H.B. vergadering KNCC
Misnoegen over miskenning
Braks: "Bij invoering mestwet
geen overgangsmaatregel
Voorstellen kommissie Oort
houden onvoldoende rekening
met de land- en tuinbouw
Produktschappen
onder vuur
Landbouwschap in Tweede Kamer:
Uit de Troonrede, de Miljoenennota en de rijksbegroting 1987 blijkt
een misrekening van de betekenis van de land- en tuinbouw als belangrij
ke sector van het Nederlandse bedrijfsleven.
Zo ongeveer was de strekking van vele op- en aanmerkingen, over
grote lijnen en details, die in het hoofdbestuur van het Koninklijk
Nederlands Lanbouw-comité naar voren kwamen. Het hoofdbestuur
was op 29 september jl. bijeen en de rijksbegroting 1987 was uiter
aard één van de voornaamste agendapunten.
Er kan begrip worden opgebracht
voor de grote lijn van het beleid van
dit hernieuwde kabinet Lubbers.
Maar vanuit het EG-
Landbouwbeleid en de milieu-hoek
komen beperkingen op de Neder
landse land- en tuinbouw af, die
niet rechtvaardigen kunnen dat ook
het landbouwbeleid moet inleveren.
Terwille van de nodige versterking
van de concurrentiekracht van de
Nederlandse agrarische sector waren
juist extra maatregelen op hun plaats
geweest. Land- en tuinbouw leveren
nu naar verhouding nog meer in dan
andere beleidssectoren gemiddeld en
dat is eigenlijk een onaanvaardbare
verwaarlozing. Met name de bezuini
gingen bij de cultuurtechnische wer
ken zaten het hoofdbestuur dwars.
ingrepen in de zuivelmarkt aange
kondigd. Het hoofdbestuur vond
dan ook dat de nieuwe melkopkoopr
regeling doelmatig moet werken.
Alsnog moet worden getracht de be
lasting ineens van de aanspraak op
uitkering eventueel ook ineens te
doen plaatshebben.
Mestmaatregelen
Een serie uitvoeringsbesluiten pa
seerde de revu. Het hoofdbestuur
besprak een aantal bijzonderheden
van deze besluiten. De strekking van
vele kritische opmerkingen was dat
ter wille van een zo goed mogelijke
afzet van de mest vooral in het begin
soepel moet worden tewerkgegaan.
Afzetcontracten b.v. zouden twee
jaar, of liever nog één jaar moeten
gelden, om er verlaging van de over
schotheffing op te baseren. Die ver
laging zou tot nul moeten gaan om
genoeg effect te hebben.
Kalvergier, alle droge mest en geëx
porteerde mest zou moeten worden
vrijgesteld. Waarom wordt er geen
beloning voor minder fosfaatge-
bruik in veevoer ingebouwd? Van
akkerbouwzijde werd gesteld dat het
uitrijverbod, dat nu overigens in de
herfst van 1988 zal ingaan, met het
oog op de reeds genoemde mest-
afzet-kansen, in de akkerbouw niet
zou moeten gelden.
Hoe zal het nou met de voorlichtings
actie gaan die de overheid ten aan
zien van de mest op touw gaat zet
ten? Betekent dat, zoals bij de super
heffing, weer des te meer werk voor
de organisatievoorlichting?
In het hoofdbestuur werd ook het
registratiebesluit op de korrel geno
men. Hoe worden de loonmsters en
de jongvee-opfokkers behandeld?
En waarom is er eenrichtingsverkeer
in de omschakeling, wel van varkens
naar koeien en niet anders?
