Kwaliteit blijft nummer 1
Guido Gezelle (1830 - 1899)
Aardappelen worden dit jaar laat
doodgespoten
Zoete weeë geur veelzeggend
We zijn wijzer geworden...
'Hoe zeere (snel) vallen ze af,
de zieke zomerblaren
hoe zinken ze, altemaal,
die eer zo groene waren,
te grondewaar!'
Dit gedichtje kwam bij me op, toen
ik op een sombere, regenachtige
zondagmorgen naar de tuin keek.
Waarschijnlijk had het die nacht
ook op NOORD-BEVELAND flink
gewaaid, want vele bladeren en tak
jes lagen op het gazon.
September is de eerste herfstmaand
en dit is vooral te merken aan het
korten van de dagen. Officieel be
gint de herfst dit jaar op drieëntwin
tig september om negen uur nege
nenvijftig.
Elk jaargetijde heeft in de natuur
jaar eigen bekoring. In de herfst zor
gen vooral de kleuren voor een nieu
we schoonheid.
De diepte van de kleuren in het blad
schijnen samen te hangen met de
weersomstandigheden, heb ik me la
ten vertellen en na een droge zomer
lijken de kleuren helderder.
In deze periode zie je in de tuinen de
dahlia's en de chrysanten nog in vol
le bloei staan. Wanneer er verande
ringen in de tuin moeten worden
aangebracht, is hiervoor de tijd aan
gebroken. Het is de tijd waarop vele
vaste planten gescheurd kunnen
worden 'en nieuwe kunnen worden
aangeplant.
'Wat in het najaar wordt geplant,
slaat aan. Wat in het voorjaar wordt
geplant, kan aanslaan!' zo luidt een
oud gezegde.
Met het opruimen van dode stengels
en verwelkte éénjarige zaaibloemen
is al een begin gemaakt. En de bollen
die we in de zomer uit de grond heb
ben gehaald, planten we weei» terug
In de eerste weken van september is
het oogsten van de granen op WAL
CHEREN klaargekomen. Er moest
nog 1/3 van het totaal tarwearea-
al worden geoogst. Meestal is dit
nog onder redelijke omstandigheden
gebeurd. Soms viel het vochtgehalte
tegen. In enkele partijen zat de kor
rel tegen schot aan, z.g.n. blind
schot. Op sommige percelen, afhan
kelijk van het ras, was er vrij veel
verlies door korreluitval. Soms
sprak men van meer dan 2 x zaaidik-
te. Al met al verliep de graanoogst
niet geheel vlekkeloos.
Desondanks is er bij de meeste telers
van wintertarwe tevredenheid over
de kg-opbrengst en de prijs. Om
streeks 10 september is het laatste
graan en de erwten uit de ruiter, ge
dorst. De daarop volgende dag za-
tussen de heesters en de vaste plan
ten in de border.
Willen we nog meer bollen in de
tuin, dan is het misschien een leuk
idee om kleine bollen, zoals b.v.
krokussen, sneeuwklokjes, wintera-
conieten, scilla's in het gazon te
planten op onregelmatige afstand
van elkaar en op een diepte van 8 a
10 cm.
Wanneer we vroege variëteiten kie
zen, leveren deze bloemen geen pro
bleem bij het maaien en hebben we
al vroeg in het voorjaar een fleurige
tuin.
Wie het volgend jaar een mooie tuin
wil hebben, moet reeds nu zijn plan
nen maken en ten dele uitvoeren.
Eindelijk zijn de tarwe en erwten
van het land af op SCHOUWEN-
DUIVELAND. Een week met rede
lijk stabiel weer zorgde er voor dat
er toch nog gedorst kon worden.
Wel moest men genoegen nemen met
hogere vochtpercentages. Ook het
percentage korreluitval was op som
mige percelen vrij hoog.
Bij de erwtenpercelen die nog ge
dorst moesten worden was het ver
lies groter. Toch viel dit weer mee als
je zag hoe de erwten door de regen
tegen de grond geslagen waren.
Maar goed, de maaidorser heeft wat
deze gewassen betreft zijn werk weer
gedaan. Ook de veldbonen zijn ge
oogst. De vroegste percelen gaven
een matige opbrengst. Dit betreft
vooral de verdrogende gronden. De
later geoogste percelen waren wel
goed. De opbrengsten lagen hier ge
middeld op ruim 6 ton.
