1985 voor varkenshouderij een
goed jaar; saldo per zeug blijft
in Zeeland achter!
Op iedere zeugenplaats
een produktieve zeug
Over het belang van schrijven, in dit
geval het bijhouden van technische-
en ekonomische gegevens, is reeds
veel gesproken en geschreven. Om
dat het Konsulentschap voor de Var
kenshouderij op een uniforme wijze
van een groot aantal bedrijven de
cijfers berekent, is het voor alle var
kenshouders van belang om hun ge
gevens te toetsen aan deze kengetal
len. Indien u nog geen bedrijfsgege
vens bijhoudt, hoop ik dat dit artikel
een aanzet levert om hieraan in de
toekomst iets te gaan doen.
In de vier vermelde tabellen worden
de technische- en ekonomische ken
getallen van het Konsulentschap
voor de Varkenshouderij voor
Noord-Brabant en Zeeland te Til
burg vergeleken met de resultaten
van de deelnemende bedrijven in
Zeeland en een klein gedeelte van
West-Brabant.
Bij de zeugenhouderij is het sterfte
percentage van de biggen hoger
Uit onderstaande tabel blijkt dat het
belangrijkste kengetal, nl. het aantal
grootgebrachte biggen per zeug per
jaar, in Zeeland lager is dan het
CVP-gemiddelde. De belangrijkste
oorzaak is het hogere uitvalpercen
tage van de biggen. Terwijl de ande
re technische resultaten geen noe
menswaardige verschillen vertonen.
In de groei van de biggen zit nog een
redelijk verschil, maar is t.o.v. vorig
jaar behoorlijk gestegen. De uitval
van levend geboren biggen is in Zee
land met ruim 1 1/2% gestegen
t.o.v. vorig jaar. Het uitvalpercen
tage is op een derde van de bedrijven
hoger dan 20%. Voor de meeste be
drijven is het noodzakelijk om hier
aan veel aandacht te besteden en ook
te letten op de huisvesting.
Financiële resultaten
In tabel 2 zien we de financiële resul
taten. Hierin is duidelijk een groot
verschil te zien in de Omzet en Aan
was per zeug. Dit wordt grotendeels
veroorzaakt door het verschil in
grootgebrachte biggen. De gemid
deld gekorrigeerde biggenprijs voor
een big van 23 kg vertoont een klein
verschil.
Bekijken we de bedrijven onderling
dan is er een grote spreiding in de
biggenprijzen. Het maksimale ver-
Het aantal grootgebrachte biggen per zeug per jaar is in Zeeland lager
dan h°t CVR-oemiddelde!
schil bedraagt ƒ20,per big van
23 kg.
Deze grote variatie wordt veroor
zaakt door de moeilijke biggenafzet
vanwege het overschot aan biggen.
Daarnaast is er ook nog de proble
matiek m.b.t. de kleine vermeerde-
ringsbedrijven, daar de mester een
uniforme koppel biggen van een be
perkt aantal vermeerderingsbedrij-
ven verlangt.
De andere kosten vertonen geen gro
te verschillen, zodat het saldo per
zeug ook behoorlijk lager is in Zee
land dan het CVP-gemiddelde.
Van het saldo moeten alleen nog de
huisvestingskosten worden betaald.
Wat er daarna overblijft is de ver
goeding voor arbeid.
In de post diverse kosten zijn naast
een vast bedrag voor rente levende
have - lidmaatschappen - autokosten
etc., ook de kosten verwerkt voor
water - elektra - dierenarts en ver
warming. Om een goed inzicht te ge
ven in de hoogte van de dierenarts-
Zeugen met ernstige gebreken, ab
cessen en ziekten moeten meestal di-
rekt opgeruimd worden. Deze beslis
sing is vaak ook niet zo moeilijk.
Veel moeilijker wordt het als een ge
zonde zeug op grond van een minder
goede vruchtbaarheid uit de stal zou
moeten. Dan is het van groot belang
het verleden van de zeug te kennen.
Daarvoor is het nodig minstens een
zeugenkaart bij te houden.