Organisatie
Hoeel het KNLC zelf geen land
bouwbeleid uitgeeft (dat gebeurt in
zijn verband wel door de lid
organisaties in het Zuidwesten,
Friesland en de Veenkoloniën, als
mede in de vorm van De Landbode
door de samenwerkende andere)
besprak het hoofdbestuur toch de
ontwikkeling op het terrein van de
landbouwpers. Aandacht kreeg de
wenselijkheid van verdergaande sa
menwerking van de CLO-bladen en
eigen bladen, nu meer kranten zich
presenteren. Aan de andere kant
evenzeer de noodzaak om voor een
stuk eigen landbouwblad als band
met de leden ruimte te doen blijven
"Bij de vaststelling van d&omvang van de mestproduktie zal de feite
lijke situatie op 31 december 1986 maatgevend zijn, uiteraard binnen
de normen die in de Interim-wet staan. Voor aan de gang zijnde be-
drijfsvergrotingen en nieuwbouw die nog niet voltooid is, zullen ech
ter geen uitzonderingen worden gemaakt. Er komt geen
overgangsregeling". Die waarschuwing gaf minister Braks verleden
week aan alle veehouders, ook degenen, die niet onder de Interim-
wet vallen, maar straks wel onder de mestwetgeving. Hij deed dat op
de veertigste jaarvergadering van de Vereniging van Nederlandse Meng
voederfabrikanten in Den Haag.
Ook echter bij de bedrijfsontwikke
ling, onderzoek en voorlichting. Er
is immers te voorzien dat de mest
maatregelen wat de laatste betreft
weer de nodige organisatie
mankracht zullen vragen. Op het ter
rein van de belastingen is er ook al
lesbehalve sprake van
lastenverlichting. De compensatie
voor afschaffing van negatieve WIR
is domweg gecshrapt, versnelde
belasting-inning is aangekondigd. Bij
vereenvoudigingen (commissie-Oort)
denkt men dat speciaal de zelfstandi
gen wel wat extra kunnen dragen. En
de glastuinbouw heeft reden om in
het bijzonder bezorgd te zijn om zijn
concurrentiepositie; ondanks een
bestaand contract wordt een extra
gasprijsverhoging aangekondigd.
Waar dan nog van "beleidsintesive
ring ten behoeve van land- en tuin
bouw sprake is, voor de
mestmaatregelen, is het bedrag ver
regaand onvoldoende. Redenen te
over om de Tweede Kamer op te roe
pen de (landbouw)begroting 1987 bij
te stellen, vond het hoofdbestuur.
Zuivelvoorstellen
Het tweede belangrijke agendapunt
vormde dé voorstellen die de EG-
commissie deed om de moeilijke zui-
velmarktsituatie aan te pakken. Het
hoofdbestuur wilde niet ontkennen
dat er een probleem bestaat waar
wat aan gedaan zou moeten worden,
maar het gaat dan vooral om de
vraag hoe en wanneer. Het ingrijpen
op de voorgestelde wijze in de loop
van het melkprijsjaar vond het
hoofdbestuur een slechte zaak. De
zg. verevening moet niet plotseling
worden tenietgedaan. Maatregelen
om het zuivel-aambod af te remmen,
moeten gepaard gaan met een serieu
ze aanpak van de betaande voorra
den.Ten behoeve van dat laatste kan
de medeverantwoordelijkheidshef
fing ook tijdelijk worden verhoogd.
Als de vrees bestaat dat er veel meer
dan het quotum wordt gemolken - er
komt echter nog een winterperiode -
dan is de superheffing te verhogen.
Het inleveringsstelsel moet niet tij
dens het melkprijsjaar worden veran
derd, als er niet via andere maatrege
len een zelfde opbrengstprijs te ver
wezenlijken is. Hoe dan ook, schok
ken moet te allen tijde worden ver
meden. Het melk- en zuivelbeleid
bestaat uit een na te streven prijsni
veau met allerlei bijbehorende in
strumenten (gewone heffing, quota
met superheffing, subsidieregelin
gen, inleveringsregelingen). Het
hoofdbestuur meent dat dit geheel
wel kritisch mag worden onder
zocht, maar dan wel voor het vol
genden melkprijsjaar.
Het hoofdbestuur is bijzonder be
ducht voor verdergaande kortingen
van de quota. De EG-
landbouwcommissaris heeft al een
volgende ronde van verdergaande
Vooral kalvers- en rundvèehouders -
niet onder de Interim-wet vallend,
zullen hier terdege rekening mee moe
ten houden. Alle investeringen in
nieuwbouw of uitbreiding die eind dit
jaar niet zijn voltooid, tellen niet mee
voor de vaststelling van het aantal die
ren per bedrijf. Ook vertelde de mi
nister de aanwezigen dat het
uitrijverbod in oktober 1988 zou in
gaan.. In zijn notitie aan de Tweede
Kamer stond slechts vermeld dat dit
Volgens het Landbouwschap heeft de
voorgestelde afschaffing van de mid
delingsregeling nadelige gevolgen
voor het inkomen van de zelfstandi
gen in dé agrarishe sektor. Dit geldt
ook voor de door de kommissie Oort
niet voor 1988 zou gebeuren. De mi
nister verklaarde het nu opgestelde
tijdschema voor de invoering van de
mestwetgeving strikt te willen aan
houden.
