Kritiek van boerenbond
op de regering in Bonn
Duitse weerstand tegen graanheffing
"Land- en tuinbouw voor
fundamentele keuzes"
Boeren moeten bijna 60 miljoen
meer bijdragen aan
schuldsanering Avebe
nieuwe maatregelen op komst
tegen produktie melkoverschotten
KNLC bezint zich op
het nu nationaal nodige
Voorzitter landbouwschap:
Bonn. In de Bondsrepubliek groeit bij boeren, hun organisatie en
verwerkende industrie de weerstand tegen de onlangs ingevoerde me
deverantwoordelijkheidsheffing op graan. De Duitse boerenbond
kritiseert de regering, omdat de nationale uitvoeringsregeling van de
EG-verordening zo is geformuleerd, dat er een miljoenen nadeel voor
de Duitse boeren ontstaat ten opzichte van hun collega's in andere
lidstaten.
Zo wordt namelijk volgens de Duitse
bepalingen bij verkoop van graan de
btw pas na aftrek van de heffing be
rekend. Na verhoging in 1984 be
draagt de btw nu 13 procent. De in
komsten uit de btw, die de boer niet
aan de belastingautoriteiten hoeft af
te dragen, worden dus lager. In ver
gelijking met de regeling in de
meeste andere EG-lidstaten, waar de
btw voor aftrek van de heffing
wordt berekend, levert dit de boer
rond 1,90 per ton minder op. Vol
gens berekeningen van de Duitse
boerenbond betekent dit een verla
ging van de opbrengsten voor de ge
hele landbouw van 22 miljoen
gulden.
Juridische stappen
Uit meer principiële overwegingen is
de boerenbond bovendien van plan
juridische stappen tegen de Brusselse
verordening te ondernemen. Het is
de boerenbond een doorn in het oog
dat geïmporteerd graan en graanver-
vangers niet met de heffing zijn be
last. De boerenbond zelf mag vol
gens de Duitse wet zo'n proces niet
voeren, omdat een "Verbandskla-
ge" niet is toegestaan. Maar de bond
zal van harte een boer steunen die
bereid is een gerechtelijke procedure
tegen de heffing aan te spannen.
Veel boeren zijn ondertussen bezig
de heffing op hun manier te omzei
len door zelf graan te malen en te
mengen.
Ook de graanverwerkende industrie
is boos op de regering. De uitvoe
ringsregelingen en administratieve
procedures noemen zij onduidelijk
en ondoelmatig. Daarom ontstaan
veel onnodige kosten voor de bedrij
ven. Medio augustus zouden de be-
"Land- en tuinbouw staan gezien de grote problemen van overschot
ten en dergelijke voor het feit fundamenteel te kiezen opdat er niet
door anderen wordt gekozen. Herstructureringsprocessen hebben in
grote delen van de maatschappij veel pijn veroorzaakt, maar aan de
andere kant de weg voor nieuwe ontwikkelingen en een nieuwe toe
komst op vele plaatsen geopend. Als land- en tuinbouw zullen we met
zo min mogelijk pijn ook gezamenlijk naar die nieuwe toekomstmo
gelijkheden moeten zoeken".
Met deze oproep besloot de voorzitter van het landbouwschap de
heer M. Varekamp woensdag 3 september jl. zijn openingstoespraak
bij het begin van de maandelijkse vergadering van het Land
bouwschap.
De leden-boeren van het aardappel-
zetmeelconcern Avebe moeten de ko
mende jaren bijna zestig miljoen
gulden meer bijdragen aan de schuld
sanering dan de aanvankelijke dertig
miljoen gulden. Bovendien moet de
provincie Groningen ruim veertien
miljoen gulden aan achterstallige zui
veringsrechten kwijtschelden. Dit
blijkt uit een nadere bestudering van
de voorwaarden die minister Braks
van landbouw en visserij aan de
schuldsanering heeft gesteld. Een
woordvoerder van het bedrijf noem
de de eisen woensdag "veel zwaarder
dan wij aanvankelijk hadden
gedacht".
