In het park vindt
men verder nog de tapir en het
boomstekelvarken. Onder de vier
honderd vogelsoorten van het
park zijn grote zwaluwen die ner
gens anders voorkomen. En een
bijzonder betoverend schouwspel
bieden hier de fel-gekleurde vlin
dersoorten waarbij er zijn met een
spanwijdte van vijftien centimeter.
Het Iguazupark is een 55.000 hek-
tare groot gebied tegen de grens
met Brazilië, waar zich ook een
dergelijk park uitstrekt, waarvoor
eveneens opneming op de "World
Heritage List" beoogd is.
Hele dier-pyramide
De Iguazu is een rivier die de twee
nationale parken met elkaar ver
bindt. En er is samenwerking bij
het beheer; dat moet ook vindt
Jorge Morello, de voorzitter van
het direktoraat der Argentijnse
parken. "Het gezamenlijk opper
vlak van de twee parken is groot
genoeg voor instandhouding van
de hele dieren-pyramide tot aan de
top: de grote vleeseters, zoals de
jaguars die een jachtgebied van
een vijfduizend hektare nodig heb
ben. De fauna trekt op en neer
over de grens. Dus is het ook van
belang dat de oevers aan beide zij
den beschermd zijn, zodat het oer
woud tot aan het w&ter reikt
zonder doorsneden te worden
door wegen".
Als er niets wordt gedaan zal de
regen de bodem van het oerwoud
wegspoelen en de riviertjes zullen
met slib en oerwoudresten ver
stopt raken. "Het stichten van
nieuwe wooncentra in Brazilië,
met alle landbouw- en andere ak-
tiviteiten van dien, heeft de natio
nale parken gemaakt tot een
kolossaal eiland dat we beslist in-
takt moeten houden", zegt
Morello.
Zo rijst de vraag welke waai'de na
tuurbehoud heeft als dit alleen kan
worden bereikt ten koste van de
ekonomische aktiviteiten die van
vitaal belang voor de mens zijn.
Jorge Morello hoeft niet lang na
te denken over zijn antwoord:
Investering in de toekomst
"Natuurbehoud is een investering
in de toekomst. Van vele planten
en diersoorten weten we bij lange
na nog niet welk profijt de mens
ervan kan trekken. Neem het on
derzoek naar farmaceutische, che
misch waardevolle produkten van
plantaardige oorsprong die in de
maagdelijke wouden van Peru en
Brazilië worden gevonden. Meer
dan 120 produkten die voor de ge-
neesmiddelenfabrikage van gelang
zijn kwamen aan het licht. Dat
kon doordat die twee gebieden zo
beschermd waren, dat alle voedsel
ketens van plant en dier in stand
bleven. In het geval Argentinië
zijn wilde aardappelsoorten be
waard, die kunnen worden ge
bruikt voor nieuwe kruisingen ter
vervanging van kuituurrassen die
het bijvoorbeeld door ziekten min
der goed gaan doen op de akkers.
"In een ander park is al het gene
tisch materiaal voorhanden dat
nog van pas kan komen om het
weideland te verbeteren: een niet
onbelangrijke zaak voor een land
ais Argentinië dat voor een groot
deel leeft van de veeteelt".
Bron van waterkracht
En er is nog vrij wat waarvan men
de kosten en baten niet kan bere
kenen. "Een groot deel van de Ar
gentijnse nationale parken
fungeert tevens als waterleveran
cier voor de waterkrachtcentrales.
Als de parken er niet waren zou
den de bassins veel eerder vol se
dimenten liggen. De levensduur
van die kunstmatige meren zou
stukken korter zijn dan de inge
nieurs berekenen, ervan uitgaand
dat het omgeven is door natuur
lijke begroeiing. Maar de water-
stuurt wortels langs de stam naar
beneden en uiteindelijk wurgen die
wortels de oorspronkelijke boom.
"Sinds het park opgezet werd in
1909 is het oerwoud in goede staat
gebleven of weer gebracht", zegt
Morello: "In of bij het park zijn
geen ekonomische aktiviteiten.
Daarbij helpt natuurlijk dat niet
alleen onze eigen boswachters pa
trouilleren maar, omdat het een
grensgebied is, ook de grenspoli
tie van beide landen. Om het park
heen is oerwoud als bufferzone en
er is een kontrakt met de papier
fabrieken die hier plantages heb
ben, dat er geen totale ontbossing
mag plaatsvinden".
Iguazu betekent in het Guarani, de
taal van de oorspronkelijke bevol
king, "grote wateren" en dat is
niet overdreven als men de water
vallen ziet: 2700 meter breed met
tegen de driehonderd aparte wa
tervallen waarvan sommige tach
tig meter hoog zijn.
