Vooruitblik
zegge en schrijve
Cöö
zuidelijke landbouw maatschappij
Winter
1986-1990
Export land- en tuinbouw is zes procent
gekelderd
m
VRIJDAG 29 AUGUSTUS 1986
74e JAARGANG NO. 3840
land- en
tuinbouwblad
Agrarisch Nederland krijgt de laatste tijd veel belangstelling uit China. Naast het bezoek van de Chinese
minister van Landbouwreisde er ook een delegatie van de Chinese National Seed Corporation door ons
land. Dinsdag jl. werden de drie dames, allen directeur van een onderafdeling van de Seed Corporation,
ontvangen door het NIVAA. In Emmeloord bezocht men de NAK. De foto toont de drie dames, verge
zeld door twee Chinese journalisten, in het NAK-laboratorium in Emmeloord. Van Ar kei en Sinnema
(r.), resp. direkteur van het NIVAA en de NAK, kijken toe.
Voor diegenen die dachten dat de aardappelprijzen dit
seizoen alleen nog maar konden stijgen zal'de regen
van de afgelopen periode als een koude douche zijn
overgekomen. Eens te meer een bewijs dat de aardap-
pelmarkt in feite onvoorspelbaar is en hopelijk ook
blijft. Veel boeren en tuinders waren trouwens blij dat
het eindelijk weer eens regende waarbij overigens
moet worden aangetekend dat de hoeveelheden
plaatselijk zeer sterk uiteenliepen. Een belangheb
bende vanuit de aardappelhandel vertelde me dat
door de regen de geschatte opbrengsten per hectare
gemiddeld vrij fors naar boven moeten worden bij
gesteld. Een andere ingewijde zei me echter dat het
gezien de Europese situatie met de aardappelprijs
voor de boeren dit seizoen wel goed zou komen. Ge
lukkig dus maar dat niemand het echt weet! Door de
regen is de afwikkeling van de graanoogst vertraagd
maar tot nu toe heeft dat bij mijn weten nog geen con
sequenties gehad. Al met al blijft de spanning er dus
wel inzitten.
Terwijl de zomer op z'n eind loopt en de boeren en
tuinders aan het oogsten zijn wordt er op het secreta
riaat gewerkt aan het winterprogramma. In ieder ge
val zal weer de traditionele rondgang langs de kringen
worden gehouden. Deze ontmoeting tussen bestuur
en secretariaat van de ZLM enerzijds en het afdelings-
en kringkader anderzijds blijkt telkens weer nuttig.
Het kaderwerk zal weer verder worden uitgebreid:
nieuw op dit gebied is een cursus in KNLC-verband en
een regionale cursus voor Kring- en afdelings
bestuursleden. Ook nieuw is een gezamenlijke studie
dag van ZLM, Plattelandsvrouwen en Plattelands
jongeren op zaterdag 15 november met als thema
"Wonen en werken op het platteland". Op maandag
8 december wordt in Goes de jaarvergadering van de
ZLM gehouden met o.a. een inleiding van de
direkteur-generaal van het ministerie van Landbouw,
ir. de Zeeuw. Tijdens deze vergadering zal ook af
scheid worden genomen van de heer Doeleman als al
gemeen algemeen voorzitter van de ZLM. Ook de SEV
zal zich natuurlijk weer presenteren, zij het dat het
•groepswerk beperkt zal zijn wegens personeelswisse
lingen. De "klanten" zullen echter niets tekort ko
men. Naast deze aktiviteiten zullen er uiteraard nog
tal van vergaderingen, lezingen, cursussen enzo
voorts plaatsvinden. Doel daarvan is de boer en zijn
gezin in staat te stellen bij te blijven. En dat moet.
Door het ministerie van Landbouw zijn de afgelopen
jaren periodiek nota's uitgegeven over ontwikkelin
gen die de eerstkomende jaren in de diverse sectoren
van de plantaardige produktie kunnen worden ver
wacht. Ook voor de periode 1986-1990 zijn weer
dergelijke nota's uitgebracht. In mei jl. was dat de no
ta "Groenteteelt in de vollegrond" (zie ZLM-blad 8
augustus) en in juni kwam de nota "Akkerbouw" (zie
elders in dit blad). De nota's moeten worden gezien
als een discussiestuk. Uit de nota Groenteteelt blijkt
duidelijk dat op een relatief groot aantal bedrijven de
rentabiliteit voldoende is om de continuïteit te verze
keren. Geconstateerd wordt dat in de sector van de
groenteteelt in de vollegrond het noodzakelijk is
krachten te bundelen om de toenemende produktie
nog tot waarde te kunnen maken. De mogelijkheden
mogen echter bepaald niet overschat worden. Dat is
duidelijke taal waaruit de conclusie kan worden ge
trokken dat de vollegrondsgroenteteelt als alternatief
voor de meer traditionele gewassen niet zo eenvoudig
- ligt als wel eens wordt voorgesteld. Ik vraag me daar
om ook af of het geen tijd wordt in ons werkgebied de
teelttechnische belangen (mede) te bundelen in bij
voorbeeld de Takorganisatie Akkerbouw Zeeland -
uiteraard met respectering van de belangen vande be
trokken organisaties. Ook in de akkerbouw blijkt er
trouwens werk aan de winkel. Sinds 1972 is het aan
tal bedrijven kleiner dan 30 hectare met 20 procent
gedaald tot zestigduizend. Het aantal bedrijven groter
dan 30 hectare steeg in die periode met twintig pro-
Na jaren van groei, stagneert de agrarische export. De prij
zen maken een duikvlucht, met als gevolg een waardever
mindering van de uitvoer met zes procent in de eerste vijf
maanden van dit jaar. Qua volume is de uitvoer slechts
een half procent gedaald. "Wat nu gebeurt is dramati-
ser, als je ziet hoe in het afgelopen decennium de agrari
sche uitvoer van ƒ23 miljard is gestegen naar ƒ51,5 miljard
vorig jaar!" Dat zegt ir. Hans Kats, baas van de Hoofd
afdeling Exportbevordering en Ekonomische Samenwer
king van het Ministerie van Landbouw en Visserij. Het
is slechts een schrale troost dat andere sektoren van be
drijvigheid het nog slechter doen. De totale Nederlandse
uitvoer is nu ruim tien procent minder geweest van januari
tot en met mei. Daar staat voor de handelsbalans tegen
over dat de invoerdaling met bijna 15 procent nog hefti
ger is geweest. Kats verwacht niet dat het huidige
agrarische exportbeeld in de nabije toekomst drastisch zal
wijzigen. Een interview met deze professionele exportpro-
moter op blz. 6.