Uit de voorwaarden die minister
Braks heeft gesteld aan de schuldsa
nering blijkt dat de boeren-leden van
Landbouwschap wil f 360,
ineens voor graantelers
Het bestuur van het Landbouw
schap heeft zich woensdag op het
standpunt gesteld dat zoveel moge
lijk Nederlandse graantelers in aan
merking moeten komen voor de EG-
steunregeling voor kleine graante
lers. Besloten werd te streven naar
een directe uitkering van 360,
per teler. Alleen bedrijven met min
der dan 4 hectare graan vallen dan
af, omdat volgens de EG-regels de
uitkering in geen geval hoger mag
zijn dan de zogenaamde medeve
rantwoordelijkheidsheffing voor
graanproducenten
Voor de Nederlandse graantelers is
in totaal eën bedrag van ƒ2,9 mil
joen beschikbaar. De hoofdafdeling
Akkerbouw van het Landbouw
schap had dit bedrag het liefst struc
tureel aangewend, bijvoorbeeld voor
graanonderzoek. De Raad van
Landbouwministers van de EG heeft
deze mogelijkheid echter uitgeslo
ten. Het beschikbare bedrag is zoda
nig dat vrijwel alle Nederlandse
graantelers voor de uitkering ineens
in aanmerking komen.
de koöperatie ruim twaalf miljoen
gulden die zij de afgelopen drie jaar
als een soort achtergestelde lening in
het bedrijf hebben laten zitten moe
ten inleveren. Bovendien moeten zij
de komende drie jaar nog eens maxi
maal ongeveer vijftien miljoen gulden
per jaar op die lening storten. Nor
maal krijgt een boer die zijn bedrijf
beëindigt dit geld terug. Bij elkaar is
dat 57 miljoen gulden. Die komt bo
venop de dertig miljoen gulden die de
boeren de komende drie jaar moeten
inleveren voor de schuldsanering. De
ledenraad van het concern moet zich
de komende weken over deze voor
waarden uitspreken. Uiterlijk 15 sep
tember wil minister Braks weten of
alle betrokken partijen - banken, boe
ren, werknemers en Avebe zelf - met
De Europese commissie wil volgende
week nieuwe "urgentiemaatregelen"
voorstellen om de produktie van zui-
veloverschotten in te dammen, zo is
woensdag vernomen in kringen van
de commissie. Europees landbouw
commissaris Frans Andriessen heeft
zijn collega's woensdag op het hart
gedrukt dat de situatie in de melk-
sector "buitengewoon ernstig" is en
dat nadere maatregelen onontkoom
baar zijn geworden.
Volgens een woordvoerder van An
driessen blijken alle maatregelen die
tot nu toe zijn genomen om de pro
duktie in de hand te houden en de
voorraden te verkleinen, onvoldoen-
Rabobank bezorgd om mogelijke
De Nederlandse overheid zou er ver
keerd aan doen te gaan bezuinigen
op exportbevorderende faciliteiten
ten behoeve van het Nederlandse be
drijfsleven. Dat zou de continuïteit
van de export in gevaar brengen. De
exporteur heeft houvast en continuï
teit nodig.
Berichten omtrent mogelijke bezui
nigingen door het ministerie van
Economische Zaken op exportsubsi
dies vervullen de Rabobank met gro
te zorg.
Dat heeft mr. H.J.A.E.M. Klaren-
drijven bijvoorbeeld nog niet de de
finitieve aanmeldingsformulieren
hebben ontvangen, terwijl de eerste
aangiftetermijn al op 10 augustus
was gesteld. Een organisatie voor de
agro-industrie in de deelstaat Baden-
Württemberg heeft zijn leden aanbe
volen de heffing wel te incasseren,
maar met de afdracht aan de autori
teiten te wachten tot de regeling is
verbeterd.
Overbodig
Inmiddels zegt de boerenbond dat de
medeverantwoordelijkheidsheffing
helemaal overbodig is. De boeren
bond beweert dat volgens recente
schattingen van deskundigen de
Europese oogstverwachtingen nu op
ten hoogste 145 miljoen ton zijn
gesteld. Dat is 16 miljoen ton minder
dan de oorspronkelijke oogstver
wachtingen van 161 miljoen ton.
Als reden voor de invoering van de
heffing zou de commissie destijds
vooral hebben aangevoerd dat de
boeren de overschotten zouden me
definancieren, die bij een oogst van
meer dan 149 miljoen ton ontstaan.