Wat de akkerbouwgewassen betreft
moet alleen de teunisbloem nog ge
dorst worden. Er zijn al percelen ge
hinderd of doodgespoten. Dit is wat
eerder dan vorig jaar. De stand van
de teunisbloem is het gehele jaar vrij
goed geweest. Wanneer de weersom
standigheden voor en tijdens de
oogst goed zijn kunnen de op
brengsten weieens goed zijn.
De bietenoogst is ook weer begon
nen. De opbrengstverwachtingen
zijn vrij hoog. Toch zal deze hoge
opbrengst niet op ieder perceel ge
haald worden. We zagen hier en
daar nogal wat percelen die het er
vroeg bij lieten zitten.
De laatste proefrooiingen op
Schouwen-Duiveland gaven gemid
deld een suikerpercentage van 15,1
tot 15,2 aan.
Door de regen was dit percentage
t.o.v. de vorige proefrooiing niet
gestegen. Omdat het het afgelopen
weekeinde weer regende zullen de
suikerpercentages van de eerste leve
ring vermoedelijk niet hoog zijn. De
opbrengst in kg biet zal wel hoog
zijn.
De aardappels worden dit jaar voor
Schouwse begrippen laat dood
gespoten. Uiteraard betekent laat
rooien een groter risiko wat het weer
betreft. Daar staat tegenover dat de
kans op glazigheid bij een uitge
groeid gewas weer lager is. Het is te
hopen dat het weer wat mee wil wer
ken, zodat we bij het rooien niet al
te veel problemen krijgen.
Zo gaan we langzamerhand weer
naar de herfst toe. Op 23 september
is het weer zover.
Kijk ik op het moment dat ik dit
schrijf naar buiten dan zou je zeggen
dat de herfst al lang begonnen is. De
zomer zit er weer op. Een zomer die
voor een groot deel erg droog ge
weest is maar die een zeer vochtige
laatste maand heeft gehad.
Koude nachten, zonnige dagen wa
ren in de WESTHOEK de afgelopen
week ons deel. We hebben het dank
baar aanvaard. Het komt in de
maand september bijzonder van pas.
Allereerst profiteren de suikerbieten
ervan. We hopen dat de groeischeut
die ze kregen na de regen nu ook het
suikergehalte iets zal doen stijgen.
De voorwaarden voor deze oppep
per waren immers aanwezig.
Voor enkele percelen is het beslist.
Zij liggen op de kant of zijn afge
voerd naar de fabriek. De fabriek
die z'n witte rookpluim de lucht in
blaast. Rond 'de Dinteloord' hing
deze week een zoet weeë lucht. Dat
wil zeggen dat hij draait. Ook bete
kent deze lucht regen. Het klopt
vandaag, zondag 14 september, we
hebben al zo'n 20 millimeter in het
glas zien zitten. De kilo's van het
bietengewas zien we wel zitten, het
gehalte laat nog even naar zich ra
den. Als u dit leest is daar meer van
bekend.
De aardappelvelden laten nog steeds
een groen gewas zien. Teken van
groei. Hier en daar een sterk doods
en grauw, doodgespoten en wach
tend op de rooimachine, druk bezig
met een stevige schil te vormen die ze
tegen het vele geweld dat hen nog te
wachten staat, moet beschermen.
Het rooien en inschuren vraagt im
mers veel van onze pieper. We zijn
er van overtuigd dat er veel komen
dus zullen we een goed produkt
moeten hebben.
Als teler van aardappels ben je twee
keer blij. Eerst als ze in de schuur
zitten, later wanneer ze er uit zijn.
Dan graag met een goed financieel
resultaat,. Ik dacht dat onze aan
dacht voor een goed produkt nodig
is, ook al is de spuittijd voorbij. Het
is en blijft een zorgenkind, dat
steeds hoog skoort bij de agrarische
gesprekken.
De uien, hoewel niet zoveel ha meer,
liggen er op verschillende plaatsen
uit. Veel pessimistische gedachten
zijn hier over uitgesproken, toch als
je de ruggen goed bekijkt, denk ik
dat het meevalt, waarbij dan weer
eens gezegd wordt, dat een droge zo
mer altijd meevalt.
Dat we zonder regen toch niet kun
nen, laten de graszaadblokken zien.
Fris jong gras, de vele schapen die de
akkerbouwers tegenwoordig hebben
profiteren ervan. Een afrastering is
gauw gezet, de schapen maaien en
bemesten tegelijk, zo zijn alle partij
en tevreden.