Er zijn drie belangrijke selektie-
momenten aan te geven:
- Vóór het dekken van een op-
fokzeug
- In het kraamhok op het moment
van spenen
- In de dekstal
Als een goede opfokzeug op zeven
maanden leeftijd niet berig is, dan
kan de bronst bevorderd worden
door het dier te verplaatsen of uit
loop naar buiten te geven. Een beer
in de buurt brengen kan eveneens
positief uitwerken. Ook flushen
(meer voer geven) heeft een gunstige
invloed op het vertonen van de
bronstverschijnselen. Tenslotte kan
een hormooninjektie overwogen
worden bij een leeftijd van 7,5 - 8
maanden om de zeug berig te
krijgen.
Wanneer een zeug in de eerste en
tweede worp samen minder dan 12
levend geboren biggen brengt is ze
rijp voor de slacht. Voor de derde
tot en met de vijfde worp is een goed
selektie-kriterium zeugen met twee
of meer levende biggen minder dan
het bedrijfsgemiddelde op te rui
men. Zeugen die na de zesde worp
met slecht beenwerk kampen en/of
moeilijkheden rond de geboorte ge
ven, moeten niet langer aangehou
den worden.
In de dekstal kunnen de dieren die
na drie weken nog niet berig zijn een
hormooninjektie krijgen. Tot de
vijfde worp is een herdekking vaak
nog op zijn plaats. Zeugen die voor
de tweede achtereenvolgende keer
opbreken zouden opgeruimd mogen
worden.
en/of stookkosten, zijn deze bedra
gen nog eens apart vermeld. Het is
van belang om aan deze kosten de
nodige aandacht te schenken.
Vooral isolatie en ventilatie vragen
regelmatige kontröle op degelijkheid
en afstelling.
Resultaten mesterij zijn verslechterd
De gemiddelde technische resultaten
van het CVP zijn in 1985 niet verbe
terd t.o.v. de resultaten van 1984.
Uit de overzichten blijkt dat de
strenge winter daar invloed op heeft
gehad. Voor Zeeland zijn de resulta
ten in 1985 verslechterd t.o.v. 1984.
Zowel de groei per dier/dag alsook
de voederkonsersie zijn achtergeble
ven. De andere technische kengetal
len zijn hetzelfde gebleven.
Zoals tabel 3 laat zien zijn de techni
sche resultaten het afgelopen jaar in
de mesterij in Zeeland slechter dan
het CVP-gemiddelde. Enkele bedrij
ven hebben wat problemen gehad en
deze hebben het geheel nogal sterk
beïnvloed.
Uit tabel 4 blijkt dat het verschil in
de technische cijfers geheel is terug
te vinden in Omzet en Aanwas min
voerkosten.
De post diverse kosten is dit jaar ook
weer hoger dan het CVP-
gemiddelde, speciaal de verwar-
mingskosten inklusief strooisel. Een
oorzaak kan liggen in de sterke wind-
invloeden. Het is dan ook van be
lang veel aandacht te besteden aan
de isolatie.
In de post 'diversen' is geen korrek-
tie aangebracht m.b.t. de opbrengst
van de mest op eigen land. Door de
ze twee oorzaken is het saldo ƒ9,
per gemiddeld aanwezig varken per
jaar lager. Om bedrijven met elkaar
te vergelijken is het kengetal voer
kosten per kg groei een belangrijk
vergelijkingsgetal.
Bedrijfsvergelijking
Met de genoemde cijfers wordt de
mogelijkheid geboden om de
technische- en ekonomische resulta
ten van uw bedrijf te vergelijken met
de resultaten van een groep bedrij
ven uit hetzelfde rayon en/of het
konsulentschap.
Van belang is dan wel dat de weerge
geven cijfers op eenzelfde manier
zijn berekend, maar ook dat van de
zelfde uitgangspunten is uitgegaan.
Vraag uw bedrijfsvoorlichter naar
de berekeningswijze en bespreek de
berekende resultaten samen met
hem/haar, alvorens konklusies te
trekken.
Zijn er grote verschillen, dan is het
raadzaam om samen met de voor-
TABEL 1.