Al var Cabeza de Vaca was de eer
ste Europeaan die ze - in 1541 - be
schreef en hij was net zo
gefascineerd als de legers toeristen
kfl
De Iguazu watervallen zijn 2700 meter breed met tegen de 300
aparte watervallen waarvan sommigen wel 80 meter hoog zijn.
die hier komen: tweehonderddui
zend per jaar en dat worden er
steeds meer. Binnen twintig jaar
zal het Iguazu-park met een mil
joen bezoekers per jaar moeten re
kenen en dat is een dwingende
reden om het systeem van admi
nistratie en beheer zo goed moge
lijk te maken.
De jaguar
Geleerde boswachters
Van niemand hangt dan zoveel af
als van de boswachter, een titel die
een beetje camoufleert wat de man
allemaal moet kunnen. Hij is een
specialist met een universitaire
opleiding die niet alleen de tech
niek van het bosbeheer en natuur
bescherming omvat maar ook een
grondige wetskennis. Negentien
boswachters zijn er nu onder de
vijftig employés.
"Onze nationale parken worden
doeltreffend bestuurd", zegt Mo
rello, "maar er zijn een paar ge
breken. Zo zijn we nog maar pas
begonnen met parken op de pam
pa's, de weidegebieden die het
land rijk gemaakt hebben en die
totaal ekonomisch in gebruik zijn.
En dan is er niet genoeg geld om
een gebied van vier miljoen hek
tare, zo kolossaal groot zijn de na
tionale parken samen, naar onze
opdracht te besturen".
Maar dat het Iguazu-park nu op
de lijst van werelderfgoed zijn
plaats heeft gekregen, moet dege
nen die het in stand houden wat
meer mogelijkheden geven.
(Uit Unesco jeugdnieuws)
Eindelijk! Na een aantal weken
school weer eens een weekje vrij! En
dan nu maar hopen dat het mooi
weer blijft. Mocht dat niet het geval
zijn dan kun je je vader en/of moe
der misschien bewegen naar de Delta
Expo te gaan.
Deltawerken
Mocht je, eerder al of door de
televisie-uitzending van afgelopen
zaterdag, enthousiast geworden zijn
voor alles wat met die immense Del
tawerken te maken heeft dan vind je
het vast interessant eens een kijkje te
gaan nemen op de Delta-Expo.
Hier is de geschiedenis van 2000 jaar
waterbouw in ons land via grote ma
quettes en modellen, enorme foto's
en videofilms levendig in beeld ge
bracht.
Via Romeinse verdedigingswerken
en sluisjes en dammen uit de Middel
eeuwen kom je bij de huidige Delta
werken. Vier maquettes en drie me
tershoge dijken maken daarbij dui
delijk dat er door de eeuwen heen
niet alleen waterbouwkundig maar
ook landschappelijk in Zeeland veel
veranderd is. En ook dat een en an
der grote invloed heeft gehad op het
Zeeuwse leven van alle dag. Indruk
wekkend vind je vast ook de water
bouwtechnische modellen op de Del
ta Expo Via een grote "natte" ma
quette wordt getoond welke moei
lijkheden door eb- en vloedverschil-
len overwonnen moesten worden bij
het aanleggen van de diverse dam
men, bruggen en sluizen. Een "mi
lieudiorama" met een natuurgetrou
we kopie van schorren en slikken be
vestigt de belangrijke plaats die het
milieu uiteindelijk in de Deltawer
ken heeft gekregen. Net als in een la
boratorium zijn op de Delta Expo
zandverschuivingen op de zeebodem
als gevolg van getijdestromen nage
bootst. Ook kun je net als bij de
stormramp van 1953, Schouwen
Duiveland op schaal onder water
zien lopen. Als je belangstelling hebt,
bel dan 01115-2702 voor inlichtin
gen. Tot eind oktober kun je ook
deelnemen aan een rondvaart en een
kijkje nemen in het binnenste van
een pijler. Veel plezier!
Da's pas een goeie uienoogst, dat
zie je toch zeker zelf ook wel? Ja
zeker, Adriaan heeft ook dit jaar
weer een goede uienoogst van
zijn landje gehaald en zijn moe
der is blij dat ze deze beste uien
kan kopen. Want wees nou even
eerlijk, wat is er nou lekkerder
dan uien van het land van je ei
gen zoon? En dat vindt niet al
leen de moeder van Adriaan,
maar dat vinden vast ook alle
moeders van de echte grote boe
ren, vraag het maar eens aan ze!
Toch heeft ook Adriaan een pro
bleem: hoe krijgt hij zijn uien zo
snel mogelijk en zonder ze te be
schadigen in de schuur? Maar
ook dat is een gewoon boeren-
probleem: inschuren zonder be
schadigen noemen ze dat.
10
VRIJDAG 10 OKTOBER 1986
Küvi «aÜUiiiV/ UI