Op 6 september werden in de West
hoek de Noordbrabantse ploegkam-
pioenschappen gehouden.
Op eigen terrein ploegde vice-
wereldkampioen Cees Breure zich
naar de eerste plaats bij de rond
gaande ploegen. Hij kon weer een
trofee zetten bij z'n verzameling. Er
werd heel wat afgemeten voordat het
zover was. De akkertjes lagen er
keurig bij en er werd goed geploegd.
Voor heen en weer tweescharig, wist
Jan de Pinth uit Nieuwcuijk de
meeste punten bij elkaar te halen,
terwijl Loep Visser met 234,5 punten
als eerste bij de driescharige
eindigde.
Het is fijn dat deze jonge mensen
zich met zoveel energie voor deze
sport inzetten. Het vraagt veel vrije
tijd van deze groep, die juist niet zo
veel vrij heeft. Laten we daarom dit
werk waarderen en onze belangstel
ling geven. Ik dacht dat zij dat ver
dienden.
Tot slot: dat de boeren altijd klagen
is al dikwijls gezegd, nu komt daar
nog bij dat ambtenaren lui zijn.
Veel grond in een partij aardap
pelen geeft een grote kans op een
slechte luchtverdeling. Toch is
een redelijke hoeveelheid grond
in het produkt gunstig i.v.m.
minder beschadiging van de aar
dappelen. Zorg echter dat de
grond goed in de partij verdeeld
wordt; maak een goed gebruik
van de ZWENKBARE BOXEN -
VULLER.
gen we dat alweer bruine bonen uit
de ruiter zijn gedorst. Het merendeel
van de bruine bonen is aan de ruiter
gezet. Van de suikerbieten zijn de
eerste percelen gerooid. Het begin is
er, van een naar verwachting, lange
kampagne. De gezondheidstoestand
van het bietengewas is nog goed. Bij
gunstig weer kunnen kg-opbrengst
en suikergehalte nog wat toenemen.
Het verloop van de werkzaamheden
op de aardappeltelende akkerbouw
bedrijven zal voor de komende we
ken sterk bepaald worden door het
tijdstip van doodspuiten van de aard
appels. In ons gebied zijn de aard
appelen nog' erg groen. De indruk
bestaat dat er eind deze week nog al
wat percelen zullen worden dood
gespoten. Bij een aantal lukt dat niet
in één keer. Het wordt dus wel een
aantal dagen in oktober aleer met
het rooien kan worden begonnen.
Hopelijk krijgen we in deze maand
nog veel rooibare dagen. Op de
meeste percelen zijn de knollen nog
flink gegroeid. Er worden dan ook
goede kg-opbrengsten verwacht.
Hoe de kwaliteit zal zijn is nog moei
lijk te beoordelen. De kans dat er
glazige knollen in de partijen voor
komen is aanwezig.
Vorige week is door de aardappel-
B.V. een nieuwe opslagloods voor
8000 ton aardappelen in Middelburg
in gebruikgenömen. Hopelijk heeft
het vullen van deze ruimte met Beve-
landse en Walcherse aardappelen
een vlot verloop. Een teler van aard
appelen uit ons gebied viel ook in
de prijzen wat betreft het leveren
van een eerste klas kwaliteit voor de
friet- en chipsbakkerij. Proficiat!
Deze rubriekschrijver herinnert zich
ook nog de tijd, 25 jaar geleden,
dat de aardappelen geteeld op Wal
cheren bij de handel kwalitatief niet
hoog aangeschreven stonden. Dit
was niet geheel terecht. Echter door
het toepassen van nieuwe en betere
teeltmaatregelen èn verwerking en
bewaring door telers en handel, kan
de nu in Walcheren geteelde aardap
pel zeer goed de toets der kritiek
doorstaan.
Dat wil niet zeggen dat we nu op on
ze louweren kunnen gaan rusten.
Een prima kwaliteit zal nog steeds
belangrijker worden. Het rooien en
verzamelen van de uien staat ook
weer voor de deur. Ook hier geldt
hetzelfde als voor de aardappelen.
Kwaliteit en nog eens kwaliteit. Die
is er dit jaar op veel percelen aanwe
zig. Laten we proberen die goede
kwaliteit ook te behouden tot bij de
konsument.