Koncentratie
Sprekend over de mengvoederin
dustrie benadrukte minister Braks de
enorme ontwikkeling die deze sektor
de laatste decennia heeft door ge
maakt. Een ontwikkeling die heeft ge-
voorgestelde afschaffing van de
meewerk-aftrekregeling, de vereen
voudiging van het bijzonder tarief en
het plan om vakantiebonnen volledig
in de belasting en premieheffing te be
trekken. Dit laatste zou nadelig zijn
voor de agrarische werknemers om
leid tot een omzetgroei van meer dan
1000% ten opzichte van 1950 maar
die ook gepaard is gegaan met een
sterke koncentratie en schaalvergro
ting binnen de sektor. Een proces dat
volgens Braks zeker nog niet beëin
digd is, maar zich verder zal voort
zetten.
Het graanaandeel in het Nederland
se mengvoer is laag in vergelijking
met het buitenland. Dit is mogelijk
door het voorhanden zijn van goed
kope buitenlandse graanvervangers.
Minister Braks waarschuwde de
mengvoederfabrikanten echter dat dit
voordeel in de loop van de tijd onher
roepelijk zal verdwijnen, gezien de
ontwikkeling van de wereldmarkt.
•VNMF voorzitter P.J. de Beer had in
zijn openingswoord al duidelijk ge
maakt dat zijn leden het open han
delskarakter van de ekonomie van
levensbelang vinden. "Protektio-
nisme en renationalisatie van het EG-
beleid dient te allen tijde en overal te
worden bestreden", was zijn stelling.
Zo weinig mogelijk overheidsinter
ventie, was de boodschap van De Beer
ook wat betreft mengplichten. De ge
dachte om een mengplicht voor gra
nen in mengvoeders te introduceren,
noemde hij "onzinnig". Om de over
schotten weg te werken, kunnen be
ter knelpunten in EG-verband worden
weggewerkt, aldus De Beer. De prijs
van de EG-markt ordeningsproduk-
ten is meestal te hoog voor de veehou
der, de produkten komen niet echt
beschikbaar omdat het interventie
systeem de schijn ophoudt dat de af
zet goed verloopt, en de regelingen
voor het beschikbaar stellen van in-
terventievoorraden zijn vaak onwerk
baar, somde de VNMF-voorzitter op.
dat in de land- en tuinbouw nog vol
op met vakantiebonnen wordt
gewerkt.
De kommissie Oort heeft zich tot doel
gesteld om de inkomensfluktuaties als
gevolg van vereenvoudiging van het
belastingsysteem binnen de vijfpro-
centsgrens te houden. Landbouw
schap voorzitter Varekamp
konstateerde in de Tweede Kamer
echter, dat de effekten van de afzon
derlijke voorstellen van de kommis
sie Oort op onderdelen veel grotere
negatieve schommelingen te zien ge
ven. Volgens de voorzitter van het
Landbouwschap zijn gegevens uit wat
hij noemde een indexmaatschappij
niet van toepassing op de omstandig
heden waaronder de agrarische inko
mens tot stand komen. Volgens het
Landbouwschap betekenen de voor
stellen van de kommissie Oort dat de
kommissie de gestelde vijfprocents-
grens voor de agrarische sektor over
schrijdt.
bestaan.
Het hoofdbestuur besloot op voor
stel van het dagelijks bestuur om als
KNLC uit de stichting Huishoudelij
ke en Consumentenvoorlichting
(HVP) te treden. Het nut van het
werk van deze stichting voor agrari
sche gezinnen is totaal verdwenen en
overigens is er bij de HVP sprake
van bestuurlijke misstanden, waar
voor geen verantwoordelijkheid
meer te dragen is.