D. Stachetzki
de voorwaarden akkoord gaan. Vol
gens de woordvoerder van Avebe
heeft de bewindsman het bedrijf in
een moeilijke situatie gebracht, om
dat Avebe zelf moet proberen alle
partijen op een lijn te krijgen, terwijl
"het geen enkele marge heeft, omdat
de voorwaarden door de minister zijn
gedecreteerd".
AVEBE-personeel stelt directie
ultimatum
Het personeel van het aardappelzet-
meelconcern avebe heeft woensdag
ochtend de directie een ultimatum
gesteld. Voor maandag 8 september
12.00 uur moet de avebe-directie dui
delijkheid verschaffen over wat in de
naaste toekomst met de lonen van
het personeel moet gebeuren. "Komt
die duidelijkheid er niet, dan komen
we massaler en grimmiger terug. Sta
kingen sluiten we niet uit", aldus dis
trictsbestuurder S. Klinkenberg van
de industriebond fnv.
de te helpen. Ondanks quotabeper
kingen en speciale afzetprogramma's
blijven de overschotten, die dooor de
EG worden opgekocht, zich opstape
len. De voorraad melkpoeder die op
het ogenblik ligt opgeslagen be
draagt bijna een miljoen ton. In de
koelhuizen ligt bovendien nog eens
1,4 miljoen ton boter. De Europese
commissie heeft de landbouwmi
nisters weliswaar zover gekregen dat
de produktiequota volgend jaar met
twee procent en het jaar daarop nog
een met een procent omlaag gaan,
maar de producenten lijken zich
daar nog niet veel van aan te trekken,
zo zegt men in Brussel.
bezuiniging op exportsubsidies
beek, plaatsvervangend voorzitter
van de Hoofddirectie van Rabobank
Nederland, op 4 september gezegd
ter gelegenheid van het 75-jarig
bestaan van de Rabobank Liempde.
Behalve de mogelijke» bezuinigingen
op de exportsubsidies stelde de heer
Klarenbeek ook het beleid van de
Nederlandsche Credietverzekering
Maatschappij aan de orde. Hij vindt
dat de NCM Nederlandse exportpro-
dukten een zelfde behandeling moet
geven als 'bijvoorbeeld haar Franse
evenknie dat met Franse produkten
doet.
De heer Varekamp wees het bestuur
er op dqt de bezuinigingen en om
buigingen waarmee de nieuwe rege
ring op Prinsjesdag naar buiten zal
komen ook boeren en tuinders niet
ongemoeid zullen laten. Daarnaast
beginnen in Urguay, op 15 septem
ber de besprekingen die moeten lei
den tot een nieuwe ronde van multi
laterale handelsbesprekingen in het
kader van de GATT. Varekamp:
"Voor de toekomst van de land
bouw, niet alleen in ons werelddeel
maar ook elders, is het van groot be
lang dat over het wereldprijsniveau
en de internationale handel in agra
rische produkten - afspraken wor
den gemaakt". Er moet echter geen
misverstand over bestaan dat voor
alsnog de basisprincipes van het
Europese landbouwbeleid daarbij
overeind moeten blijven, zo meent
hij. Overigens geeft de situatie in de
Europese landbouw reden tot grote
zorg. In het verband van het samen
werkingsorgaan van de Europese
boerenorganisaties, COPA, vindt
volgende week in Brussel een twee
daagse bijeenkomst plaats om de
Het dagelijks bestuur had zorgen
over de taakverbreding van het Mi
nisterie van Landbouw en Visserij.
Het gevaar bestaat dat de verster
king van de agrarische sector niet het
bijbehorende samenspel van Mini
sterie en landbouwbedrijfsleven gaat
opleveren. Het dagelijks bestuur on
derstreepte de noodzaak de WIR on
verkort te behouden, omdat veel in
vesteringen voor kwaliteitsverbete
ring en kostenbeheersing moeten
worden gedaan. Er moet sterk aan
getwijfeld worden of de mestproble
matiek wel beheersbaar wordt, zoals
dat gesteld wordt, met maar 25
miljoen per jaar extra voor het mest-
actieprogramma. Nogmaals moet
worden benadrukt dat bepaalde
voorstellen inzake belastingvereen
voudiging (commissie Oort) juist de
zelfstandigen benadelen (o.a. af
schaffing middeling en meewerkaf-
trek). Wat de financiering van dier-
ziektenbestrijding betreft moet
lastenverzwaring voor de veehoude
rij worden vermeden. De Marker
waard moet worden aangelegd.