Deze week krijgen de 'gelukkigen'
weer bericht of ze in aanmerking ko
men voor een BBL-perceel. Iemand
zei: 'het is net een loterij. Krijg ik
(weer) een perceel en welk perceel zal
dat zijn'. In Westelijk Walcheren
schijnt er nogal wat schade door ha
zen en konijnen te worden veroor
zaakt in stambonen. Ze zijn er al het
gehele groeiseizoen in 'bezig' ge
weest. De jagers zien verlangend uit
naar de datum dat de jacht weer toe
gelaten is.
Naast de regionale problemen zijn er
ook nog de immens grote problemen
van de overschotten in de EEG. De
laatste tijd duiken er weer berichten
op over maatregelen die weinig
goeds voorspellen zowel voor de vee
houderij als voor de akkerbouw.
Voor de a.s. winterperiode weer een
ernstig diskussiepunt?
Laatst waren we even buiten on
ze provincie en toen hebben we
heel wat kollega's nog bezig ge
zien met de graanoogst. Wat ons
vooral opviel was, dat er een ge
bied bij was waar de kontainers
volledig opgenomen waren in het
transport van het koren. De han
delaar nam het transport geheel
voor zijn rekening en dat liep als
een trein. Ook bij de weegbrug
en bij het graanpakhuis totaal
geen wachttijden meer. Een
ideaal systeem voor een jonge
boer die in zijn eentje zijn bedrijf
runt. Het is een nieuwe ontwik
keling die in andere gewassen
gestart is en steeds verder gaat.
De vraag is wie de investeringen
moet doen qua aanschaf en qua
onderhoud van de kontainers.
Daarvoor zijn we eens wezen kij
ken bij de havenbedrijven in
Antwerpen en in Rotterdam.
Duidelijk is ons daar gebleken,
dat de akkerbouw een seizoenbe-
drijf is en dus nooit zelf tot aan
schaf over moet gaan. Bij ver
huurbedrijven en bij handelaren
kunnen de kontainers veel inten
siever worden ingezet en dat is
veel goedkoper. Meer dan 40%
van onze arbeids- en trekkeruren
zijn transporturen en als we die
gaan ver kapitaliseren, dan
schrikken we van de bedragen die
daarmee gemoeid zijn. Onze
voorzitter van de mechanisatie-
klub heeft het daarom van be
lang geacht om een studie op on
ze bedrijven te gaan maken van
het transport. Wanneer een an
der het goedkoper kan doen dan
wijzelf, dan rijst de vraag of het
transport niet anders moet.
Momenteel zijn de proefveld
uitslagen van diverse tarweras-
sen al bekend. Rassen met de
hoogste opbrengsten en met de
beste eigenschappen moeten we
eens goed in de gaten gaan hou
den. Het is belangrijk te weten
wat een mooie en van goede kwa
liteit zijnde kilogram tarwe ons
kost en welke prijs we er voor
krijgen. De verschillen per ras
zullen erg groot zijn en daarom is
het goed, dat dit onderzoek in
klubverband kan geschieden.
Onze loonwerker maakte vorige
week de opmerking, dat wij afge
lopen voorjaar de poters te diep
gepoot hadden. De man had een
beetje gelijk omdat van diep po
ten diep rooien het gevolg is.
Maar dan komt mijn verhaal,
want nu zat de rooimachine bijna
vol met losse grond en dat voor
komt rooibeschadiging. Gefreesd
met de koppenfrees maakt uni
forme ruggen, maar gefreesd met
het freestype met aanaarders kan
op de lichtere en verdrogende
grond ongekende hoge ruggen
maken. In de ekstreem droge
juli-maand moesten we juist die
hoge ruggen hebben, .want die
gaven het minste verdroging.
Het afgelopen sterk verdrogende
seizoen in de maand juli is anders
uitgekomen dan dat we verwacht
hadden. De opbrengst van onze
eigen tarwe hadden we geschat
op 7.300 kg/ha en we dorsten
ruim 9.000 kg/ha. Met de aard
appelen zitten we er nu met
schattingen ver naast en met de
bieten zal het straks net eender
zijn. Afgelopen zomer hebben
we gesnakt naar een goede bere-
geningsinstallatie en naar zoet
water. Thans zijn we wijzer ge
worden en verlangen we alleen
maar naar grond met een goede
struktuur, want die verdroogt
nooit. Hoe we die krijgen is al
eeuwen bekend; gewoon door te
zorgen dat op 5 november al het
werk op de boerderij aan de kant
is, want aan droge grond kunnen
we weinig schade doen.
6
Vrijdag 19 september 1986