Het hoofdbestuur besloot tot (enke
le voordrachten ter) vervulling van
straks voor de nieuwe zittingsperio
de ontstaande vacatures in Land
bouwschapsorganen: in de commis
sie Bedrijfsontwikkeling zal de heer
H.C. van der Maas te Kats de heer
A.J.G. Doeleman opvolgen. In de
Belastingscommissie wordt het kop
pel J.T. Keur (plv. L.G. Bartelds)
opgevolgd door de heren G.J. Krui-
zinga te Swifterbant, resp. J.M. Ge
luk te Noordgouw. In de commissie
Buitenland volgt de heer J. A. van
der Oord de heer Keur als plv. lid
op. In de landbouwcommissie Ont
wikkelingssamenwerking gaat ir.
G.D.J. Struikenkamp de vacature
Heringa vervullen.
Moeten produktschappen meer in
vloed krijgen op beleidsbeslissin
gen? Ja, vinden de schappen zelf,
gezien de toenemende verstrenge
ling van produktie, verwerking en
afzet van de landbouwprodukten.
Nee, vinden de politici Blauw
(VVD) en Tazelaar (PvdA). De
laatste zou de produktschappen
zelfs een minder grote rol willen
geven, zolang ze geen echt repre
sentatieve organen zijn. Hij doelt
daarmee vooral op het weglopen
van (sommige) vakbonden uit het
overleg.
Deze diskussie speelde zich af tij
dens de jaarvergadering van het
VNMF, waar de produktschap-
voorzitters Schelhaas (zuivel),
Meijer (vee en vlees) en Mellema
(pluimvee en eieren) zich in een fo
rum tegenover de politici vonden.
Is Tazelaar het meest uitgesproken
in zijn afwijzing van een grotere
invloed van de produktschappen,
ook zijn kollega Blauw heeft zijn
'bezwaren. Hij voorziet "stammen
oorlogen" tussen de diverse on
derdelen van de produktiekolom
als de produktschappen meer te
vertellen krijgen. Meijer ziet dat
niet zo somber in, "er is meer dat
ons verbindt dan dat ons scheidt",
meent hij. Mellema onderstreept
dat een grotere invloed niet gelijk
is aan een grotere verantwoorde
lijkheid voor het beleid. Volgens
Schelhaas doen produktschappen
hun nuttigste werk in stilte: "De
informele kontakten, het in een
vroeg stadium met beleidsambte
naren praten, is belangrijker dan
elke maand formeel met de minis
ter praten".
Na afloop van de diskussie leek
het er niet op dat politici en PBO-
voorzitters dichter tot elkaar wa
ren gekomen. Biegman
Verplichte grondontsmetting
fabrieksaardappelteelt niet
afschaffen
Veendam, Wageningen - Verplichte
grondontsmetting tegen aardappel
moeheid (AM) bij de fabrieksaard-
dappelteelt in de Veenkoloniën moet
niet worden afgeschaft. Het ont
breekt aan voldoende AM-resistente
fabrieksaardappelrassen. Bij af
schaffing van grondontsmetting
bestaat gevaar dat sommige boeren
wat nonchalant gaan omspringen
met AM-bestrijding in overgangsitu
aties als bedrijfsbeëindiging. Daar
naast moet wórden gezocht naar al
ternatieven. De Plantenziektekundi-
ge Dienst (PD) moet het achterste
van de tong laten zien: maar eens
duidelijk zeggen wat ze precies met
de grondontsmetting willen. Dat
zegt samengevat VBB-secretaris drs,
S. Swierstra.
Het graanaandeel in het Nederlandse mengvoer is laag in vergelijking met
het buitenland.
Het Landbouwschap heeft maandag jl. in de Tweede Kamer bezwaar
geuit tegen de negatieve inkomenseffekten die de voorstellen van de
kommissie Oort met zich meebrengen voor werkgevers en werknemers
in de land- en tuinbouw. Volgens het Landbouwschap is het positief
dat de overheid wil komen tot een vereenvoudiging van het belasting
systeem maar houden de voorstellen onvoldoende rekening met de si
tuatie in de land- en tuinbouw.
6
VRIJDAG 3 OKTOBER 1986