Technische resultaten zeugenhouderij 1985
CVP
Zeeland
N.3rabant Zeeland
West-3rabant
aantal bedrijven
693
30
gem. aantal aanwezige zeugen
125
100
worpen per zeug per jaar
2,10
2,08
levend geboren biggen per worp
10,2
10,2
doodgeboren biggen per worp
0,7
0,7
sterfte biggen
14,9
17,5
grootgebrachte biggen per worp
8,6
8,4
grootgebrachte biggen per zeug per jaar
18,30
17,7
groei biggen per dag (gram)
309
303
gewicht verkochte biggen (kg)
25
24
leeftijd verkochte biggen (dagen)
4
78
78
kg zeugenvoer per zeug
1.115
1.109
kg biggenvoer per big
33
32
uitval zeugen
48
46
ingezette opfokzeugen
67
67
TABEL 2.
Financiële resultaten zeugenhouderij 1985
CVP
Zeeland
Noord-Brabant Zeeland
West-Brabant
biggenprijs
133
131
biggenprijs gecorrigeerd (23 kg)
126,33
125,52
prijs biggenvoer
78,93
80,53
prijs zeugenvoer
53,98
54,70
omzet aanwas
2563
2437
voerkosten
1209
1220
omzet en aahwas minus voerkosten
1353
1216
diverse kosten
370
362
o.a. dierenartskosten
75
81
brandstofkosten
98
109
saldo per zeug
983
853
TABEL 3.
Technische resultaten varkensmesterij 1985
CVP
Zeeland en
Noord-Brabant
West-
en Zeeland
Noord-Brabant
aantal bedrijven
794
18
gem. aanwezige varkens
621
496
groei per dier per dag (gram)
683
679
voerverbruik per kg groei
3,02
3,08
voeropname per dier per dag (kg)
2,05
2,09
uitval
2,1
1,8
gem.afleveringsgewicht (kg)
105
105
klasse EAA IA
77
73
biggenvoer per opgelegde big
40
41
TABEL 4.
Financiële resultaten varkensmesterij 1985
CVP
Zeeland en
Noord-Brabant
V.'est-
en Zeeland
Noord-3rabant
biggenprijs
134
134
gecorrigeerde biggenprijs (23 kg)
127,40
126,54
opbrengstprijs (per kg geslacht gewicht)
4,11
4,12
gecorrigeerde opbrengstprijs per kg
geslacht gewicht
4,11
4,13
voerprijs per 100 kg
57,72
57,96
begingewicht
25,5
25,8
omzet en aanwas - voerkosten
177
173
diverse kosten
50
55
o.a.: dierenarts
9,65
8,30
stookkosten
7,55
10,34
voerkosten per kg groei
1.73
1,78
saldo (per gera. aanwezig varken)
lichter over de bedrijfsvoering en de
resultaten van gedachten te wisselen.
Konklusie
Voor de varkenshouders is 1985 een
goed jaar geweest. De zeugenhouder
heeft zowel technisch als ekono-
misch betere resultaten behaald met
een behoorlijk hoger saldo dan in
1984.
De varkensmester heeft het tech
nisch iets slechter gedaan, maar
heeft toch een iets hoger saldo. De
lagere voerprijs heeft daar een be
langrijke bijdrage aan geleverd.
Toch is het nog steeds van het aller
grootste belang, kritisch naar de
technische resultaten te kijken. Op
prijzen en prijsstellingen heeft men
nl. geen invloed.
Indien er knelpunten zijn, is het be
langrijk deze te kunnen bespreken.
Om sneller op problemen in te kun
nen spelen is het van belang een die-
127
118
renarts, Gezondheidsdienst of voor
lichter dit met cijfers te kunnen
aantonen.
De begeleiding kan dan veel efficiën
ter gebeuren.
De varkenshouderij heeft een be
langrijke bijdrage geleverd aan het
inkomen van een aantal bedrijven.
Toch is het noodzakelijk kritisch te
letten op de onkostenposten. Deze
nemen ieder jaar toe en het is van be
lang vooral op deze zaken te letten.
De prijzen zullen ook onder druk
komen te staan en dan is het nog be
langrijker goede technische resulta
ten te verkrijgen. Nu gaat harder
meetellen niet meer maar beter en dit
is voor een groot aantal bedrijven
mogelijk door een goede intensieve
zorg, oplettendheid en nauwkeurig
heid, die voor een groot deel het re
sultaat bepalen.
ing. G. Meeuwissen
Vrijdag 29 augustus 1986
9