De prijsdaling treft alle sektoren, maar de veehouderij toch
wel het meest met 5,2 procent, gevolgd door tuinbouw met
4,5 procent en akkerbouw met 3,7 procent. Binnen de vee
houderij hebben vee en vlees alsmede pluimvee en eieren
de grootste klap gekregen met prijsdalingen van 8 en 6,7
procent in de eerste vijf maanden dit jaar. Door een stij
ging van het exportvolume met ruim acht procent heeft
de vee- en vleessektor in totaliteit bijna dezelfde uitvoer
waarde als vorig jaar bereikt. De zuivelsektor heeft het ex
portvolume met zeven procent zien verminderen, terwijl
de prijsdaling anderhalf procent bedroeg. Dit heeft ge
leid tot een daling van de exportwaarde met 8,5 procent.
Voor pluimvee en eieren is dat ruim negen procent ge
weest. In de tuinbouwsektor heeft alleen de sierteelt een
duidelijk opwaartse lijn weten te handhaven.
Belangrijke EG-markt
Hoe belangrijk de open markt van de Europese Gemeen
schap voor agrarisch Nederland is, blijkt uit de volgende
cijfers. In de eerste vijf maanden dit jaar is voor ƒ16,3
miljard naar EG-landen uitgevoerd. Dat is 2,3 procent
minder dan in hetzelfde tijdbestek vorig jaar. Daarente
gen is de uitvoer naar de rest van de wereld met 19 pro
cent teruggelopen tot 4,49 miljard. Grote verliezer op
de markten buiten de EG is de sektor melk en zuivel, die
met een exportwaarde van ruim 1 miljard 36 procent op
der het niveau van vorig jaar bleef. Maar op de Westduitse
markt realiseerde de zuivel een omzetgroei van 24 procent
tot ƒ928 miljoen.
Een duidelijke groei is nog steeds waar te nemen in de sier
teelt met een totale exportwaarde van ƒ2,2 miljard tot mei
dit jaar. Bijna 8 procent meer dan vorig jaar. Op de EG-
markt werd een omzet gehaald van ƒ1,8 miljard.
Het Spaanse lidmaatschap van de EG belooft veel goeds
voor onze agrarische export, want vanaf januari werd een
groei van 69 procent bereikt tot een waarde van ƒ202
miljoen.
Verreweg de belangrijkste exportmarkt is nog steeds de
Bondsrepubliek. Een omzetdaling van 6 procent afgelo
pen vijf maanden tikt daar hard aan. De waarde van de
agrarische uitvoer naar onze Oosterburen daalde van ƒ6,6
miljard naar ƒ6,2 miljard. De export naar Frankrijk, Bel
gië, Luxemburg, Italië en het Verenigd Koninkrijk bleef
vrij stabiel.
cent tot 6600. Geconstateerd wordt ook dat de ver
schillen in inkomen tussen de grotere en kleinere be
drijven groot zijn (en nog zullen toenemen?). Om de te
verwachten druk op de rentabiliteits- en inkomens
ontwikkeling te verminderen ziet de nota een combi
natie van vijf mogelijkheden waaronder verbreding
van het bouwplan, verbetering van de bedrijfshygiëne
en verbetering van de bedrijfsstructuur inclusief be-
drijfsvergroting. Daarnaast zal de aandacht moeten
uitgaan naar kwaliteitsverbetering, lagere poduktie-
kosten en beter management. Inmiddels wordt er in
ons werkgebied aan een aantal van de genoemde
oplossingen hard gewerkt waaronder (in breed ver
band) de bedrijfshygiëne. In het verband van de tak
organisatie Akkerbouw Zeeland wordt momenteel
gewerkt aan de realisering van een infocentrum voor
automatisering (management) en een landbouwweer-
bericht voor het zuidwesten. Beide activiteiten zijn
oorspronkelijk door de ZLM geïnitieerd. In weer ander
verband wordt de landinrichting gestimuleerd en ook
op ander terrein worden initiatieven genomen. Al met
kunnen we vaststellen dat de Zuidwestelijke akker
bouw nog leeft en (dus) ook werkt aan zijn toekomst.
Oggel