Superheffing
Enkele malen is al met klem bepleit
om nationaal de EG-opkoopregeling
zodanig aan te vullen en toe te pas
sen dat de komende vaststaande
nationale-quotumvermindering
door moet gaan werken in de quota
per melkveehouder. De voorstellen
die het Ministerie nu eindelijk ter ta-
problemen te bespreken. Wat de zui
vel betreft zijn er recent nieuwe, nog
alarmerender cijfers naar buiten ge
komen. Op korte termijn dreigt
thans aanpassing van het interven
tiemechanisme, vooral van boter,
om het zuivelaanbod terug te drin
gen. Het is onvermijdelijk dat dit de
melkprijs voor de producent nog
verder onder druk zal zetten". Wij
moeten ons realiseren dat de door
werking van de markt ons in een si
tuatie zal brengen waarin de inko
menszekerheid van de veehouders
nog meer in het gedrang zal komen.
Soortgelijke ontwikkelingen dreigen
ook ten aanzien van de granen en het
rundvlees. De stagnerende exporten
spreken wat dit betreft duidelijke
taal. Zowel in de organisaties als in
het Landbouwschap zullen wij ons
meer dan ooit moeten beraden over
de prioriteiten in het beleid zowel op
korte als lange termijn", aldus de
voorzitter van het Landbouwschap.
De heer Varekamp deelde vervol-
i gens mee dat het dagelijks bestuur
van het landbouwschap vooral ge
kant is tegen het plan om een tijdelij
ke accijns op aardgas in te stellen.
fel heeft gebracht vond het dagelijks
bestuur onvoldoende. De middelen
zijn immers aanwezig om de
quotum-inlevering voldoende "aan
trekkelijk te maken. Een extra uitke
ring voor oudere veehouders van 85
cent per kg. in zeven jaar moet
minstens 1,55 worden. Onjuist en
onpraktisch vond men de gedachte
om een maximum van 80 koeien
voor zo'n extra uitkering aan te hou
den, er moet immers zoveel mogelijk
melk opgekocht worden.
Wat de voorgestelde nieuwe regeling
inzake transacties van grond met
melkquotum betreft behield het da
gelijks bestuur zijn twijfels. Politiek
blijkt bestrijding van buitensporig
heden hoog te scoren en op zichzelf
schept "de 20.000 kg. maximum per
ha." een grotere handelingsruimte.
Uitgaande van deze realiteiten wilde
het dagelijks bestuur zich niet ver
zetten. Voorwaarde is dan wel dat
als aanpak van misbruik van de re
geling door het Ministerie nodig
wordt geoordeeld, dat de georgani
seerde landbouw hierbij betrokken
wordt.
In 1986 wordt de openbare algemene
vergadering gehouden op maandag
middag 24 november a.s. te Den
Haag.
Daarin zal o.a. de secretaris
generaal van Economische Zaken,
prof. dr. F.W. Rutten, spreken over
"Economische politiek en land- en
tuinbouw".
De referentieverdamping op don
derdag 28 augustus was 1.5; 29
augustus 4.5; 30 augustus 1.4; 31
augustus 1.9; 1 september 2.5; 2
september 4.2; 3 september 2.1.
Het dagelijks bestuur van het KNLC dat 2 september jl. samen met
alle provinciale voorzitters bijeen was, bepaalde zich deze keer in het
bijzonder tot wat nu, aanvullend op Brussel, de Nederlandse land- en
tuinbouwsector zou moeten versterken. Het Landbouwschap heeft
de organisaties een oordeel gevraagd over gedachten om wat te doen
aan (nog) onverzekerbare risico's. Tsjernobyl en geregeld optredende
ongunst van het weer (eerdere vorstschade, recente droogte) hebben
die gedachten weer post doen vatten.
In de komende hoofdbestuursvergadering zal er verder over be
raadslaagd worden.
Vrijdag 5 september 1986
5
